Χωρίς «εμβόλιο» η ευρωπαϊκή οικονομία

Ο Covid-19 από δυνητικός καθοδικός κίνδυνος για την ευρωπαϊκή οικονομία, όπως είχε χαρακτηριστεί από την Κομισιόν, στις αρχές του μήνα, στο πλαίσιο των χειμερινών προβλέψεων για την ανάπτυξη, θεωρείται πλέον βεβαιότητα, ενώ αυτό που απομένει να διαπιστωθεί είναι το μέγεθος των επιπτώσεων. Στις Βρυξέλλες είχαν υπολογίσει ότι εάν ο ιός περιοριζόταν στην Κίνα και σε κάποιες γειτονικές χώρες και είχε μικρή διάρκεια, η επίπτωση για την ευρωπαϊκή οικονομία θα ήταν πολύ μικρή, της τάξης του 0,1% του ΑΕΠ.

Ο παραπάνω υπολογισμός δεν ισχύει πλέον γιατί έχουμε την εξάπλωση στην Ιταλία, καθώς και τα πρώτα κρούσματα σε άλλα κράτη-μέλη. Όπως επισήμανε την Τετάρτη ο επίτροπος Οικονομικών και Νομισματικών Υποθέσεων, Πάολο Τζεντιλόνι, η εμφάνιση του ιού στην Ευρώπη αλλάζει τα δεδομένα, το πόσο θα εξαρτηθεί από τον βαθμό εξάπλωσης, την ένταση και τη διάρκεια. Χειρότερο σενάριο δεν θα μπορούσε να υπάρξει για την ευρωπαϊκή οικονομία, η οποία τους τελευταίους μήνες προσπαθούσε να παραμείνει έστω και σε μια επιβραδυνόμενη αναπτυξιακή τροχιά εν μέσω γεωπολιτικών κινδύνων και brexit.

Ιδιαίτερα ανησυχητικό στοιχείο είναι το γεγονός ότι στον πυρήνα της υγειονομικής αυτής κρίσης δεν βρίσκεται μια μικρή χώρα της Ευρωζώνης, αλλά η τρίτη πιο σημαντική οικονομία. Και το ακόμη πιο ανησυχητικό είναι πως πλήττεται η πιο ευάλωτη χώρα με δημόσιο χρέος 2,3 τρισ. ευρώ ή 134% του ΑΕΠ και μηδενική ανάπτυξη, η οποία προφανώς θα εξελιχθεί τώρα σε ύφεση. Είναι προφανές ότι οι εξελίξεις στην Ιταλία εντάσσονται στην κατηγορία των εξαιρετικών περιστάσεων, που προβλέπονται από το Σύμφωνο Σταθερότητας της Ευρωζώνης και αφορούν όλα τα κράτη-μέλη.

Με άλλα λόγια η όποια απόκλιση της χώρας αυτής από τους δημοσιονομικούς στόχους θα συνεκτιμηθεί με τις επιπτώσεις του Covid-19. Το διευκρίνισε και ο αρμόδιος επίτροπος, υπογραμμίζοντας ότι όλα αυτά θα συζητηθούν στην ώρα τους στα αρμόδια όργανα, όπως έχει γίνει και στο παρελθόν σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών στην ίδια χώρα.

Ωστόσο, αλλού είναι ο φόβος των Ευρωπαίων αξιωματούχων, ο οποίος έχει να κάνει με τη συμπεριφορά των αγορών, δηλαδή σχετικά με το πώς θα αντιδράσουν στη δεδομένη πλέον επιδείνωση των οικονομικών μεγεθών στην Ιταλία και το ποιος θα είναι ο αντίκτυπος στο κόστος δανεισμού. Και προφανώς οι εξελίξεις στην Ιταλία μας ενδιαφέρουν άμεσα, γιατί μια σημαντική αύξηση των επιτοκίων στη γειτονική χώρα θα επηρεάσει και τα ελληνικά ομόλογα στη λογική των αδύναμων κρίκων…