1971 - 2022: Η επίδραση του πληθωρισμού στους χρηματιστηριακούς δείκτες

17 Μαϊου 2022, 21:12 | Χ&Α - Επικαιρότητα

1971 - 2022: Η επίδραση του πληθωρισμού στους χρηματιστηριακούς δείκτες

Το παρόν άρθρο ανήκει στην ενότητα "1971 - 2022: Η επίδραση του πληθωρισμού στους χρηματιστηριακούς δείκτες" του τεύχους Μαΐου (Νο 240) του περιοδικού ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ. Το σύνολο των άρθρων της ενότητας, είναι τα παρακάτω:
(συνδρομητικές σελίδες)

 

 

Γιατί μας ενδιαφέρει η δεκαετία του 1970;

Οι αμερικανικοί χρηματιστηριακοί δείκτες (εδώ)

Το χρηματιστήριο της Μεγάλης Βρετανίας (εδώ)

Η περίπτωση της Ελλάδας (εδώ)

Συμπεράσματα (εδώ)

 

 

Γιατί μας ενδιαφέρει η δεκαετία του 1970;

 

Η γνώση θεμάτων οικονομικής και -κυρίως- χρηματιστηριακής ιστορίας, είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Αυτό, δεν είναι φαινόμενο μόνον ελληνικό, αλλά διεθνές. Τα γεγονότα του παρελθόντος, δεν έχουν αναλυθεί και ούτε είναι γνωστά, στο βαθμό που θα έπρεπε και στο βαθμό που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους σημερινούς επενδυτές να συγκρίνουν και να αποκτήσουν μία σαφέστερη εικόνα και πληρέστερη αντίληψη για τη συμπεριφορά των αγορών, σε καταστάσεις παρόμοιες με αυτές που συμβαίνουν σήμερα.

Πέραν από μία γενικευμένη -και συχνά απλοποιημένη και παραποιημένη- αντίληψη, οι σημερινοί επενδυτές, δε γνωρίζουν, τί έγινε στην Ελλάδα ή και σε όλο το κόσμο, κατά τη διάρκεια της “κρίσης πληθωρισμού” στη δεκαετία του 1970. Και βέβαια, δε γνωρίζουν για την αντίδραση και την εξέλιξη των χρηματιστηριακών δεικτών και των τιμών των μετοχών.


Η σημερινή οικονομική συγκυρία, έχει πολλές ομοιότητες με τη συγκυρία των αρχών της δεκαετίας του 1970. Η κυριότερη είναι, η άνοδος του πληθωρισμού, μετά από μία μακρά περίοδο χαμηλών ρυθμών πληθωρισμού. Μία άλλη ομοιότητα είναι ότι, το φαινόμενο είναι διεθνές. Και κυρίως ότι, το κύριο αίτιο του πληθωρισμού, είναι το ίδιο: η αύξηση των τιμών της ενέργειας, αύξηση η οποία, σε μεγάλο βαθμό, και πάλι, οφείλεται σε γεωπολιτικούς λόγους.


Σε πρόσφατα προηγούμενα τεύχη, είχαμε αναφερθεί στην οικονομική κρίση της δεκαετίας του 1970 και, ακροθιγώς, είχαμε αναφερθεί και στην τότε πορεία των χρηματιστηριακών αγορών. Σήμερα, καθώς η πρόβλεψη ότι, ο πληθωρισμός, θα είναι ένα προσωρινό φαινόμενο, αποδεικνύεται αποτυχημένη, θέλουμε να εμβαθύνουμε στην επίδραση του πληθωρισμού στην πορεία και τις αποδόσεις των χρηματιστηριακών δεικτών. Και αυτό το κάνουμε, όχι μόνον για τη δεκαετία του 1970, αλλά συνεχίζουμε την εξέταση μέχρι και σήμερα, ώστε να δούμε και να κρίνουμε, πώς, το ίδιο φαινόμενο, θα μπορούσε να επιδράσει στους χρηματιστηριακούς δείκτες, σήμερα.


Θα είναι η επίδραση του πληθωρισμού, στους χρηματιστηριακούς δείκτες, σήμερα, η ίδια ή ανάλογη, με την επίδραση που το φαινόμενο αυτό είχε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970. Μια άμεση απάντηση, θα μπορούσε να είναι πως, όχι, δε θα είναι. Αυτό θα μπορούσε να τεκμηριωθεί από τις διαφορές που υπάρχουν στις σημερινές οικονομίες, σε σχέση με αυτές της δεκαετίας του 1970, τις διαφορές που υπάρχουν στις χρηματοοικονομικές αγορές που προσδιορίζουν τις τιμές των εμπορευμάτων, των επιτοκίων, των νομισμάτων και των μετοχών, αλλά και τις διαφορές που υπάρχουν στο διεθνές εμπόριο και τις διεθνείς σχέσεις.

Όμως, υπάρχει ένα στοιχείο -που παίζει καταλυτικό ρόλο στην “εξίσωση” του πληθωρισμού- το οποίο παραμένει το ίδιο: η ανθρώπινη συμπεριφορά και ο τρόπος που αυτή προσδιορίζει και σχηματίζει τη συμπεριφορά των κοινωνιών. Επειδή, ο πληθωρισμός είναι και κοινωνικό φαινόμενο.

 



Ο αναγνώστης, θα μπορέσει να αντιληφθεί το
ιστορικό πλαίσιο της περιόδου της δεκαετίας του 1970, διαβάζοντας μερικά άρθρα προηγούμενων τευχών: α) Η απειλή του πληθωρισμού κόστους: Θα επαναληφθεί το φαινόμενο της κρίσης του 1973; (εδώ), β) Τιμολόγηση Πετρελαίου: Από την κυριαρχία των “Επτά Αδελφών” στον προσδιορισμό της τιμής, μέσα από τις αγορές (εδώ) γ) Η επιστροφή του πληθωρισμού, με τη μορφή του “πληθωρισμού κόστους” (εδώ) και δ) Ο πληθωρισμός, η εξέλιξή του και ο τρόπος που τον αντιλαμβάνονται οι αγορές (εδώ).

Επίσης, ο αναγνώστης θα βρει χρήσιμο, άρθρο που δημοσιεύεται στις σελίδες του αμερικανικού Federal Reserve, με τίτλο “The Great Inflation, 1965-1982” (εδώ), όπως επίσης και σημείωμα για την πολιτική της Federal Reserve, κατά την περίοδο εκείνη (εδώ).


Στην παρούσα μελέτη, εξετάζουμε την εξέλιξη του πληθωρισμού ορισμένων χωρών και τη συγκρίνουμε με την πορεία των βασικών τους χρηματιστηριακών δεικτών. Οι χώρες που εξετάζουμε είναι: α) οι ΗΠΑ, σε συνδυασμό με τους δείκτες Dow Jones, S&P-500 και Nasdaq, β) η Μεγάλη Βρετανία, σε συνδυασμό με το δείκτη Total Share Prices for the UK και τον FTSE-100 και γ) η Ελλάδα, σε συνδυασμό με το Γενικό Δείκτη του Χρηματιστηρίου της Αθήνας.

Πέραν του βασικού ζητούμενου, δηλαδή της επίδρασης του πληθωρισμού στους χρηματιστηριακούς δείκτες, από την εξέταση προκύπτουν πολλά ακόμη ενδιαφέροντα και χρήσιμα χρηματιστηριακά συμπεράσματα, στα οποία επίσης εστιάζουμε.

 

Η εξέταση γίνεται για τη χρονική περίοδο από την 5/2/1971 μέχρι και σήμερα (16/5/2022). Η επιλογή της ημερομηνίας βάσης (5/2/1971) έγινε επειδή, τη συγκεκριμένη ημερομηνία, ξεκίνησε τη λειτουργία του ο -ευρύτατα χρησιμοποιούμενος σήμερα- αμερικανικός δείκτης Nasdaq, ενώ παράλληλα, το έτος 1971 είναι μία ικανοποιητική περίοδο για την εξέταση των γεγονότων της α’ πετρελαϊκής κρίσης, για τα οποία, ως “ημερομηνία έναρξης” θεωρείται ο Οκτώβριος του 1973.

 

 

Η συγγραφή της μελέτης έγινε από τον Γιάννη Σιάτρα. Υπεύθυνη διαχείρισης των αρχείων και των στατιστικών στοιχείων είναι η Κωνσταντίνα Ρομοσού. Η μελέτη συντάχθηκε στα πλαίσια της ύλης του τεύχους Νο 240 του περιοδικού ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ, τον Μάιο του 2022.