Ευκαιρίες και προκλήσεις από την επενδυτική βαθμίδα

Ένα ακόμη βήμα προς την επενδυτική βαθμίδα, θα γίνει την Παρασκευή, με την αξιολόγηση του οίκου Fitch, ο οποίος αναμένεται να αναβαθμίσει τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, από "σταθερές" σε "θετικές".

Η Fitch θα είναι ο 4ος οίκος αξιολόγησης -μετά την Standard & Poor's, την DBRS και τη γερμανική SCOPE- που θα έχουν την αξιολόγηση της Ελλάδας ένα σκαλί κάτω από την επενδυτική βαθμίδα, χαρακτηρίζοντας τις προοπτικές της οικονομίας ως "θετικές", προαναγγέλλοντας στην ουσία την κρίσιμη αναβάθμιση που περιμένει από καιρό η οικονομία.

Μέσα στο καλοκαίρι, και αν έχουμε νέα Κυβέρνηση από τις εκλογές της 25ης Ιουνίου, την θετική έκπληξη μπορεί να κάνει στις 4 Αυγούστου η SCOPE. Η προσδοκία θα μεγαλώσει, αν πριν την αναβάθμιση της Ελλάδας, αναβαθμιστεί ο ίδιος ο οίκος, μπαίνοντας στον κλαμπ των "μεγάλων", δηλαδή των Rating Agencies η γνώμη των οποίων γίνεται αποδεκτή από την ΕΚΤ.

Η κατάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας μετά από 13χρόνια θα σημάνει σίγουρα μια νέα εποχή για την Ελλάδα, αφού θα ανοίξει περισσότερο τον δρόμο για επενδυτές "καλής ποιότητας", οι οποίοι θα αγοράζουν ελληνικό χρέος και θα το διακρατούν μέχρι και τη λήξη του, "αποσύροντας" το από τις διακυμάνσεις των αγορών. Ασφαλιστικά ταμεία και ασφαλιστικές εταιρείες έχουν σήμερα σχετικά περιορισμένη συμμετοχή στις εκδόσεις ελληνικών ομολόγων (περίπου 6% της κάθε έκδοσης), ακριβώς γατί η Ελλάδα δεν είχε ακόμη την επενδυτική βαθμίδα. Παράλληλα με το ελληνικό δημόσιο θα αναβαθμιστεί και το αξιόχρεο των ελληνικών εμπορικών τραπεζών, με ό,τι μπορεί αυτό να σημαίνει για τις ίδιες τις τράπεζες οι οποίες βρίσκονται σε τροχιά "ιδιωτικοποίησης", αλλά και για την πραγματική οικονομία.

Οι προκλήσεις της επόμενης μέρας

Εκτός από τις ευκαιρίες που θα δημιουργήσει η επενδυτική βαθμίδα παράγοντες της αγοράς έχουν αρχίσει να σκέφτονται και τις προκλήσεις της επόμενης μέρας. Όταν η φήμη, ότι η Ελλάδα αξίζει και θα πάρει την επενδυτική βαθμίδα γίνει είδηση, η Ελλάδα θα αποκτήσει νέες υποχρεώσεις, όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Σε πρώτη φάση η χώρα θα πρέπει να εξαλείψει τα διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομίας, τα οποία την οδήγησαν στην οικονομική κρίση που είχε ως αποτέλεσμα την απώλεια και της επενδυτικής βαθμίδας. Για παράδειγμα, μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, η Ελλάδα θα συνεχίσει να έχει το υψηλότερο και με διαφορά χρέος της ΕΕ (περίπου 160% του ΑΕΠ). Γι' αυτό, θα πρέπει να καταβληθεί εφεξής ακόμη περισσότερη προσπάθεια για να αποκλιμακωθεί ταχύτερα όσο το δυνατό πιο κοντά στο μέσο όρο της ΕΕ, όπου το χρέος για φέτος αναμένεται να φτάσει το 93% του ΑΕΠ.

Παρά τη σημαντική μείωση των μη εξυπηρετούμεννω δανείων από το 44% το 2017 στο 8,4% στο τέλος του 2022, οι ελληνικές τράπεζες βρίσκονται ακόμη πολύ μακριά από τον μέσο όρο της ΕΕ, όπου τα κόκκινα δάνεια δεν ξεπερνούν το 1,8% του συνόλου. Επιπλέον, τα κόκκινα δάνεια που τιτλοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια, θα πρέπει να εκκαθαριστούν καθώς συνεχίζουν να "βαραίνουν" την οικονομία.

Επίσης, η Ελλάδα θα συνεχίσει να είναι μια χώρα όπου παρά την πρόοδο που είχαμε τα τελευταία χρόνια, οι επενδύσεις θα φτάσουν φέτος το 15%, ενώ ο μέσος όρος της ΕΕ ήταν το 2022 στο 24,2% του ΑΕΠ. Και σε αυτό το πεδίο, μένει να γίνει πολλή δουλειά, για να αυξηθεί η διεθνής επενδυτική θέση της χώρας.

Ένα ακόμη σημαντικό μειονέκτημα που φαίνεται και στις αγορές είναι το υψηλό έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο δείχνει μια οικονομία με χαμηλή ανταγωνιστικότητα, απόλυτα εξαρτημένη από εισαγωγές.

Τέλος, στο μακροοικονομικό επίπεδο η Ελλάδα θα πρέπει να συνεχίσει να έχει ανάπτυξη μεγαλύτερη από την ΕΕ, για να καλύψει το κενό που την χωρίζει από την ΕΕ, σε ό,τι αφορά τα εισοδήματα, τη μείωση της ανεργίας - η οποία παραμένει η δεύτερη υψηλότερη της ΕΕ - και την αύξηση της απασχόλησης.

Δύσκολο διεθνές περιβάλλον

Όλα αυτά θα πρέπει να γίνουν σε μια περίοδο υψηλών επιτοκίων, που θα μείνουν μαζί μας για καιρό. Επίσης θα πρέπει να γίνει με το βάρος των περιορισμών που θα θέτουν οι νέοι δημοσιονομικοί κανόνες μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον ραγδαία μεταβαλλόμενο.

Συνεπώς, η επόμενη μέρα της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας δεν αναμένεται να είναι ευκολότερη από την προηγούμενη.

Τάσος Δασόπουλος

Πηγή: www.capital.gr