Το Χαρτοφυλάκιο των διεθνών αγορών

Από τη Δευτέρα 15 Ιουνίου 2020, θα ξεκινήσει η λειτουργία του εκπαιδευτικού επενδυτικού χαρτοφυλακίου σε διεθνείς αγορές. Το χαρτοφυλάκιο αυτό θα λειτουργεί με τη βοήθεια του “απόλυτου συστήματος συναλλαγών”.

Θεωρούμε ότι η εξέλιξη αυτή είναι πολύ σημαντική αφού θα πρόκειται για την πρώτη φορά που ο έλληνας επενδυτής θα μπορεί να υποβοηθείται στη διεθνή επενδυτική του δραστηριότητα, από ένα ελληνικό περιοδικό, με στοχευμένη αρθρογραφία που θα έχει συνέχεια και συνέπεια. Παράλληλα, δίνει μία διαφορετική μορφή στο ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ, αφού το περιοδικό, τόσο στις σελίδες κάθε τεύχους, όσο και στις ηλεκτρονικές του σελίδες στο eurocapital.gr, θα διευρύνει και θα διαφοροποιήσει την ύλη του, στρεφόμενο προς τις διεθνείς αγορές με σημαντικά μεγαλύτερη αναλογία.

Η ενασχόληση με τις διεθνείς αγορές είναι πιο εύκολη απ’ ότι οι περισσότεροι πιστεύουν -και σίγουρα περισσότερο ενδιαφέρουσα σε σχέση με την ενασχόληση με την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά. Το δύσκολο τμήμα αυτής της προσπάθειας είναι η “αυτοματοποιημένη διαχείριση” ενός χαρτοφυλακίου, τουλάχιστον με τον τρόπο που είχαμε μάθει -και είχαμε συνηθίσει- με τη χρήση του “απόλυτου συστήματος” στην ελληνική αγορά. Ιδίως όταν θέλουμε να διατηρήσουμε σταθερά τα βασικά χαρακτηριστικά: α) καλύτερες αποδόσεις σε σχέση με τους βασικούς δείκτες της κάθε χρηματιστηριακής αγοράς, β) ασφάλεια και αποφυγή ζημιών, γ) λειτουργία χωρίς να απαιτούνται εξειδικευμένες γνώσεις και δ) όσο το δυνατό λιγότερο χρόνο ενασχόλησης. Η δυσκολία προκύπτει από το γεγονός ότι, το “απόλυτο σύστημα συναλλαγών” λειτουργεί καλύτερα σε χρηματιστηριακές αγορές που διαχρονικά εμφανίζουν μεγάλες διακυμάνσεις. Περισσότερα για το ζήτημα αυτό διαβάστε στο σχετικό άρθρο του τεύχους 216 του “Χ&Α” (εδώ).

Στόχος μας είναι, σταδιακά, να διευρύνουμε τις επενδυτικές επιλογές μας και να συμπεριλάβουμε τις καλύτερες εταιρίες του κόσμου, ανεξάρτητα την αγορά στην οποία διαπραγματεύονται.

Ξεκινάμε κάτι καινούργιο. Οι διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές δεν είναι κάτι καινούργιο για μας. Αποτελούσαν πάντα την απαραίτητη βάση και τη φυσιολογική πηγή των εξελίξεων, στα 30 χρόνια ενασχόλησής μας με την ελληνική χρηματιστηριακή αγορά. Όμως, ποτέ δε χρειάστηκε να τις παρακολουθήσουμε συστηματικά, σε καθημερινή βάση, σε επίπεδο μεμονωμένων μετοχών και μάλιστα σε δημόσια θέα.

Οι διεθνείς χρηματιστηριακές αγορές είναι κάτι καινούργιο και για μεγάλο μέρος του κοινού που μας παρακολουθεί.

Επειδή λοιπόν ξεκινάμε κάτι καινούργιο, αρχικά θα σταθούμε σε συγκεκριμένες, μεγάλες χρηματιστηριακές αγορές, οι οποίες μας είναι περισσότερο οικείες από άλλες και τις οποίες μπορούμε να παρακολουθήσουμε με μεγαλύτερη ευκολία.

Οι αγορές με τις οποίες αρχικά θα ασχοληθούμε, θα είναι των ΗΠΑ, της Γερμανίας, της Αγγλίας, της Ιαπωνίας, ενώ επίσης θα συμπεριλάβουμε και τις μετοχές που συμπεριλαμβάνονται στην ευρωπαϊκό δείκτη Eurostoxx-50.

Συνολικά θα παρακολουθούμε 100 έως 120 μετοχές (ο αριθμός αυτός μπορεί να διακυμαίνεται, αλλά σ’ αυτή τη φάση δε θα διαφοροποιηθεί σημαντικά) και περίπου 15 Exchange Traded Funds (ETF’s).

Εξήντα (60) μετοχές θα προέρχονται από την αμερικανική αγορά. Οι περισσότερες θα είναι μετοχές μεγάλων και γνωστών εταιριών που βρίσκονται στη σύνθεση των δεικτών Dow Jones, του S&P 500 και του Nasdaq. Βασικά χαρακτηριστικά των μετοχών αυτών θα είναι η μακροχρόνια θετική πορεία τους, η ανάπτυξη του τομέα και του κλάδου τους, η ικανοποιητική οικονομική τους θέση και η διαχρονική διανομή μερίσματος.

Είκοσι (20) μετοχές θα προέρχονται από τη γερμανική αγορά. Θεωρούμε ότι η αγορά αυτή είναι η κυριότερη στην Ευρώπη, ενώ εξακολουθεί να έχει τις καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης και τη δυνατότητα να συνεχίσει να διαφοροποιείται θετικά, σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χρηματιστηριακές αγορές.

Από δέκα (10) μετοχές θα προέρχονται από τις χρηματιστηριακές αγορές της Αγγλίας και της Ιαπωνίας. Παρά την υστέρηση των οικονομιών τους, οι χώρες αυτές διαθέτουν εξαιρετικές επιχειρηματικές κοινότητες -από τις οποίες μπορούμε να επιλέξουμε αξιόλογες εταιρίες- αλλά και οργανωμένες χρηματιστηριακές αγορές με ισχυρές παραδόσεις.

Τέλος, είκοσι (20) μετοχές θα προέρχονται από τις μετοχές που συνθέτουν τον ευρωπαϊκό χρηματιστηριακό δείκτη Eurostoxx-50, ο οποίος περιέχει μετοχές από διάφορες χρηματιστηριακές αγορές.

Στο προσεχές διάστημα, θα εντάξουμε και μετοχές άλλων χωρών, με προτεραιότητα τις αγορές της Γαλλίας, της Ολλανδίας, της Αυστραλίας, της Κίνας και της Αυστρίας.

Από την πλευρά των Exchange Traded Funds (ETFs), θα υπάρχουν ETF τα οποία θα “παρακολουθούν” (και θα μιμούνται) κάποιο χρηματιστηριακό δείκτη χώρας και άλλα που θα “παρακολουθούν” κλαδικούς χρηματιστηριακούς δείκτες, ή επιχειρηματικούς κλάδους (δηλαδή, ομάδα μετοχών που δραστηριοποιούνται στον ίδιο κλάδο, χωρίς απαραίτητα να συνθέτουν αυτές έναν αναγνωρισμένο χρηματιστηριακό δείκτη).

Προς το παρόν, καταγράφουμε τις πρώτες 32 μετοχές. Η συμπλήρωση του πίνακα θα γίνει σταδιακά, εντός των επόμενων εβδομάδων. Γενικότερα, εκτιμούμε ότι οι πρώτες βδομάδες θα είναι, για όλους, εβδομάδες προσαρμογής. Η λειτουργία του χαρτοφυλακίου θα μπει σιγά σιγά στην κανονικότητά της.

Γιατί εντάσσουμε μόνον 100 ή 120 μετοχές στη λίστα παρακολούθησης; Η απάντηση είναι σχετικά απλή: Στις διεθνείς αγορές υπάρχουν χιλιάδες πολύ καλές εταιρίες. Όμως, δε μπορούμε να τις παρακολουθούμε όλες. Άλλωστε, στόχος μας εδώ είναι η εκπαίδευση στην επένδυση σε διεθνείς αγορές με βάση ένα συγκεκριμένο σύστημα συναλλαγών. Εντάσσουμε μία ομάδα εταιριών και παρακολουθούμε - σε καθημερινή βάση -όλα τα στοιχεία τους: τιμές, μερίσματα, διασπάσεις βασικών δεικτών, κερδοφορία, ισολογισμοί και ειδησεογραφία.

Όμως, αυτή η λίστα δε θα είναι περιοριστική. Εφ’ όσον κάποια εταιρία μας κεντρίσει το ενδιαφέρον, θα την εντάσσουμε στη λίστα παρακολούθησης, ενδεχομένως αφού αφαιρέσουμε κάποια άλλη, χωρίς όμως αυτό να είναι υποχρεωτικό.

Αντίθετα με ότι συμβαίνει στο ελληνικό χαρτοφυλάκιο του “απόλυτου συστήματος”, όπου το χαρτοφυλάκιο μπορεί να περιλαμβάνει μετοχές είτε στο 100%, είτε στο 0% (ή και σε ορισμένες έκτακτες περιπτώσεις, στο 50%), στο χαρτοφυλάκιο διεθνών αγορών δε μπορεί να υπάρχει τέτοιος περιορισμός. Αυτό συμβαίνει λόγω του ότι η κίνηση των διεθνών χρηματιστηριακών αγορών δεν είναι συγχρονισμένη, δηλαδή, η ύπαρξη “σήματος εισόδου” στην αγορά της Γερμανίας, δε σημαίνει ότι την ίδια στιγμή παράγεται ή ισχύει και “σήμα εισόδου” για τις αγορές των ΗΠΑ ή για άλλες χρηματιστηριακές αγορές.

Από την άλλη πλευρά, θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα “διεθνές” χαρτοφυλάκιο και συνεπώς, σ’ αυτό δε μπορεί να εκπροσωπείται μόνο μία χρηματιστηριακή αγορά. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι το χαρτοφυλάκιο έχει και έναν εκπαιδευτικό χαρακτήρα.

Συνεπώς, με βάση τα παραπάνω, οι περιορισμοί που τίθενται στη σύνθεση του χαρτοφυλακίου είναι οι εξής:

Μετοχές των ΗΠΑ, μπορούν να υπάρχουν από ποσοστό 0% έως 70%.

Μετοχές γερμανικών εταιριών μπορούν να υπάρχουν από 0% έως 30%.

Μετοχές αγγλικών εταιριών μπορούν να υπάρχουν από 0% έως 20%.

Μετοχές ιαπωνικών εταιριών μπορούν να υπάρχουν από 0% έως 20%.

ETF’s μπορούν να  υπάρχουν από 0% έως 30%.

Είναι ευνόητο γιατί δίνουμε μεγαλύτερη βαρύτητα στις μετοχές της αμερικανικής αγοράς και μικρότερη σ’ αυτές των υπολοίπων. Επίσης, πρέπει να σημειώσουμε ότι, ουδείς μας περιορίζει να ρευστοποιούμε τα πάντα, όταν κρίνουμε ότι αυτό επιβάλλεται, ή να είμαστε τοποθετημένοι σε μετοχές κατά 100%, όταν κρίνουμε ότι οι συνθήκες το επιτρέπουν.

Με την πείρα που θα αποκτούμε σταδιακά, μπορεί να μεταβάλλουμε τα παραπάνω όρια. Γενικά όμως, θα αποφεύγουμε να το κάνουμε συχνά, αφού σταδιακά, οι κανόνες λειτουργίας θα πρέπει -αφού δοκιμάζονται- να οριστικοποιούνται.

Προς το παρόν, δε συμπεριλαμβάνουμε ETFs τα οποία “ποντάρουν” στην πτώση μίας χρηματιστηριακής αγοράς (inverse ETF investing - δείτε περισσότερα εδώ), όμως αυτό είναι κάτι πολύ ενδιαφέρον και σύντομα θα εντάξουμε την κατηγορία αυτή στις λίστες παρακολούθησής μας.

Πρέπει να επισημάνουμε ότι, πριν εντάξουμε μία μετοχή ή ένα ETF στη λίστα παρακολούθησής μας, δοκιμάζουμε για μεγάλα χρονικά διαστήματα (συνήθως από το 1980), τη συμπεριφορά τους στις παραλλαγές του απόλυτου συστήματος. Παράλληλα, κάνουμε αρκετή ακόμη δουλειά. Διαβάζουμε για την εταιρία, ψάχνουμε παλαιή και πρόσφατη αρθρογραφία, βρίσκουμε τα οικονομικά της στοιχεία, παρακολουθούμε τη συμπεριφορά της στην αγορά, έτσι ώστε να φθάσουμε στο σημείο να τη “γνωρίζουμε”.

Ένας επιπλέον κανόνας που τίθεται, είναι ότι, καμία μετοχή, κατά την αγορά της, δε μπορεί να συμμετέχει στο χαρτοφυλάκιό μας σε ποσοστό μεγαλύτερο του 25% της συνολικής του αξίας.

Τέλος, ο μέγιστος αριθμός των μετοχών (συμπεριλαμβανομένων και των ETFs) του χαρτοφυλακίου μας, δε θα μπορεί να υπερβαίνει τις δώδεκα (12).

Πρόθεσή μας ήταν και είναι να αυτοματοποιήσουμε τη λειτουργία του χαρτοφυλακίου διεθνών αγορών, όσο γίνεται περισσότερο, όπως άλλωστε συμβαίνει και με το χαρτοφυλάκιο της ελληνικής αγοράς, το οποίο -σήμερα το γνωρίζετε όλοι- λειτουργεί απολύτως αυτοματοποιημένα χωρίς την ανάγκη της καθημερινής παρακολούθησης.

Η “αυτοματοποιημένη” λειτουργία σημαίνει αυτόματη είσοδο και αυτόματη έξοδο από τις αγορές, ευθύς μόλις παραχθούν τα αντίστοιχα σήματα.

Στις διεθνείς αγορές, αυτό δε μπορεί να επιτευχθεί απόλυτα. Ο λόγος είναι κάτι που έχουμε αναφέρει σε αρκετές περιπτώσεις. Ότι το “απόλυτο σύστημα” δε λειτουργεί ικανοποιητικά στους αμερικανικούς δείκτες, αλλά ούτε και στον βρετανικό FTSE-100.

Λειτουργεί όμως ικανοποιητικά στις κατ’ ιδίαν μετοχές. Αυτό το διαπιστώσαμε μετά από πάρα πολλές δοκιμές, σε πάρα πολλές μετοχές. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι απλός: Το απόλυτο σύστημα λειτουργεί ικανοποιητικά σε έναν δείκτη ή μία μετοχή που παρουσιάζει διακυμάνσεις στην κίνησή του. Ο αμερικανικός χρηματιστηριακός δείκτης, όπως άλλωστε και όλοι οι δείκτες, συντίθεται από πολλές μετοχές και η κίνησή του αποτελεί τη συνισταμένη της κίνησης των μετοχών που τον απαρτίζουν. Καθώς πολλές μετοχές δεν κινούνται πάντα προς την ίδια κατεύθυνση, ενώ οι διακυμάνσεις τους δεν είναι έντονες, ο χρηματιστηριακός δείκτης που τις εμπεριέχει, δεν εμφανίζει μεγάλες διακυμάνσεις. Ή, σε κάθε περίπτωση, η διακυμανσιμότητά του είναι σημαντικά μικρότερη από τις μετοχές που τον απαρτίζουν.

Έτσι, για να ξεπεράσουμε το πρόβλημα των αμερικανικών δεικτών, θα τους παραβλέψουμε και θα παρακολουθούμε τα σήματα του απόλυτου συστήματος επί των μετοχών που έχουμε επιλέξει στη λίστα παρακολούθησης.

Η παρακολούθηση της κατάστασης του απόλυτου συστήματος και των σημάτων σε μία αρκετά μεγάλη λίστα μετοχών, δεν είναι εύκολη υπόθεση. Όμως, έχουμε αναπτύξει ικανοποιητικές εφαρμογές που θα επιτρέπουν και σε μας, αλλά και σε σας, να παρακολουθείτε τη συμπεριφορά και την εξέλιξη του συστήματος σε όλες τις μετοχές.

Συνεπώς, για τοποθετήσεις στις αγορές των ΗΠΑ και της Μεγάλης Βρετανίας, θα χρησιμοποιούμε τα σήματα του “απόλυτου συστήματος”, σε κατ’ ιδίαν μετοχές.

Βέβαια, με τη σειρά του, αυτό δημιουργεί ένα άλλο ζήτημα. Ποιές μετοχές θα επιλέγουμε; Δεν είναι δυνατό, κάθε φορά που για μία από τις παρακολουθούμενες μετοχές παράγεται “σήμα εισόδου”, να την αγοράζουμε αναγκαστικά. Είναι πιθανό, από τη λίστα που παρακολουθούμε, μπορεί πολλές μετοχές να δώσουν “σήμα εισόδου” ταυτόχρονα. Πώς θα ενεργούμε σ’ αυτές τις περιπτώσεις; Θα επιλέγουμε εμείς, ποιές μετοχές θα αγοράσουμε, με την προϋπόθεση ότι για την αγορά τους θα πρέπει να υπάρχει ενεργό σήμα εισόδου.

Αυτό το πρόβλημα δεν υπάρχει στο χαρτοφυλάκιό μας που δραστηριοποιείται στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά. Και αυτό συμβαίνει για δύο λόγους: α) Στην ελληνική αγορά ακολουθούμε τα σήματα του απόλυτου συστήματος επί του Γενικού Δείκτη και αγοράζουμε συγκεκριμένες μετοχές ανεξάρτητα της θέσης που αυτές βρίσκονται σε εκείνη τη στιγμή. Στην αμερικανική αγορά ακολουθούμε τα σήματα επί μετοχών, ενώ βεβαίως παρακολουθούμε στενά και έχουμε άποψη για την κατάσταση και τη φάση του επενδυτικού κλίματος (και των χρηματιστηριακών δεικτών) στην αγορά αυτή. β) Ο μεγάλος αριθμός των επιλογών στην αμερικανική αγορά δεν επιτρέπει τον μεγαλύτερο “αυτοματισμό” στις επιλογές μας, όπως συμβαίνει -λόγω μικρότερου αριθμού επιλογών- στην ελληνική αγορά.

Το ότι θα ακολουθούμε τα σήματα του απόλυτου συστήματος σε κατ’ ιδίαν μετοχές, δε σημαίνει ότι θα αυξηθεί σημαντικά ο αριθμός των πράξεων που θα πραγματοποιούμε. Στις δοκιμές που πραγματοποιήσαμε -σε βάθος που συχνά έφταναν και τα 40 έτη- για τις μετοχές που θα παρακολουθούμε, δεν προέκυψε μεγάλος αριθμός πράξεων -τουλάχιστον τέτοιος που να θεωρείται ως “σημαντικός” για την αποτροπή εφαρμογής του συστήματος.

Για τις υπόλοιπες αγορές που θα δραστηριοποιηθούμε προς το παρόν (Γερμανία και Ιαπωνία), για τις τοποθετήσεις μας, θα ακολουθούμε τα σήματα του απόλυτου συστήματος, επί των βασικών χρηματιστηριακών δεικτών των αγορών αυτών (DAX-30 και Nikkei-225).

Για τα ETFs τα οποία θα παρακολουθούμε, θα ακολουθούμε τα σήματα του απόλυτου συστήματος.

Βασικός κανόνας που θα ακολουθούμε θα είναι η δημοσίευση των στατιστικών αποτελεσμάτων της εφαρμογής του απόλυτου συστήματος, σε κάθε μετοχή που θα επιλέγουμε να αγοράσουμε, ώστε να γνωρίζουμε τη συμπεριφορά της.