Οι πέντε οικονομικές εκπλήξεις του 2021

Είναι βέβαιο ότι, κάθε χρόνος έρχεται με τις δικές του απροσδόκητες ανατροπές για τις χρηματοοικονομικές αγορές, όμως το 2021 ήταν γεμάτο με αυτές.

Ακολουθούν ορισμένες από τις εξελίξεις που αιφνιδίασαν τους επενδυτές, τις εταιρίες και τους αναλυτές φέτος και τι σημαίνουν τα γεγονότα αυτά για το 2022.

Διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα

Η εμφάνιση της πανδημίας στις αρχές του 2020 ήταν εντυπωσιακά απαλλαγμένη από σοβαρές ανησυχίες και επιφυλάξεις, πέρα ​​από το γεγονός ότι ο εξοπλισμός ατομικής υγειονομικής προστασίας (μάσκες, αντισηπτικά, κλπ) ήταν σε έλλειψη για ένα διάστημα. Αντίθετα, η φετινή χρονιά χαρακτηρίστηκε από εκτεταμένες ελλείψεις και διογκούμενο πληθωρισμό λόγω προβλημάτων στο κλάδο της προσφοράς. Η Drewry, μια εταιρεία συμβούλων εφοδιαστικής αλυσίδας, κατασκευάζει ένα μέτρο του μέσου κόστους αποστολής ενός εμπορευματοκιβωτίου 40 ποδιών (12,192 μέτρων) σε μια σειρά διαφόρων διαδρομών. Το κόστος αυτό έφτασε στο ανώτατο όριο των 10.377 δολαρίων στα τέλη Σεπτεμβρίου, δηλαδή τετραπλασιάστηκε σε σχέση με πέρυσι.

Οι διακοπές σε εργοστάσια και λιμάνια στην Κίνα και τη Νοτιοανατολική Ασία, λόγω των προσπαθειών των κυβερνήσεων να αντιμετωπίσουν την έξαρση των κρουσμάτων του  κορωνοϊού, δεν βοήθησαν τα πράγματα. Ωστόσο, μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης για την παραπάνω αναταραχή φέρει η εκρηκτική ζήτηση για φυσικά προϊόντα: οι δαπάνες για διαρκή αγαθά έχουν αυξηθεί κατά 34% στην Αμερική από τις αρχές του 2020, σε σύγκριση με την αύξηση σχεδόν 4% που παρατηρήθηκε στον τομέα των υπηρεσιών. Καθώς η πανδημία υποχωρεί, αυτό το χάσμα θα πρέπει να μειωθεί. Ωστόσο, οι αλυσίδες εφοδιασμού μπορεί να παραμείνουν συμπιεσμένες για κάποιο χρονικό διάστημα, συγκριτικά με την κατάσταση που επικρατούσε πριν από την πανδημία.

Ανοδικά κινήθηκαν οι κινεζικές αγορές

Η παγιωμένη τάξη που επικρατούσε στις κινεζικές χρηματοοικονομικές αγορές ανατράπηκε και φέτος. Για το καλύτερο μέρος μιας δεκαετίας, οι επενδυτές πρότειναν μεγαλύτερη πρόσβαση σε κινεζικά περιουσιακά στοιχεία, με τον αναπτυσσόμενο τεχνολογικό τομέα της χώρας να θεωρείται ιδιαίτερα δελεαστικός. Ωστόσο, μια ρυθμιστική απόφαση, το 2021, οδήγησε τον δείκτη τιμών μετοχών MSCI China Tech 100 σε πτώση σχεδόν κατά ένα τρίτο από την αρχή του έτους. Η τιμή της μετοχής της Alibaba, ενός κολοσσού του ηλεκτρονικού εμπορίου, υποχωρήσε σχεδόν κατά 50% την ίδια περίοδο.

Η Evergrande, μια τεράστια κατασκευαστική εταιρία ακινήτων, ήταν από καιρό το πιο ακραίο παράδειγμα του υπερ-μοχλευμένου κλάδου ακινήτων της Κίνας. Το 2021,όμως, χρεοκόπησε, ενόψει μιας κυβερνητικής προσπάθειας να περιορίσει τον δανεισμό των κατασκευαστικών εταιριών. Ο τρόπος με τον οποίο θα προχωρήσουν οι ρυθμιστικές εκστρατείες εξαρτάται από την αδιαφανή πολιτική της Κίνας, η οποία θα διαμορφωθεί από το Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος(Communist Party Congress) προς τα τέλη του 2022. Όμως ο κλονισμός ,τόσο του τομέα της τεχνολογίας, όσο και του τομέα ακινήτων κατέστησε σαφές ότι οι επενδυτικές επιδόσεις στην Κίνα μπορούν είναι ιδιαίτερα δισοίωνες αν αλλάξει η διάθεση της κυβέρνησης.

Η μεγάλη αύξηση των κερδών

Οι αναλυτές και οι επενδυτές περίμεναν μια αναζωπύρωση των κερδών το 2021 - σε τελική ανάλυση, τα πράγματα δύσκολα θα μπορούσαν να ήταν χειρότερα από πέρυσι. Όμως η κλίμακα της ανάκαμψης έχει ξεπεράσει σχεδόν όλες τις προβλέψεις. Στα τέλη Δεκεμβρίου 2020, οι επενδυτές,με σχετική ομοφωνία,προσδοκούσαν αύξηση των κερδών ανά μετοχή κατά 22% στον S&P 500-τον αμερικανικό χρηματιστηριακό δείκτη αναφοράς- για το 2021.Τα κέρδη του τέταρτου τριμήνου δεν έχουν ακόμη ανακοινωθεί, όμως η εκτίμηση για την ετήσια συνολική ανάπτυξη είναι τώρα 45% -υψηλότερη ακόμη και από την άνοδο του 40% το 2010, μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση. Αυτό οφείλεται εν μέρει στην ταχύτερη από την αναμενόμενη οικονομική ανάκαμψη, με τα κέρδη των εταιριών να ξεπερνούν όχι μόνο τα επίπεδα του 2020 αλλά και τα επίπεδα του 2019.

Η παραπάνω εξέλιξη θέτει τα χρηματιστήρια σε μια δύσκολη θέση, καθώς ξεκινά το 2022: μέρος της οικονομικής ανάκαμψης που προηγουμένως αναμενόταν να πραγματοποιηθεί το επόμενο έτος μπορεί να έχει ήδη συμβεί. Οι αναλυτές αναμένουν μια πολύ πιο συγκρατημένη άνοδο των κερδών των εταιριών του S&P 500, κατά 9%. Η υπέρβαση των προβλέψεων αυτών, πάλι, το επόμενο έτος θα είναι μια δύσκολη υπόθεση. Και καθώς ο δείκτης εξακολουθεί να κυμαίνεται σε επίπεδο 20 φορές μεγαλύτερο από τα αναμενόμενα κέρδη, αυτό μπορεί να περιορίσει το περιθώριο ανόδου των τιμών.

Δημόσιες vs ιδιωτικές αγορές

Για μεγάλο μέρος του 2020, οι τραπεζίτες διαμαρτύρονταν για τις δυσκολίες λειτουργίας των ιδρυμάτων τους κατά την περίοδο της πανδημίας. Αλλά είναι δύσκολο να αποδειχθεί με δεδομένα αν,τελικά, οι λιγότερες φυσικές συναντήσεις με πελάτες, η έλλειψη περιοδίων για τις αρχικές δημόσιες προσφορές (IPO’s) και η αβεβαιότητα των οικονομικών προοπτικών είχαν καταστροφικές συνέπειες. Τους πρώτους 11 μήνες του έτους οι εισαγωγές εταιριών στο χρηματιστήριο στην Αμερική συγκέντρωσαν 147,8 δισεκατομμύρια δολάρια, περισσότερο από το διπλάσιο του ποσού που συγκεντρώθηκε την ίδια περίοδο το 2020. Αν και η ανοδική αυτή τάση ήταν μεγαλύτερη τους πρώτους μήνες του έτους, η δραστηριότητα εξακολουθεί να είναι έντονη καθώς το 2021 πλησιάζει στο τέλος του.

Η απότομη άνοδο,που παρατηρήθηκε, θέτει κάποιες αμφιβολίες σχετικά με την ιδέα ότι οι δημόσιες αγορές αντικαθίστανται από τα ιδιωτικά κεφάλαια. Η ισχύς των τραπεζών στη διαδικασία εισαγωγής στο χρηματιστήριο ενδέχεται να υποχωρήσει, καθώς οι εταιρίες που εισέρχονται στο χρηματιστήριο μπορούν πλέον να επιλέξουν απευθείας εισαγωγές ή συγχωνεύσεις με εταιρίες εξαγορών ειδικού σκοπού (SPAC). Μέχρι στιγμής κατά το τέταρτο τρίμηνο, 621 εταιρίες έχουν εισαχθεί στο χρηματιστήριο σε όλο τον κόσμο—συμπεριλαμβανομένων των SPAC—μια αύξηση 16% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Αυτό το κύμα εισαγωγών υποδηλώνει ότι οι δημόσιες αγορές καταλαμβάνουν και αυτές σημαντικό το ρόλο στον χρηματιστηριακό τομέα.

Πράσινη χρηματοδότηση

Τα στελέχη και οι επενδυτές που επιθυμούν να φαίνονται φιλικοί προς το περιβάλλον έχουν γίνει μερικές φορές αντικείμενο χλευασμού τα τελευταία χρόνια και η πράσινη χρηματοδότηση γενικά αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό. Όμως φέτος σημειώθηκαν συγκεκριμένες εξελίξεις. Τα πράσινα κρατικά ομόλογα έχουν κατακλύσει την αγορά, με τουλάχιστον 20 χώρες να εκδίδουν τέτοιου είδους χρέος φέτος. Στα μέσα Οκτωβρίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέδωσε το πρώτο της πράσινο ομόλογο, πουλώντας 12 δισ. ευρώ (13,6 δισ. δολάρια) σε ενθουσιώδεις επενδυτές.

Ίσως όμως οι πιο ενδιαφέρουσες εξελίξεις προήλθαν από τον ιδιωτικό τομέα. Οι επενδύσεις σε νεοφυείς επιχειρήσεις κλιματικής τεχνολογίας έφτασαν τα 60 δισεκατομμύρια δολάρια το πρώτο εξάμηνο του 2021, υπερ τριπλάσιες σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι. Υπήρξε τεράστιο κύμα επενδυτικού ενδιαφέροντος για εταιρίες ηλεκτρικών οχημάτων, από την Tesla έως την CATL, την κορυφαία εταιρεία παραγωγής μπαταριών στον κόσμο. Εν τω μεταξύ, τον Μάιο η ExxonMobil έχασε μια διαμάχη που είχε εναντίον ακτιβιστών επενδυτών, οι οποίοι τελικά ψήφισαν πιο περιβαλλοντικά ευσυνείδητους διευθυντές στο διοικητικό συμβούλιο της πετρελαϊκής εταιρίας. Πλέον, οι μεγάλες εταιρίες πετρελαίου εξερευνούν τεχνολογίες υδρογόνου,προκειμένου εξομαλύνουν την κλιματική επιβάρυνση.

Βέβαια,τα οικονομικά θα δυσκολευτούν να είναι πραγματικά “πράσινα” χωρίς την επιβολή μιας ευρέως διαδεδομένης τιμής άνθρακα. Ωστόσο, ο τομέας έχει άρχισε να αναδύεται από το 2021 και φαίνεται πιο ώριμος και σοβαρός από ό,τι όταν ξεκίνησε η χρονιά.

Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Καρατζάς

Πηγή: economist.com (εδώ)