Κορονοϊός: Το μυστηριώδες σύστημα παράδοσης του εμβολίου της Moderna

Του Nathan Vardi

Τη Δευτέρα, ο  αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Mike Pence παρεβρέθη στην έναρξη των κλινικών δοκιμών τελικού σταδίου για το εμβόλιο κατά του κορονοϊού της Moderna. ''Είναι αξιοσημείωτο αν σκεφτούμε ότι η Moderna, η οποία θα ξεκινήσει τις κλινικές δοκιμές φάσης 3, μπήκε στη φάση 1 τον Μάρτιο'', δήλωσε ο Pence.

Η Moderna κινήθηκε γρήγορα όσον αφορά την έρευνά της, η οποία βασίζεται στη χρήση του αγγελιοφόρου RNA (messenger RNA ή mRNA) που θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα βιώσιμο εμβόλιο. Υπάρχουν πολλές ελπίδες ότι το εμβόλιο της Moderna θα παίξει σημαντικό ρόλο στην καταπολέμηση της πανδημίας. Για την προσπάθειά της αυτή, η Moderna εξασφάλισε 955 εκατ. δολ. από την Αρχή Προηγμένης Βιοϊατρικής Έρευνας και Ανάπτυξης (BARDA) της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ.

Η Wall Street έχει επίσης υψηλές προσδοκίες για το εμβόλιο, έτσι η μετοχή της Moderna έχει τετραπλασιαστεί φέτος, με την κεφαλαιοποίηση της εταιρείας να ανέρχεται πλέον στα 30 δισ. δολ., επιτρέποντας στη Moderna να αντλήσει κεφάλαια ύψους 1,3 δισ. δολ. σε μια προσφορά μετοχών τον Μάιο. Οι άνθρωποι της Moderna έχουν πουλήσει περίπου 250 εκατ. δολ. σε μετοχές μετά την εκτόξευση της μετοχής της εταιρείας.

Με το διακύβευμα ωστόσο να είναι πολύ σημαντικό, το μυστήριο γύρω από ένα βασικό τεχνολογικό συστατικό του εμβολίου της Moderna έχει γίνει εντονότερο. Την περασμένη εβδομάδα, το αμερικανικό Συμβούλιο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και Προσφυγών απέρριψε την ένσταση της Moderna για ένα δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που ανήκει στην Arbutus Biopharma σχετικά με την τεχνολογία νανοσωματιδίων λιπιδίων (LNP) που είναι ζωτικής σημασίας για τα φάρμακα mRNA της Moderna.

Για μια δεκαετία, η Moderna εργάζεται για την ανάπτυξη της τεχνολογίας mRNA που θα μπορούσε να μετατρέψει τα κύτταρα του σώματος σε "εργοστάσια φαρμάκων". Προκειμένου συγκεκριμένη προσέγγιση να έχει αποτέλεσμα, η Moderna πρέπει να μεταφέρει το mRNA με ασφάλεια στα κύτταρα του σώματος χωρίς το ωφέλιμο φορτίο να διαχυθεί στο αίμα. Επομένως, οποιοδήποτε εμβόλιο ή θεραπεία mRNA αποτελείται από δύο συστατικά, την αλληλουχία mRNA και τον μηχανισμό χορήγησης. Η Moderna κατασκεύασε το πρώτο συστατικό, αλλά παραμένουν ερωτήματα σχετικά με το δεύτερο. Εν τω μεταξύ, μέχρι σήμερα, κανένα εμβόλιο ή φάρμακο mRNA δεν έχει εγκριθεί ποτέ από αμερικανικές ή ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές.

Παρόλο που η Moderna προσπάθησε να ακυρώσει το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας που ανήκει στην Arbutus, μια μικρή καναδική εταιρεία βιοτεχνολογίας, η εταιρεία υποστηρίζει ότι η δική της τεχνολογία LNP είναι πολύ πιο προχωρημένη ​​από την τεχνολογία που περιγράφεται στη πατέντα της Arbutus. Η Moderna ισχυρίστηκε ότι το LNP που χρησιμοποιήθηκε για το mRNA-1273, το υποψήφιο εμβόλιό της κατά του κορονοϊού, δεν καλύπτεται από τη πατέντα της Arbutus. "Η Moderna δεν έχει γνώση για οποιαδήποτε σημαντικά εμπόδια πνευματικής ιδιοκτησίας για κάποιο από τα προϊόντα που σκοπεύει να εμπορευματοποιήσει, συμπεριλαμβανομένου του mRNA-1273", σημείωσε η εταιρεία.

Τον Ιούνιο, ερευνητές από το NIH και τη Moderna δημοσίευσαν ένα προσχέδιο με τα προκλινικά δεδομένα για το mRNA-1273. Το προσχέδιο περιέγραφε πώς το υποψήφιο εμβόλιο της Moderna χρησιμοποιούσε τεχνολογία που φαίνεται να καλύπτεται από τη πατέντα της Arbutus. Το προσχέδιο της μελέτης που αφορούσε τη δοκιμή του εμβολίου σε ποντίκια περιέγραφε ότι το mRNA στην περίπτωση του εμβολίου mRNA-1273 ήταν εγκλεισμένο σε LNP, ​​"σε μοριακή αναλογία 50: 10: 38.5: 1.5 (ιονίζον λιπίδιο: DSPC: χοληστερόλη: PEG-λιπίδιο)."

Σε δήλωσή του στο Forbes, ο Ray Jordan, διευθυντής εταιρικών υποθέσεων της Moderna, δήλωσε ότι το προσχέδιο του Ιουνίου περιγράφει δεδομένα που προέρχονται από τη χρήση μιας προκλινικής έρευνας ενός εμβολίου SARS-CoV-2 και δεν είναι ίδια με αυτά του υποψήφιου εμβολίου.

"Ενώ οι συγγραφείς του προσχεδίου χρησιμοποίησαν τον όρο "mRNA-1273" για την ευκολία του αναγνώστη, το κείμενο δεν περιγράφει τη διαδικασία cGMP με την οποία φτιάχνουμε mRNA και LNP ή την τελική σύνθεση του φαρμακευτικού προϊόντος (mRNA -1273), "ανέφερε ο Jordan.

Όταν ρωτήθηκε αν η Moderna θα παρείχε τις μοριακές αναλογίες με τις οποίες το mRNA-1273 ενσωματώνει το LNP, ο Jordan είπε: "Όχι, δεν θα αποκαλύψουμε τις δικές μας αναλογίες μας αυτήν τη στιγμή".

Σε μια διαφορετική προκλινική μελέτη στην οποία το εμβόλιο της Moderna δοκιμάστηκε σε ζώα και δημοσιεύθηκε στο The New England Journal of Medicine, οι συγγραφείς έγραψαν ότι το mRNA-1273 εμπεριέχεται στο LNP όπως περιγράφεται σε ένα έγγραφο του 2019, το οποίο ανέφερε ότι το mRNA εμπεριεχόταν στις ίδιες μοριακές αναλογίες με τη μελέτη σε ποντίκια.

Τα ποσοστά των τεσσάρων συστατικών στο σκεύασμα του mRNA-1273 δεν αποκαλύφθηκαν στην αίτηση καταχώριση της κλινικής δοκιμής ή στη δημοσίευση του Ιουλίου που αφορούν την ενδιάμεση ανάλυση της μελέτης Φάσης 1 του mRNA-1273 στο The New England Journal of Medicine.

Για χρόνια, ο Stephane Bancel, ο δισεκατομμυριούχος διευθύνων σύμβουλος της Moderna, δηλώνει ότι η εταιρεία έχει εξελίξει την τεχνολογία που ανήκει στην Arbutus. "Γνωρίζαμε ότι δεν ήταν πολύ καλή", είπε στο Forbes το 2016. Πρόσθεσε επίσης ότι η Moderna παρήγαγε τα δικά της νανοσωματίδια λιπιδίων, το N1GEL, για παράδειγμα, ενώ πήρε την άδεια για ένα άλλο από τη Merck.

Όταν η Moderna ξεκινούσε το εγχείρημά της, ο Bancel στράφηκε σε μια μικρή εταιρεία ονόματι Acuitas για να αποκτήσει πρόσβαση σε μια τεχνολογία για το όραμά του για το mRNA. Η Acuitas εδρεύει στο Βανκούβερ, το σπίτι του Thomas Madden, ο οποίος την ίδρυσε το 2009. Ο Madden είχε εμπλακεί σε αγωγή με την Tekmira Pharmaceuticals, η οποία είχε συγχωνευθεί με μια εταιρεία στην οποία είχε εργαστεί ο Madden και από την οποία αποχώρησε όταν καταργήθηκε η θέση του, και εν τέλει εξασφάλισε άδεια για την τεχνολογία LNP, στην ανάπτυξη της οποίας είχε συνεισφέρει. Ο Bancel αποφάσισε να λάβει άδεια για την τεχνολογία LNP από την Acuitas και όχι από την Tekmira, η οποία αργότερα άλλαξε το όνομά της σε Arbutus.

Το 2016, η Arbutus τερμάτισε την άδεια της Acuitas για την τεχνολογία LNP, εξέλιξη που οδήγησε την Acuitas να μηνύσει την Arbutus. Η Arbutus αντέδρασε, ισχυριζόμενη ότι η Acuitas δεν είχε κανένα δικαίωμα να εκχωρήσει την τεχνολογία LNP στη Moderna. Ο δικαστής της υπόθεσης εξέδωσε προσωρινή διαταγή το 2017, εμποδίζοντας την Acuitas από περαιτέρω εκχώρηση αδειοδότησης της τεχνολογίας LNP.

Ένα χρόνο αργότερα, το 2018, η Arbutus κατέληξε σε μια διευθέτηση με τον Madden η οποία τερμάτιζε τα πνευματικά δικαιώματα της Acuitas και όριζε ότι η Moderna μπορούσε να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία μόνο σε τέσσερα εμβόλια που στόχευαν ιούς που είχαν ήδη εντοπιστεί.

Οι πατέντες της Arbutus έχουν περάσει στην κατοχή της Genevant Sciences, θυγατρική της Roivant Sciences, η οποία είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος της Arbutus και διευθύνεται από τη Vivek Ramaswamy. Η Arbutus διατηρεί ποσοστό στη Genevant και δικαιώματα επί μέρος των κερδών των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Η Genevant αρνήθηκε να σχολιάσει.

Χρόνια μετά τον διακανονισμό της Acuitas, άλλα υποψήφια εμβόλια που αναπτύχθηκαν από τη Moderna όπως αναφέρεται σε διάφορες δημοσιεύσεις χρησιμοποιούν την τεχνολογία LNP που αποτελείται από τα τέσσερα συστατικά που απαριθμούνται στη πατέντα της Arbutus.

Η Moderna άσκησε αγωγή κατά τριών από τις πατέντες της Arbutus στο Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και Εμπορικών Σημάτων των ΗΠΑ. Μία από τις αγωγές της είχε επιτυχή κατάληξη, μία ήταν εν μέρει επιτυχής, ενώ την ένσταση που αφορούσε την τρίτη πατέντα η Moderna την έχασε την περασμένη εβδομάδα. Υπάρχουν τρεις ακόμη πατέντες της Arbutus για τις οποίες η Moderna δεν άσκησε αγωγή.

Ό,τι κι αν συμβεί στο θέμα της πνευματικής ιδιοκτησίας, είναι πολύ απίθανο μια πατέντα να παρεμποδίσει την ανάπτυξη ή τη διανομή ενός εμβολίου κατά του κορονοϊού. Ωστόσο, οι μέτοχοι της Moderna, σύμφωνα με έγγραφο που κτατέθηκε στις χρηματιστηριακές αρχές τον Μάιο, έχουν ειδοποιηθεί ότι η εταιρεία εμπλέκεται σε διαμάχες επανεξέτασης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας που σχετίζονται με το mRNA και η ανεπιτυχής ακύρωση αυτών των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικές ζημιές.

Οι φορολογούμενοι, ωστόσο, ενδέχεται να ενδιαφέρονται να γνωρίζουν την κυριότητα των τεχνολογιών που χρησιμοποιούνται σε ένα εμβόλιο mRNA το οποίο έχει λάβει ομοσπονδιακή χρηματοδότηση σχεδόν 1 δισ. δολαρίων. Όταν ρωτήθηκε για τις τεχνολογίες αυτές εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών, το οποίο στεγάζει την BARDA, δήλωσε ότι η πνευματική ιδιοκτησία αξιολογείται για κάθε εταιρεία που υποβάλλει πρόταση στην BARDA, ως μέρος της διαδικασίας αξιολόγησης της πρότασης.

Πηγή: www.capital.gr