ΔΝΤ: Μαύρες προβλέψεις για το παγκόσμιο χρέος, εκτίναξη στα 197 τρισ. δολ. προ πανδημίας

Σε μαύρες εκτιμήσεις για το παγκόσμιο χρέος, δημόσιο και ιδιωτικό, προέβη το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.

Μάλιστα, κύριοι υπαίτιοι για αυτή την αύξηση είναι οι προηγμένες χώρες εκτός Ευρώπης και οι αναδυόμενες αγορές.

Ειδικότερα, πολλές χώρες εισήλθαν στην πανδημία έχοντας αυξημένα επίπεδα χρέους - κάτι που ναρκοθετεί την ανάκαμψη, δεδομένου ότι η πανδημική κρίση αύξησε έτι περαιτέρω τον δανεισμό των κρατών.

Σύμφωνα με το ΔΝΤ, το παγκόσμιο χρέος, δημόσιο και ιδιωτικό, το 2019 έφτασε, σύμφωνα με την τελευταία αναθεώρηση, τα 197 τρισεκατομμύρια δολάρια, αυξημένο κατά 9 τρισεκατομμύρια δολάρια σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

Αυτή η κατάσταση έφερε στην επιφάνεια σημαντικές προκλήσεις για χώρες που αντιμετώπισαν αύξηση χρέους το 2020, καθώς η οικονομική δραστηριότητα κατέρρευσε και οι κυβερνήσεις ενήργησαν γρήγορα για να παράσχουν δημοσιονομική υποστήριξη κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Τα δεδομένα του Ταμείου δείχνουν ότι ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ (σταθμισμένος από το ΑΕΠ κάθε χώρας σε δολάρια ΗΠΑ) αυξήθηκε σε 226% το 2019, 1,5 εκατοστιαίες μονάδες υψηλότερες από το 2018.

Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης προήλθε από τις αναδυόμενες αγορές και τις προηγμένες οικονομίες εκτός Ευρώπης.

Στις χώρες με χαμηλό εισόδημα, το συνολικό χρέος αυξήθηκε κατά 1,3 εκατοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2019 - κυρίως λόγω του υψηλότερου ιδιωτικού χρέους.

Όπως φαίνεται στο γράφημα, μια ματιά στους αριθμούς αποκαλύπτει ότι το παγκόσμιο δημόσιο χρέος του 2019 ξεπέρασε τα επίπεδα που είχε φτάσει το 2007 κατά 23 εκατοστιαίες μονάδες του παγκόσμιου ΑΕΠ.

Αυτό οφείλεται κυρίως στις προηγμένες οικονομίες, όπου το δημόσιο χρέος αυξήθηκε από 72% σε 105% του ΑΕΠ και σε μικρότερο βαθμό στις αναδυόμενες αγορές (από 35% σε 54% του ΑΕΠ), αλλά και στις χώρες με χαμηλό εισόδημα (αύξηση από 14% έως 44% του ΑΕΠ).

Το υψηλότερο χρέος μπορεί να μειώσει την ικανότητα των κυβερνήσεων να αντιδράσουν στην κρίση COVID-19, όπως θα ήθελαν.

Χαμηλά επιτόκια

Ωστόσο, πολλές χώρες επωφελήθηκαν από το πολύ χαμηλότερο κόστος δανεισμού τους τελευταίους μήνες, εν μέρει επειδή τα πολύ χαμηλά ποσοστά πληθωρισμού επέτρεψαν στις κεντρικές τράπεζες να διατηρήσουν τα επιτόκια σε χαμηλά επίπεδα.

Σε σύγκριση με το 2007, ο μέσος όρος τόκων ως ποσοστό επί των εσόδων ήταν 0,3 εκατοστιαίες μονάδες χαμηλότερος το 2019.

Πράγματι, το υψηλό δημόσιο χρέος δεν περιόρισε την ικανότητα πολλών χωρών –ιδίως των προηγμένων οικονομιών– να δανείζονται για την αντιμετώπιση της κρίσης.

Όμως, ορισμένες υπερχρεωμένες αναδυόμενες αγορές και αναπτυσσόμενες οικονομίες αρχίζουν να δυσκολεύονται.

Το υψηλό και αυξανόμενο ιδιωτικό χρέος επίσης προκαλεί ανησυχία, καθώς οι χώρες προσπαθούν να μπουν σε τροχιά ανάκαμψης.

Στο παρελθόν, σε ορισμένες προηγούμενες χρηματοπιστωτικές κρίσεις, το ιδιωτικό χρέος συσσωρευόταν με ρυθμό που υπερέβαινε κατά πολύ την αύξηση του ΑΕΠ.

Επομένως, αυτό το φαινόμενο μπορεί να είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι.

Η εμπειρία του παρελθόντος δείχνει ότι μετά την πιστωτική επέκταση, η οικονομική δραστηριότητα τείνει να υποφέρει.

Εάν το ιδιωτικό χρέος των νοικοκυριών, των επιχειρήσεων ή και των δύο αποδειχθεί μη βιώσιμο, μπορεί να οδηγήσει σε πτωχεύσεις μεγάλης κλίμακας, οι οποίες ενδέχεται να απαιτήσουν κρατική παρέμβαση (bail out).

Το χρέος του ιδιωτικού τομέα μπορεί λοιπόν να δημιουργήσει έναν επιπλέον κίνδυνο για χώρες που είναι ήδη πολύ χρεωμένες.

Πηγή: bankingnews.gr