Συμπεράσματα

19 Μαϊου 2022, 15:20 | Χ&Α - 240

Το παρόν άρθρο ανήκει στην ενότητα "1971 - 2022: Η επίδραση του πληθωρισμού στους χρηματιστηριακούς δείκτες" του παρόντος τεύχους. Το σύνολο των άρθρων της ενότητας, είναι τα παρακάτω:

Γιατί μας ενδιαφέρει η δεκαετία του 1970; (εδώ)

Οι αμερικανικοί χρηματιστηριακοί δείκτες (εδώ)

Το χρηματιστήριο της Μεγάλης Βρετανίας (εδώ)

Η περίπτωση της Ελλάδας (εδώ)

Συμπεράσματα

 

Συμπεράσματα

 

Η μελέτη αυτή, υπήρξε μεγάλη σε έκταση. Όμως, εκτιμούμε ότι, ήταν χρήσιμη για τον μέσο επενδυτή και διατυπωμένη σε ύφος και σε γλώσσα ώστε να μπορεί να γίνει εύκολα αντιληπτή. Το κύριο στοιχείο της μελέτης είναι ότι, είναι πρωτότυπη, αφού, το κομμάτι αυτό της χρηματιστηριακής ιστορίας (διεθνούς και ελληνικής) δεν έχει προβληθεί από τα ΜΜΕ. Όμως, είναι πολύτιμο και, πέραν από τις γνώσεις που προσφέρει, βοηθά να οδηγηθεί κάποιος σε σημαντικά συμπεράσματα.


Πριν προχωρήσουμε στη διατύπωση των βασικών συμπερασμάτων, πρέπει να κάνουμε μία πολύ σημαντική επισήμανση: Οι περισσότεροι χρηματιστηριακοί δείκτες, είναι δείκτες κεφαλαιοποίησης και βασίζονται στην κεφαλαιοποίηση των εταιριών που συμπεριλαμβάνουν. Συνεπώς, αν θεωρήσουμε ότι, οι τιμές των μετοχών επηρεάζονται αυξητικά από τον πληθωρισμό, τότε, οι δείκτες “εμπεριέχουν” τον πληθωρισμό κάθε περιόδου.

Για να καταλάβουμε τί σημαίνει αυτό, ας δούμε ένα παράδειγμα: Αν κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που ο πληθωρισμός ισούται με 10%, η τιμή μιας μετοχής έχει παραμένει σταθερή, τότε, στην ουσία, η αξία της μετοχής, έχει  υποτιμηθεί κατά 10%. Και αν στην περίοδο αυτή, η τιμή της μετοχής υποχωρήσει κατά 10%, τότε η πραγματική απώλεια για τον μέτοχο είναι (περίπου) -20%.

Με βάση αυτή τη λογική, αν σε μία περίοδο η τιμή ενός δείκτη σημειώσει απώλεια -10% και παράλληλα, ο πληθωρισμός αυξηθεί κατά 10%, η πραγματική απώλεια του δείκτη, είναι -20%.


Συμπεράσματα:

 

  • Ο πληθωρισμός είναι ένα ευρύτερο -και συχνά παγκόσμιο- φαινόμενο. Η “διασπορά” του σε ευρείες γεωγραφικές περιοχές, προκαλείται από το “άνοιγμα” των οικονομιών στο εξωτερικό (διεθνές εμπόριο κλπ.) και ισχύει από αρχαιοτάτων χρόνων. Το φαινόμενο είναι ακόμη πιο ισχυρό, στις σύγχρονες αλληλοεξαρτώμενες οικονομίες.
  • Με βάση το παραπάνω και την υφιστάμενη αλληλοσυσχέτιση των διεθνών χρηματιστηριακών αγορών, οι αντιδράσεις των αγορών είναι παρόμοιες. Συχνά όμως, διαφέρει η ένταση ή η χρονική διάρκεια των αντιδράσεων, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε οικονομίας
  • Ο πληθωρισμός επηρεάζει τις χρηματιστηριακές αγορές, με πολλούς τρόπους: α) λόγω της φυγής κεφαλαίων προς τις αγορές ομολόγων, β) λόγω της αύξησης του κόστους χρήματος και του περιορισμού των επενδύσεων των επιχειρήσεων ή της πρόκλησης χρηματοοικονομικών προβλημάτων, γ) λόγω των προβλημάτων που δημιουργούνται στην κατανάλωση και δ) λόγω πιθανής ύφεσης που μπορεί να υπάρξει σε μια οικονομία.
  • Η πληθωριστική συγκυρία της δεκαετίας του 1970, είναι το -μέχρι στιγμής- πιο σοβαρό “επεισόδιο” πληθωρισμού από την περίοδο του μεσοπολέμου.
  • Οι χρηματιστηριακές αγορές, επηρεάστηκαν αρνητικά από την εμφάνιση του πληθωρισμού. Υποχώρησαν σχεδόν αμέσως μετά την εμφάνισή του -ή καλύτερα, τη “συνειδητοποίησή” του- και βρέθηκαν στο χαμηλότερο σημείο της πτώσης, σε διάστημα 8 έως 10 μηνών, μετά την εμφάνισή του. Στη συνέχεια, παρά την επιδείνωση του πληθωρισμού ή και τη βύθιση των οικονομιών σε ύφεση, τα χαμηλότερα σημεία δεν επαναλήφθηκαν.
  • Κατά τις πληθωριστικές περιόδους, η “απόδοση” του πληθωρισμού (μετράται ως δείκτης, πλην όμως έχει αρνητική υφή) υπήρξε υψηλότερη από την απόδοση των βασικών δεικτών.
  • Οι χρηματιστηριακές αγορές, “ισοφάρισαν” τις απώλειες του πληθωρισμού των προηγούμενων ετών, μόλις στα μέσα της δεκαετίας του 1980, αφού η απόδοσή τους, μόλις τότε ξεπέρασε τη σωρευτική “απόδοση” του πληθωρισμού.
  • Ο πληθωρισμός, επιβράδυνε την ανάπτυξη των οικονομιών για μεγάλη χρονική περίοδο.
  • Κατά τα τελευταία 51 χρόνια, οι σχέσεις μεταξύ των βασικών αμερικανικών δεικτών Dow Jones, S&P-500 και Nasdaq, παραμένουν οι ίδιες. Ο Nasdaq είναι ο πλέον “επιθετικός” όλων και ο S&P είναι πιο επιθετικός από τον Dow Jones. Οι επιθετικές μετοχές κινούνται ταχύτερα, τόσο στην άνοδο, όσο και στην πτώση. Κατά τα φαινόμενα, αυτό θα συνεχιστεί και στο μέλλον. Η παρακολούθηση των δεικτών και η καλή επιλογή του timing, μπορούν να οδηγήσουν σε κέρδη -ή αντίστοιχα, σε ζημιές, όταν οι επιλογές είναι λανθασμένες.
  • Αν το παρελθόν αποτελεί οδηγό για το μέλλον, το τί έγινε στις διάφορες αγορές (περίπου την ίδια συμπεριφορά είχαν όλες οι χρηματιστηριακές αγορές) κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από τους επενδυτές, οι οποίοι, θα πρέπει να παρακολουθούν το φαινόμενο, με υπομονή. Οι καταστάσεις αυτές είναι αρκετά μεγάλης διάρκειας.
  • Η Ελλάδα, δύσκολα θα κινδυνέψει να βρεθεί σε μία νέα καταστροφική πληθωριστική δίνη, όπως αυτή της περιόδου 1973-1996. Ο κύριος λόγος γι’ αυτό είναι ότι, η χώρα βρίσκεται σε ένα περιβάλλον “ισχυρού νομίσματος”, χωρίς να ελέγχει την κυκλοφορία του, ενώ η δημοσιονομική της κατάσταση, “παρακολουθείται” από τις (υπερεθνικές) αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Εν τούτοις, λόγω των δομών της οικονομίας και του ανταγωνισμού σ’ αυτήν, εκτιμάται ότι, όσο διαρκεί το φαινόμενο του πληθωρισμού, θα τείνει να παρουσιάζει υψηλότερους ρυθμούς πληθωρισμού, σε σχέση με τους εταίρους της.

Η συγγραφή της μελέτης έγινε από τον Γιάννη Σιάτρα. Υπεύθυνη διαχείρισης των αρχείων και των στατιστικών στοιχείων είναι η Κωνσταντίνα Ρομοσού. Η μελέτη συντάχθηκε στα πλαίσια της ύλης του τεύχους Νο 240 (Μάιος 2022) του περιοδικού ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ, τον Μάιο του 2022.

 

Επιστροφή στα περιεχόμενα, εδώ