Η πορεία της ελληνικής οικονομίας

Η ήπια εξέλιξη της οικονομικής ανάκαμψης

Οι τακτικές ανακοινώσεις των οικονομικών δεικτών και η ειδησεογραφία, εξακολουθούν να περιγράφουν μια οικονομία η οποία ανακάμπτει ομαλά και χωρίς εξάρσεις μετά από μία πολυετή κρίση. Όλες οι ενδείξεις αναφέρουν ότι, κατά το 2019, η οικονομική ανάπτυξη θα κινηθεί μεταξύ 1,7% και 2,0%, ενώ για το 2020, οι προβλέψεις κινούνται μεταξύ του 1,7% και 2,8%. Ήπια βελτίωση καταγράφουν όλοι οι βασικοί οικονομικοί δείκτες.

Η όλη διαδικασία ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας δείχνει να παίρνει τη μορφή μίας καμπύλης τύπου “U”, αντί του τύπου “V”, που πολλοί εκτιμούσαν ή επιθυμούσαν.

Στη διεθνή οικονομική ιστορία είναι λίγα τα παραδείγματα οικονομιών που καταλήγουν να χάνουν ποσοστό 25% του ΑΕΠ τους μέσα σε ελάχιστο χρόνο και που εξακολουθούν να διατηρούν μία τόσο υψηλή επιβάρυνση χρέους, ενώ παράλληλα είναι υποχρεωμένα να επιτυγχάνουν υψηλά δημοσιονομικά πλεονάσματα, για την εξυπηρέτησή του και συνεπώς, δεν υπάρχει ευρεία σχετική εμπειρία.

Οι καμπύλες τύπου “V” είναι χαρακτηριστικές περιπτώσεων αιφνιδίων κρίσεων που συνήθως οφείλονται σε εξωτερικά αίτια, βραχυχρόνιας διάρκειας.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, το φυσιολογικό είναι να εξελιχθεί μία ήπια πορεία ανάκαμψης και αναδιάρθρωσης του παραγωγικού ιστού, τουλάχιστον στο πρώτο διάστημα μετά την κρίση.

Οι κυριότερες οικονομικές εξελίξεις κατά τη διάρκεια των προηγούμενων εβδομάδων, είχαν ως εξής:

Μικρή κάμψη παρουσίασε ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον Οκτώβριο, στις 106,7 από 107,2 μονάδες τον Σεπτέμβριο. Όπως επισημαίνεται σε έρευνα οικονομικής συγκυρίας του ΙΟΒΕ, με εξαίρεση τη βιομηχανία και τις κατασκευές, οι υπόλοιποι επιχειρηματικοί τομείς, αλλά και η καταναλωτική εμπιστοσύνη διορθώνουν ελαφρά την έντονη ανοδική πορεία των τελευταίων μηνών, με μικρή αναδίπλωση των αντίστοιχων προσδοκιών. (εδώ)

Δείτε την Έρευνα Οικονομικής Συγκυρίας εδώ.

***

Το αξιόχρεο της Ελλάδας αναβάθμισε σε "BB-", από "Β+" προηγουμένως, η Standard & Poor's και έτσι γίνεται ο πρώτος οίκος αξιολόγησης που προχωρά μετεκλογικά σε αναβάθμιση της χώρας. Το outlook της αξιολόγησης είναι θετικό, κάτι που σημαίνει ότι ο οίκος αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μιας νέας αναβάθμισης στο διάστημα των επόμενων 12 μηνών εάν η κυβέρνηση συνεχίσει να εφαρμόζει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας και τη βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών.(εδώ)

***

Στην επιβεβαίωση της αξιολόγησης για το αξιόχρεο της Ελλάδα στο BB (low), αναβαθμίζοντας ωστόσο το trend από σταθερό σε θετικό, προχώρησε ο καναδικός οίκος αξιολόγησης DBRS. Υπενθυμίζεται ότι στην προηγούμενη αξιολόγησή του στις 4 Μαΐου 2019, ο οίκος είχε αναβαθμίσει το αξιόχρεο της χώρας κατά μία βαθμίδα, στο BB (low) από B (high), αλλάζοντας παράλληλα το trend από θετικό σε σταθερό. (εδώ)

***

Στην αναβάθμιση του αξιόχρεου της Ελλάδας στο ΒΒ από BB- προέβη ο οίκος αξιολόγησης Scope Ratings, επικαλούμενος την συνέχιση των μεταρρυθμίσεων και τη βελτίωση των μεσοπρόθεσμων προοπτικών για τη βιωσιμότητα του χρέους. Οι αναλυτές του οίκου διατηρούν και τις προοπτικές (outlook) θετικές, κάτι που σημαίνει ότι θα μπορούσε να ακολουθήσει και νέα αναβάθμιση μέσα στους επόμενους έξι μήνες. (εδώ)

***

Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας στον συντομότερο δυνατό χρόνο -και ιδανικά μέχρι το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο του 2020- συνιστά μείζον εθνικό στόχο, καθώς η επίτευξή του θα «ξεκλειδώσει» και για τα ελληνικά ομόλογα το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, θα συμπιέσει ακόμη περισσότερο τις αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων και θα ανοίξει τον δρόμο για τη μείωση του ονομαστικού στόχου των πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2021.Στις αξιολογήσεις των ξένων οίκων του καλοκαιριού (η τελευταία αξιολόγηση έγινε τον Αύγουστο από τον οίκο Fitch, ο οποίος βαθμολογεί τα ελληνικά ομόλογα με «ΒΒ-») υπήρξε επιφυλακτικότητα αφού ήθελαν απτές ενδείξεις της πολιτικής της νέας κυβέρνησης και συνεπώς δεν άλλαξε η βαθμολογία του αξιόχρεου.(εδώ)

***

Στα 335,518 δισ. ευρώ ανήλθε το δημόσιο χρέος το β' τρίμηνο εφέτος, από 323,401 δισ. ευρώ το β' τρίμηνο πέρυσι, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τους τριμηνιαίους μη χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς της Γενικής Κυβέρνησης. (εδώ) Δείτε το Δελτίο της  ΕΛΣΤΑΤ εδώ.

***

Μικτή εικόνα για την αναπτυξιακή προοπτική της Ελλάδος διατηρεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στη νέα του έκθεση World Economic Outlook η οποία δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα. Από τη μία πλευρά βλέπει επιτάχυνση του ΑΕΠ έως το τέλος του έτους (ανάπτυξη στο 3% το τέταρτο τρίμηνο από 1,5% το πρώτο εξάμηνο), με αποτέλεσμα να εκτιμά ότι επιβεβαιώνεται ο στόχος της κυβέρνησης για ρυθμό ανόδου του ΑΕΠ φέτος κατά 2%.Για το 2020 το ΔΝΤ εκτιμά ότι η ελληνική οικονομία αναπτυχθεί κατά μέσο όρο με ρυθμό 2,2% (εδώ). Δείτε το World Economic Outlook - Οκτώβριος 2019 εδώ.

***

Αναγκαία, αλλά όχι ικανή συνθήκη για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας αποδεικνύεται η βελτίωση των οικονομικών δεικτών. Το υψηλό ιδιωτικό χρέος, οι στρεβλώσεις που εξακολουθούν να υφίστανται στις αγορές προϊόντων, αλλά και στην αγορά εργασίας, κρατούν σε χαμηλές ταχύτητες την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.Ετσι, λοιπόν, αν και η χώρα βγήκε τον Αύγουστο του 2018 από το μνημόνιο, η θέση της στην παγκόσμια κατάταξη ανταγωνιστικότητας υποχώρησε το 2019 κατά δύο θέσεις και βρέθηκε στην 59η θέση, από την 57η το 2018, μεταξύ 140 χωρών. (εδώ)

***

Ο μεταποιητικός δείκτης PMI, της Markit, έκλεισε στις 53.5 μονάδες τον Οκτώβριο, τιμή ελαφρώς χαμηλότερη από τις 53.6 μονάδες του Σεπτεμβρίου, και υπέδειξε σταθερή βελτίωση της υγείας του μεταποιητικού τομέα στην Ελλάδα στο ξεκίνημα του τελευταίου τριμήνου του 2019. Παρότι η τιμή του κύριου δείκτη PMI υποχώρησε καταγράφοντας χαμηλό τεσσάρων μηνών, παρέμεινε αισθητά πάνω από τη μέση τιμή που επί μακρόν καταγράφεται στην ιστορία της έρευνας για την Ελλάδα, τις 49.8 μονάδες.(εδώ)

Δείτε το δελτίο τύπου από την IHS Markit εδώ.

***

Ρυθμό ανάπτυξης έως 1,8% φέτος και κλιμάκωσή του στο 2,3%-2,5% το 2020 προβλέπει το ΙΟΒΕ, σε μια ελαφρώς πιο συγκρατημένη εκτίμηση από αυτήν της κυβέρνησης, που τοποθετεί το ποσοστό στο 2% φέτος και στο 2,8% το 2020 (εδώ). Δείτε την τριμηνιαία έκθεση του ινστιτούτου για την ελληνική οικονομία εδώ.

***

Πλεόνασμα ύψους 1,9 δισ. ευρώ εμφάνισε το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας τον Αύγουστο, το οποίο ήταν αυξημένο κατά 519 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα. Η θετική αυτή εξέλιξη οφείλεται κατά κύριο λόγο στις τουριστικές εισπράξεις. Συνολικά στο οκτάμηνο, είχαμε έλλειμμα, το οποίο όμως ήταν αισθητά μικρότερο σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα. Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών περιορίστηκε κατά 68 εκατ. ευρώ παρά τη μείωση των εξαγωγών, καθώς η μείωση των εισαγωγών ήταν σε απόλυτες τιμές μεγαλύτερη. Η πτώση τόσο των εξαγωγών όσο και των εισαγωγών αντανακλά τις εξελίξεις στον κλάδο των καυσίμων. (εδώ)

***

Στο 16,7% υποχώρησε το ποσοστό ανεργίας στη χώρα τον Αύγουστο του 2019, έναντι 18,9% τον Αύγουστο του 2018 και 16,9% τον Ιούλιο του 2019.Το σύνολο των απασχολουμένων, κατά τον Αύγουστο του 2019, εκτιμάται ότι ανήλθε σε 3.922.523 άτομα. Οι άνεργοι ανήλθαν σε 788.287 άτομα ενώ ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός ανήλθε σε 3.214.339 άτομα. (εδώ)

***

Ο Γενικός ΔΤΚ κατά τον μήνα Σεπτέμβριο 2019, σε σύγκριση με τον Αύγουστο 2019, παρουσίασε αύξηση 2,1% έναντι αύξησης 2,0% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.Από τη σύγκριση του Γενικού ΔΤΚ του μηνός Σεπτεμβρίου 2019 με τον αντίστοιχο Δείκτη του Σεπτεμβρίου 2018 προέκυψε μείωση 0,1% έναντι αύξησης 1,1% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του έτους 2018 με το 2017. (εδώ)

***

Αύξηση 8% στις εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων καταγράφηκε το διάστημα Ιανουαρίου - Ιουλίου 2019, με την αξία των εν λόγω εξαγωγών να υπερβαίνει τα 8,7 δισ. ευρώ. Η αύξηση των εξαγωγών βιομηχανικών προϊόντων όχι μόνο ήταν υπερδιπλάσια της συνολικής αύξησης των εξαγωγών αγαθών το ίδιο διάστημα, αλλά οι σχετικοί πρόδρομοι δείκτες, όπως ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία, ενισχύθηκε περαιτέρω τον Σεπτέμβριο, με την ενίσχυση αυτή να αποδίδεται κατά κύριο λόγο στην πρόβλεψη του κλάδου για περαιτέρω αύξηση της παραγωγής τους προσεχείς μήνες. Συγκεκριμένα, ο δείκτης διαμορφώθηκε στις 106,8 μονάδες, από 104,5 μονάδες τον Σεπτέμβριο του 2018.(εδώ)

***

«Φρένο» στις νέες οικοδομές έχει βάλει από τα τέλη Ιουλίου και μέχρι σήμερα, η ανακοίνωση του μέτρου της κυβέρνησης για την αναστολή του ΦΠΑ 24% που επιβάλλεται, με εξαίρεση τους αγοραστές πρώτης κατοικίας. Μάλιστα, όπως σημειώνουν φορείς της αγοράς ακινήτων, μετά τη διαπίστωση των πιθανών επιπλοκών αναφορικά με τον τρόπο εφαρμογής του μέτρου καταγράφεται γενικευμένο «μπλακ άουτ», καθώς ουδείς κατασκευαστής αναλαμβάνει το ρίσκο να εκδώσει μια οικοδομική άδεια που θα επιβαρύνεται με 24%, όταν λίγους μήνες αργότερα αυτό δεν θα ισχύει. (εδώ)

***

Δέκα ευρήματα τα οποία σκιαγραφούν μία νέα οικονομική και κοινωνική πραγματικότητα αναδεικνύονται μέσα από τη νέα διαχρονική έρευνα της Κάπα Research για την οικονομία και την ανάπτυξη στην Ελλάδα.  Το κλίμα αισιοδοξίας για την οικονομία καταγράφεται σε πρωτοφανή επίπεδα για την τρέχουσα δεκαετία, ενώ επικρατεί η αντίληψη περί υψηλών ρυθμών ανάπτυξης την προσεχή 5ετία (εδώ). Δείτε την ανάλυση “Οικονομία και Ανάπτυξη στην Ελλάδα” εδώ.

***

Συγκεκριμένα στοιχεία, που συνηγορούν ότι σε θαλάσσια περιοχή πλησίον της Κρήτης υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες για  μεγάλο κοίτασμα φυσικού αερίου, έχει στη διάθεσή της η κοινοπραξία που εκμεταλλεύεται τη συγκεκριμένη παραχώρηση. Τα στοιχεία αυτά περιήλθαν αρχικά στην κατοχή των Ελληνικών Πετρελαίων το Χριστούγεννα του 2015 και προέρχονται από τις σεισμικές καταγραφές που έκανε η νορβηγική εταιρεία PGS  στην περιοχή της Κρήτης. (εδώ)

***

Θετικά αποτιμά η Moody’s την πρόωρη αποπληρωμή από την Ελλάδα δανείων του ΔΝΤ ύψους 2,7 δισ. ευρώ (από τα 8,4 δισ. ευρώ που οφείλει συνολικά). Σημειώνει ότι η κίνηση θα μειώσει το κόστος επιτοκίου και οριακά θα βελτιώσει τη μέση ωρίμανση του χρέους.Η πρόωρη αποπληρωμή θα οδηγήσει σε εξόφληση των πληρωμών για το 2019 και το 2020 προς το Ταμείο. (εδώ)

***

Αυξημένα κατά 125 εκατ. ευρώ ήταν τα φορολογικά έσοδα τον Σεπτέμβριο, σε σχέση με τον μηνιαίο στόχο του προϋπολογισμού, σύμφωνα με τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού από το υπουργείο Οικονομικών. Συνολικά, την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου, τα φορολογικά έσοδα ήταν αυξημένα κατά 547 εκατ. ευρώ και διαμορφώθηκαν στα 36,238 δισ. ευρώ έναντι στόχου για 35,691 δισ. ευρώ. (εδώ)

***

Η έκθεση για την παγκόσμια χρηματοπιστωτική σταθερότητα του Οκτωβρίου 2019 εντοπίζει τις σημερινές βασικές αδυναμίες του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, όπως η αύξηση των επιβαρύνσεων του εταιρικού χρέους, τα αυξημένα περιουσιακά στοιχεία των θεσμικών επενδυτών που είναι κυρίως επικίνδυνα και μη ρευστοποιήσιμα και η αυξημένη εξάρτηση από τον εξωτερικό δανεισμό από τις αναδυόμενες οικονομίες. Η έκθεση προτείνει στους φορείς χάραξης πολιτικής να μετριάσουν αυτούς τους κινδύνους μέσω αυστηρότερης εποπτείας στα οικονομικά μεγέθη αλλά και στις εταιρίες καθώς και την εφαρμογή συνετών πρακτικών διαχείρισης του δημοσίου χρέους. (εδώ)

***

Αν η Ελλάδα θέλει να επανακάμψει στα Βαλκάνια, από όπου «απέχει» από τα μέσα της δεκαετίας του 2000, ίσως τώρα να είναι η καταλληλότερη στιγμή. Μια πρωτοβουλία της Αθήνας για εκ νέου συζήτηση στο αμέσως επόμενο διάστημα στα όργανα της Ε.Ε. του αιτήματος για εκκίνηση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας, θα ανέβαζε κατακόρυφα το κύρος της Ελλάδας και θα την επανέφερε σε θέση αξιόπιστου Ευρωπαίου παίκτη στη βαλκανική σκακιέρα, εκτιμούν διπλωματικές πηγές πίσω από τα σύνορά μας. (εδώ)

***

Oυραγός στη χρήση και αξιοποίηση της τεχνολογίας μεταξύ των 28 κρατών-μελών της Ε.Ε. εμφανίζεται από το Παρατηρητήριο Ψηφιακού Μετασχηματισμού του ΣΕΒ η Ελλάδα. Η χώρα, με βάση τον δείκτη Ψηφιακής Ωριμότητας (SEV Digital Maturity Index), κατατάσσεται στην 28η θέση, έχοντας μπροστά της τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Πρώτη χώρα είναι η Δανία με επίδοση 6,5, ο μέσος όρος της Ενωμένης Ευρώπης ανέρχεται σε 5,2, ενώ η Ελλάδα λαμβάνει αξιολόγηση 3,7. Με την επίδοση αυτή η χώρα είναι η λιγότερο καλά προετοιμασμένη για την 4η βιομηχανική επανάσταση (Industry 4.0). (εδώ)

***

Στη δημιουργία ενός υπερυπολογιστικού κέντρου, που θα καλύψει τις ανάγκες όλου του δημόσιου τομέα, προτίθεται να προχωρήσει η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων Δημοσίου Τομέα (ΓΓΠΣΔΤ). Ο νέος υπερυπολογιστής αναμένεται να καλύψει τις ανάγκες για ψηφιακό μετασχηματισμού του δημόσιου τομέα, στο επίκεντρο του οποίου βρίσκεται η απλοποίηση των διοικητικών διαδικασιών, με τη μείωση της γραφειοκρατίας και την καλύτερη εξυπηρέτηση του πολίτη. (εδώ)

***

Στην πρώτη θέση ως προς τις επενδύσεις που ενεργοποιήθηκαν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων σε σχέση με το ΑΕΠ της βρίσκεται η Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, λίγο πριν λήξει η θητεία της. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα επωφελήθηκε από χρηματοδότηση ύψους 2,7 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, κάτι που αναμένεται να ενεργοποιήσει συνολικές επενδύσεις ύψους 12,1 δισ. ευρώ. Εγκρίθηκαν 33 προγράμματα και συμφωνίες με μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ενώ ο αριθμός αυτών των επιχειρήσεων που θα επωφεληθούν από τη βελτίωση της πρόσβασης στη χρηματοδότηση αναμένεται να ανέλθει στις 25.820. (εδώ)

***

Τη βεβαιότητα ότι ο κλάδος της Ενέργειας θα αποτελέσει έναν από τους βασικούς αναπτυξιακούς πυλώνες της χώρας τις επόμενες δεκαετίες, στηρίζοντας αποφασιστικά την  εθνική οικονομία και ενισχύοντας με θέσεις εργασίας Έλληνες επιστήμονες υψηλού επιπέδου κατάρτισης, εξέφρασε ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΛΠΕ κ. Ανδρέας Σιάμισης, αρκεί - όπως επεσήμανε - να περιοριστεί η γραφειοκρατία, να υπάρχει ξεκάθαρο κανονιστικό πλαίσιο και να διαμορφωθούν οι συνθήκες που θα διασφαλίσουν υψηλή ανταγωνιστικότητα σε όλους τους επιμέρους τομείς της οικονομίας. (εδώ)

Επιστροφή στα περιεχόμενα

Δείτε τους συνδέσμους για παλαιότερα τεύχη εδώ.