Η Οικονομία - Ιανουάριος 2021

Οι πολίτες θα πρέπει να μάθουν πώς θα πληρωθεί ο λογαριασμός!

Τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως είχαν σχεδιαστεί. Η εξέλιξη του δεύτερου κύματος της πανδημίας, υπήρξε υγειονομικά φονικότερη και χρονικά μακρύτερη. Το γεγονός αυτό οδήγησε σε μία νέα κατάσταση περιορισμών και ασφυξίας στην οικονομία, η οποία θα εξελιχθεί σε σε αρκετό βάθος μέσα στο πρώτο τρίμηνο του έτους.

Αυτό, εκτρέπει τον Προϋπολογισμό, τόσο από την πλευρά των εσόδων, όσο και από την πλευρά των δαπανών και αυξάνει ακόμη περισσότερο τις -ήδη βεβαρυμένες- ανάγκες δανεισμού της χώρας. Και ενδεχομένως να μας φέρει σε ένα σενάριο, γνωστό από την προηγούμενη δεκαετία.

Εκτιμούμε ότι έχουν γίνει, με τους ευρωπαϊκούς φορείς, συζητήσεις και έχουν υπάρξει συμφωνίες για το χειρισμό της επιβάρυνσης των οικονομικών, που προκαλεί η πανδημία, σε μία σειρά κρατών.

Ακόμη και αν η πλήρης αποκάλυψή τους δε θεωρείται “πολιτικά ορθή” -και γιατί να συμβαίνει κάτι τέτοιο;- είναι σαφές ότι οι πολίτες θα πρέπει να γνωρίζουν το ποιός θα πληρώσει όλα αυτά τα ποσά που δαπανώνται σήμερα και πώς θα εξελιχθεί το μέλλον τους. Ειδικά η χώρα μας, δεν αντέχει ακόμη μία -πιθανότατα οδυνηρή- έκπληξη και μία νέα περίοδο επιβάρυνσης της ποιότητας της ζωής του.

Οι επιπλοκές στις υγειονομικές εξελίξεις προκαλούν αλυσιδωτά προβλήματα στο οικονομικό επιτελείο της Κυβέρνησης, αφού οι δαπάνες συνεχίζουν να εκτινάσσονται και τα έσοδα να περιορίζονται. Παράλληλα, όλοι πλέον αντιλαμβανόμαστε ότι, η ύφεση θα συνεχιστεί και κατά το α’ τρίμηνο, κάτι που ανατρέπει τους σχεδιασμούς για το 2021 και παράλληλα προκαλεί αγωνία και πτώση στη χρηματιστηριακή αγορά. Το ερώτημα πλέον δεν είναι εάν, κατά το α’ τρίμηνο θα υπάρξει ύφεση, αλλά πόσο μεγάλη θα είναι αυτή σε σύγκριση με το α’ τρίμηνο του 2021. Σημειώνουμε ότι, κατά το α’ τρίμηνο του 2020, είχε υπάρξει ελαφρά άνοδος (+0,4%), οπότε, η μεταβολή που θα εμφανιστεί θα είναι μεγάλη και θα προκαλέσει αρνητικές εντυπώσεις. Βεβαίως, η ανακοίνωση για το ΑΕΠ του α’ τριμήνου, θα γίνει στις αρχές του Ιουνίου, διάστημα κατά το οποίο είναι πιθανό να έχει βελτιωθεί η εικόνα της οικονομία ςκαι της χώρας. Τα πρώτα στοιχεία των ασκήσεων που τρέχουν στο Γενικό Λογιστήριο δείχνουν την ύφεση να συγκρατείται στο βάθος του -10,5% μετά την ανάσα που έδωσε το «click away» στα περισσότερα εμπορικά καταστήματα.

Πριν από την τελική οριστική έγκριση του Σχεδίου Ανάκαμψης από την ΕΕ που αναμένεται εντός του πρώτου εξαμήνου του 2021, η κυβέρνηση δρομολογεί έργα και τις επενδύσεις που θα ενταχθούν σε αυτό προκειμένου να “προχρηματοδοτηθούν” από τις ευρωπαϊκές προκαταβολές και πόρους. Το 37% των συνολικών κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης θα διοχετευθεί σε δράσεις πράσινης ανάπτυξης. Το ΥΠΕΝ επιδιώκει και την άντληση 600 εκατ. ευρώ για τον εκσυγχρονισμό του δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας. Για την ενίσχυση των υποδομών φόρτισης για την ηλεκτροκίνηση σε όλη τη χώρα και τη στήριξη της καινοτομίας έχει υποβληθεί αίτημα για 400 εκατ. ευρώ. (εδώ)

Στον ιδιωτικό τομέα, σχέδια για επενδύσεις, εξαγορές και συγχωνεύσεις βγαίνουν από τα συρτάρια και μπαίνουν ξανά σε τροχιά υλοποίησης. Το κλίμα ήδη έχει αλλάξει, αν και οι εξακολουθούν να είναι επιφυλακτικοί για το μέγεθος των επενδύσεων κατά τους επόμενους μήνες. Όσο όμως πλησιάζουμε προς το τέλος της πανδημίας, είναι αρκετά πιθανό ότι, τα κεφάλαια που έχουν συσσωρευτεί το προηγούμενο διάστημα θα αναζητήσουν διέξοδο σε συνδυασμό, βεβαίως, με τις επιδοτήσεις και τα δάνεια που προβλέπει το Ταμείο Ανάκαμψης. "Υπάρχουν εταιρείες με γεμάτα ταμεία που αναζητούν ευκαιρίες ειδικά σε κλάδους που χτυπήθηκαν από την πανδημική κρίση. Παράλληλα τα επιτόκια βρίσκονται σε χαμηλά επίπεδα, ενώ οι τράπεζες είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένες. Αυτό σημαίνει πως με την πρώτη ευκαιρία θα δούμε στην αρχή μετρημένες κινήσεις που θα κλιμακώνονται κατά το δεύτερο μισό του έτους", αναφέρει χαρακτηριστικά στέλεχος επενδυτικής τράπεζας. (εδώ)

Οι προβλέψεις για ανάκαμψη της οικονομίας, σε συνδυασμό με την πρόωρη αποπληρωμή 3,6 δισ. ευρώ προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), θεωρείται πολύ πιθανό να οδηγήσουν σε αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας, ακόμη και από το πρώτο τρίμηνο του 2021. Στις αξιολογήσεις του 2020, οι τρεις από τους τέσσερις μεγαλύτερους οίκους αξιολόγησης( Standard & Poors, Fitch, DBRS) διατήρησαν την αξιολόγηση τους για την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, υποβαθμίζοντας την 12μηνη προοπτική της οικονομίας, από "θετική” σε "σταθερή” λόγω της γενικότερης αβεβαιότητας. Η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της οικονομίας στις 22 Ιανουαρίου (από τη Fitch) θα θεωρηθεί θετική έκπληξη. Λίγο αργότερα, στις 19 Μαρτίου, θα έρθει η σειρά του καναδικού οίκου DBRS να αξιολογήσει την ελληνική οικονομία. O οίκος είχε διατηρήσει τον περασμένο Οκτώβριο την πιστοληπτική ικανότητα στη βαθμίδα ΒB(low). (εδώ)

Το πρόγραμμα των αξιολογήσεων από τους επενδυτικούς οίκους για το έτος 2021, έχει ως εξής: Fitch: 22/1/2021 και 16/7/2021. DBRS: 19/3/2021 και 17/9/2021. Standard & Poor’s: 23/4/2021 και 22/10/2021. Moody’s: 21/5/2021 και 19/11/2021. Οι ημέρες αυτές, είναι πολύ πιθανό να σημάνουν θετικές εκπλήξεις που θα δώσουν ορμή στη χρηματιστηριακή αγορά.

H EKT θα υπερκαλύψει τα ποσά για τα οποία θα βγει η Ελλάδα στις αγορές το 2021 καθώς μέσω του PEPP θα αγοράσει έως και το 236% των ελληνικών εκδόσεων, το υψηλότερο ποσοστό "κάλυψης" στην ευρωζώνη, όπως σημειώνει η Danske Bank σε έκθεσή της για τις προοπτικές της αγοράς ομολόγων το 2021. Η Ελλάδα αναμένεται να έχει την ισχυρότερη στήριξη, κάτι που δικαιολογεί την περαιτέρω πολύ καλή πορεία των ελληνικών τίτλων το επόμενο διάστημα αλλά και την ευχέρεια που θα έχει ο ΟΔΔΗΧ στις κινήσεις του, με κύριο στόχο το χτίσιμο εκ νέου της ελληνικής καμπύλης έτσι ώστε να γίνει πιο "υγιής" και άρα πιο ελκυστική στους επενδυτές. Η Danske Bank αναμένει πως η κινητικότητα της ΕΚΤ θα είναι πολύ έντονη κατά το 2021, ενώ αναμένεται να συνεχίσει τις αγορές τίτλων και κατά το 2022 τουλάχιστον. (εδώ)

Αύξηση που ξεπέρασε τα 6,5 δισ. ευρώ σημείωσαν οι καταθέσεις των νοικοκυριών κατά την περίοδο της πανδημίας, καθώς αυτές από το επίπεδο των 116,3 εκατ. του Φεβρουαρίου του 2020 εκτινάχθηκαν στα 123 δισ. ευρώ το Νοέμβριο του ίδιου έτους, παρουσιάζοντας άνοδο από μήνα σε μήνα. Οι καταθέσεις των νοικοκυριών συνέχισαν να αυξάνονται και μέσα στο Νοέμβριο κατά 1,3 δισ. Η πολύ σημαντική άνοδος των καταθέσεων έλαβε χώρα σε περίοδο όπου το ύψος των τραπεζικών επιτοκίων ακολουθούσε πτωτική πορεία. Έτσι, ενώ τον Μάρτιο του 2020 τα προσφερόμενα επιτόκια στις δωδεκάμηνης διάρκειας προθεσμιακές καταθέσεις των συστημικών τραπεζών κυμαίνονταν γύρω στο 0,15%, σήμερα υπολείπονται του 0,10%. Στις 30 Νοεμβρίου του 2020 μόνο το 30,9% των καταθέσεων των νοικοκυριών ήταν τοποθετημένο σε προθεσμιακούς λογαριασμούς, ή διαφορετικά σχεδόν το 70% των συνολικών καταθέσεων των νοικοκυριών ήταν ουσιαστικά άτοκο! (εδώ) Η εξέλιξη αυτή δεν είναι απαραίτητα θετική για το τραπεζικό σύστημα, αφού η διστακτικότητα των τραπεζών να χορηγήσουν δάνεια, τις αναγκάζει να καταθέτουν τα επιπλέον κεφάλαια στην ΕΚΤ, κάτι που μειώνει ακόμη περισσότερο το επιτοκιακό περιθώριο κέρδους τους. Από την άλλη πλευρά, τα σχεδόν μηδενικά επιτόκια, δεν έχουν ακόμη ωθήσει τους αποταμιευτές προς άλλες μορφές αξιοποίησης των κεφαλαίων τους, με μία απ’ αυτές να είναι και το Χρηματιστήριο. Εκτιμούμε όμως ότι, η επιλογή αυτή, αναπόφευκτα θα αποτελέσει μία από τις λύσεις, για μεγάλο μέρος των αποταμιευτών.

Δείτε περισσότερες οικονομικές ειδήσεις της περιόδου 18 Δεκεμβρίου 2020 - 13 Ιανουαρίου 2021 (εδώ)

Δείτε τις ανακοινώσεις οικονομικών δεικτών (εδώ)