Ανησυχία για τις προθέσεις της ΕΚΤ, μετά τη δημιουργία του Ταμείου Ανάκαμψης

Του Γ. Αγγέλη

Αναμφίβολα η ετοιμότητα της διπλής παρέμβασης της ΕΚΤ με το PEPP (1,35 τρισ.) και το υπέρογκο TLTRO ΙΙΙ (1,3 τρισ.) αμέσως μετά την επιβεβαίωση της πανδημίας τον Μάρτιο, ήταν αυτή που έδωσε τον χρόνο στις κυβερνήσεις της Ε.Ε. να καταλήξουν στο δικό τους έκτακτο Ταμείο Ανάκαμψης (750 δισ.) τέσσερις μήνες αργότερα, χωρίς στο μεταξύ να καταρρεύσει το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.

Τώρα όμως μετά τη συμφωνία της Τρίτης στη Σύνοδος Κορυφής, αναβιώνει η συζήτηση στο ευρύτερο περιβάλλον της Φρανκφούρτης, αλλά και στο Βερολίνο, για το κατά πόσο στη Διοίκηση της ΕΚΤ θα τεθεί το θέμα της σταδιακής αναστολής ή επιβράδυνσης του PEPP, ήτοι των παρεμβάσεων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στις αγορές κρατικού χρέους από τη δευτερογενή αγορά.

Ένας από τους λόγους για τους οποίους το θέμα έχει αρχίσει να αναβιώνει και πάλι έχει να κάνει με το ότι πλησιάζει η ημερομηνία (5/8) που είχε θέσει το Συνταγματικό Δικαστήριο της Καρλσρούης για τη "νομιμότητα” των αγορών ομολόγων από την ΕΚΤ...

Παρά το γεγονός ότι σιωπηρά έχει υιοθετηθεί η άποψη, πως οι αρμόδιοι φορείς, δηλαδή η Bundesbank και η Bundetag έχουν πάρει "χωρίς θόρυβο” τις απαραίτητες επεξηγήσεις από την ΕΚΤ, εντούτοις στο πολιτικό περιβάλλον της κυβέρνησης το ζήτημα παραμένει "ανοικτό”, όσο οι παρεμβάσεις της ΕΚΤ ειδικά στο πλαίσιο των αγορών του PEPP, συνεχίζουν να παρεκκλίνουν από τη νόμιμη "κλείδα” των χωρών μελών της Ε.Ε.

Η κα Λαγκάρντ απαντώντας σε σχετική ερώτηση μετά το τελευταίο Συμβούλιο της ΕΚΤ, υπερασπίσθηκε σθεναρά το δικαίωμα της ΕΚΤ να κινείται στο πλαίσιο του PEPP με την απαραίτητη "ευελιξία” που αποτελεί -όπως είπε- το χαρακτηριστικό του Προγράμματος αυτού. Αλλά άφησε ταυτόχρονα ανοικτό το ενδεχόμενο για προσαρμογές ανάλογα την κατάσταση στην οποία η ΕΚΤ είναι υποχρεωμένη να ενεργεί.

Ορισμένοι αναλυτές "ερμήνευσαν” τις απαντήσεις που έδωσε η κα Λαγκάρντ ως επαρκώς "ευέλικτες” ώστε να αφήνουν το περιθώριο αλλαγών κατεύθυνσης ανάλογα με το πώς θα κινηθούν οι κυβερνήσεις της Ε.Ε. ενόψει της Συνόδου Κορυφής. Βέβαια η κα Λαγκάρντ στην ίδια συνέντευξη επέμεινε – πριν από την Σύνοδο Κορυφής – ότι όπως εκτιμά η ΕΚΤ θα εξαντλήσει το ποσό που είναι διαθέσιμο στο PEPP καθώς οι συνθήκες της οικονομίας και της πανδημίας στην Ευρώπη συνεχίζουν να είναι εξαιρετικά κρίσιμες.

Παρ' όλα αυτά, κύκλοι στην Φρανκφούρτη που βρίσκονται σε επαφή με τα όσα συζητούνται εκεί ιδιαίτερα στο περιβάλλον της διοίκησης της Bundesbank, επιμένουν ότι το ενδεχόμενο επιβράδυνσης των παρεμβάσεων της ΕΚΤ στη δευτερογενή αγορά ομολόγων είναι πολύ πιθανό, ακόμα και σαν test των αντιδράσεων των αγορών μετά τη συμφωνία του Ταμείου Ανάκαμψης.

Βέβαια μία έστω και προσωρινή επιβράδυνση των παρεμβάσεων της ΕΚΤ στη δευτερογενή αγορά, ειδικά για τίτλους της Ιταλίας, αναμένεται ότι θα προκαλέσει αύξηση αποδόσεων και των spreads, πολύ περισσότερο μάλιστα αν αυτό γίνει σε ένα περιβάλλον στο οποίο ενισχύονται οι φόβοι υποτροπής της πανδημίας, ενώ παραμένουν αυξημένες οι απαιτήσεων κάλυψης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων.

Αθήνα και PEPP

Από την πλευρά της Αθήνας δεν υπάρχουν προς το παρόν ανησυχίες στην κατεύθυνση αυτή καθώς η στάση των αγορών φαίνεται να έχει διαφοροποιηθεί ακόμα και πριν την πανδημία και έχουν αποσυνδεθεί οι επιφυλάξεις που υπάρχουν για την Ιταλία, απέναντι στις προσδοκίες που υπάρχουν για την Ελλάδα.

Σε κάθε περίπτωση όπως αναφέρεται αρμοδίως -παρά τις δημοσιονομικές "τρύπες” που έχει δημιουργήσει η κρίση και η καραντίνα τους τελευταίους μήνες- η διατήρηση, αφενός του "μαξιλαριού” της συμφωνίας του Ιούνη του 2018, αφετέρου οι πολύ μικρές τρέχουσες ανάγκες εξυπηρέτησης του χρέους και ο ελάχιστος όγκος διαθέσιμων στις αγορές ελληνικών ομολόγων, μαζί με το επερχόμενο πρόσθετο δημοσιονομικό "μαξιλάρι” από το Ταμείο Ανάκαμψης, συνθέτουν ένα περιβάλλον που μάλλον απομακρύνει  το ενδεχόμενο εμφάνισης πιέσεων στα επιτόκια και τα spreads.

Πηγή: www.capital.gr