Τα επτά «μαθήματα» του ασφαλιστικού κλάδου από το 2020

Τις ισχυρές αντοχές που επέδειξε η εγχώρια ασφαλιστική βιομηχανία το 2020 απέναντι στην πανδημία καταδεικνύουν τα στοιχεία της έκθεσης της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος (ΕΑΑΕ) για την παραγωγή του προηγούμενου έτους.

Με την πτώση της παραγωγής να περιορίζεται μόλις 3,7%, με τους πελάτες των εταιρειών να εξυπηρετούνται εν μέσω πανδημίας και με τις εταιρείες να συνεχίζουν την πορεία τους με κέρδη και υψηλούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας, ξεκινά το 2021 το οποίο ωστόσο δεν αναμένεται να είναι πολύ ευκολότερο από την προηγούμενη χρονιά.

Ειδικότερα, με βάση τα στοιχεία της έκθεσης της ΕΑΕΕ και τις εκτιμήσεις παραγόντων του κλάδου, τα βασικά χαρακτηριστικά της αγοράς κατά το 2020 ήταν τα παρακάτω:

Πρώτον, η ασφαλιστική παραγωγή -επιβεβαιώνοντας τις προβλέψεις των παραγόντων της αγοράς- υποχώρησε το 2020 πολύ λιγότερο σε σχέση με την πτώση του ΑΕΠ (-3,7% έναντι περίπου -10%), επιδεικνύοντας σαφώς ισχυρότερες αντοχές σε σύγκριση με πολλούς άλλους κλάδους της ελληνικής οικονομίας.

Δεύτερον, οι απώλειες της χρονιάς καταγράφηκαν κατά το τρίμηνο Μαρτίου-Μαΐου, καθώς κατά το επτάμηνο Ιουνίου-Δεκεμβρίου του 2020 η ασφαλιστική παραγωγή κινήθηκε καλύτερα σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2019 (βλέπε στοιχεία παρατιθέμενου πίνακα). Επίσης, ανοδικά κινήθηκε η παραγωγή σε σύγκριση με το 2019 τόσο στις γενικές ασφαλίσεις, όσο και στον κλάδο ζωής κατά τη διάρκεια του δεύτερου lock down, δηλαδή κατά το δίμηνο Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου.

Τρίτον, ο κλάδος αστικής ευθύνης οχημάτων κινήθηκε για μια ακόμη χρονιά πτωτικά, επηρεασμένος από τα ανασφάλιστα οχήματα της περιόδου Μαρτίου-Απριλίου (πρώτο lock down) αλλά και από την πολιτική ορισμένων εταιρειών να προχωρήσουν σε εκπτώσεις και μειώσεις τιμολογίων. Η νέα υποχώρηση του κλάδου σε συνδυασμό με τη σημαντική πλέον συμμετοχή των διαδικτυακών πωλήσεων στη συγκεκριμένη κατηγορία καλύψεων, έχει κάνει την ασφαλιστική κάλυψη οχημάτων λιγότερο αποδοτική-θελκτική για τα δίκτυα των διαμεσολαβούντων σε σχέση με το παρελθόν.

Τέταρτον, η άνοδος της παραγωγής στις καλύψεις υγείας κατά 9,7% (κυρίως λόγω της αύξησης των σχετικών τιμολογίων) ήταν σε θέση να υπερακοντίσει τις απώλειες που προκλήθηκαν στους γενικούς κλάδους (προαναφερόμενη πτώση στα οχήματα, επιπτώσεις από την πανδημία στις ασφαλίσεις τουριστικών εταιρειών, μεταφορών, καταστημάτων λιανικής, κ.λπ.) Παρόλα αυτά, η παραγωγή του κλάδου υγείας διατηρείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα (το μέσο ελληνικό νοικοκυριό πληρώνει τα περισσότερα χρήματα στην Ευρώπη από την τσέπη του για να καλύψει σχετικές δαπάνες), φτάνοντας μόλις στα 300 εκατ. ευρώ.

Πέμπτον, στον κλάδο ζωής οι εταιρείες εστιάζουν κατά τα τελευταία χρόνια στα προϊόντα τύπου unit-linked (συνδεδεμένα με επενδύσεις), ενώ σε ότι αφορά τα κλασικού τύπου συμβόλαια (προσφέρουν ελάχιστη ετήσια εγγυημένη απόδοση) προωθούνται πλέον από ελάχιστες ασφαλιστικές εταιρείες, ενώ όσα από τα παλαιότερα λήγουν, στις πλείστες των περιπτώσεων δεν ανανεώνονται.

Έκτο, με βάση εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς, κατά την περίοδο του πρώτου lock down περισσότερο κερδισμένες (ή έστω λιγότερο χαμένες) βγήκαν οι ασφαλίσεις μέσω διαδικτύου και περισσότερο πληττόμενες ήταν οι τράπεζες (bancassurance, δυσκολία πρόσβασης των πελατών στα καταστήματα). Οι τράπεζες πάντως φαίνεται να αντεπιτέθηκαν κατά το τελευταίο δίμηνο της χρονιάς.

Έβδομο, η πορεία των συλλογικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων υποχώρησε κατά 17% ως αποτέλεσμα της γενικότερης ύφεσης που παρατηρήθηκε στην οικονομία και επηρέασε τις επιχειρήσεις. Ο συγκεκριμένος κλάδος πάντως αντιμετωπίζει ανταγωνισμό και από τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης, τα οποία σημείωσαν σημαντική ανάπτυξη μέσα στο 2020 (λόγω και των υπαρχόντων φορολογικών κινήτρων).