Ο Jerome Powell, δε μοιάζει σε τίποτα με τον Paul Volcker

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ο Jerome Powell, δε μοιάζει σε τίποτα με τον Paul Volcker

 

Ο Jerome Powell, σε τίποτα δε μοιάζει με τον Paul Volcker  (εδώ), τον πρόεδρο της FED κατά τη διάρκεια της δεύτερης πετρελαϊκής κρίσης του 1979 και της περιόδου του στασιμοπληθωρισμού του τέλους της δεκαετίας του 1970. Και αυτό δεν έχει να κάνει με την εξωτερική τους εμφάνιση. Ο κ. Powell είναι ένας λεπτός, μετρίου αναστήματος άνθρωπος, με ευγενική φυσιογνωμία. Ο Paul Volcker ήταν ένας πανύψηλος, δυναμικός άντρας, που συνήθως φωτογραφιζόταν μέσα στο σύννεφο καπνού που δημιουργούσε το πούρο του.

 

Όμως, αυτή δεν είναι η κύρια διαφορά τους. Ο Paul Volcker, είχε καταλάβει το πόσο καταστροφικός μπορούσε να είναι ο πληθωρισμός για την αμερικανική οικονομία και γνώριζε ότι, ο ρόλος της Κεντρικής Τράπεζας, ήταν να προστατεύσει την οικονομία και την κοινωνία και όχι τις χρηματοοικονομικές αγορές. Κυρίως όμως, ο Paul Volcker, ήταν ανεξάρτητος και δε δεχόταν υποδείξεις ή παρεμβάσεις, από τον εκάστοτε ένοικο του Λευκού Οίκου. Έτσι, όταν ανέλαβε τα καθήκοντά του (Αύγουστος 1979), δε δίστασε να προχωρήσει σε “αυξήσεις-σοκ” του βασικού επιτοκίου, το οποίο, μέσα σε επτά μήνες, αυξήθηκε από 11,0% σε 20,0%, επίπεδο το οποίο επανήλθε αρκετές φορές, μέχρι, το 1982, νικηθούν και η ύφεση και ο πληθωρισμός.

 

Αντίθετα, ο κ. Powell, άργησε να κατανοήσει τη φύση και το χαρακτήρα του πληθωρισμού που πλήττει την οικονομία των ΗΠΑ, αλλά και ολόκληρο το κόσμο. Παράλληλα δείχνει να στεναχωριέται περισσότερο επειδή υποχωρούν οι αγορές, παρά το ότι, οι τιμές στα σούπερ μάρκετ και τα βενζινάδικα έχουν εκτοξευθεί στα ύψη. Κυρίως όμως, ο κ. Powell, δείχνει να ανησυχεί υπερβολικά για τη θέση του και για τη σχέση του με τον εκάστοτε Πρόεδρο, παρά το ότι, τον περασμένο Φεβρουάριο, η θητεία του ανανεώθηκε για ακόμη τέσσερα χρόνια.

 

Όλοι θυμόμαστε το πώς, ο κ. Powell, διέκοψε απότομα τον ήπιο ανοδικό κύκλο των επιτοκίων, που είχε ξεκινήσει η προκάτοχός του κα Janet Yellen -από τα τέλη του 2017- με στόχο την επαναφορά του συστήματος στην κανονικότητα και τον περιορισμό της τεράστιας ρευστότητας που είχε διοχετευθεί στην οικονομία, κατά την περίοδο 2008-2018. Μερικά “άγρια” και άκομψα “τιτιβίσματα” του -τότε- Προέδρου Trump, ο οποίος εξαγριώθηκε από την πτώση των χρηματιστηρίων, στα τέλη του 2018, ήταν αρκετά για να σταματήσει η άνοδος των επιτοκίων και να επαναληφθεί το πρόγραμμα “ποσοτικής χαλάρωσης” και η αύξηση της νομισματικής κυκλοφορίας, που έφτασαν στο απόγειό τους -με άλλα προσχήματα και ονομασίες- κατά τη διάρκεια της πανδημίας και των πρώτων μηνών της προεδρίας Biden.

 

Η άνοδος των χρηματιστηριακών αγορών, παρά το ότι συνήθως γνωρίζουμε πως είναι εφήμερη, κάνει όλους να αισθάνονται καλύτερα και τους ιθύνοντες της οικονομίας, να αισθάνονται πετυχημένοι. Είναι αλήθεια ότι, μετά από 12 χρόνια αδιάκοπης ανόδου, όλοι έπεσαν στην παγίδα της επίπλαστης “αγοραίας ευημερίας”. Όμως, έχοντας καβαλήσει τον “ταύρο”, ξεχάστηκε το βασικότερο: Ότι η άνοδος των αγορών, μπορεί να είναι διατηρήσιμη, μόνον όταν στηρίζεται σε υγιή οικονομία, σε κανονικές συνθήκες νομισματικής κυκλοφορίας και σε ευημερούσα κοινωνία.

 

Ο κ. Powell, όπως και η κα Lagarde στην Ευρώπη, αρχικά φάνηκαν απροετοίμαστοι γι’ αυτό που ερχόταν, ενώ στη συνέχεια παρέμειναν άτολμοι, φοβούμενοι την επίδραση μιας πιο επιθετικής περιοριστικής νομισματικής πολιτικής, στις αγορές και στην πολιτική, αφού οι αποφάσεις επί των επιτοκίων, επηρεάζουν το πολιτικό σύστημα. Παράλληλα, αυτό που ίσως δεν έχει γίνει ακόμη αντιληπτό είναι ότι, μία ελεγχόμενη ύφεση (που προκαλείται τεχνητά από την Κεντρική Τράπεζα) είναι προτιμότερη από μία ανεξέλεγκτη ύφεση, που προκαλείται από την απώλεια ελέγχου του πληθωρισμού και άλλων μακροοικονομικών δεικτών. Όμως, στην οικονομία -όπως και στις αγορές- έρχεται κάποτε η στιγμή που, αναγκαστικά, κάποιος γίνεται ρεαλιστής.

 

Tο παρόν άρθρο, είναι τμήμα της ύλης του τεύχους 242 (Ιούλιος 2022) του περιοδικού ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ. Δείτε τα πλήρη περιεχόμενα του τεύχους 242, εδώ.