Ψωνίζουμε περισσότερα τρόφιμα αλλά... με ταχύτητα αστραπής

Της Δανάης Αλεξάκη

Αλλαγές στην λιανική τροφίμων προκαλεί η πανδημία, η οποία πέρα από το «δώρο» των επιπλέον 400 εκατ. ευρώ στο τζίρο των ταχυκίνητων αγαθών, δημιουργεί νέες καταναλωτικές συνήθειες ανατρέποντας το χάρτη της αγοράς και υποχρεώνοντας ισχυρές αλυσίδες, μικρή λιανική και ηλεκτρονικά σούπερ μάρκετ να επαναπροσδιορίσουν τις στρατηγικές τους για το... κυνήγι του καταναλωτή.

Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν στο πλαίσιο του χθεσινού workshop με τίτλο «Ακολουθώντας τον καταναλωτή στη νέα πραγματικότητα», που πραγματοποίησε το ECR Hellas (Efficient Consumer Response) και το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου- ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, μεταξύ των βασικών αλλαγών που προκάλεσε η πανδημία στις καταναλωτικές συνήθειες φιγουράρουν η ανάγκη για ταχύτερες αγορές αλλά και ο περιορισμός στις επισκέψεις στα φυσικά καταστήματα.

Η εξέλιξη αυτή πρέπει να συνδυαστεί με το υφεσιακό περιβάλλον που διαμορφώνει η πανδημία, το οποίο σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της McKinsey, όπως τις παρουσίασε ο κ. Παύλος Έξαρχος, Senior Partner της εταιρείας, τοποθετούν στο θετικό σενάριο την ανάκαμψη του ΑΕΠ της ευρωζώνης στα προ πανδημίας επίπεδα στο πρώτο τρίμηνο του 2021, ενώ στο δυσμενές σενάριο η ανάκαμψη τοποθετείται στο τρίτο τρίμηνο του 2023.

Για την λιανική τροφίμων, το περιβάλλον αυτό σηματοδοτεί αλλαγές και σύμφωνα με την κ. Δήμητρα Κατσίπη, Sales Director της IRI, ενισχύει και το ενδεχόμενο περαιτέρω συγκέντρωσης στο κλάδο. «Η συγκέντρωση της αγοράς είχε ξεκινήσει ανεξάρτητα με την εξάπλωση της πανδημίας, άρα εάν υποθέσουμε ότι η κρίση COVID 19 γίνεται ένας επιταχυντής για ρευστότητα, χρεοκοπία και προβλήματα και δημιουργεί ένα πιο υφεσιακό περιβάλλον, τότε μοιάζει ότι κινούμαστε στην κατεύθυνση της περαιτέρω συγκέντρωσης. Αυτό που θεωρείται σίγουρο είναι ότι η πίτα της κατανάλωσης μεταξύ on line καταστημάτων, φυσικών καταστημάτων και εναλλακτικών καναλιών θα αναδιανεμηθεί», σημείωσε χαρακτηριστικά.

Λιγότερος χρόνος στα καταστήματα

Σύμφωνα με την IRI, το εγχώριο λιανεμπόριο ταχυκίνητων αγαθών στις 11 εβδομάδες του κορονοϊού έχει κερδίσει 400 εκατ. ευρώ ανάπτυξη, ωστόσο οι αγοραστικές συνήθειες έχουν αλλάξει, με την πλειονότητα των καταναλωτών να επιλέγουν να κάνουν γρηγορότερα τις αγορές τους, περιορίζοντας ταυτόχρονα τις επισκέψεις του στα σημεία πώλησης.

Ενδεικτική είναι η αναφορά του Δρ. Λευτέρη Κιοσέ, Γενικού Διευθυντής του Ινστιτούτου Έρευνας και Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών ότι «το τελευταίο τρίμηνο πραγματοποιήθηκαν 82,4 εκατ. λιγότερες επισκέψεις σε καταστήματα, ενώ 1 στους 5 καταναλωτές έχει αλλάξει το κατάστημα που επισκέπτεται, λόγω της αυξημένης αναμονής στην ουρά».

Την ίδια ώρα ο κ. Αλέξανδρος Φλώρος Retail Vertical Leader της Nielsen, επισημαίνει ότι «η επιστροφή στην κανονικότητα δε συνεπάγεται την κανονικότητα που είχαμε συνηθίσει». Όπως τόνισε, οι τρεις βασικοί παράγοντες που θα διαμορφώσουν το νέο πεδίο της κατανάλωσης αφορούν στην επιλογή με βάση την ποιότητα, την τοπικότητα και τη χρήση της τεχνολογίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, η ανάπτυξη υπηρεσιών ηλεκτρονικής παραγγελίας και παραλαβής από το κατάστημα (click and collect) αναδεικνύεται ως η πλέον ενδεδειγμένη και οικονομική λύση για τους ισχυρούς της αγοράς, προκειμένου να καλύψουν το πεδίο ταχύτητα και περιορισμένη επισκεψιμότητα.

Για τους μικρούς της λιανικής οι αναπτυξιακές προοπτικές βρίσκονται στις υπηρεσίες κατ’ οίκον παράδοσης προϊόντων. Όπως ανέφερε ο κ. Παναγιώτης Γκεζερλής, ιδρυτής της Convert Group «Η παράδοση μέσα σε δέκα λεπτά, για τα σημεία που έχουν ένα χαρτοφυλάκιο 2.500 βασικών κωδικών είναι μια τάση που ήδη εφαρμόζεται σε ξένες αγορές και σε πυκνοκατοικημένες περιοχές όπως πχ στην Κωνσταντινούπολη που γίνονται άμεσα παραδόσεις παγωτών ή τσιγάρων. Το πεδίο αυτό δημιουργεί μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης στα μικρά σημεία».

Τα online σούπερ μάρκετ

Σε ό,τι αφορά στα 32 online σούπερ μάρκετ που δραστηριοποιούνται στην εγχώρια αγορά, σύμφωνα με τις μετρήσεις της Convert Group, διατηρούν υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης και κατά την έναρξη της σταδιακής άρσης των περιορισμών, ωστόσο η συμμετοχή τους επί του συνολικού τζίρου στα ταχυκίνητα παραμένει χαμηλή.

Σύμφωνα με τον κ. Γκεζερλή, το online grocery εμφανίζει ανάπτυξη 160% στο φετινό πεντάμηνο, ενώ μόνο το μήνα Μάιο (1-25 Μαΐου) η αύξηση διαμορφώνεται στο 180% έναντι 29% το ίδιο διάστημα πέρυσι. Παράλληλα, η πανδημία αύξησε το μέσο ηλεκτρονικό καλάθι, όπως ανέφερε ο ιδρυτής της Decisively κ. Γιώργος Καπερώτης, με την ανώτατη αύξηση να αγγίζει έως και 38 ευρώ επιπλέον κάποιες βδομάδες του Μαρτίου, ενώ σήμερα το ηλεκτρονικό καλάθι διαμορφώνεται στα 96 ευρώ, αυξημένο κατά 11 ευρώ σε σχέση με τη περίοδο πριν από την πανδημία. Ωστόσο συμμετοχή των online σούπερ μάρκετ επί των συνολικών πωλήσεων του κλάδου υπολογίζεται στο 2% εν καιρώ πανδημίας, και εκτιμάται ότι θα φθάσει στο 3% στο τέλος της χρονιάς.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι κατά την περίοδο της καραντίνας οι καταναλωτές αναζητούσαν ασφαλείς αγορές, με αποτέλεσμα ποσοστό 22% των εγχώριων καταναλωτών, όπως επισήμανε ο κ. Φλώρος, να χρησιμοποιεί για πρώτη φορά τα ηλεκτρονικά καταστήματα μπακαλικής, αποκτώντας μια εμπειρία στις virtual αγορές τροφίμων.

Το στοίχημα σε αυτή την περίπτωση είναι να καταφέρει το ηλεκτρονικό κανάλι να κρατήσει τους πελάτες αυτούς. Επίσης, ο ίδιος εκτίμησε ότι οι καταναλωτές εμφανίζονται πρόθυμοι να επιδιώξουν ακόμα και απευθείας αγορές από τους προμηθευτές και αυτό είναι μια μεγάλη ευκαιρία κυρίως για τους μικρούς προμηθευτές.

Πηγή: businessdaily.gr