Ένας σημαντικός παράγοντας αβεβαιότητας που ορθώνεται κατά το 2021

Επί αρκετό διάστημα, εκφράζουμε την άποψη για την ανοδική δυναμική που έχει η χρηματιστηριακή αγορά της Αθήνας. Και βασίζουμε την άποψη αυτή, κυρίως στο γεγονός ότι η Ελλάδα δείχνει να έχει εξισορροπήσει τη δημοσιονομική λειτουργία της και να έχει βρει μία -έστω προσωρινή- λύση στη διαχείριση του δημοσίου χρέους της, καθώς και στο ότι, για πρώτη φορά μετά από περισσότερα από 12 χρόνια, εμφανίζει μία πραγματική αναπτυξιακή προοπτική και δυνατότητα άντλησης μακροπρόθεσμων επενδύσεων.

Παράλληλα, η χρηματιστηριακή της αγορά, επί 11 χρόνια βρίσκεται σε φάση υποχώρησης, δε συμμετείχε στη διεθνή άνοδο της δεκαετίας του 2010 και έχει αποφύγει τις υπερβολές.

Λογικά και υπό κανονικές συνθήκες, μία τέτοια χώρα, μπορεί να προσελκύσει επενδύσεις. Και με δεδομένο το πόσο πίσω βρέθηκε όλα αυτά τα χρόνια (το ΑΕΠ της Ελλάδας, υπολογιζόμενο σε σταθερές τιμές του 2010, βρίσκεται στο επίπεδο του 1998), η βελτίωση που μπορεί να υπάρξει στα επόμενα χρόνια, θα μπορεί να είναι εντυπωσιακή.

Μέσα απ’ αυτή την οπτική, η άνοδος των ελληνικών μετοχών είναι ένα “σίγουρο στοίχημα”. Και τα πράγματα φαίνονται να οδεύουν προς αυτή την κατεύθυνση, σε μία πορεία, ενδεχομένως αργή, αλλά με πάρα πολλές πιθανότητες επιτυχίας.

Κατά το τελευταίο διάστημα, ένας διαρκώς αυξανόμενος αριθμός άρθρων, αναλύσεων και παρεμβάσεων, μεγάλων και έγκριτων εντύπων, φημισμένων και βραβευμένων αναλυτών και καθηγητών, εκφράζει επιφυλάξεις για την κερδοσκοπική μανία που έχει καταλάβει τους συναλλασσόμενους σε χρηματιστηριακές αγορές -ή και στις “άτυπες” αγορές “κρυπτονομισμάτων”. Στις αγορές αυτές, η έννοια του κινδύνου έχει απολεσθεί και οι αποτιμήσεις έχουν βρεθεί σε επικίνδυνα επίπεδα.

Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί έναν παράγοντα αβεβαιότητας και κινδύνου, ο οποίος θα θέλαμε να μην υπήρχε στη συγκεκριμένη φάση. Καθώς μία υποχώρηση των τιμών στις διεθνείς αγορές είναι πιθανή, αναρωτιόμαστε πώς αυτή θα μπορούσε να επιδράσει στην ελληνική οικονομία και στο Χρηματιστήριο, που τείνουν να εισέλθουν σε φάση ανάκαμψης. Ας μη μας διαφεύγει ότι, αυτοί που -κατά κύριο λόγο- επηρεάζουν τις χρηματιστηριακές εξελίξεις στην Ελλάδα, είναι οι ξένοι θεσμικοί επενδυτές, δηλαδή οι ίδιοι φορείς που θα μπορούσαν να υποστούν πλήγμα στις επενδύσεις τους σε άλλες αγορές.

Δεν υποστηρίζουμε πως όλα αυτά θα συμβούν. Αναφέρουμε ότι, θα μπορούσαν να συμβούν και ότι, το ενδεχόμενο αυτό θα πρέπει να το έχουμε υπόψη μας. Αυτό είναι κάτι που θα απασχολήσει και τα ελληνικά ΜΜΕ, κάποια στιγμή.

Έχοντας βιώσει δεκάδες μεγάλες χρηματιστηριακές κρίσεις, προσπαθούμε να εκτιμήσουμε το μέγεθος της “αναστάτωσης” που θα μπορούσε να προκαλέσει μια “αξιοσημείωτη” πτώση στις διεθνείς αγορές. Καταλήγουμε στο ότι, θα μπορούσε να προκαλέσει μία “αξιοσημείωτη” πτώση και στις ελληνικές αξίες. Όμως, όχι σοβαρή, ή όχι τέτοια ώστε να ανατρέψει την πορεία του, σε μία χρονική βάση μεγαλύτερη από μερικούς μήνες.

Παράλληλα, μέσα από την ιστορική εμπειρία των χρηματιστηριακών αγορών, μπορούμε να αναφέρουμε, με βεβαιότητα, ότι η μακροχρόνια πορεία των οικονομιών -και συνεπακόλουθα και των χρηματιστηρίων- δεν ανατρέπεται από κερδοσκοπικά “επεισόδια”. Ίσως αναστατώνεται για κάποιο διάστημα, αλλά ούτε ακυρώνεται, ούτε και ανατρέπεται.

Διατηρούμε την άποψη ότι, η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά έχει εισέλθει σε μία νέα “ιστορική περίοδο” διάρκειας πολλών ετών και σταδιακά θα οδηγηθεί σε μία κορύφωση της οικονομίας και της χρηματιστηριακής αγοράς της.

Γιάννης Σιάτρας