Οι δείκτες της αμερικανικής χρηματιστηριακής αγοράς
01 Νοεμβρίου 2022, 14:10 | Χ&Α - 246
Οι δείκτες της αμερικανικής χρηματιστηριακής αγοράς
Πριν ασχοληθούμε, σε μεγαλύτερο βάθος με τα επενδυτικά προϊόντα, κρίνουμε ότι, μία αναφορά στους αμερικανικούς δείκτες και σε συγκεκριμένα στατιστικά στοιχεία επ’ αυτών, είναι χρήσιμη, αλλά και ενδιαφέρουσα.
Dow Jones Industrial Average
Ο Dow Jones Industrial Average (DJIA) είναι ο πιο δημοφιλής δείκτης της αμερικανικής χρηματιστηριακής αγοράς. Αποτελείται από 30 μετοχές, μεγάλων σε κεφαλαιοποίηση εταιριών, που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης (NYSE).
Η τιμή του υπολογίζεται βάσει του αθροίσματος των τιμών των μετοχών για κάθε εταιρία, διαιρούμενο με έναν μεταβαλλόμενο παράγοντα, ο οποίος -μέχρι και τον Νοέμβριο του 2021- ήταν περίπου 0,152. Ο δείκτης καλύπτει όλους τους κλάδους της αμερικανικής οικονομίας, εκτός από τις μεταφορές και τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας (εδώ).
Ο δείκτης Dow Jones -όπως αποκαλείται εν συντομία- είναι ο πιο γνωστός χρηματιστηριακός δείκτης και αυτός που, κατά κύριο λόγο αναφέρεται στα ΜΜΕ ευρύτερης κυκλοφορίας. Δεν είναι όμως ο κυριότερος δείκτης, ανάμεσα στους επενδυτές ή σε επαγγελματίες των χρηματοοικονομικών αγορών.
O Dow Jones υπολογίστηκε για πρώτη φορά στις 26 Μαΐου 1896 και είναι ο δεύτερος παλαιότερος δείκτης στην αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά μετά τον δείκτη μεταφορών Dow Jones Transportation Average. Δημιουργήθηκε από τον Charles Dow -συντάκτη της Wall Street Journal και συνιδρυτή της Dow Jones & Company- και τον επιχειρηματικό του συνεργάτη και στατιστικολόγο Edward Jones, από τους οποίους πήρε και το όνομά του.
Όταν πρωτοεμφανίστηκε -το 1896- περιλάμβανε μόνο 12 εταιρίες και η τιμή του ήταν 62,76 μονάδες. Οι εταιρίες αυτές δραστηριοποιούνταν κατά κύριο λόγο στον βιομηχανικό τομέα, αλλά και στους σιδηροδρόμους, στο βαμβάκι, στο φυσικό αέριο, στην παραγωγή και διανομή ζάχαρης και καπνού και στο πετρέλαιο.
Στις αρχές 20ου αιώνα ο Dow Jones ήταν αρκετά συνδεδεμένος με την συνολική πορεία της οικονομίας. Ο βιομηχανικός τομέας εκείνης της εποχής ήταν η κινητήρια δύναμη ανάπτυξης της οικονομίας, έτσι ο δείκτης αποτέλεσε σημείο αναφοράς για την μελέτη των οικονομικών εξελίξεων της περιόδου. Όταν ο δείκτης παρουσίαζε ισχυρή αυξητική τάση, η οικονομία εμφάνιζε παράλληλα αυξητική πορεία και το αντίθετο.
O Dow Jones είναι ο πιο γνωστός δείκτης στη διεθνή χρηματιστηριακή κοινότητα. Η σύνθεση του μεταβάλλεται ανάλογα με τις τρέχουσες οικονομικές εξελίξεις. Έτσι, εταιρίες των οποίων η κεφαλαιοποίησή τους μειώνεται σημαντικά αποχωρούν από τον δείκτη, ενώ εισέρχονται νέες οι οποίες έχουν καλύτερη χρηματιστηριακή πορεία.
Στις αρχές Σεπτεμβρίου 1929, το μήνα που ξεκίνησε η μεγάλη χρηματιστηριακή κρίση -που κατέληξε και οικονομική- η τιμή του δείκτη Dow Jones, βρισκόταν στις 381,17 μονάδες. Δύο μήνες αργότερα, είχε υποχωρήσει στις 273,51, καταγράφοντας απώλειες -20,4%. Σχεδόν τρία χρόνια μετά την κορύφωσή του, στις 8/7/1932, ο δείκτης βρέθηκε στις 41,22 μονάδες, το χαμηλότερο σημείο εκείνης της μεγάλης κρίσης, έχοντας καταγράψει απώλειες κατά 89% από το “υψηλό” του 1929.
Ο δείκτης ξαναβρέθηκε στο “υψηλό” του 1929, μόλις στις 23/11/1954, 25 χρόνια αργότερα -ένα μεγάλο μάθημα για το πώς κινούνται οι αγορές. Κατέκτησε τις 1.000 μονάδες στις 14/11/1972. Δύο μήνες αργότερα, τον Ιανουάριο του 1973, εισήλθε στη μεγάλη κρίση του 1973 και υποχώρησε σημαντικά, μέχρι τις 584,56 μονάδες, στις 4/10/2022. Ξαναβρέθηκε στο επίπεδο του Ιανουαρίου του 1983, μόλις στις 5/11/1982, ενώ στη συνέχεια ακολούθησε μία ανοδική πορεία, μέχρι τη μεγάλη, αλλά σύντομη, κρίση του 1987, οπότε, υποχώρησε κατά 21%. Ο δείκτης, ανέκαμψε γρήγορα από τις απώλειες του 1987 και, στη δεκαετία του 1990, εισήλθε σε μία ανοδική τροχιά, που διεκόπη σε δύο περιπτώσεις: την περίοδο 2002-2003 και κατά τη διάρκεια της μεγάλης χρηματοοικονομικής κρίσης 2007-2008. Οι τιμές των μετοχών, άρχισαν την ανάκαμψή τους, από την άνοιξη του 2009. Την ίδια περίοδο, η FED ξεκίνησε τη ισχυρότερη επεκτατική νομισματική πολιτική στην ιστορία των ΗΠΑ, μέσω των ιστορικά χαμηλών -έως και μηδενικών- επιτοκίων και την πολιτική της “ποσοτικής χαλάρωσης”. Η ρευστότητα που δημιουργήθηκε, προκάλεσε την ισχυρότερη και πλέον μακροχρόνια ανοδική φάση στην ιστορία των αμερικανικών χρηματιστηριακών αγορών.
Το Μάρτιο του 2020, ο Dow Jones υποχώρησε ταχύτατα, κατά -37,1%, λόγω της πανδημίας του Covid-19, πλην όμως, ανέκτησε τις απώλειες, ένα δίμηνο αργότερα.
Στην παρούσα φάση, οι αμερικανικές αγορές, αντιμετωπίζουν μία κρίση, η οποία έχει κοινά χαρακτηριστικά με την κρίση του 1973. Ο Dow Jones, υποχώρησε σημαντικά κατά το α’ εξάμηνο του 2022, ενώ ανέκτησε μέρος των απωλειών, κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου.
Δείτε τα στατιστικά αποδόσεων του δείκτη, ανά δεκαετία.
Δείτε τον πίνακα διαδραστικά εδώ.
Δείτε περαιτέρω στατιστικά στοιχεία για τον δείκτη Dow Jones: α) Ετήσιες αποδόσεις (εδώ) β) Αποδόσεις ανά δεκαετία (εδώ), γ) Αριθμός νέων υψηλών κλεισιμάτων, ανά έτος (εδώ), δ) Ετήσια κλεισίματα αμερικανικών δεικτών (εδώ).
S&P 500
Ο S&P 500 (Standard and Poor's 500) είναι ένας σταθμισμένος, με βάση την κεφαλαιοποίηση, δείκτης 500 μεγάλων εταιριών που είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης (NYSE) και του Nasdaq.
Η ιστορία του S&P 500 χρονολογείται από το 1923, όταν η εταιρία χρηματοοικονομικών υπηρεσιών Standard Statistics Company δημιούργησε ένα δείκτη, ο οποίος περιελάμβανε 233 εταιρίες (εδώ). Το 1941, η Poor's Publishing συγχωνεύτηκε με την Standard Statistics Company για να σχηματίσει την Standard & Poor's (εδώ). Ο δείκτης, έτσι όπως τον γνωρίζουμε σήμερα, πρωτοεμφανίστηκε την 4η Μαρτίου 1957, όταν για πρώτη φορά επεκτάθηκε και συμπεριέλαβε 500 εταιρίες και μετονομάστηκε σε S&P 500 Stock Composite Index.
Στις 31 Αυγούστου 1976, ο Όμιλος Vanguard πρόσφερε σε ιδιώτες επενδυτές το πρώτο αμοιβαίο κεφάλαιο που παρακολουθούσε την πορεία του δείκτη. Στη συνέχεια, στις 21 Απριλίου 1982 δημιουργήθηκε το πρώτο συμβόλαιο μελλοντικής εκπλήρωσης με βάση τον δείκτη, ενώ την 1η Ιουλίου 1983 ξεκίνησαν να διαπραγματεύονται τα πρώτα δικαιώματα προαίρεσης του δείκτη.
Ο δείκτης S&P 500 έχει σχεδιαστεί για να παρέχει μια πλήρη εικόνα για τους τους κλάδους των αμερικανικών επιχειρήσεων και για την δομή της οικονομίας. Ως αποτέλεσμα, παρακολουθείται στενά από πολλούς επενδυτές και αναλυτές, καθώς είναι αντιπροσωπευτικός της πορείας της χρηματιστηριακής αγοράς και της οικονομίας των ΗΠΑ. Στις 31 Δεκεμβρίου 2020, περισσότερα από 5,4 τρισεκατομμύρια δολάρια είχαν επενδυθεί σε περιουσιακά στοιχεία που συνδέονται με την απόδοση του δείκτη.
Η σύνθεση του S&P 500 μεταβάλλεται ανάλογα με τις οικονομικές και χρηματοοικονομικές εξελίξεις. Την είσοδο ή την έξοδο μιας μετοχής από τον δείκτη την αποφασίζει η εξεταστική επιτροπή με βάση οκτώ βασικά κριτήρια: κεφαλαιοποίηση, ρευστότητα, έδρα, δημόσια διασπορά μετοχών, χρηματοοικονομική βιωσιμότητα, χρονική διάρκεια δημόσιας διαπραγμάτευσης, χρηματιστήριο στο οποίο διαπραγματεύεται η μετοχή και την βιομηχανική ταξινόμηση με βάση το κριτήριο GICS.
Πίνακας κλαδικών δεικτών S&P-500
Δείτε στατιστικά στοιχεία των αποδόσεων του δείκτη S&P-500, εδώ.
NASDAQ Composite
Το χρηματιστήριο του Nasdaq (εδώ) εδρεύει στις ΗΠΑ, βρίσκεται στη δεύτερη θέση στον κατάλογο των χρηματιστηρίων με βάση την κεφαλαιοποίηση των εταιριών που είναι εισηγμένες σε αυτό και αποτελεί ένα χρηματιστηριακό δίκτυο στο οποίο διαπραγματεύονται πολλές μετοχές τεχνολογίας. Η ονομασία του προέρχεται από το αρκτικόλεξο “National Association of Securities Dealers Automated Quotation”.
Ο βασικός δείκτης του χρηματιστηρίου, είναι ο σύνθετος δείκτης NASDAQ Composite, ο οποίος περιλαμβάνει όλες τις εγχώριες και διεθνείς μετοχές που είναι εισηγμένες στο χρηματιστήριο Nasdaq. Ο σύνθετος δείκτης NASDAQ αποτελείται από περισσότερες από 2.500 μετοχές (εδώ), μεταξύ των βρίσκονται μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρίες τεχνολογίας παγκοσμίως.
Ο τομέας της τεχνολογίας καταλαμβάνει το 48,8% της συνολικής κεφαλαιοποίησης του δείκτη (εδώ). Οι πέντε μεγαλύτερες σε συμμετοχή εταιρίες αποτελούν πάνω από το 40% της κεφαλαιοποίησης, με την Apple να έχει την μεγαλύτερη στάθμιση (12,9%) (εδώ).
Για να είναι επιλέξιμη μια μετοχή, για συμπερίληψη στον δείκτη, πρέπει να διαπραγματεύεται αποκλειστικά στο χρηματιστήριο Nasdaq ή να είναι διπλά εισηγμένη και σε άλλο χρηματιστήριο των ΗΠΑ πριν από το 2004.
Ο δείκτης δημιουργήθηκε την 5η Φεβρουαρίου 1971, έχοντας ως βάση το 100. Στις 17 Ιουλίου 1995, έκλεισε για πρώτη φορά πάνω από το 1.000 και την 10η Ιουνίου 2020, έκλεισε για πρώτη φορά πάνω από τις 10.000 μονάδες.
Στο χρηματιστήριο του Nasdaq διαμορφώνεται και ο δείκτης NASDAQ-100, ο οποίος είναι δείκτης εταιριών μεγάλης κεφαλαιοποίησης και περιλαμβάνει 100 από τις κορυφαίες εγχώριες και διεθνείς μη χρηματοοικονομικές εταιρίες με βάση την κεφαλαιοποίηση της αγοράς -δείτε τις εταιρίες, εδώ. Ο δείκτης NASDAQ-100, χρησιμοποιείται ευρύτατα στις αγορές των παραγώγων. Οι μεταβολές του Nasdaq-100 αντιπροσωπεύουν πάνω από το 90% της συναλλακτικής δραστηριότητας του Nasdaq Composite.
Ο Nasdaq Composite, μαζί με τον S&P 500 και τον Dow Jones αποτελούν τους τρεις πιο διαδεδομένους δείκτες παγκοσμίως. Όμως σε αντίθεση με τους άλλους δύο δείκτες ο Nasdaq περιλαμβάνει και μετοχές εταιριών που έχουν την έδρα τους στο εξωτερικό.
Δείτε στατιστικά στοιχεία των αποδόσεων του δείκτη NASDAQ Composite, εδώ.
Το παρόν άρθρο, είναι τμήμα της ύλης του τεύχους 246 (Νοέμβριος 2022) του περιοδικού ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ. Δείτε τα πλήρη περιεχόμενα του τεύχους 246, εδώ.
