Επαμεινώνδας Χαρίλαος (1874 - 1953) - Από τους θεμελιωτές της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα

29 Νοεμβρίου 2020, 14:13 | Ιστορία Χρηματιστηρίου

Επαμεινώνδας Χαρίλαος (1874 - 1953) - Από τους θεμελιωτές της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα

Το παρόν άρθρο, αποτελεί τμήμα της ύλης του τεύχους 206 (Απρίλιος 2019) του περιοδικού ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ - Δείτε το τεύχος σε μορφή flipbook εδώ.

 

 

 

 

 

 

 

Επαμεινώνδας Χαρίλαος (1874 - 1953)
Από τους θεμελιωτές της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα

Ο Επαμεινώνδας Χαρίλαος ήταν μία έντονη και πολυσχιδής προσωπικότητα που ανέπτυξε μία μακροχρόνια και πολύμορφη επιχειρηματική πρωτοβουλία. Θεωρείται ως ένας από τους δημιουργούς της ελληνικής βιομηχανίας, στις αρχές του 20ου αιώνα.

 

Γεννήθηκε στο Γαλάζιον (Γαλάτσι) της Ρουμανίας το 1874 και ήταν γιος του Πέτρου Χαρίλαου και της Πολυξένης Λαγουδάκη. Ο πατέρας του μετοίκησε στην Αθήνα το 1879. Ο Επαμεινώνδας πήγε σχολείο στην Αθήνα και φοίτησε στο λύκειο Σιμοπούλου και στο γυμνάσιο Νεαπόλεως. Σπούδασε στην Νομική Σχολή του Εθνικού Πανεπιστημίου της Αθήνας, ενώ δούλευε υπάλληλος στην Τράπεζα Βιομηχανικής Πίστεως της Ελλάδας. Το 1889, ο εύπορος μέχρι τότε πατέρας του έχασε όλη του την περιουσία από πτώση των μετοχών στο Χρηματιστήριο. Παρά τις οικονομικές δυσκολίες, ο Επαμεινώνδας, για μικρό χρονικό διάστημα, συνέχισε τις σπουδές του σε πανεπιστήμια της Γαλλίας, της Γερμανίας και του Βελγίου.

Νυμφεύτηκε την Αντιόπη Κοσμά-Πασά και απέκτησε ένα γιο, τον Νικόλαο Χαρίλαο.

 

Μετά την επιστροφή του στην Αθήνα συνεταιρίστηκε με τον -επ’ αδελφή- γαμπρό του Νικόλαο Κανελλόπουλο (ο οποίος αργότερα ίδρυσε την τσιμεντοβιομηχανία Τιτάν) και ίδρυσαν την εταιρία "Ε. Χαρίαλος και Ν. Κανελλόπουλος" με αντικείμενο την βιομηχανία σάπωνος και την ελαιουργεία. Πρώτο τους μέλημα υπήρξε η αναδιοργάνωση του εργοστασίου της Ελευσίνας. Η εταιρία γνώρισε εξαιρετική επιτυχία και αυτό βοήθησε τον Επαμεινώνδα Χαρίλαο στην κοινωνική του άνοδο. Το 1898 ίδρυσε την “Οινοποιητική και Οινοπνευματική Εταιρία Ε. Χαρίλαος και Σια” και το 1906, μαζί με με μερικούς από τους κυριότερους επιχειρηματίες της εποχής εκείνης, τους Αριστ. Ζάννο, τον Νικ. Κανελλόπουλο, τον Εμμ. Ρως και τον Δημ. Γαλανόπουλο, ίδρυσαν την “Ελληνική Εταιρία Οίνων και Οινοπνευμάτων”, η οποία θα λειτουργούσε συμπληρωματικά προς την “Προνομιούχο Εταιρία για την προστασία της σταφίδας”, η οποία ιδρύθηκε για να δώσει λύση στο σταφιδικό ζήτημα που είχε ανακύψει εκείνα τα χρόνια. Την ίδια περίοδο ίδρυσε το Συνεταιρισμό Αμπελοκτημόνων Αττικής.

 

Στη συνέχεια, ο Επαμεινώνδας Χαρίλαος, ο οποίος στο μεταξύ είχε εκλεγεί ως ο πρώτος Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου της Αθήνας, επεξέτεινε τις δραστηριότητές του και σε άλλους τομείς: Το 1918, μαζί με άλλους επιχειρηματίες, ίδρυσε την “Τράπεζα Βιομηχανίας” και την ασφαλιστική εταιρία “Πρώτη”. Το 1919 δημιούργησε την “Οικοδομική Εταιρία Θεσσαλονίκης”, η οποία απέκτησε μία τεράστια έκταση από την Πυλαία ως το Ντεπό και ξεκίνησε την οικοδόμηση του συνοικισμού “Χαριλάου”. Το 1920 ίδρυσε την "Ανωνυμη εταιρεια Σιδηροδρομων Μακεδονίας", τα "Ψυγεία Πειραιώς" και τα "Ψυγεία Θεσσαλονικης". Παράλληλα με τα επιχειρηματικά του καθήκοντα, ανέλαβε θέσεις στη δημόσια διοίκηση. Το 1920 διορίστηκε Πρόεδρος του Ταμείου Περιθάλψεως Προσφύγων και επί των ημερών του ξεκίνησε η οικοδόμηση των περιοχών της Νίκαιας, της Νέας Ιωνίας και της Νέας Φιλαδέλφειας.

Αργότερα, υπηρέτησε ως ένα από τα πρώτα μέλη του Δ.Σ. της νεοσυσταθείσας Αγροτικής Τράπεζας (1929), ενώ το 1934 ίδρυσε τη “Γεωργική Εταιρεια Λεσίνι”, η οποία προχώρησε στην αποξήρανση του έλους Λεσίνι στον Αστακό. Το 1936 ανέλαβε τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου στην Εταιρία Λιπασμάτων, ενώ κατά τη διάρκεια της Κατοχής (1943) συνέβαλε καθηγητής της Σχολή Βιομηχανικών Σπουδών, η οποία μετεξελίχθηκε στο σημερινό Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Πέθανε στην Αθήνα το 1947.

Ο Επαμεινώνδας Χαρίλαος είναι ο πρώτος επιχειρηματίας ο οποίος είχε πολλαπλή παρουσία στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, μέσω των εταιριών “Οίνων και Οινοπνευμάτων”, “Τράπεζα Βιομηχανίας”, “Οικοδομική Εταιρία Θεσσαλονίκης”, "Ψυγεία Πειραιώς" και "Ψυγεία Θεσσαλονικης", αλλά και πολλών άλλων εταιρίες στις οποίες συμμετείχε ως μέτοχος ή μέλος του Διοικητικού τους Συμβουλίου.

 

Γιάννης Σιάτρας

 

Δείτε τα περιεχόμενα του τεύχους 206