Κρίσιμο τεστ για το πρόγραμμα ερευνών για υδρογονάνθρακες στην Ελλάδα

Μετά την αποχώρηση της κοινοπραξίας Repsol - Energean από τις έρευνες στην Αιτωλοακαρνανία, με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένονται οι αποφάσεις των δύο εταιρειών μέσα στον Μάρτιο για τα Ιωάννινα.

Ηπαγκόσμια κρίση της αγοράς πετρελαίου αφήνει μετέωρες τις επενδύσεις στις έρευνες για υδρογονάνθρακες, με τους προσεχείς μήνες να θεωρούνται κρίσιμοι για τα επόμενα βήματα των εταιρειών που επενδύουν στις έρευνες στην Ελλάδα.  Με την αποχώρηση της κοινοπραξίας των εταιρειών Repsol και Energean από το χερσαίο οικόπεδο της Αιτωλοακαρνανίας να δίνει το στίγμα του κλίματος στην αγορά, το επόμενο διάστημα οι εταιρείες θα πρέπει να αποφασίσουν αν θα συνεχίσουν τις έρευνες.

Πριν από λίγες ημέρες, η γενική γραμματέας του ΥΠΕΝ, Αλεξάνδρα Σδούκου, ο διευθύνων σύμβουλος της Ελληνικής Διαχειριστικής Εταιρείας Υδρογονανθράκων Αριστοφάνης Στεφάτος και στελέχη των ΕΛΠΕ, Energean, Τotal, ExxonMobil και Repsol είχαν συνάντηση για το θέμα, χωρίς ωστόσο να υπάρξουν ειδήσεις από καμία πλευρά.

Την περασμένη εβδομάδα, πηγές του ΥΠΕΝ σημείωναν ότι δεν έχει «παγώσει» τίποτε. Όπως ανέφεραν, «προσπαθούμε να διευκολύνουμε εκείνους που έχουν δείξει ενδιαφέρον για να επενδύσουν στη χώρα μας, αναφορικά με τη διερεύνηση πιθανών κοιτασμάτων». Πρόσθεταν ότι οι παραχωρήσεις που έχουν εγκριθεί δίνουν κάποιες δυνατότητες στους παραχωρησιούχους κι ένα χρονικό διάστημα μέσα στο οποίο πρέπει να κάνουν συγκεκριμένες παρεμβάσεις, ωστόσο οι αποφάσεις και οι στρατηγικές αφορούν τις ίδιες τις εταιρείες. Πηγές του κλάδου, πάντως, αφήνουν έναν αστερίσκο σε σχέση με το «κάνουμε ό,τι μπορούμε» της Πολιτείας, κάνοντας λόγω για χρονοβόρες διαδικασίες στις σχετικές διαβουλεύσεις και στις αδειοδοτήσεις.

Η πρόσφατη αποχώρηση της Repsol από το μπλοκ στην Αιτωλοακαρνανία αφήνει ανοιχτό το ερώτημα αν θα αποχωρήσει και από τα Ιωάννινα και μάλιστα μέσα στον Μάρτιο η κοινοπραξία Repsol και Energean. Στελέχη του κλάδου σημειώνουν, πάντως, ότι πρόκειται για διαφορετικές περιπτώσεις: στην Αιτωλοακαρνανία η ζημιά από την αποχώρηση ήταν μόλις 7 εκατ. ευρώ, ενώ για τα Ιωάννινα έχουν ήδη δαπανηθεί 40 εκατ. ευρώ.

Μεγάλες δυσκολίες παρουσιάζουν και οι έρευνες νότια της Κρήτης σε πολύ μεγάλα θαλάσσια βάθη. Από την πλευρά της γαλλικής Total μέσω «διαρροών» έγινε γνωστό ότι δεν θα αλλάξει τίποτε στο πρόγραμμα έρευνας υδρογονανθράκων στα δύο θαλάσσια οικόπεδα δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης και η έναρξη των σεισμικών ερευνών τοποθετείται στα τέλη της φετινής χρονιάς ή στην αρχή του 2022. Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί ότι η Total κατέγραψε μεγάλες ζημιές το 2020 και αυτό ενδέχεται να αναστείλει προσωρινά τους σχεδιασμούς για έρευνες στην Ελλάδα.

Σε δύσκολη θέση βρίσκεται και η αμερικανική ExxonΜobil που συμμετέχει στην κοινοπραξία με τα ΕΛΠΕ, αφήνοντας ερωτηματικά για το αν θα μπορούσαν να προχωρήσουν οι έρευνες σε αυτό το οικονομικό κλίμα. Η ExxonMobil προχώρησε σε μεγάλη απομείωση περιουσιακών στοιχείων της και προχωράει σε δραστικές μειώσεις και στις κεφαλαιακές δαπάνες  έως και το 2025. Οι συνολικές ζημιές το 2020 ξεπέρασαν τα 22 δισ. δολάρια.

Η πανδημία έφερε τα πάνω - κάτω στις έρευνες για υδρογονάνθρακες παγκοσμίως καθώς από τη μία οι τιμές του πετρελαίου δέχτηκαν μεγάλες πιέσεις, ενώ επίσης πολλές εταιρείες αλλά και κράτη έκαναν τη στροφή σε πράσινες επενδύσεις, επιδιώκοντας να αλλάξουν το ενεργειακό τους μείγμα με μεγαλύτερη διείσδυση των ΑΠΕ. Ειδικά στην Ευρώπη, οι στόχοι που έχει θέσει η Ε.Ε. για τη μετάβαση στην «πράσινη» ενέργεια δημιουργούν αμφιβολίες για τη στήριξη που μπορούν να έχουν projects φυσικού αερίου.

Στην Ελλάδα, ωστόσο εκτός της οικονομικής πλευράς, η εξόρυξη υδρογονανθράκων αποτελεί σημαντικό ζήτημα από γεωπολιτικής πλευράς. Όπως σημειώνει το Ινστιτούτο Ενέργειας ΝΑ Ευρώπης στην Ετήσια Έκθεση του για το 2020, η διαπραγματευτική ικανότητα της χώρας περνάει από την πιθανή ύπαρξη μεγάλων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, προσθέτοντας επιπλέον επιχειρήματα στο τραπέζι της εκάστοτε εθνικής διαπραγμάτευσης με άμεσο θετικό οικονομικό αντίκτυπο. Τα οφέλη από μια μείωση της ενεργειακής εξάρτησης συνολικά είναι πολλαπλά, αφού η όλη διαδικασία προϋποθέτει αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων και δημιουργία πολλών νέων θέσεων απασχόλησης, ενώ νομοτελειακά οδηγεί σε μείωση του ιδιαίτερα υψηλού σήμερα ενεργειακού κόστους.

Όπως σημειώνεται στην έκθεση, «Οι εργασίες έρευνας υδρογονανθράκων θα είναι αποφασιστικής σημασίας τα επόμενα χρόνια, καθώς η χώρα μας οδεύει προς την πλήρη απολιγνιτοποίηση το 2028. Καθώς θα αυξάνεται η χρήση του φυσικού αερίου, με την παράλληλη απόσυρση του εγχώριου λιγνίτη, η ανεύρεση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων καθίσταται επιτακτική. Επομένως, η Ελλάδα θα πρέπει μέσα στα επόμενα χρόνια να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια παραγωγής υδρογονανθράκων, ώστε να μπορέσει σταδιακά να καλύψει μερίδιο της συνολικής ενεργειακής της κατανάλωσης».

Πηγή: businessdaily.gr - ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΖΑΦΕΙΡΟΥΛΗ