Επισημάνσεις - Φεβρουάριος 2021

08 Φεβρουαρίου 2021, 14:05 | Χ&Α - 225

Ενώ, ήδη από τα τέλη Ιανουαρίου, τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη έχουν ανακοινώσει -έστω και σε μορφή “προσωρινής εκτίμησης”- την εξέλιξη του ΑΕΠ του δ’ τριμήνου του 2020, και συνεπώς, υπάρχει μία ασφαλής εικόνα για την πορεία των οικονομιών τους, η Ελληνική Στατιστική Αρχή, θα κάνει ανακοινώσει την -προσωρινή εκτίμησή της- για το ΑΕΠ αυτής της περιόδου, στις 8 Μαρτίου 2021. Είναι δυνατό να συμβαίνει κάτι τέτοιο στο έτος 2021; Πώς τα καταφέρνουν άλλα κράτη; Οι πολίτες, οι επιχειρηματίες, οι εργαζόμενοι και οι επενδυτές, απαιτούν τη δημοσιοποίηση των βασικών στατιστικών της οικονομίας σε ένα λογικό χρονικό διάστημα, όπως γίνεται σε όλες τις σοβαρές χώρες!

***

Στο λογικό ερώτημα που δημιουργείται για το πώς θα αποπληρωθούν οι έκτακτες δαπάνες που δημιούργησε η πανδημία, ουδείς απαντά. Και βεβαίως, δε θα ήταν ούτε λογικό -και κατά πολλούς ούτε και αποδεκτό- να προστεθούν στο ήδη δυσβάστακτο και δύσκολα εξυπηρετήσιμο χρέος της χώρας.

Τρία πράγματα μπορεί να συμβαίνουν: α) Η ελληνική κυβέρνηση, μαζί με άλλες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, έχουν καταλήξει σε μία συμφωνία με την ΕΕ και την ΕΚΤ για κάποιον ειδικό χειρισμό των χρεών που δημιούργησε η πανδημία. β) Η ΕΚΤ έχει αποφασίσει να ακολουθήσει τις αρχές της Modern Monetary Theory, παράλληλα με κάποιο σχέδιο πραγματοποίησης βημάτων στον τομέα της οικονομικής ενοποίησης της Ευρώπης. γ) Η ελληνική Κυβέρνηση, βασιζόμενη στην παρούσα θετική συγκυρία για τα ελληνικά ομόλογα και στην ανοχή της ΕΚΤ, απλά να δανείζεται χωρίς να ενδιαφέρεται για το τί θα γίνει μετά, όπως ακριβώς έγινε και μέχρι το 2009 -αν και πιστεύουμε ότι σε κάτι τέτοιο θα αντιδρούσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Πριν λίγες μέρες, εκατό γάλλοι ακαδημαϊκοί, υπέβαλαν το ερώτημα αυτό στην πρόεδρο της ΕΚΤ, κα Λαγκάρντ. Αυτή απάντησε ότι “η διαγραφή χρέους εξαιτίας της πανδημίας του νέου κορωνοϊού είναι “αδιανόητη” καθώς θα αποτελούσε “παραβίαση της συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία απαγορεύει αυστηρά τη νομισματική χρηματοδότηση κρατών”. Όμως, ίσως τελικά και αυτό να είναι από τα πράγματα που γίνονται, αλλά -ακόμη- δε λέγονται. Η δική μας εκτίμηση είναι ότι, αν κάποιος μπορεί να διαβάσει "πίσω από τις δηλώσεις", θα καταλάβει ότι, ακριβώς τώρα ξεκινάει η κουβέντα για τη διαγραφή του χρέους της πανδημίας. Τεχνικά, δε θα γίνει διαγραφή, αλλά θα φορτωθεί όλο σε ένα ομόλογο χωρίς ημερομηνία λήξης και χωρίς επιτόκιο, το οποίο θα καταχωνιαστεί για πάντα, σε κάποιο συρτάρι κάποιου γραφείου στην ΕΚΤ.

 

***

Σταθερή θα παραμείνει το 2021 η πιστοληπτική αξιολόγηση των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, παρά την επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης και τα περιοριστικά μέτρα λόγω κορωνοϊού, όπως τονίζει ο αμερικανικός οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s στην έκθεση “Renewed lockdowns will not trigger widespread credit deterioration”. Αυτό είναι κάτι πολύ θετικό, ιδίως για την Ελλάδα, η οποία δε κινδυνεύει να αντιμετωπίσει κάποια αρνητική έκπληξη, τουλάχιστον από την πλευρά των οίκων αξιολόγησης. Όμως, η χώρα, έχει -επιτακτικά- ανάγκη για αναβάθμιση της αξιολόγησής της, τουλάχιστον μέχρι το Μάρτιο του 2022, κάτι που, προς το παρόν, φαίνεται δύσκολο να επιτευχθεί. (εδώ)

***

Πώς θα πρέπει να αντιδράσουν οι ΗΠΑ στην άνοδο της Κίνας; Αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα ερωτήματα που έχει να αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ. Το πιο πιθανό είναι ότι ο πρόεδρος Μπάιντεν, θα συνεχίσει, με πιο ήπια μορφή και μετά από πιο διάλογο, την πολιτική του προκατόχου του, αφού αυτή είναι πλέον η διεθνής τάση. Και, ένας οικονομικός ανταγωνισμός μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, δεν είναι απαραίτητα κάτι κακό για τη διεθνή οικονομία. Παράλληλα, κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε καλύτερες, εμπορικές, πολιτικές και αμυντικές, σχέσεις μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

***

Το πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών της Κίνας ξεπέρασε ακόμη και αυτό της Γερμανίας. Εκτινάχθηκε κατά 170 δισ. δολάρια για να φτάσει τα 310 δισ. δολάρια, ποσό που αντιστοιχεί στο 2,1% του ΑΕΠ, ενώ το πλεόνασμα της Γερμανίας συρρικνώθηκε στο 6,9% του ΑΕΠ το 2020, από 7,1% το 2019, και αντιστοιχεί σε 248 δισ. δολάρια. Ακόμη ένα “κάστρο” έπεσε μπροστά στο κινεζικό τσουνάμι!
Παράλληλα, η Κίνα έχει ξεπεράσει τις Ηνωμένες Πολιτείες ως o κορυφαίος προορισμός στον κόσμο για νέες ξένες άμεσες επενδύσεις, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ. Η Κίνα προσέλκυσε 163 δισεκατομμύρια δολάρια σε νέες εσωτερικές επενδύσεις το 2020, αύξηση 4% από 140 δισεκατομμύρια δολάρια το 2019, ενώ ο το ποσό που προσήλκυσαν οι ΗΠΑ κατέρρευσε κατά 40%, από τα 251, στα 134 δισεκατομμύρια δολάρια.

***

Οι περισσότερες φτωχές χώρες του πλανήτη δεν θα επιτύχουν συλλογική ανοσία (“αγέλης”) τουλάχιστον πριν το 2024 και μερικές ίσως ούτε καν έως τότε, σύμφωνα με τις δυσοίωνες προβλέψεις του Economist Intelligence Unit (EIU), οι οποίες αναδεικνύουν τις παγκόσμιες ανισότητες, με τις ανεπτυγμένες χώρες να εμβολιάζονται σχεδόν πλήρως, έστω και μετ’ εμποδίων, έως το τέλος του 2021, αλλά με άλλες να αγωνιούν να βρουν διαθέσιμα εμβόλια στην αγορά. Εκτιμάται ότι 84 χώρες -οι πιο φτωχές- θα αργήσουν να αποκτήσουν επαρκείς δόσεις και κάποιες θα δίνουν αγώνα έως το 2025 για τη συλλογική ανοσοποίηση του πληθυσμού τους. Αυτό το παγκόσμιο ρήγμα ανάμεσα στους “κατέχοντες” και στους “μη κατέχοντες” (εμβόλια και όχι μόνο) πρόκειται να καθορίσει την παγκόσμια οικονομία, το παγκόσμιο πολιτικό τοπίο, τα ταξίδια και σχεδόν τα πάντα.

***

Σύμφωνα με μελέτη της Accenture, οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που θα ενισχύσουν ταυτόχρονα το επίπεδο ψηφιακής ωριμότητας και βιωσιμότητάς τους θα ανακάμψουν γρηγορότερα και θα αναδυθούν ισχυρότερες από την κρίση. Σύμφωνα με την μελέτη, η πανδημία δημιούργησε διαφοροποιήσεις στην ανθεκτικότητα των ευρωπαϊκών εταιρειών και τις προοπτικές τους για ανάπτυξη: Το 49% των ευρωπαϊκών εταιριών έχουν σημειώσει μείωση εσόδων ή κερδών τους τελευταίους 12 μήνες και δεν αναμένουν βελτίωσή τους επόμενους 12 μήνες. Το 19% των ευρωπαϊκών εταιριών παρουσίαζε ισχυρή οικονομική επίδοση πριν από την πανδημία, αλλά αναμένει μειωμένα έσοδα και χαμηλότερη κερδοφορία τους επόμενους 12 μήνες. Η μελέτη αναφέρεται σε αυτές τις εταιρείες ως "οι έκπτωτοι άγγελοι" (falling angels). Το 32% των ευρωπαϊκών εταιρειών αναμένει να σημειώσει αύξηση κερδοφορίας τους επόμενους 12 μήνες. Διαβάστε ολόκληρη τη μελέτη (εδώ)

***

Συναλλαγές χωρίς προμήθειες; Είναι δυνατό; Και όμως, αυτή είναι η πραγματικότητα σε πολλές από τις πλατφόρμες συναλλαγών που μπορεί κάποιος να εντοπίσει στο διαδίκτυο. Αυτή είναι η θετική πλευρά της υπόθεσης. Όμως, πώς κερδίζουν αυτοί που τις λειτουργούν; Εδώ έρχεται η αρνητική: Κερδίζουν από το “spread” (περιθώριο) που υπάρχει μεταξύ της πραγματικής τιμής μίας μετοχής (ή άλλου χρηματιστηριακού μέσου) στην αγορά και της τιμής που σας προσφέρουν στην οθόνη τους. Και έτσι, ο “παίκτης” είτε αγοράζει ελάχιστα πιο ακριβά από την πραγματική τιμή εκείνης της ώρας, είτε πουλάει πιο φθηνά. Αν κάποιος το αναλύσει, θα δει ότι τελικά, η μέθοδος αυτή κοστίζει στον επενδυτή ακριβότερα απ’ ότι αν χρησιμοποιούσε έναν παραδοσιακό χρηματιστή. Το “τζάμπα”, αν υπήρχε ποτέ, πέθανε!

***

Παρακολουθώντας, με προσοχή, το περιστατικό της “επίθεσης” που εξαπέλυσαν οι χρήστες της διαδικτυακής κοινωνικής πλατφόρμας Reddit, κατά διαφόρων “hedge funds”, μέσω συγκεκριμένων μετοχών, στα τέλη Ιανουαρίου, μπορούμε να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι, αυτοί που συμμετείχαν στα γεγονότα αυτά, κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες ανθρώπων (ουδείς θα τους αποκαλούσε “επενδυτές”): Πρώτο, αυτοί που το σχεδίασαν. Επειδή μία τέτοια ενέργεια, μελετήθηκε και σχεδιάστηκε επί μακρόν και ξεκίνησε συντονισμένα και συγκροτημένα. Αυτοί είναι που βγήκαν εξαιρετικά κερδισμένοι. Μάζευαν επί μήνες μετοχές από τα 9 έως 13 δολάρια και τις “ξεφόρτωσαν” πάνω από τα 300! Πονηροί μεν, αλλά άψογοι και στυγνοί “παίκτες”. Τέτοιοι υπάρχουν πάρα πολλοί σε όλες τις αγορές.

Στη δεύτερη κατηγορία κατατάσσονται οι διάφοροι, οι αφελείς που ξημεροβραδιάζονται στα forums των social media, πιστεύοντας ότι θα διαβάσουν κάποια “αποκλειστική” πληροφορία ή θα τους βάλουν και αυτούς σε κάποιο “παιχνίδι”. Στην περίπτωση της μετοχής της GameStop, είναι αυτοί που, μετά το “σφύριγμα” μπήκαν -κατά χιλιάδες- στην πρώτη γραμμή και ώθησαν τη μετοχή ακόμη και στα 483 δολάρια! Και βέβαια, αγόραζαν τις μετοχές που “ξεφόρτωνε” η πρώτη ομάδα της παρέας.

Στην τρίτη κατηγορία, είναι αυτοί που, ενώ στην ουσία είναι κερδοσκόποι, αλλά αρέσκονται να “επενδύουν” τη δράση τους με μια ιδεολογική υφή, απ’ αυτές κατά του “συστήματος” που είναι της μόδας κατά το τελευταίο διάστημα. Αυτοί νοιάζονται μόνον για να οικονομήσουν κάτι γρήγορο, αν και συνήθως δε τους βγαίνει, επειδή ούτε το επίπεδο των γνώσεων έχουν, ούτε την εκπαίδευση, αλλά ούτε και τα κεφάλαια για να υποστηρίξουν μία στρατηγική που εμπεριέχει κίνδυνο. Στην περίπτωση της μετοχής της GameStop, είναι αυτοί που, μετά το “σφύριγμα” μπήκαν -κατά χιλιάδες- στην πρώτη γραμμή και ώθησαν τη μετοχή ακόμη και στα 483 δολάρια! Και βέβαια, αγόραζαν τις μετοχές που “ξεφόρτωνε” η πρώτη ομάδα της παρέας. Τους είπαν ότι θα “γονατίσουν” τα hedge funds και θα τους ...μάθουν να μην σορτάρουν μετοχές! Αυτοί υποστήριζαν τη μετοχή και τις μέρες που κατέρρεε. Αγόραζαν για να την ανεβάσουν, πού; Και για πόσο καιρό; Και τί κεφάλαια είχαν; Και στο κάτω κάτω, πόσο άξιζε η συγκεκριμένη μετοχή; Τα άτομα αυτής της κατηγορίας είναι “περαστικοί” από τις αγορές, επειδή στο τέλος καταστρέφονται και αποχωρούν θεωρώντας ότι τους εξαπάτησαν. Πάντα υπήρχαν και πάντα θα υπάρχουν τέτοιοι. Απλά, από εποχή σε εποχή θα διαφέρει ο τόπος που συναντιούνται και ανταλλάσσουν απόψεις.

Στην τρίτη κατηγορία, είναι αυτοί που, ενώ στην ουσία είναι κερδοσκόποι, αλλά αρέσκονται να “επενδύουν” τη δράση τους με μια ιδεολογική υφή.

Μάλιστα, αν κάποιος τους παρατηρήσει για αρκετό διάστημα, θα αντιληφθεί ότι, συχνά, έχουν ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω χαρακτηριστικά: Δραστηριοποιούνται στην αγορά των “κρυπτονομισμάτων”, είναι αντιρρησίες του κορωνοϊού και “αντιεμβολιαστές”, είναι υποστηρικτές του Τραμπ, εναντιώνονται στη μετανάστευση, θέλουν να ανατρέψουν το “σύστημα” και υποστηρίζουν ότι είναι πιστοί χριστιανοί, άσχετα του εάν οι πράξεις τους συχνά τους διαψεύδουν. Ακριβώς επειδή υπάρχει και ένα ιδεολογικό περίβλημα, τα μέλη αυτής της ομάδας, ενώ δρουν με φανατισμό, εν τούτοις είναι περισσότερο προσεκτικά και αποφεύγουν το υπερβολικό ρίσκο.

Επιστροφή στα περιεχόμενα (εδώ)