Η μεγάλη πορεία της αγοράς - Λάβετε θέσεις!

Το πρόβλημα με αυτούς τους μακροχρόνιους κύκλους είναι ότι δύσκολα μπορούμε να τους αναγνωρίσουμε από την αρχή ή να αντιληφθούμε το τέλος τους. Και αυτό επειδή, καθώς η εμφάνισή τους είναι σπάνια -δε θα ζήσουμε περισσότερους από δύο στην ενήλικη ζωή μας- δε μπορούμε να αποτυπώσουμε στο μυαλό μας τα χαρακτηριστικά τους, ώστε να τους αναγνωρίσουμε όταν εμφανίζονται ή όταν εξαντλούνται και τελειώνουν. Τους αντιλαμβανόμαστε κάποια στιγμή αργότερα.

Οι κύκλοι αυτοί μπορούν να γίνουν αντιληπτοί απ' όσους έχουν μελετήσει την ιστορία ενός τομέα. Γι' αυτό αναφέρθηκα στην αρχή ότι, δαπάνησα πολύ χρόνο στην καταχώρηση πρωτογενών στοιχείων. Αυτή η εναλλαγή των τιμών διαμέσου μίας τόσο μεγάλης ιστορικής περιόδου, εκτιμώ ότι μου έδωσε την ικανότητα να βρίσκω “κοινά στοιχεία” και “κοινές συμπεριφορές” των μετοχών, αλλά και της χρηματιστηριακής αγοράς στο σύνολό της, κοντά στα όρια των κύκλων.

Το ότι έχουμε ήδη εισέλθει σε ένα νέο κύκλο, σήμερα γίνεται αποδεκτό απ' όλο και περισσότερους. Αυτό που δύσκολα γίνεται αντιληπτό, είναι η διάρκειά του, αλλά και οι φάσεις του.

Στα καθημερινά μου σχόλια στις συνδρομητικές σελίδες του περιοδικού ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ και του site μας, προετοιμάσαμε έγκαιρα -ήδη από πέρυσι- τους συνδρομητές μας για όσα θα γίνονταν. Τον Ιανουάριο, όταν αναφερόμασταν ότι ο Γενικός Δείκτης θα ξεπεράσει φέτος τις 1.000 μονάδες (τότε βρισκόταν γύρω στις 620), ανάμεσα στους λόγους που προβάλαμε ήταν και η πραγματοποίηση των “διπλών” εκλογών (άλλοι λόγοι ήταν η εντυπωσιακή βελτίωση της κερδοφορίας των επιχειρήσεων, η βελτίωση του οικονομικού κλίματος, η επίλυση του προβλήματος των τραπεζών κλπ). Κατά το τελευταίο διάστημα, στα συνδρομητικά σχόλια, χαρακτηρίζαμε την άνοδο που σημειώνει η αγορά ως “ιστορική”.

Γιατί είναι ιστορική η άνοδος αυτή; Επειδή ανοίγει ένα νέο μακροχρόνιο κύκλο. Πρακτικά, η άνοδος έχει ξεκινήσει από το Φεβρουάριο του 2016, όμως μόλις κατά το τρέχον έτος άρχισε να γίνεται ευρύτερα εμφανής. Είναι ιστορική επειδή ταυτίζεται με μία ιστορικών διαστάσεων στροφή στη δημοσιονομική και οικονομική πορεία της χώρας. Επειδή τα επιτόκια δανεισμού της χώρας κινούνται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Επειδή η χώρα επανέρχεται οικονομικά, μετά από μία ιστορικά μεγάλη κρίση.

Πόσο θα διαρκέσει; Εκτίμησή μου είναι ότι, το ανοδικό μέρος του κύκλου που ήδη έχουμε εισέλθει (αναφέραμε νωρίτερα ότι, ένας κύκλος ξεκινάει από ένα χαμηλό σημείο και τελειώνει στο επόμενο χαμηλό - ενδιάμεσα, σημειώνονται διάφορα “υψηλά” σημεία, όμως αυτά είναι τμήματα του κύκλου και όχι τα όριά του), θα διαρκέσει τουλάχιστον μία δεκαετία. Θα καλύψει το ανοδικό μέρος του οικονομικού και επιχειρηματικού κύκλου που έχει ήδη ξεκινήσει. Βεβαίως, η άνοδος δε θα είναι ομαλή -ποτέ δεν είναι. Θα υπάρξουν οι “κορυφές” και οι πτώσεις. Και κάποια στιγμή θα υπάρξει η “κορυφαία άνοδος”, όπως συμβαίνει πάντα. Θα ήταν “τυχερή” η χρηματιστηριακή αγορά, αν η πορεία της σε εκείνη -τη μακρινή- φάση, ταυτιστεί με ένα θετικό διεθνές περιβάλλον και διεθνή χρηματιστηριακή ευφορία. Πιθανολογούμε ότι κάπως έτσι θα γίνει -συνήθως έτσι γίνεται.

Συμπερασματικά: Η χρηματιστηριακή αγορά διανύει μία θετική φάση. Η φάση αυτή είναι η πρώτη ενός μακροχρόνιου κύκλου που ξεκίνησε στα μέσα του 2016. Αυτή η πρώτη φάση, κάποια στιγμή θα κορυφωθεί. Το πότε, θα εξαρτηθεί κυρίως από τις εσωτερικές πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις. Το γεγονός ότι η κίνηση της αγοράς κατά την πρώτη μετεκλογική περίοδο υπήρξε επιφυλακτική, έχει τις εξηγήσεις της και αυτό μας οδηγεί στην αναπροσαρμογή των προσδοκιών για την εξέλιξη του Γενικού Δείκτη κατά τους επόμενους μήνες. Όμως, το γεγονός ότι η πολιτική της νέας Κυβέρνησης να θέσει την προσέλκυση των επενδύσεων ως κύριας σπουδαιότητας και καίριας σημασίας για τη χώρα, πιθανότατα θα έχει θετικά αποτελέσματα στην οικονομική ανάπτυξη, καθ’ όσον άλλωστε το σημείο εκκίνησης της πορείας της χώρας μετά τις εκλογές του Ιουλίου, ήδη βρισκόταν σε ικανοποιητικά θετικό επίπεδο. Παρά το ότι δε γνωρίζουμε ακόμη τις τεχνικές λεπτομέρειες της ρύθμισης του τραπεζικού προβλήματος των “κόκκινων δανείων”, εν τούτοις γνωρίζουμε ότι θα υπάρξουν εξελίξεις εντός του φθινοπώρου, κάτι που, αν εξελιχθεί με επιτυχία, θα μπορούσε να επαναφέρει τη χρηματιστηριακή αγορά σε μία θετική τροχιά.

Διατηρούμε την εκτίμηση ότι ο Γενικός Δείκτης θα μπορέσει να κινηθεί προς τις 1.000 μονάδες εντός του 2019 και ενδεχομένως να τις υπερβεί. Σε κάθε περίπτωση, μέσα από μία φυσιολογική πορεία των πραγμάτων, η ανοδική τάση που ήδη έχει ξεκινήσει δε θα μπορούσε να ανακοπεί. Η επιβράδυνση της διεθνούς οικονομίας, θα μπορούσε ενδεχομένως να μειώσει τη δυναμική της ανόδου σ’ αυτή τη φάση, αλλά δε θα μπορούσε να τη διακόψει και βεβαίως, δε θα μπορούσε να δημιουργήσει μία νέα πτωτική φάση. Στα προηγούμενα χρόνια, η χώρα βρέθηκε -από πολλές απόψεις- στα χαμηλότερα σημεία της πορείας της και σήμερα, δύσκολα θα μπορούσε να επιστρέψει σε αυτά.

Είτε με καθυστέρηση λόγω των διεθνών εξελίξεων, είτε χωρίς καθυστέρηση, εφ’ όσον η πορεία της διεθνούς οικονομίας δεν αντιμετωπίσει συνθήκες ύφεσης, η πορεία της χρηματιστηριακής αγοράς της Αθήνας θα ανακάμψει και θα είναι ανοδική.Στη μακροχρόνια ανοδική περίοδο που έχει ήδη ξεκινήσει θα υπάρξουν διάφορες “κορυφές” και αρκετές διορθώσεις ή και πτώσεις, όπως άλλωστε συνέβαινε και κατά τη διάρκεια μακροχρόνιων ανοδικών περιόδων στο παρελθόν. Αυτές τις ενδιάμεσες βραχυχρόνιες ή μεσοχρόνιες φάσεις, θα μπορούμε εύκολα να τις επισημαίνουμε και να τις αντιμετωπίζουμε με τη βοήθεια της συναλλακτικής στρατηγικής που κάθε φορά θα προσαρμόζουμε ανάλογα με τις εξελίξεις.

Επιστροφή στα περιεχόμενα

Δείτε τους συνδέσμους για παλαιότερα τεύχη εδώ.