Μπορούν οι κεντρικές τράπεζες να «θεραπεύσουν» την οικονομία από τον κοροναϊό;

Το χειρότερο σενάριο για την παγκόσμια οικονομία τείνει να γίνει πραγματικότητα. Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προειδοποιεί ότι η επιδημία του κοροναϊού απειλεί με εκτροχιασμό την παγκόσμια ανάπτυξη. Η εξάπλωση της επιδημίας έχει ήδη «λυγίσει» την κινεζική οικονομία, και βρίσκει αποδυναμωμένη την οικονομία της Ευρωζώνης. Η κατρακύλα των τιμών του πετρελαίου συμπαρασύρει και τις οικονομίες της Μέσης Ανατολής.

Μετά την πιστωτική κρίση του 2008, οι κεντρικές τράπεζες καλούνται και πάλι να αναλάβουν δράση για τη στήριξη της ανάπτυξης και τη διοχέτευση ρευστότητας στις αγορές, που «νοσούν» λόγω του COVID-19. Μόνο που αυτή τη φορά έχουν στη διάθεσή τους ελάχιστα εργαλεία και θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα επινοητικές για το πώς θα τα χρησιμοποιήσουν, ώστε να αποτρέψουν μια νέα ύφεση. Kαι εάν θέλουν να επωφεληθούν στο μέγιστο δυνατό από τα μέτρα νομισματικής στήριξης που είχαν εφαρμόσει στη διάρκεια της κρίσης την επόμενη φορά που θα τα χρειασθούν, τότε θα πρέπει να τα θέσουν σε εφαρμογή «νωρίς και με τόλμη». Αυτό τουλάχιστον υποστηρίζει έρευνα του Πανεπιστημίου του Σικάγου. Σε αντίθετη περίπτωση, ελλοχεύει ο κίνδυνος τα μέτρα να μην φέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα, βυθίζοντας τις οικονομίες σε τέλμα και αποπληθωρισμό.

Οι κεντρικοί τραπεζίτες ανά τον κόσμο βρίσκονται σε επιφυλακή για την αντιμετώπιση ενδεχόμενης μελλοντικής ύφεσης. Και σε γενικές γραμμές συμφωνούν ότι το κυριότερο «όπλο» που έχουν στη διάθεσή τους είναι η ποσοτική χαλάρωση, δηλαδή οι μαζικές αγορές ομολόγων. Εξίσου όμως σημαντικό ρόλο διαδραματίζει και η επικοινωνιακή πολιτική, με τις κεντρικές τράπεζες να ανακοινώνουν προκαταβολικά τα σχέδια αντιμετώπισης κρίσεων.

Ανά τον κόσμο εντείνονται οι προσπάθειες μεταξύ των κεντρικών τραπεζών για την ανάπτυξη νέων τρόπων διαχείρισης οικονομικών σοκ, εν μέσω πεισματικά χαμηλών πληθωριστικών πιέσεων και πολύ χαμηλών, σχεδόν μηδενικών επιτοκίων. Συνεχίζοντας τις προσπάθειες νομισματικής στήριξης έχοντας ήδη εξαντλήσει σε μεγάλο βαθμό τα διαθέσιμα μέσα, οι κεντρικές τράπεζες σε ΗΠΑ, Ευρωζώνη και Ιαπωνία δεσμεύονται στη διατήρηση του κόστους δανεισμού σε χαμηλά επίπεδα και πολύ καιρό, εστιάζοντας δηλαδή στις μελλοντικές κατευθυντήριες γραμμές(forward guidance) και στις αγορές ομολόγων για την μείωση των επιτοκίων σε δάνεια για νοικοκυριά και επιχειρήσεις και στηρίζοντας την οικονομία. Έχουν όμως πλέον μια πολύ καλή εικόνα για το πώς αντιδρούν οι οικονομίες στις βραχυπρόθεσμες επιτοκιακές μεταβολές. Και δεν φαίνεται να συμφωνούν για το κατά πόσον τα συγκεκριμένα εργαλεία έχουν τη δύναμη να στηρίξουν και αυτή τη φορά την οικονομία.

Οι μεγάλες κεντρικές τράπεζες -Fed και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα- βρίσκονται σε φάση αναθεώρησης της στρατηγικής τους, εστιάζοντας κυρίως στο στόχο 2% για τον πληθωρισμό. Είναι όμως πολύ πιθανόν να τους προλάβουν τα γεγονότα. Και, σε αυτή την περίπτωση, θα χρειασθεί η συμβολή των κυβερνήσεων, ειδικά εάν η επιδημία του κοροναϊού οδηγήσει την παγκόσμια οικονομία στο χείλος της ύφεσης.

«Ο συντονισμός των αρχών ανά τον κόσμο μπορεί να αποτελεί έναν πολύ σημαντικό τρόπο για την αντιμετώπιση ενός παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού στρες. Δεν μπορεί η νομισματική πολιτική να είναι πανάκεια», επισημαίνουν αναλυτές της Citi.

Πηγή: naftemporiki.gr με πληροφορίες από Reuters, WSJ