Οι μακροχρόνιες σχέσεις στην ισοτιμία ευρώ/δολαρίου και η σημερινή “ανισορροπία”
11 Ιουλίου 2022, 11:29 | Χ&Α - Επικαιρότητα
Μετά από σχεδόν 20 χρόνια -από το Νοέμβριο του 2002- η ισοτιμία του Ευρώ, σε σχέση με το δολάριο ΗΠΑ, είναι πολύ πιθανό, να φτάσει στο 1 προς 1. Παράλληλα, λόγω των προβλημάτων που υφίστανται στις ευρωπαϊκές οικονομίες, οι αναλυτές αναφέρουν ότι, η πτώση του ευρώ θα μπορούσε να συνεχιστεί και,κάτω από ακραίες συνθήκες, να πλησιάσει την ιστορική χαμηλή ισοτιμία του 0,8273, που είχε καταγραφεί στις 25/10/2000.
Όταν το ευρώ κατέγραφε αυτές τις χαμηλές ισοτιμίες κατά το 2000, μέχρι και τα μέσα του 2002, είτε δεν υπήρχε ως “φυσικό” νόμισμα (μέχρι την 1/1/2002 λειτουργούσε σαν λογιστική μονάδα), ενώ και μετά την αρχική κυκλοφορία του, δεν είχε δημιουργήσει τις συνθήκες ζήτησης, από το εσωτερικό ή και από χώρες έξω από την Ευρωζώνη. Συνεπώς, οι ισοτιμίες της περιόδου εκείνης, δε θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως φυσιολογικές και θα ήταν πολύ δύσκολο να επαναληφθούν.
Την 6/11/2002, η ισοτιμία ευρώ/δολαρίου βρέθηκε πάνω από το 1,00 και, από τότε, ποτέ δεν υποχώρησε κάτω από αυτή. Μάλιστα, λίγα χρόνια αργότερα, την 22/4/2008, η ισοτιμία έφτασε στο 1,5988, την ανώτερη που βρέθηκε ποτέ.
Σημειώνεται πως, όταν στις 4/11/1999, το ευρώ διαπραγματεύτηκε για πρώτη φορά στις διεθνείς αγορές, η ισοτιμία του με το δολάριο ήταν 1,1725. Ακόμη και σήμερα, ο μέσος όρος κλεισιμάτων της ισοτιμίας ευρώ/δολαρίου, από το 1999, υπολογίζεται σε 1,1976.
Η πτώση του ευρώ κατά τη διάρκεια του 2022, οφείλεται στα προβλήματα που δημιουργεί στις οικονομίες της Ευρωζώνης, ο πόλεμος στην Ουκρανία και η κρίση στις σχέσεις με τη Ρωσία, καθώς η εξέλιξη αυτή έχει αυξήσει δραματικά το κόστος εισαγωγής ενέργειας, ενώ -όπως αποδεικνύεται τις μέρες αυτές- η επάρκεια σε ενέργεια κατά τους επόμενους μήνες, είναι αβέβαιη. Παράλληλα, η καθυστερημένη παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στη ρύθμιση των επιτοκίων της, λόγω του πληθωρισμού, φέρνει το ευρώ σε μειονεκτική θέση, σε σχέση με το δολάριο.
Δείτε τα μακροχρόνια στατιστικά στοιχεία της σχέσης ευρώ/δολαρίου:
Δείτε το διάγραμμα σε περιβάλλον ιστοσελίδας, εδώ.
Οι οριζόντιες γραμμές δηλώνουν το μέσο όρο της ισοτιμίας, ανά 5ετία.
Ποιοί ωφελούνται και ποιοί ζημιώνονται από την πτώση της ισοτιμίας;
Πέραν από τα προβλήματα που προκαλεί η πτώση του ευρώ σε διάφορους επιχειρηματικούς κλάδους και σε εταιρίες, η σημερινή κατάσταση δείχνει να εξυπηρετεί τις μακροχρόνιες και μακροοικονομικές επιδιώξεις των βασικών εμπλεκομένων: της Ευρωζώνης και των ΗΠΑ.
Η ανησυχία της Ευρωζώνης σήμερα είναι η οικονομική ανάπτυξη και λιγότερο ο πληθωρισμός -ο πληθωρισμός πάντα αποτελεί πρόβλημα, όμως όχι τόσο έντονο, σε κοινωνικό και πολιτικό πεδίο, όσο η ύφεση. Αντίθετα, η ανησυχία των ΗΠΑ εντοπίζεται στον πληθωρισμό και όχι στην οικονομική ανάπτυξη.
Έτσι, με χαμηλό το ευρώ, αυξάνεται η ανταγωνιστικότητα των οικονομιών της Ευρωζώνης, η οποία πλήττεται σήμερα, λόγω των αυξημένων τιμών ενέργειας. Με αυξημένη την ανταγωνιστικότητα, οι χώρες της Ευρωζώνης μπορούν να αυξήσουν τις εξαγωγές και να μειώσουν τις εισαγωγές. Βέβαια, η υψηλή ισοτιμία του δολαρίου, φέρνει “εισαγόμενο” πληθωρισμό στην Ευρωζώνη.
Στην πλευρά των ΗΠΑ, το χαμηλό ευρώ, μειώνει τον εισαγόμενο πληθωρισμό, ενώ περιορίζει τις αυξητικές τάσεις στην αγορά πετρελαίου και ενέργειας. Παράλληλα, περιορίζει την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας των ΗΠΑ, όμως, καθώς η ανεργία βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 55 ετών (3,6%), αυτό δε φαίνεται να συνιστά ουσιώδες πρόβλημα.
Βέβαια, η κατάσταση αυτή, θα μπορούσε να θεωρηθεί ως “διάσπαση μιας μακροχρόνιας ισορροπίας” και δε θα μπορούσε να διατηρηθεί επί μακρόν. Σε κάποια στιγμή -αυτές οι διαδικασίες και κινήσεις απαιτούν πολλούς μήνες για να συμβούν- οι αγορές θα θεωρήσουν ότι οι συνθήκες αντιστρέφονται και τότε θα ξεκινήσει και η μακροχρόνια διαδικασία ανόδου του ευρώ, το οποίο θα τείνει να πλησιάσει τα μακροχρόνια επίπεδα ισορροπίας του (μεταξύ του 1,17 - 1,19), τα οποία, μπορεί σε πρώτη φάση να μην τα φτάσει, όμως δε θα απέχει μακριά απ’ αυτά.
Οι επιχειρήσεις που επηρεάζονται
Από την παρούσα νομισματική αναταραχή, επηρεάζονται θετικά οι επιχειρήσεις που τα έσοδά τους εκφράζονται σε δολάρια (και εισπράττουν δολάρια), ή που εξάγουν στις ΗΠΑ ή σε χώρες τα νομίσματα των οποίων ανήκουν στη “ζώνη του δολαρίου”. Αντίθετα, επηρεάζονται αρνητικά οι επιχειρήσεις που οι προμηθευτές τους χρησιμοποιούν δολάρια ή νομίσματα της ζώνης του δολαρίου.
Η κατάσταση στον τομέα των εμπορευμάτων, έχει να κάνει με τον κύκλο που βρίσκεται η τιμή του κάθε εμπορεύματος. Όταν η τιμή ενός εμπορεύματος βρίσκεται σε ανοδική φάση, η πτώση της τιμής του ευρώ τις επηρεάζει θετικά, αρκεί να μπορούν να μετακυλήσουν την μεταβολή του κόστους στην τιμή πώλησης (και συνήθως μπορούν). Αντίθετα, μία επιχείρηση μπορεί να βιώσει μεγάλη βλάβη στα περιθώρια κέρδους της όταν, πέραν από την τιμή του εμπορεύματος (που εκφράζεται σε δολάρια) υποχωρήσει και η τιμή της ισοτιμίας του ευρώ.
Τέλος, οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται κυρίως στην εσωτερική ή την ευρωπαϊκή αγορά, δεν επηρεάζονται ιδιαίτερα.
