ΔΕΚΟ με έξοδα 3,5 φορές τα έσοδα και συσσωρευμένες ζημίες 11 δισ.

Του Βαγγέλη Μανδραβέλη

Συνέχισαν και το 2018 να παρουσιάζουν ζημίες  μεγάλες ΔΕΚΟ, παρά τις γενναίες κρατικές επιχορηγήσεις. Τα έξοδά τους που παραμένουν ανελαστικά, είναι ο βασικός παράγοντας που οδηγεί στις υπέρογκες ζημίες, παρά τα εκατοντάδες εκατομμύρια  ευρώ που συνεισφέρουν οι Ελληνες φορολογούμενοι.

Η ακτινογραφία των μεγεθών τεσσάρων ΔΕΚΟ, οι οποίες λαμβάνουν κρατικές επιχορηγήσεις, δείχνει χονδρικά ότι για κάθε ένα ευρώ που εισπράττουν από τις παρεχόμενες υπηρεσίες τους, επιδοτούνται με άλλα δύο ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό, ενώ απαιτούνται για τη λειτουργία τους περίπου τέσσερα ευρώ. Το καθαρό αποτέλεσμα είναι να δημιουργούν επιπλέον ένα ευρώ ζημία.

Εξίσου σημαντικό είναι ότι στο διαχρονικό πέρασμά τους οι τέσσερις ΔΕΚΟ, με προεξάρχοντα τον ΟΣΕ, έχουν δημιουργήσει συσσωρευμένες ζημίες ύψους 11 δισ. ευρώ ή αν χρησιμοποιήσουμε το ισοδύναμο του ενός ευρώ έσοδα για το 2018, οι συσσωρευμένες ζημίες ανέρχονται σε 45 ευρώ. Δηλαδή οι ζημίες είναι 45 φορές τα έσοδα του περασμένου έτους.

Ειδικότερα, τα οικονομικά στοιχεία δείχνουν ότι ο ΟΑΣΑ, η ΕΡΤ, ο ΟΣΕ και τα ΕΑΣ το 2018 είχαν έσοδα από παρεχόμενες υπηρεσίες ύψους 249 εκατ. ευρώ. Τα πιο πολλά από αυτά αφορούν τα έσοδα του ΟΑΣΑ, ύψους 197 εκατ. ευρώ. Για τη λειτουργία τους οι ίδιες ΔΕΚΟ επιδοτήθηκαν κατά την ίδια περίοδο με 431 εκατ. ευρώ. Οι μεγαλύτερες (άμεσες) επιδοτήσεις που δόθηκαν αφορούσαν την ΕΡΤ, ύψους 181 εκατ. ευρώ και τον ΟΑΣΑ ύψους 156 εκατ. ευρώ.

Με εξαίρεση τον ΟΑΣΑ, οι παρεχόμενες επιδοτήσεις στις ΔΕΚΟ είναι πολλαπλάσιες των εσόδων τους. Ακραίο παράδειγμα είναι η ΕΡΤ, η οποία το 2018 μόλις το 7% των συνολικών εσόδων της –περίπου 13 εκατ. ευρώ– προέρχεται από τις εμπορικές δραστηριότητές της και το υπόλοιπο 93% από το ανταποδοτικό τέλος που καταβάλλουν υπέρ της εταιρείας οι καταναλωτές στους λογαριασμούς της ΔΕΗ.

Η ΕΡΤ, πάντως, ήταν η μόνη από τις τέσσερις ΔΕΚΟ που εμφάνισε κέρδη εντός του 2018, καθώς η επιδότηση που λαμβάνει είναι πολύ μεγαλύτερη των εξόδων της επιχείρησης. Πέρυσι, όμως, υπήρξε μεγάλη αύξηση εξόδων της επιχείρησης, αφού ανήλθαν σε 147 εκατ. ευρώ, έναντι 125 εκατ. ευρώ το 2017. Η αύξηση αυτή αποδίδεται κυρίως στα δικαιώματα αθλητικών μεταδόσεων.

Φέτος, τα έξοδα της ΕΡΤ θα ξεπεράσουν τα 200 εκατ. ευρώ, καθώς η εταιρεία πρόκειται να αποζημιώσει τις συμβάσεις εργαζομένων που διεκόπησαν το 2013, με το προσωρινό κλείσιμο της ΕΡΤ. Συνολικά 69 εκατ. ευρώ θα κοστίσει στους Ελληνες καταναλωτές η αναβίωση των συμβάσεων της περιόδου 2013-2015 και τα οποία θα βαρύνουν τη χρήση του 2019. Ηδη η ΕΡΤ έχει αναθεωρήσει τον προϋπολογισμό της προς αυτή την κατεύθυνση.

Αποσβέσεις στον ΟΣΕ

Τις υψηλότερες ζημίες στη διάρκεια της περασμένης χρονιάς παρουσίασε ο ΟΣΕ. Ο Οργανισμός που πέρυσι επιδοτήθηκε με περίπου 73 εκατ. ευρώ, εμφανίζει ζημίες ύψους 285 εκατ. ευρώ. Οι ζημίες είναι μειωμένες σε σχέση με το 2017, αλλά παραμένουν υψηλές και συνεχίζουν να επιβαρύνουν την καθαρή θέση της επιχείρησης.

Η πλειονότητα των ζημιών προέρχεται από τις αποσβέσεις εξοπλισμού (περίπου 200 εκατ. ευρώ) και από τη μισθοδοσία (περίπου 50 εκατ. ευρώ). Ο ΟΣΕ είναι η μόνη επιχείρηση που αύξησε πέρυσι το προσωπικό της, καθώς η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ άνοιξε τον δρόμο της επαναφοράς προσωπικού που είχε μεταταγεί σε άλλες θέσεις του Δημοσίου τομέα την περίοδο 2012-2015.

Σημειώνεται ότι η επιδότηση του ΟΣΕ ύψους 73 εκατ. ευρώ δεν περιλαμβάνει τις καταπτώσεις εγγυητικών δανείων, οι οποίες χρεώνονται στο ελληνικό Δημόσιο. Μόνον πέρυσι το ελληνικό Δημόσιο κατέβαλε για την εξόφληση δανειακών συμβάσεων 714 εκατ. ευρώ, ενώ για φέτος εκτιμάται ότι θα καταβάλει άλλα 255 εκατ. ευρώ.

Ο ΟΣΕ στο τέλος του 2018 είχε μη ληξιπρόθεσμες δανειακές οφειλές ύψους 1,58 δισ. ευρώ και τις οποίες προφανώς δεν μπορεί να εξυπηρετήσει ο ίδιος.

Ζημίες ύψους 50 εκατ. ευρώ εμφάνισε και ο ΟΑΣΑ, ο οποίος πέρυσι έλαβε χαμηλότερη επιδότηση από το ελληνικό Δημόσιο. Συνολικά οι δύο θυγατρικές του επιχειρήσεις (ΣΤΑΣΥ και ΟΣΥ), έλαβαν επιδοτήσεις ύψους 157 εκατ. ευρώ, έναντι 210 εκατ. ευρώ που είχαν λάβει το 2017. Η μείωση της επιδότησης του ΟΑΣΑ ουσιαστικά μεταφράστηκε στις ζημίες της επιχείρησης.

Πάντως, ο ΟΑΣΑ είναι η κρατική επιχείρηση που πέρυσι εμφάνισε ουσιαστική αύξηση εσόδων από παρεχόμενες υπηρεσίες. Η αύξηση αυτή ανήλθε σε 14% και αποδίδεται κυρίως στην εφαρμογή του ηλεκτρονικού εισιτηρίου (Αυτόματο Σύστημα Συλλογής Κομίστρου ή ΑΣΣΚ). Η αύξηση αυτή σε συγκρίσιμη βάση είναι ακόμη μεγαλύτερη και μπορεί να πλησιάζει το 30%, δεδομένου ότι η υποχρεωτική χρήση του ΑΣΣΚ έγινε το καλοκαίρι του 2018.

Οι υψηλές ζημίες είναι αποτέλεσμα των υψηλών λειτουργικών εξόδων των ΔΕΚΟ. Οι τέσσερις προαναφερόμενες ΔΕΚΟ είχαν για το 2018 συνολικά έξοδα ύψους 873 εκατ. ευρώ. Τα έξοδα αυτά είναι 3,5 φορές υψηλότερα από τα έσοδα που παράγουν οι δημόσιες επιχειρήσεις και ξεπερνούν κατά περίπου 200 εκατ. ευρώ το άθροισμα των εσόδων από παρεχόμενες υπηρεσίες και κρατικές επιχορηγήσεις.

Τα μεγέθη αυτά ίσως επιβαρυνθούν περαιτέρω, με τη δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων και άλλων ΔΕΚΟ. Ωστόσο, πολλές από αυτές, δεν έχουν ακόμη δημοσιοποιήσει στοιχεία.

Η Εγνατία Οδός για παράδειγμα μόλις πρόσφατα ενέκρινε τα αποτελέσματα του 2017, ενώ κάτι αντίστοιχο έπραξε και η ΓΑΙΑΟΣΕ. Επίσης, η έγκριση των αποτελεσμάτων του 2018 αναμένεται και από την ΕΑΒ.

Πηγή: www.kathimerini.gr