Το χρηματιστήριο προεξοφλεί την Ελλάδα του αύριο

(Πηγή: liberal.gr)

Μαίρη Βενέτη

Το σχέδιο «Ελλάδα 2.0» που καταθέσαμε στην Κομισιόν προκειμένου να απορροφήσουμε τα κονδύλια από το Ταμείο Ανάκαμψης, το διατρέχει η θέληση για ριζική αλλαγή του κράτους και του παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας. Όλοι οι λόγοι που η λίστα 170 έργων και μεταρρυθμίσεων που συνέταξαν τεχνοκράτες και όχι στελέχη του κομματικού σωλήνα, θα αποτελέσει το «άτομο» που από την ύλη του θα δημιουργηθεί ο νέος γαλαξίας του ελληνικού χρηματιστηρίου.

Η ελληνική κυβέρνηση δεν ήταν απλά από τις πρώτες χώρες που κατέθεσαν ένα εκτεταμένο πρόγραμμα προκειμένου να απορροφήσει τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, αλλά αυτό το πρόγραμμα έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από την Κομισιόν.

Η δήλωση «Η Ελλάδα έχει το καλύτερο πρόγραμμα» του ευρωβουλευτή Μάρκους Φέρμπερ εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης που συνδιοργάνωσαν δύο think tanks, το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής και το Ίδρυμα Hanns Seidel, είναι μόνο μια από τις πολλές εκδηλώσεις θαυμασμού για το ελληνικό πρόγραμμα.

Η Ελλάδα παρουσίασε ένα από τα πληρέστερα σχέδια απορρόφησης κονδυλίων χάρη σε μια επιλογή: O Πρωθυπουργός αντί να αναθέσει στα υπουργεία να κάνουν έναν κατάλογο όσων θα ήθελαν, αποφάσισε ν’αναθέσει σε μια ομάδα τεχνοκρατών εκτός του κομματικού σωλήνα να εκπονήσει ένα σχέδιο με ό, τι χρειάζεται η χώρα, προκειμένου να εξασφαλίσει ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Η ομάδα αυτή λοιπόν συνέταξε και παρουσίασε στην Κομισιόν το σχέδιο «Ελλάδα 2.0» ,παραδίδοντας την μεγαλύτερη απόδειξη όχι μόνο στην Ευρώπη, αλλά και στην παγκόσμια επενδυτική κοινότητα, ότι η Ελλάδα αποφάσισε επιτέλους να αφήσει πίσω της τα βαρίδια του παρελθόντος και να ενηλικιωθεί.

Η ελληνική αχίλλειος πτέρνα «θεραπεύεται»

H βασική αδυναμία της ελληνικής οικονομίας πριν τη νέα κρίση της πανδημίας, ήταν το επενδυτικό της κενό. Όχι μόνο εξαιτίας της ένδειας των δημοσίων επενδύσεων κατά την περίοδο της ελληνικής χρεοκοπίας και των μνημονίων, αλλά κυρίως λόγω της απουσίας των ιδιωτικών επενδύσεων.

Αυτό το κενό έρχονται να γεμίσουν τα 32 δισ. του Ταμείου Ανάκαμψης, λειτουργώντας ως το καύσιμο που θα βάλει «μπρος τη μηχανή» προκειμένου να «κυνηγήσουμε» επιπλέον 45 ως 50 δισ. ιδιωτικές επενδύσεις.

Βλέπετε στην Ελλάδα από το 2011 και μετά, οι αποσβέσεις είναι μεγαλύτερες από τις επενδύσεις, με αποτέλεσμα να έχει μειωθεί τραγικά το υπάρχον επενδυτικό κεφάλαιο.

Οι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης λοιπόν θα κινητοποιήσουν ιδιωτικές επενδύσεις μια περίοδο που η χώρα το έχει απόλυτη ανάγκη, δεδομένης της περαιτέρω πτώσης της οικονομικής δραστηριότητας εξαιτίας της πανδημίας.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, «πρέπει να αξιοποιήσουμε, να κινητοποιήσουμε και το τελευταίο ευρώ μέσα στο πρόγραμμα. Είμαστε περίπου στο μισό του ευρωπαϊκού μέσου όρου στις επενδύσεις όλα αυτά τα τελευταία χρόνια», και τελικώς τίποτε δεν μπορεί να επιτευχθεί αν αυτό δεν λυθεί».

Και αυτό ακριβώς θα λύσει η Ελλάδα τα επόμενα χρόνια: Την κάλυψη του επενδυτικού κενού.

Αν διαβάσει όμως κανείς «χωρίς φόβο και χωρίς πάθος» το σχέδιο που καταθέσαμε στην Κομισιόν, θα συνειδητοποιήσει ότι πιο σημαντικό είναι ότι η κάλυψη του κενού συνοδεύεται από τη θέληση για ριζική αλλαγή του κράτους και του παραγωγικού μοντέλου της ελληνικής οικονομίας.

Ο παραπάνω συνδυασμός σημαίνει κάτι πάρα πολύ απλό: Mια νέα Ελλάδα, μακριά από το μη βιώσιμο μοντέλο της μεταπολίτευσης, η οποία στοχεύει για πρώτη ίσως φορά στην αύξηση της απασχόλησης εκτός κρατικής μηχανής, τις ίσες ευκαιρίες και τον περιορισμό των ανισοτήτων.

Μια σύντομη ματιά στο μέλλον

Το Σχέδιο που παρουσίασε η κυβέρνηση και έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από την Ευρώπη, περιλαμβάνει τέσσερις κύριους πυλώνες: την ψηφιακή μετάβαση κράτους και επιχειρήσεων, την αύξηση των επενδύσεων έως και το ποσό των 60 δισ.ευρώ, την πράσινη οικονομία, την αύξηση της απασχόλησης και την ενίσχυση της υγείας, της παιδείας και της κοινωνικής συνοχής.

Στόχος του η αλλαγή του παραγωγικού προτύπου της χώρας και η κάλυψη του κενού έναντι των ευρωπαϊκών οικονομιών, μέσα από τα δίκτυα 5G, τη ψηφιακή διασύνδεση των νησιών, την ψηφιοποίηση των αρχείων του κράτους και τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, τις αστικές αναπλάσεις, την ενεργειακή αναβάθμιση, την σύγχρονη επαγγελματική κατάρτιση κ.α.

Η κυβέρνηση ουσιαστικά μέσα από αυτό το εθνικό σχέδιο επιδιώκει κάτι πολύ περισσότερο από ένα φιλόδοξο πρόγραμμα επενδύσεων. Επιδιώκει έναν θεμελιώδη οικονομικό και κοινωνικό μετασχηματισμό.

Συνολικά το σχέδιο περιλαμβάνει μια λίστα 170 έργων και μεταρρυθμίσεων και θα χρηματοδοτηθεί με τα 18,2 δισ. ευρώ των επιδοτήσεων και τα 12,7 δισ. των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης και θα συμπληρωθεί από ιδιωτικά κεφάλαια για να κινητοποιήσει συνολικά 57,4 δισ. ευρώ.

Στο τέλος της ημέρας, θα δημιουργηθούν 180.000 θέσεις εργασίας έως το 2026, το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 7 ποσοστιαίες μονάδες και οι ιδιωτικές επενδύσεις θα αυξηθούν τουλάχιστον κατά 20%, σε έναν εμφανή στόχο να καλύψουμε μέρος του πολύτιμου εδάφους που χάσαμε –πέριξ του 30% του ΑΕΠ- την πικρή δεκαετία της κρίσης χρέους στην Ελλάδα.

Είμαστε μήπως πολύ αισιόδοξοι;

Ίσως.

Όμως πότε εισέρρευσαν στην Ελλάδα τόσα δισ. ευρώ σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα;

Πότε υπήρξε εθνικό σχέδιο καταρτισμένο από τεχνοκράτες προκειμένου όχι μόνο να απορροφηθούν τα ευρωπαϊκά κονδύλια, αλλά οι κρατικοί πόροι να προσελκύσουν και ιδιωτικές επενδύσεις;

Αν αναζητάτε χωρίς αποτέλεσμα ένα ανάλογο παράδειγμα στην σύγχρονη ελληνική ιστορία, τότε ίσως να δικαιολογήσετε την αισιοδοξία της στήλης.

Ας μιλήσουμε με αριθμούς

Το χαμηλότερο κόστος χρηματοδότησης για υψηλότερες δημόσιες επενδύσεις -τα δάνεια θα φέρουν παρεμφερή επιτόκια με εκείνα των εκδοτών του πυρήνα της ΕΕ -θα συμβάλει στη μείωση των δεικτών δημόσιου χρέους.

Η μεσοπρόθεσμη δυνητική ανάπτυξη όμως είναι αυτή που θα εξασφαλίσει περαιτέρω τη δημοσιονομική βιωσιμότητα. Οι δαπάνες για δημόσιες επενδύσεις, αναμένεται να φέρουν δημοσιονομικό πολλαπλασιαστή πάνω από το 1 και ως εκ τούτου, θα λειτουργήσουν ως δημοσιονομικό εργαλείο για τη μείωση του δείκτη δημόσιου χρέους / ΑEΠ. Σε απλά ελληνικά, αυξάνοντας το ΑΕΠ μικραίνουμε τον επίμαχο λόγο δημόσιο χρέος/ΑΕΠ και αυξάνουμε την φερρεγγυότητα μας.

Πράγματι, τόσο η Τράπεζα της Ελλάδας όσο και οι διεθνείς οργανισμοί προβλέπουν ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 4% για φέτος, παρά το γεγονός ότι κρίση από την πανδημία του κορονοϊού, κάλυψε όλο το πρώτο τρίμηνο του 2021.

Πόσο πιθανές είναι αυτές οι προβλέψεις: Eξαιρετικά πιθανές,  με μια προϋπόθεση όμως, η οποία χαιρόμαστε που ακούγεται ολοένα και περισσότερο από ελληνικά χείλη: Η ορθή αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης θα πρέπει να παραμείνει προσανατολισμένη σε έργα και μεταρρυθμίσεις. Αυτό ήταν το επίκεντρο της χτεσινής έκθεσης του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας Γιάννη Στουρνάρα, σχετικά με τις προοπτικές ανάκαμψης της οικονομίας.

Η προϋπόθεση αυτή είναι η συνισταμένη που θα μετατρέψει τους κοινοτικούς πόρους σε ουσιαστική «βάση εκτόξευσης» για την ελληνική οικονομία καθώς αναμένεται να προκαλέσουν οικονομική μεγέθυνση της τάξης 3,5% του ΑΕΠ σε μέση ετήσια βάση ως το 2030.

Όσον αφορά το 2021 τώρα, τις ίδιες εκτιμήσεις με την ΤτΕ έχει δώσει και η ΕΕ από τον Φεβρουάριο, ενώ για το έτος του 2022 αναμένει αύξηση έως και 5% του ΑΕΠ, με πολλούς αναλυτές να περιμένουν οι εαρινές εκτιμήσεις του Μαΐου να αναθεωρηθούν προς τα πάνω.

Στις αντίστοιχες προβλέψεις του ΔΝΤ που θα δημοσιοποιηθούν αυτές τις μέρες, αναμένονται ακόμα πιο αισιόδοξες εκτιμήσεις, με τον ελληνικό ρυθμό ανάκαμψης να προσεγγίζει το 4% φέτος, με προοπτικές μεγαλύτερης επιτάχυνσης το 2022, έτος κατά το οποίο θα βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη τα έργα και οι μεταρρυθμίσεις του Ταμείου Ανάκαμψης.

Μάλιστα, το Ταμείο αναμένεται να ανακοινώσει εκτιμήσεις για ισχυρή ανάκαμψη στο δεύτερο εξάμηνο με αποκορύφωμα το τέταρτο τρίμηνο του 2021 με ανάπτυξη κοντά στο 7% του ΑΕΠ, με δεδομένο πάντα την απρόσκοπτη ολοκλήρωση του εμβολιαστικού προγράμματος.

Για την ευεγερτική μακροοικονομική επίδραση του ελληνικού σχεδίου Ανάκαμψης μίλησε χτες και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας κατά την παρουσίαση του σχεδίου στις Διαρκείς Επιτροπές Οικονομικών Υποθέσεων και στην Ειδική Διαρκή Επιτροπή Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Βουλής. Πώς αποτιμά ο κ.Σταϊκούρας την ορθή υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου για το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας; Ως δημοσιονομικό χώρο για την περαιτέρω μείωση φόρων και εισφορών για νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Και τι σημαίνει αυτό για το οικονομικό περιβάλλον της Ελλάδας; Ένα ακόμα φιλικότερο περιβάλλον για την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας.

Όπως σημείωσε ο υπουργός Οικονομικών, το Εθνικό σχέδιο εξασφαλίζει συμπληρωματικότητα και σημαντικές συνέργειες με τα επιχειρησιακά προγράμματα στο πλαίσιο των άλλων ταμείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Συγκεκριμένα, τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης θα λειτουργήσουν συμπληρωματικά με το νέο Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης για την Προγραμματική Περίοδο 2021 – 2027, και τα τομεακά και περιφερειακά επιχειρησιακά του προγράμματα, καθώς και με τα κονδύλια της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής.

Τα τρία αυτά εργαλεία θα δημιουργήσουν το μεγάλο big bang της ελληνικής οικονομίας, καθώς θα συνεισφέρουν το μεγαλύτερο μέρος των επενδυτικών κεφαλαίων για τα επόμενα 9 έτη φτάνοντας συνολικά τα 72 δισ. ευρώ.

Όπως είπε και ο υπουργός Οικονομικών: «Με απλά λόγια, για κάθε 1 ευρώ που θα αποδίδουμε στην Ευρώπη, θα εισπράττουμε 4,6 ευρώ μέσω του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου και του Ταμείου Ανάκαμψης».

Big Bang στο ελληνικό χρηματιστήριο

Πριν 7 μήνες γράφαμε ότι η Ελλάδα επιστρέφει δυναμικά στην παγκόσμια οικονομική σκηνή.

Σήμερα θα τολμήσουμε να πούμε ότι η Ελλάδα ετοιμάζεται να πάρει τη θέση της δίπλα στις ανεπτυγμένες χώρες. Τι σημαίνει αυτό για τον καθρέπτη του οικονομικού γίγνεσθαι της χώρα μας, το ελληνικό χρηματιστήριο; Ότι ζεσταίνει τις μηχανές του, προκειμένου να απομακρυνθεί από τη πρόσφατη μίζερη πορεία του ως μακρινός δορυφόρος των ευρωπαϊκών και των υπόλοιπων διεθνών αγορών.

Όσοι βέβαια δεν ασχολούνται με δείκτες αλλά με εταιρείες, ήδη έχουν αντιληφθεί την ενηλικίωση μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων της χώρας, οι οποίοι όχι μόνο αναλαμβάνουν διεθνή έργα με αξιώσεις έναντι παγκόσμιων κολοσσών, αλλά ξεχωρίζουν για την τεχνογνωσία τους, την ποιότητα προϊόντος και την ταχύτητα παράδοσης των έργων.

Εταιρείες όπως για παράδειγμα η Μytilineos, ο Όμιλος Gek Terna, ο όμιλος ΤITAN, ο ΟΤΕ, ο όμιλος Viohalco, κ.α, αφουγκράστηκαν έγκαιρα το κύμα των ESG κριτηρίων και της ενεργειακής μετάβασης, με αποτέλεσμα να φιγουράρουν σήμερα σε διεθνείς δείκτες ή να είναι έτοιμες να ενταχθούν σε αυτούς και με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους να ξεχωρίζουν έναντι διεθνών καταξιωμένων ανταγωνιστών.

Τη λαμπρή πορεία τους όχι μόνο όσον αφορά τον κύκλο εργασιών και την κερδοφορία, αλλά και τις αποδόσεις που έχουν ήδη δώσει στους πιστούς μετόχους τους, θα έχουν σιγά σιγά τη δυναμική να ακολουθούν όλο και περισσότερες εταιρείες του ελληνικού χρηματιστηρίου, καθώς το οικονομικό περιβάλλον της χώρας μετατρέπεται σιγά σιγά σε γόνιμη γη όπου κάθε δέντρο θα έχει τις συνθήκες να καρποφορήσει. Αρκεί να υπάρχει προϊόν ή υπηρεσία ουσίας και ικανή ομάδα να τρέξει ένα ρεαλιστικό αλλά εμπνευσμένο business plan.

Ανεξάρτητα λοιπόν από το αν η αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων ή η αύξηση της φορολογίας των επιχειρηματικών κολοσσών στις ΗΠΑ, χρησιμοποιηθούν κάποια στιγμή ως αφορμή μιας διεθνούς διόρθωσης, συνθήκη που θα έχει σαφή αντανάκλαση και στο ελληνικό χρηματιστήριο, αυτό που έχει σημασία είναι ότι η Ελλάδα μπήκε στα ραντάρ των διεθνών επενδυτικών χαρτοφυλακίων και θα παραμείνει εντός της εμβέλειας τους.

Όσοι επιλέγουν μετοχικές επιλογές με ποιότητα ισολογισμών, προοπτικές ανάπτυξης λόγω ορατού κύκλου εργασιών τα επόμενα έτη, στοχευμένο business plan και ικανό management να το «τρέξει», το μόνο που έχουν να φοβηθούν είναι η πρόωρη αποβίβαση τους....

Μια εικόνα ισούται με χίλιες λέξεις...