Αλλατίνη: Ιστορία απλωμένη σε τρεις αιώνες

Το παρόν άρθρο, αποτελεί τμήμα της ύλης του τεύχους 201 (Ιούνιος 2018) του περιοδικού ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ - Δείτε το τεύχος σε μορφή flipbook εδώ.

Αλλατίνη: Ιστορία απλωμένη σε τρεις αιώνες

Οι εταιρίες, δε δένονται μόνον με τους ανθρώπους τους. Δένονται με τον τόπο τους και με το χρόνο. Έτσι, η ιστορία τους, είναι παράλληλα και η ιστορία του τόπου τους, μέσα στο χρόνο. Ένα παράδειγμα εταιρίας, εισηγμένης μέχρι πρόσφατα στο Χρηματιστήριο, που δέθηκε και με τον τόπο της και με το χρόνο, είναι η Αλλατίνη. Η οποία, πρόσφατα, έπαψε να υπάρχει. Όμως, η ιστορία της, θα παραμένει για πάντα μέρος της ιστορίας της Θεσσαλονίκης και της ιστορίας της επιχειρηματικής εξέλιξης στην Ελλάδα.

Ο μύλος Allatini ιδρύθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1836, από την οικογένεια Allatini, εβραϊκή οικογένεια ισπανικής καταγωγής, που ήλθαν στην οθωμανική Θεσσαλονίκη από την Φλωρεντία της Ιταλίας το 1715 (απόγονος της οικογένειας φέρεται να είναι και ο γάλλος βιομήχανος Σερζ Ντασό, ο οποίος πέθανε στα τέλη Μαΐου σε ηλικία 93 ετών). Λίγο αργότερα, το 1848, η οικογένεια ίδρυσε και το κεραμοποιείο Allatini. Το 1897 οι δύο εταιρίες ενσωματώθηκαν στην “Ανώνυμη Οθωμανική Βιομηχανική και Εμπορική Εταιρεία Θεσσαλονίκης” (Societe Anonyme Ottomane Industrielle et Commerciale de Sallonique), μία από τις πρώτες ανώνυμες εταιρίες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, η οποία είχε μετοχικό κεφάλαιο 3 εκατ. γαλλικά φράγκα. Μέσω αυτής, η οικογένεια Allatini δραστηριοποιήθηκε και σε άλλους τομείς όπως το εμπόριο, οι τράπεζες, η ζυθοποιία, τα προϊόντα καπνού κ.ά.. Το 1898 ο κυλινδρόμυλος κάηκε ολοσχερώς και ξαναχτίστηκε στην ίδια θέση (στη συμβολή των οδών Ανθέων και Λασκαράτου, στη Θεσσαλονίκη), σε σχέδια του ιταλού αρχιτέκτονα Vitaliano Poselli.

Μετά την απελευθέρωση της Θεσσαλονίκης, η εταιρία μετονομάστηκε σε “Ανώνυμη Βιομηχανική και Εμπορική Εταιρεία Θεσσαλονίκης”. Το 1926 η πλειοψηφία των μετοχών εξαγοράστηκε έναντι 65.000 αγγλικών λιρών από ομάδα Ελλήνων επιχειρηματιών με επικεφαλής τον Κοσμά Πανούτσο από την Αργολίδα. Στη δεκαετία του 1930 διπλασιάστηκε η αλεστική ικανότητα του μύλου φθάνοντας τους 374 τόνους την ημέρα και κατέστη ο μεγαλύτερος μύλος των Βαλκανίων. Το 1950, εισήχθη στο Χρηματιστήριο της Αθήνας.

Το 1951, μετά το θάνατο του Κοσμά Πανούτσου, η διοίκηση της εταιρίας αναλήφθηκε από την Μαριέτα Πανούτσου – Μάνου, τη μητέρα του μετέπειτα υπουργού Στέφανου Μάνου, ο οποίος άρχισε να εργάζεται στην εταιρία από το 1965 (και παρέμεινε έως το 1977). Το 1964, η εταιρία διασπάστηκε σε δύο εταιρίες: στην “Αλλατίνη ΑΕ”, που διατήρησε τον αλευρόμυλο, και την “Κεραμεία Αλλατίνη ΑΕ”, που διατήρησε τα κεραμοποιεία και η οποία εξακολουθεί μέχρι και σήμερα να είναι εισηγμένη στο Χρηματιστήριο.

Το 1987 η Αλλατίνη ΑΕ δημιούργησε δύο θυγατρικές εταιρείες, την “Εταιρεία Δημητριακών Βορείου Ελλάδος” και την “Ελληνική Εταιρία Μπισκότων”, η οποία και μεταβιβάστηκε στον όμιλο Φιλίππου, μαζί με το δικαίωμα χρήσης του εμπορικού σήματος “Αλλατίνη” για ορισμένα είδη. Το 1987, η εταιρία πέρασε στον έλεγχο του Επιχειρηματικού Ομίλου Δαυίδ (της Ελληνικής Εταιρίας Εμφιαλώσεως) ο οποίος διαχειριζόταν ένα πολυσχιδές σχήμα διαφόρων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Το 1996 η εταιρία μεταφέρθηκε στη Σίνδο.

Μεταξύ του 1997 και του 2003 η εταιρία επένδυσε σε διάφορους τομείς προϊόντων ζύμης στην Ελλάδα και το εξωτερικό (Νιγηρία). Το 2003, μεταβίβασε το 50% του ιστορικού ακινήτου (Μύλοι Allatini) εξ αδιαιρέτου στις εταιρίες “Αστικές Αναπτύξεις” και “Θεμελιοδομή” για την από κοινού αξιοποίησή του. Το 2007, η “Αλλατίνη ΑΕ” κατέληξε να είναι κάτοχος ποσοστού 88,51% της εισηγμένης “Υιοί Χ. Κατσέλη ΑΒΕΕ”. Στις 30/12/2008, η εταιρία συγχωνεύεται, δια απορροφήσεως, από την εταιρία “Υιοί Χ. Κατσέλη ΑΒΕΕ” και την επόμενη (31/12/2008) διαγράφηκε από το Χρηματιστήριο Αθηνών. Ως “καθολική διάδοχος” της “Υιοί Χ. Κατσέλη ΑΒΕΕ” ήταν η Nutriart ΑΒΕΕ (της οικογένειας Δαυίδ), οι μετοχές της οποίας συνέχισαν τη διαπραγμάτευσή τους στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, ώς τον Ιούνιο του 2013, οπότε και η Nutriart κατέθεσε αίτηση πτώχευσης.

Διαβάστε επίσης:
Ο Χάρτης της Πόλης: Ένα κτίριο 127 χρόνων
Τα γυρίσματα τριών αιώνων