Ο χρηματιστηριακός πόλεμος των εμβολίων

Της Μαίρης Βενέτη

H AstraZeneca ανακοίνωσε χτες την διακοπή των κλινικών δοκιμών της Φάσης 3 του πειραματικού της εμβολίου κατά της Covid -19, καθώς ένας από τους συμμετέχοντες στις κλινικές δοκιμές διαγνώστηκε με εγκάρσια μυελίτιδα, ένα φλεγμονικό σύνδρομο του νωτιαίου μυελού που συχνά προκαλείται από ιογενείς λοιμώξεις.

Μετά τις ανακοινώσεις, η τιμή της μετοχής στο χρηματιστήριο του Λονδίνου κατέγραψε αρχικά πτώση 2% (σ.μ: -12% η μετοχή της ινδικής θυγατρικής της AstraZeneca Pharma India) δίνοντας το έδαφος για υπεραπόδοση των τιμών των μετοχών ανταγωνιστριών εταιρειών όπως η Moderna, η Novavax, η Inovio κ.α, με την τελευταία μάλιστα να καταγράφει στην αρχή της χτεσινής συνεδρίασης διψήφιο ποσοστό ανόδου.

Αν και εξομαλύνθηκαν οι διακυμάνσεις στη συνέχεια, είναι προφανές ότι το εμβόλιο κατά της νόσου covid-19 έχει μετατραπεί από έναν εξαντλητικό αγώνα δρόμου για τις εταιρείες, σε ένα μεγάλο χρηματιστηριακό στοίχημα με χαρακτηριστικά ενίοτε έντονης κερδοσκοπίας.

Τι μέλλει γενέσθαι

Το πειραματικό εμβόλιο AZD1222 βρίσκεται στα τελευταία στάδια των κλινικών δοκιμών στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Βραζιλία και τη Νότια Αφρική με 30.000 συμμετέχοντες, ενώ επιπλέον δοκιμές προγραμματίζονται στην Ιαπωνία και την Ρωσία με στόχο οι δοκιμές να περιλάβουν συνολικά 50.000 συμμετέχοντες παγκοσμίως.

Οι κλινικές δοκιμές σταμάτησαν ώστε να επιτραπεί σε ανεξάρτητη επιστημονική επιτροπή η αξιολόγηση του περιστατικού και η διασύνδεση ή όχι με την χορήγηση του εμβολίου. Επίσης θα επαναξιολογηθούν οι όροι ασφαλείας.

Η τελική απόφαση λοιπόν για επανέναρξη των κλινικών δοκιμών θα ληφθεί από την ιατρική ρυθμιστική αρχή MHRA εντός λίγων ημερών.

Στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ότι η παραπάνω διαδικασία δεν αποτελεί ασυνήθιστο μέτρο ασφάλειας στη διαδικασία ανάπτυξης ενός εμβολίου, ενώ κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει την πιθανότητα η MHRA να κρίνει το περιστατικό ως μεμονωμένο γεγονός και άσχετο με την χορήγηση του εμβολίου εγκρίνοντας την επανέναρξη των κλινικών δοκιμών, η οποία σύμφωνα με τους Financial Times θα μπορούσε να υλοποιηθεί και την επόμενη εβδομάδα.

Να υπενθυμίσουμε ότι το εμβόλιο, που αναπτύσσει η AstraZeneca μαζί με το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, χαρακτηρίστηκε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ως το κορυφαίο στον κόσμο υποψήφιο εμβόλιο και το πλέον προηγμένο σε ό,τι αφορά την ανάπτυξή του.

Κάτω από αυτό το πρίσμα, έχει ενδιαφέρον η ανακοίνωση του Οργανισμού, μετά από την οποία οι μετοχές της AstraZeneca πέρασαν σε θετικό έδαφος:

Η ασφάλεια είναι ύψιστης σημασίας στις κλινικές δοκιμές εμβολίων και οι προσωρινές διακοπές των δοκιμών δεν είναι κάτι ασυνήθιστο προκειμένου να αξιολογηθεί η όποια ανεξήγητη ασθένεια ενός συμμετέχοντα.

Πιθανόν να ευθύνεται η AstraZeneca για το «ιστορικό σύμφωνο»

Εννέα μεγάλες φαρμακευτικές εταιρείες- AstraZeneca, Moderna και Pfizer Johnson & Johnson, Merck & Co, GlaxoSmithKline, Novavax, Sanofi και BioNTech, δεσμεύθηκαν για την τήρηση των όρων ασφαλείας και αποτελεσματικότητας στην ανάπτυξη των πειραματικών τους εμβολίων, παρά την επείγουσα ανάγκη για την αντιμετώπιση της πανδημίας, έπειτα από τις ανησυχίες που διατυπώθηκαν για τυχόν έκπτωση των όρων ασφάλειας λόγω των ισχυρών πολιτικών πιέσεων που ασκούνται για την ανάπτυξη εμβολίου για την Covid-19,

Αφορμή για τις ανησυχίες αυτές πιθανότατα να έδωσε η ίδια η AstraZeneca, όταν αρχές Αυγούστου υπέβαλε το ασυνήθιστο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα αίτημα να αποποιηθεί τις ευθύνες για τυχόν παρενέργειες του εμβολίου.

Σύμφωνα με τη βελγική εφημερίδα Brussels Times που είχε φιλοξενήσει το θέμα, παρά το γεγονός ότι στις ΗΠΑ συνηθίζεται οι εταιρείες να καλύπτουν τον εαυτό τους με αυτό τον τρόπο, εντούτοις στην Ευρώπη είναι ασυνήθιστο λόγω και των διαφορετικών υφιστάμενων κανονισμών της ΕΕ.

Οι δηλώσεις του Ruud Dobber, μέλος της ανώτερης εκτελεστικής ομάδας της AstraZeneca, στο Reuters : «Αυτή είναι μια μοναδική κατάσταση όπου εμείς ως εταιρεία απλά δεν μπορούμε να πάρουμε το ρίσκο αν… σε τέσσερα χρόνια το εμβόλιο παρουσιάζει παρενέργειες…Στις συμβάσεις που έχουμε συνάψει, ζητάμε αποζημίωση. Για τις περισσότερες χώρες είναι αποδεκτό να αναλάβουν αυτόν τον κίνδυνο στους ώμους τους επειδή είναι προς το εθνικό τους συμφέρον», πιθανότατα να προκάλεσαν τις έντονες αντιδράσεις και ανησυχίες της διεθνούς κοινότητας με αποτέλεσμα τη σύναψη του ιστορικού συμφώνου.

Τι πρέπει να γνωρίζουν οι μέτοχοι της AstraZeneca

Εκ των πραγμάτων, όσοι μέτοχοι επένδυσαν στην AstraZeneca αποκλειστικά με αφορμή το εμβόλιο, θα πρέπει να περιμένουν την γνωμάτευση της ανεξάρτητης ιατρικής αρχής.

Μεγάλη συζήτηση γίνεται τι θα γίνει όσον αφορά τις δόσεις του εμβολίου που ήδη έχουν παραχθεί, σε περίπτωση που διακοπεί οριστικά η Φάση 3 των κλινικών δοκιμών.

Παρά το γεγονός ότι οι δόσεις αυτές θα καταλήξουν στα σκουπίδια, η πρώιμη παραγωγή δεν θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στις οικονομικές προβλέψεις της εταιρείας για το 2020, καθώς το κόστος παρασκευής του εμβολίου αναμένεται να αντισταθμιστεί με τη χρηματοδότηση που έχει πάρει η εταιρεία από τις κυβερνήσεις.

Η AstraZeneca και το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης έλαβαν ενίσχυση ύψους 1,2 δισ. δολαρίων από την αμερικανική κυβέρνηση για να επιταχύνουν την έρευνα και να διασφαλίσουν εκατ. δόσεις για τις ΗΠΑ, ενώ και οι δύο κοινοπραξίες έχουν την υποστήριξη του Μπιλ Γκέιτς, προκειμένου η εταιρεία να προχωρήσει το κλινικό πρόγραμμα με ταχύτητα και να αυξήσει την παραγωγή παρά τον κίνδυνο αποτυχίας.

Παράλληλα η AstraZeneca έχει κορυφώσει την έρευνα με σκοπό την ανακάλυψη αντισωμάτων που θα εξουδετερώνουν το νέο κορονοϊό στοχεύοντας στη διενέργεια κλινικών δοκιμών μέσα στους επόμενους μήνες, ενώ προχωράει στη δοκιμή νέων αλλά και υφιστάμενων φαρμάκων της για την αντιμετώπιση της λοίμωξης.

Όμως ακόμα και αν κανένα ερευνητικό προϊόν της AstraZeneca εναντίον του SARS CoV -2 δεν εξασφαλίσει έγκριση για διανομή, να υπενθυμίσουμε η εταιρεία διαθέτει ένα από τα καλύτερα χαρτοφυλάκια της αγοράς εγκεκριμένων φαρμάκων, με αυξημένο ειδικό βάρος μάλιστα στην ογκολογία.

Η κεφαλοποίηση της πριν την έναρξη της πανδημίας ήταν μόλις 10-11% μικρότερη από τα τρέχοντα επίπεδα, ενώ τα αποτελέσματα του 2019 εμφάνισαν αύξηση των πωλήσεων κατά 12% στα 23.565 εκατομμύρια δολάρια με τον τομέα της Ογκολογίας να εμφανίζει αύξηση 44% .

Τι πρέπει να γνωρίζουν όσοι ποντάρουν στο εμβόλιο

Όπως εκτενώς έχουμε αναλύσει πριν τρεις μήνες αυτό που δεν έχουν κατανοήσει οι περισσότεροι επενδυτές είναι ότι στο τέλος της ημέρας, θα έχουμε πιθανότατα πολύ περισσότερα από ένα σκευάσματα στη μάχη της πρόληψης κατά του SARS-CoV-2.

Εν ολίγοις, η πίτα θα μοιραστεί.

Και όχι μόνο. Πιθανότατα θα αναδιανεμηθεί μια ή και περισσότερες φορές.

Τι εννοούμε;

Δεδομένου ότι οι περισσότερες εταιρείες επισπεύδουν τις κλινικές δοκιμές, όταν τα εμβόλια δοθούν σε ευρύτερη μάζα του πληθυσμού, πιθανότατα να υπάρξει διαφοροποίηση των στατιστικών δεδομένων και ας ελπίσουμε μόνο ως προς την αποτελεσματικότητα.

Δεν θα μας εκπλήξει κάποια μάλιστα στην πορεία να αποσυρθούν και να αντικατασταθούν με αντίστοιχα του ανταγωνισμού για τα οποία θα υπάρχουν καλύτερα κλινικά δεδομένα.

Οι επενδυτές λοιπόν που επιθυμούν τη συμμετοχή τους στον project του εμβολίου κατά της νόσου Covid-19, θα πρέπει να έχουν ένα διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο και μάλιστα με συχνές παρεμβάσεις σε αυτό, ανάλογα με τις εξελίξεις.

Τέλος, δεδομένου ότι κάποιες εισηγμένες έχουν προεξοφλήσει και με το παραπάνω ένα μεγάλο κομμάτι της πίτας του εμβολίου, για την περίπτωση που τα δεδομένα ανατραπούν, καλό θα ήταν να εξετάσουμε αν παράλληλα με την έρευνα για το εμβόλιο, υπάρχει μια minimum εγκεκριμμένη γραμμή φαρμάκων, ώστε να συμβάλλει σ’ έναν αξιοπρεπή κύκλο εργασιών.

Φανταστείτε για παράδειγμα αν μια ανάλογη εξέλιξη με την κλινική δοκιμή της AstraZeneca, συμβεί σε μια εταιρεία που το μόνο της χαρτοφυλάκιο είναι το πειραματικό εμβόλιο της κατά της covid-19. Προφανώς η πτώση της τιμής της μετοχής της θα είναι…. χωρίς τέλος.

Όχι « όλα τα αυγά σ’ένα καλάθι» λοιπόν…

Πηγή: liberal.gr