Ποιοι δείκτες οδηγούν σε ανάπτυξη άνω του 2%

Σαφείς ενδείξεις ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας αποτυπώνουν ο ένας μετά τον άλλον οι βασικοί οικονομικοί δείκτες της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Η βιομηχανική δραστηριότητα κινήθηκε ανοδικά στο δεκάμηνο 0,8% και η μεταποίηση 2,3%, ο δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο έκλεισε δύο διαδοχικούς ανοδικούς μήνες, το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο ήταν μικρότερο τον Οκτώβριο σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα, ενώ η οικοδομική δραστηριότητα εμφανίζει συνεχή ανοδική πορεία από τις αρχές του χρόνου, με τα στοιχεία του Σεπτεμβρίου που ανακοινώθηκαν χθες να είναι εντυπωσιακά.

Οι εξαγωγές αγαθών παρουσιάζουν άνοδο κατά τους τελευταίους μήνες (χωρίς τα πετρελαιοειδή, οι τιμές των οποίων αυξομειώνονται λόγω εξωγενών παραγόντων) και δείχνουν ότι ακόμη δεν έχουν επηρεαστεί από την επιβράδυνση της ανάπτυξης στην Ευρωζώνη, που αποτελεί τον βασικό εμπορικό εταίρο μας.

Παράλληλα, ανοδικά κινούνται και οι εισπράξεις από τον τομέα των υπηρεσιών, με αιχμή τον τουρισμό και τη ναυτιλία. Ταυτόχρονα, ο πληθωρισμός επέστρεψε τον Νοέμβριο σε θετικό έδαφος μετά τα αρνητικά επίπεδα των τελευταίων πέντε μηνών και ίσως η οικονομία να αποφύγει την είσοδο ξανά στον εφιάλτη του αποπληθωρισμού.

Η οικονομική ανάκαμψη σκιάζεται για την ώρα από τη διατήρηση σε αρνητικά -επί σειρά ετών- επίπεδα του ρυθμού της πιστωτικής επέκτασης προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

Η διατήρηση, πάντως, αυτής της πορείας και τους επόμενους μήνες θα φέρει το ΑΕΠ του τέταρτου τριμήνου σε επίπεδα τουλάχιστον 2% υψηλότερα σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Και αυτό με τη σειρά του θα φέρει το φετινό ΑΕΠ πάνω από τον επίσημο στόχο του 2%.

Πιο αναλυτικά:

* Ο δείκτης κύκλου εργασιών στο λιανικό εμπόριο κινήθηκε ανοδικά και τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο σε ποσοστό 2,5% και 4,5%. Αν αποφευχθεί η κάμψη του Οκτωβρίου (τα τελευταία χρόνια ο δείκτης λιανικού εμπορίου κλείνει με πτώση κατά τον συγκεκριμένο μήνα), τότε και το λιανικό εμπόριο αναμένεται να συμβάλει θετικά στη διαμόρφωση του ΑΕΠ κατά το τέταρτο και τελευταίο τρίμηνο της φετινής χρονιάς. Ο δείκτης κύκλου εργασιών του λιανικού εμπορίου επηρεάζει την εικόνα της πορείας της ιδιωτικής κατανάλωσης, η οποία με τη σειρά της συμμετέχει σε ποσοστό 70% στη διαμόρφωση του ΑΕΠ. Έτσι, αν συνεχιστεί η θετική πορεία και στους τελευταίους μήνες του χρόνου, ο ρυθμός ανάπτυξης του τελευταίου τριμήνου μπορεί να προσεγγίσει ή και να ξεπεράσει το 2%. Αν αυτό συμβεί, η χρονιά θα κλείσει πάνω από τις προβλέψεις. Είναι πολύ πιθανό να επιβεβαιωθεί το θετικό σενάριο, καθώς -πέρα από τη βελτίωση της ψυχολογίας- η κατανάλωση επηρεάζεται και από τα μέτρα ενίσχυσης της ρευστότητας που έχουν ήδη ενεργοποιηθεί (μεταξύ των οποίων η επιστροφή της προκαταβολής φόρου στις επιχειρήσεις, το επίδομα πετρελαίου θέρμανσης, η μείωση του ΕΝΦΙΑ και φυσικά το έκτακτο κοινωνικό μέρισμα).

* Η μεταβολή στο εμπορικό ισοζύγιο επηρεάζει σε πολύ μεγάλο βαθμό την εικόνα του ΑΕΠ. Στο φετινό εννεάμηνο το έλλειμμα ήταν μεγαλύτερο σε σχέση με πέρυσι, αλλά η όποια «τρύπα» υπερκαλύφθηκε και με το παραπάνω από την πορεία των εσόδων στον τουρισμό και στις μεταφορές. Τα στοιχεία του Οκτωβρίου έδειξαν βελτίωση (σε σχέση με πέρυσι) και στο έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, οπότε δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για ακόμη καλύτερη εικόνα στην τελική πορεία των εξαγωγών. Το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου τον Οκτώβριο περιορίστηκε στο 1,967 δισ. ευρώ, μειωμένο συγκριτικά με τα 2,078 δισ. ευρώ που ήταν η επίδοση τον Οκτώβριο του 2018.

* Η συνολική αξία των εξαγωγών τον φετινό Οκτώβριο ανήλθε στο ποσό των 2.865,2 εκατ. ευρώ, έναντι 3.152,2 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2018, παρουσιάζοντας μείωση 9,1%. Χωρίς τα πετρελαιοειδή ωστόσο παρουσίασε αύξηση κατά 62 εκατ. ευρώ ή 3,1%, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 60,6 εκατ. ευρώ ή 3%. Στο δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου παρουσίασε αύξηση κατά 1,2%. Χωρίς τα πετρελαιοειδή ωστόσο σημείωσε αύξηση κατά 898,7 εκατ. ευρώ ή 4,9%, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 962,8 εκατ. ευρώ ή 5,3%.

* Οι εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες και οι αφίξεις αυξήθηκαν στο εννεάμηνο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου κατά 14% και 3,8% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018, ενώ οι εισπράξεις από μεταφορές, κυρίως θαλάσσιες, αυξήθηκαν κατά 5,5%.

* Αύξηση κατά 643 εκατ. ευρώ παρουσίασαν τον Οκτώβριο οι καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα, έναντι μείωσης κατά 622 εκατ. ευρώ τον προηγούμενο μήνα. Εν τω μεταξύ, μειωμένες εμφανίζονται οι καταθέσεις του Δημοσίου. Τουναντίον, θετική είναι η ροή δανείων κατά 474 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΤτΕ.

* Οι καταθέσεις επιχειρήσεων και νοικοκυριών παρουσίασαν αύξηση τον Οκτώβριο κατά 525 εκατ. ευρώ και με τις διακυμάνσεις κατά τους προηγούμενους μήνες η συνολική αύξηση στο δεκάμηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου ανέρχεται σε 5,2 δισ. ευρώ, ενώ το υπόλοιπο διαμορφώθηκε σε 139,69 δισ. ευρώ.

* Η οικοδομική δραστηριότητα (όπως προκύπτει και από τα στοιχεία που ανακοίνωσε χθες η ΕΛΣΤΑΤ) παρουσίασε πολύ μεγάλη αύξηση στο εννεάμηνο. Πριν καν κατατεθεί το νομοσχέδιο με το «πάγωμα» του ΦΠΑ, δημιουργήθηκε ρεύμα προσέλευσης στις πολεοδομίες, καθώς οι κατασκευαστές φαίνεται να ποντάρουν σε καλύτερες ημέρες. Ενδεικτικό ότι στο εννεάμηνο η συνολική οικοδομική δραστηριότητα εμφάνισε αύξηση 7,9% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών και 8,8% στον όγκο.

* Ο ετήσιος ρυθμός του πληθωρισμού τον Νοέμβριο διαμορφώθηκε στο +0,2%, όταν ήταν αρνητικός στο προηγούμενο τρίμηνο Αύγουστος-Οκτώβριος, μηδενικός τον Ιούλιο και αρνητικός τον Ιούνιο.

* Η οικονομική ανάκαμψη σκιάζεται για την ώρα από τον αρνητικό επί σειρά ετών ρυθμό της πιστωτικής επέκτασης προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Τον Οκτώβριο ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης της εγχώριας οικονομίας διαμορφώθηκε σε -0,8%, από -0,9% τον Σεπτέμβριο, ενώ η μηνιαία καθαρή ροή ήταν θετική κατά 474 εκατ. ευρώ, έναντι θετικής καθαρής ροής 182 εκατ. ευρώ τον αμέσως προηγούμενο μήνα.