ΔΕΗ και αγορά πρότειναν, το ΥΠΕΝ άκουσε και αποφασίζει

Του Χάρη Φλουδόπουλου

Η χθεσινή ημέρα ήταν γεμάτη από πλευράς ενεργειακής επικαιρότητας αφού τόσο στο συνέδριο του Economist όσο και στο υπουργείο ενέργειας ο αρμόδιος υπουργός Κωστής Χατζηδάκης αλλά και ο υφυπουργός Γ. Θωμάς είχαν σειρά επαφών, συζητήσεων και συναντήσεων.

Κοινό χαρακτηριστικό των επαφών αυτών, το γεγονός ότι διατυπώθηκαν από όλες τις πλευρές και τις συνιστώσες που αποτελούν την ελληνική ενεργειακή αγορά, προτάσεις και θέσεις για το μέλλον του κλάδου και κυρίως για το τι μέλλει γενέσθαι με το φλέγον ζήτημα της ΔΕΗ. Και από πλευράς ΥΠΕΝ, το μήνυμα που εστάλη είναι ότι θα επιδιωχθούν συγκλίσεις και συναινέσεις ακόμη και από την αξιωματική αντιπολίτευση.

Ως προς τα θέματα που τέθηκαν χθες, έχει τη δική του σημασία το γεγονός ότι η απερχόμενη διοίκηση της ΔΕΗ δια του αντιπροέδρου της Γ. Ανδριώτη, επανέφερε εμμέσως στο προσκήνιο το αίτημα για αυξήσεις στα τιμολόγια. Ο ίδιος μάλιστα άσκησε εμμέσως κριτική στην προηγούμενη κυβέρνηση που καθυστέρησε και προέταξε το πολιτικό κόστος έναντι των ρεαλιστικών αναγκών του ηλεκτρικού συστήματος. Αλλά και η αγορά έθεσε θέμα "missing money problem” συνολικά για τον ηλεκτρικό κλάδο, όπως ανέφεραν τόσο ο πρόεδρος της Elpedison Andrea Testi όσο και ο ο ΓΔ της Protergia της Mytilineos Ντίνος Μπενρουμπή.

Όταν σε μια αγορά ο δεσπόζων παίκτης μπαίνει μέσα 1 δισ. ευρώ και έχει θέματα ρευστότητας, τότε υπάρχει πρόβλημα είπε ο κ. Μπενρουμπή, σημειώνοντας πάντως ότι "η ΔΕΗ δεν καταρρέει ούτε πρέπει να αφεθεί να καταρρεύσει” . Πρόσθεσε ωστόσο με νόημα ότι όταν μια επιχείρηση χάνει , τότε αυξάνεις τα έσοδα και μειώνεις τα έξοδα, πρέπει τα τιμολόγια να έχουν κοστοστρέφεια”.

Για το θέμα των τιμολογίων λοιπόν οι διαπιστώσεις συγκλίνουν και έχει σημασία ότι ακόμη και η ΓΕΝΟΠ που είδε τον Κ. Χατζηδάκη υπογράμμισε το στρατηγικό ρόλο της ΔΕΗ "για να εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη διανομή του βασικού αγαθού της ηλεκτρικής ενέργειας” χωρίς να κάνει αναφορά στο θέμα των αυξήσεων.

Ένα ακόμη σημείο σύγκλισης φαίνεται να διαμορφώνεται γύρω από τις δημοπρασίες ηλεκτρικής ενέργειας ΝΟΜΕ, δηλαδή το μέτρο που επέλεξε η προηγούμενη κυβέρνηση για να ανοίξει την αγορά ηλεκτρισμού αντικαθιστώντας την περίφημη "μικρή ΔΕΗ”. Και στο θέμα των ΝΟΜΕ τόσο η ΔΕΗ, όσο και η αγορά συμφωνεί ότι το μέτρο έχει πλέον εξαντλήσει τον κύκλο του και πλέον δεν μπορεί να συνεισφέρει στο άνοιγμα της αγοράς.

Αυτό μάλιστα έδειξε και η χθεσινή δημοπρασία που πραγματοποιήθηκε από το ενεργειακό χρηματιστήριο και έληξε με αδιάθετες ποσότητες 214MWh/h (διατέθηκαν 736Wh/h και δημοπρατήθηκαν 549Wh/h) στην τιμή εκκίνησης δηλαδή στα 58,12 ευρώ/MWh.

Τα ΝΟΜΕ δεν είναι ο τρόπος για να ανοίξει η αγορά τόνισε ο κ. Μπενρουμπή, για να υπάρξει ανταγωνισμός πρέπει να ανοίξει ανοιχτή πρόσβαση σε όλους τους πόρους, εκτίμησε. Από την πλευρά του ο κ. Ανδριώτης έμεινε πιστός στη γραμμή της ΔΕΗ ότι τα ΝΟΜΕ αποτελούν μια από τις βασικές αιτίες για τις ζημιές της εταιρείας.

Στρατηγικός - Αποεπένδυση

Εκτός όμως από τα θέματα που υπάρχουν συγκλίσεις, στα κυριότερα ζητήματα καταγράφονται σημαντικές διαφωνίες. Η ΓΕΝΟΠ διαμήνυσε ότι θα υπεραμυνθεί του δημόσιου ελέγχου στη ΔΕΗ, δηλώνοντας ότι κάθε προσπάθεια πώλησης θα είναι βαρύτατο πλήγμα.

Αλλά και η απερχόμενη διοίκηση της ΔΕΗ έδειξε να μην έχει αντιληφθεί ότι θέματα όπως η λιγνιτική αποεπένδυση έχουν ξεπεραστεί από τις εξελίξεις: ο αντιπρόεδρος της εταιρείας κατέθεσε νέα πρόταση για τη λιγνιτική αποεπένδυση, ώστε οι μονάδες που πωλούνται να διατεθούν σε ποσοστό 51% σε επενδυτές και η ΔΕΗ να κρατήσει το 49%, προκειμένου να γίνει επιμερισμός του ρίσκου, όταν είναι σαφές ότι πλέον ο διαγωνισμός της λιγνιτικής αποεπένδυσης αποτελεί οριστικά και αμετάκλητα παρελθόν.

Παράλληλα η απερχόμενη διοίκηση αναφέρθηκε στα σενάρια περί υδροηλεκτρικών αλλά και δικτύου διανομής.

Σε κατ᾽ ιδίαν συζήτηση με δημοσιογράφους ο απερχόμενος πρόεδρος Μ. Παναγιωτάκης, ανέφερε ότι υπάρχουν προτάσεις για να δοθούν από τη ΔΕΗ τα υδροηλεκτρικά στους ποταμούς Αώου και Νέστου. Ο ίδιος τάχθηκε ενδεχόμενης πώλησης των δικτύων διανομής (ΔΕΔΔΗΕ) που όπως είπε είναι το πολυτιμότερο περιουσιακό στοιχείο της ΔΕΗ και εισφέρουν  EBITDA 350 εκατ. ευρώ ετησίως.

Αποκάλυψε πάντως ότι από την πώληση του ΑΔΜΗΕ (το book value του οποίου ξεπερνούσε το 1,2 δισ. ευρώ) η ΔΕΗ εισέπραξε μόλις 520 εκατ. ευρώ καθώς ακόμη και για το ποσοστό που απέκτησε το δημόσιο, η εταιρεία δεν έβαλε χρήματα στο ταμείο της (έγινε συμψηφισμός με το φόρο πώλησης του 100%, δηλαδή πληρώθηκε φόρος ακόμη και για το 51% που έγινε εισφορά στους μετόχους).

Ρευστότητα

Σε κατ᾽ιδίαν συζήτηση του κ. Χατζηδάκη με τους δημοσιογράφους, ο υπουργός επανέλαβε ότι θα κάνει ό,τι μπορεί για να ενισχύσει τη ΔΕΗ επανέλαβε ωστόσο ότι δεν έχουν ακόμη ληφθεί αποφάσεις και τα μέτρα είναι υπό μελέτη.

Από πλευράς διοίκησης ΔΕΗ πάντως, έχουν προταθεί μια σειρά από μέτρα άμεσης ενίσχυσης της ρευστότητας της επιχείρησης.

Συγκεκριμένα όπως αποκάλυψε ο κ. Παναγιωτάκης, βρίσκεται σε εξέλιξη το σχέδιο τιτλοποίησης οφειλών και αναμένεται μέχρι τέλη Αυγούστου να εισρεύσουν περί τα 400 εκατ. ευρώ στα ταμεία της επιχείρησης. Χθες μάλιστα το συμβούλιο διεύθυνσης της ΔΕΗ εισηγήθηκε την επέκταση της σύμβασης με την εταιρεία Qualco, την οποία και θα εγκρίνει το σημερινό ΔΣ. Η επέκταση της σύμβασης με εξειδικευμένο σύμβουλο  είσπραξης των ανεξόφλητων οφειλών αποτελεί προϋπόθεση για την τιτλοποίηση διευκρίνισε ο κ. Παναγιωτάκης.

Ο ίδιος ζήτησε να δοθούν γρήγορα οι υπηρεσίες κοινής ωφέλειας που ενέκρινε η ΡΑΕ, αν και άφησε αιχμές για το ύψος του ποσού που αποφάσισε ο ρυθμιστής (195 εκατ. ευρώ αντί αιτήματος της ΔΕΗ για 685 εκατ. ευρώ). Αν και ο απερχόμενος διοικητής της επιχείρησης δε θέλησε να αποκαλύψει το σύνολο των προτάσεων που παρουσίασε στον υπουργό (θα μιλήσω όταν πρέπει ανέφερε) αποκάλυψε ότι έχει ζητήσει νομοθετική ρύθμιση ώστε η ΔΕΗ να μην επιβαρύνεται τόκους υπερημερίας για οφειλές προς τον ΑΔΜΗΕ και το ΔΑΠΕΕΠ για ποσά που δεν έχει εισπράξει η ίδια για το ΕΤΜΕΑΡ από ανεξόφλητους λογαριασμούς.

Λιγνίτης

Ως προς τις στρατηγικές κατευθύνσεις και τις στρεβλώσεις της ελληνικής αγοράς πάντως, αξίζει να αναφερθεί ότι ο πρόεδρος της Elpedison Andrea Testi σημείωσε ότι την ώρα που όλη η Ευρώπη απομακρύνεται και επιταχύνει την απόσυρση του άνθρακα και του λιγνίτη στην Ελλάδα αποφασίστηκε η παράταση της λειτουργίας μονάδων που θα έπρεπε να έχουν κλείσει για περιβαλλοντικούς λόγους ενώ είμαστε η μόνη χώρα που κατασκευάζει νέα λιγνιτική μονάδα.

Ο υφυπουργός ενέργειας Γ. Θωμάς απάντησε ότι στις προτεραιότητες της νέας κυβέρνησης είναι ο σχεδιασμός της μετάβασης στη μεταλιγνιτική εποχή κατά το πρότυπο της Γερμανίας και της Πολωνίας.

Σύμφωνα πάντως με τον κ. Παναγιωτάκη, η μονάδα της Πτολεμαΐδας θα πρέπει να ολοκληρωθεί έστω και εάν θα χρειαστεί αύξηση της οριακής τιμής του συστήματος (χονδρεμπορικής τιμής του ρεύματος) προκειμένου να καλυφθούν τα αυξημένα κόστη λειτουργίας λόγω των υψηλών τιμών των δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων.

Αξίζει να σημειωθεί τέλος ότι σύμφωνα με πληροφορίες τις επόμενες ημέρες αναμένεται να υπάρξουν νεότερα και σε σχέση με τη νέα διοίκηση που θα επιλεγεί για τη ΔΕΗ, θέμα που βρίσκεται στις άμεσες προτεραιότητες του ΥΠΕΝ για προφανείς λόγους.

Αντίθετα το ίδιο δε φαίνεται να ισχύει, σύμφωνα με την εικόνα που εκπέμπει η ηγεσία του ΥΠΕΝ για άλλες ενεργειακές ΔΕΚΟ (ΕΛΠΕ, ΔΕΠΑ) για τις οποίες οι αποφάσεις θα ληφθούν χωρίς την άμεση πίεση που υπάρχει για τη ΔΕΗ.

Πηγή: www.capital.gr