Barclays: Προσωρινή ανάσα στην οικονομία τα Χριστούγεννα, covid free από την άνοιξη του 2021

Της Ελευθερίας Κούρταλη

Τα θετικά νέα για τα εμβόλια ωθούν όλο και περισσότερους οίκους να αυξήσουν τις εκτιμήσεις τους για την πορεία της οικονομίας στο επόμενο έτος, βλέποντας ήδη ένα ισχυρό φως στην άκρη του τούνελ προς έναν "Covid Free" κόσμο. Έτσι και η Barclays προχωρά σε αναβάθμιση των εκτιμήσεων της για τις προοπτικές ανάπτυξης από την άνοιξη του επόμενου έτους, αν και προειδοποιεί πως το δ’ τρίμηνο του 2020 και το α’ τρίμηνο του 2021 θα είναι δύσκολα για την οικονομία, καθώς η ταχεία μετάδοση του ιού συνεπάγεται παρατεταμένους περιορισμούς στη δραστηριότητα, παρά την ανάσα που θα δοθεί την περίοδο των Χριστουγέννων.

Καλύτερο δ' τρίμηνο από ό,τι αρχικά προβλεπόταν

Παρά τις εξελίξεις του εμβολίου, όπως σημειώνει, η μακροοικονομική αβεβαιότητα παραμένει πολύ υψηλή, κυρίως επειδή το πώς θα εξελιχθεί η πανδημία τους επόμενους 3-4 μήνες είναι ακόμα αβέβαιο. Πάντως, λόγω των θετικών εξελίξεων στο μέτωπο των εμβολίων, η Barclays αναβαθμίζει ελαφρώς τις προβλέψεις της και για το τρέχον τρίμηνο. Όπως προβλέπει γενικότερα,  το ΑΕΠ της ευρωζώνης θα επιστρέψει στα προ πανδημίας επίπεδα (και σε αυτά του δ’ τριμήνου του 2019) στα α’ και β’ τρίμηνο του 2022.

Οι συνέπειες του δεύτερου lockdown στην οικονομική δραστηριότητα είναι, όπως αναμενόταν, πολύ λιγότερο σοβαρές από αυτές της περασμένης άνοιξης. Με βάση δεδομένα από δείκτες υψηλής συχνότητας και έρευνες επιχειρήσεων, η Barclays αναθεωρεί την πορεία του ΑΕΠ στο τρέχον δ’ τρίμηνο στο -1,9% σε τριμηνιαία βάση από -2,3% προηγουμένως, ενώ διατηρεί σχεδόν αμετάβλητη στο + 0,4% την εκτίμησή της για την ανάπτυξη του α’ τριμήνου του 2021, όπου οι περισσότεροι περιορισμοί δραστηριότητας αναμένεται να επικρατήσουν λόγω του ακόμη υψηλού αριθμού νοσηλειών και εισαγωγών σε ΜΕΘ.

Παρόλο που οι περιορισμοί φαίνεται να έχουν ήδη αρχίσει να αποδίδουν καρπούς, ειδικά στη Γαλλία, το Βέλγιο και την Ολλανδία, όπου ο αριθμός των νέων κρουσμάτων έχει μειωθεί σημαντικά - αν και από υψηλό επίπεδο - οι κυβερνήσεις ήταν πολύ προσεκτικές να μην ανοίξουν ξανά τις οικονομίες τους πολύ γρήγορα προκειμένου να αποφευχθεί η πρόωρη νέα έξαρση της πανδημίας πριν από τα Χριστούγεννα. Επομένως, η δραστηριότητα είναι πιθανό να ανακάμψει εν μέρει μόνο τον Δεκέμβριο και να παραμείνει υποτονική τις πρώτες εβδομάδες του νέου έτους.

Οι καταλύτες του ριμπάουντ της άνοιξης του 2021

Η Barclays δηλώνει επιφυλακτικά αισιόδοξη ότι η αύξηση του ΑΕΠ στην ευρωζώνη θα μπορούσε να αυξηθεί ήδη από το δεύτερο τρίμηνο του 2021. Βέβαια, θα χρειαστεί κάποιος χρόνος προτού επιτευχθεί ανοσία της αγέλης από ένα εμβόλιο, ωστόσο αναβαθμίζει τις εκτιμήσεις της για το ΑΕΠ του β’ τριμήνου του 2021 σε 1,2% (τριμηνιαία βάση) από 0,6% πριν (μετά από το +0,4% στο α’ τρίμηνο) για τους ακόλουθους λόγους:

1) η πορεία που αναμένει σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα εμβολιασμού υποδηλώνει ότι η μεγάλη πλειοψηφία των 60 ετών και άνω θα εμβολιαστεί έως τα τέλη Μαΐου, κάτι που θα δώσει την άνεση στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να αρχίσουν σταδιακά να χαλαρώνουν τους περιορισμούς μετά από έναν σκληρό χειμώνα για το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης

2) δεδομένης της προσδοκίας της Barclays για λίγους μόνο περιορισμούς να αίρονται έως τα  τέλη Μαρτίου (δεδομένου του κινδύνου πιθανής υποτροπής), η μηνιαία προσέγγιση του ΑΕΠ υποδηλώνει ότι δεν θα χρειαστούν πολλά για την ανάκαμψή του, ακόμη και αν οι καταλύτες έρθουν από το μέτωπο της προσφοράς, λόγω και της συνεχιζόμενης στήριξης από την δημοσιονομική πολιτική.

Ωστόσο, η Barclays θεωρεί ότι η ανάκαμψη είναι πιθανό να περιοριστεί, καθώς ο ιός θα κυκλοφορεί ακόμη στην πλειοψηφία του πληθυσμού, γεγονός που συνεπάγεται μεγάλη μακροοικονομική αβεβαιότητα. Έτσι, οι αρχές πιθανότατα θα ακολουθήσουν μια πολύ προσεκτική προσέγγιση για τη χαλάρωση των περιορισμών, λόγω και του εκλογικού κύκλου στην Ολλανδία (γενικές εκλογές Μαρτίου), στη Γαλλία (περιφερειακές εκλογές Ιουνίου) και στη Γερμανία (γενικές εκλογές Σεπτεμβρίου), ενώ η πολιτική ισορροπία παραμένει εύθραυστη στην Ισπανία και σε μικρότερο βαθμό στην Ιταλία.

Σε ό,τι αφορά το α’ εξάμηνο του 2021, η Barclays επίσης αναθεωρεί ανοδικά τις προβλέψεις της και έτσι εκτιμά πως το ΑΕΠ της ευρωζώνης θα κινηθεί στο 2,0% (τριμηνιαία βάση) από 1,3% που προέβλεπε προηγουμένως). Αν και πολλές ερωτήσεις δεν έχουν ακόμη απαντηθεί πέρα από το υψηλό ποσοστό αποτελεσματικότητας των εμβολίων, η βρετανική τράπεζα πιστεύει ότι είναι πιθανότερο να υπάρξουν:

1) λιγότεροι περιορισμοί εφοδιασμού, ειδικά για τους τομείς που έχουν πληγεί περισσότερο, από τις αρχές Ιουλίου,

2) μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην πραγματική οικονομία που θα οδηγήσει σε αύξηση της ζήτησης τόσο από την πλευρά της κατανάλωση όσο και από τις επενδύσεις (αν και η ανοσία της αγέλης είναι πολύ απίθανο να μην επιτευχθεί πριν από το τέλος του έτους)

3) η περαιτέρω στήριξη από τη σημαντική (εθνική και ευρωπαϊκή) επικεντρωμένη στις επενδύσεις δημοσιονομική ώθηση, είναι πιθανό να οδηγήσει σε ισχυρό ρυθμό ανάπτυξης το β’ εξάμηνο.

Έως το τέταρτο τρίμηνο του επόμενου έτους, όπως τονίζει, εκτιμάται ότι το ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ θα είναι 1,6% χαμηλότερο από τα επίπεδα πριν από την κρίση, έναντι -7,1% στο τέλος του τρέχοντος έτους.

Τα ηνία στις επενδύσεις

Η ιδιωτική κατανάλωση θα είναι η κύρια κινητήρια δύναμη του ΑΕΠ έως το β τρίμηνο του 2021, και μετά τα ηνία θα πάρουν οι επενδύσεις. Από το τρίτο τρίμηνο, και καθώς η μακροοικονομική αβεβαιότητα υποχωρεί, οι επενδύσεις, που θα υποστηριχθούν από έναν συνδυασμό πολύ ευνοϊκών χρηματοοικονομικών συνθηκών και μεγάλης εθνικής και ευρωπαϊκής χρηματοδότησης, θα συμβάλουν πιο αποφασιστικά στην ανάπτυξη, όπως εκτιμά η βρετανική τράπεζα.

Έτσι, συνολικά η Barclays αναμένει πλέον πως η αύξηση του ΑΕΠ στην ευρωζώνη το 2021 θα κινηθεί στο 4,3% από 2,7% που προέβλεπε προηγουμένως, με την οικονομική δραστηριότητα να επιστρέφει στα προ κρίσης επίπεδα έως τις αρχές του 2022. Ένα ισχυρό β΄ εξάμηνο το 2021 συνεπάγεται ισχυρό ξεκίνημα το 2022. Έτσι, παρά τη μέτρια επιβράδυνση καθ 'όλη τη διάρκεια του 2022, προβλέπει πως η αύξηση του ΑΕΠ στην ευρωζώνη το 2022 θα κινηθεί στο 4,7% κατά μέσο όρο. Μέχρι το τέλος του 2022, το ΑΕΠ θα είναι 2,1% υψηλότερο από τα επίπεδα πριν από την κρίση.

Οι τέσσερις κίνδυνοι

Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι το 2021 δεν θα έχει και σημαντικές προκλήσεις και κινδύνους, όπως τονίζει η βρετανική τράπεζα. Ενώ τα εμβόλια έχουν δημιουργήσει ελπίδες, πολλά ερωτήματα δεν έχουν ακόμη απαντηθεί (αποτελεσματικότητα μεταξύ συγκεκριμένων, ευάλωτων ομάδων, χρόνος και διάρκεια ανοσίας, εφοδιασμός, απροθυμία ορισμένων πληθυσμών να εμβολιαστούν σε ορισμένες χώρες). Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει μεγάλη μακροοικονομική αβεβαιότητα.

Έτσι η Barclays βλέπει τέσσερις κατηγορίες κινδύνων (ειδικά εντός του α’ εξαμήνου του 2021:

1) ο μεταποιητικός κύκλος, ειδικά καθώς η Κίνα και οι ΗΠΑ πρόκειται να επιβραδυνθούν σημαντικά το πρώτο τρίμηνο και η εφαρμογή του Brexit.

2) οικονομικές πληγές που δεν έχουν ακόμη φανεί (πτωχεύσεις, αύξηση NPLs)

3) απώλεια εμπιστοσύνης και πιθανώς ακόμη και αύξηση των κοινωνικών αναταραχών σε περίπτωση πιο παρατεταμένων / σκληρότερων lockdown, δημιουργώντας επιπλέον χτύπημα στη δραστηριότητα (ακόμη και σε τομείς που δεν πλήττονται άμεσα από περιορισμούς δραστηριότητας)

4) στήριξη πολιτικής: το σχέδιο ανάκαμψης της ΕΕ δεν έχει ακόμη επικυρωθεί από τα διάφορα θεσμικά όργανα. Η αύξηση του ανώτατου ορίου των ιδίων πόρων μπλοκάρεται επί του παρόντος από την Ουγγαρία και την Πολωνία, οι οποίες αντιτίθενται στη νέα νομοθεσία για το κράτος δικαίου. Επομένως, τόσο ο πολυετής προϋπολογισμός της ΕΕ όσο και το πακέτο ανάκαμψης (NGEU) βρίσκονται σε αναμονή. Παρόλο που η Barclays εκτιμά ότι θα επιτευχθεί πολιτική συμφωνία στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ τον Δεκέμβριο (10-11 Δεκεμβρίου), δεν μπορούν να αποκλειστούν περαιτέρω καθυστερήσεις στην τελική επικύρωση, η οποία θα αναβάλει την έναρξη ισχύος του Ταμείου Ανάκαμψης και θα θέσει σε κίνδυνο την ανάκαμψη των επενδύσεων που προβλέπεται για το 2021.

Πηγή: capital.gr