Ήταν 20 Φεβρουαρίου του 2020, όταν ο Γενικός Δείκτης του Χρηματιστηρίου της Αθήνας, βρέθηκε για τελευταία φορά πάνω από τις 900 μονάδες. Την ημέρα εκείνη, πριν ακόμη βρεθεί το πρώτο κρούσμα στην Ελλάδα, οι ανησυχίες για τη διάδοση του κορωνοϊού, ξεκινούσαν τη μεγάλη πτώση της χρηματιστηριακής αγοράς. Μέσα σε λίγες μέρες, στις 17/3/2020, ο Γενικός Δείκτης βρέθηκε στις 469,55 μονάδες, χάνοντας περίπου το 50% της αξίας του, μέσα σε 16 συνεδριάσεις.
Τώρα, ο επόμενος στόχος της αγοράς είναι οι 1.000 μονάδες. Η τελευταία φορά που ο Γενικός Δείκτης είχε τιμή πάνω από το επίπεδο αυτό ήταν η 8/12/2014, δηλαδή την ημέρα που η τότε Κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόωρη έναρξη των διαδικασιών για την εκλογή νέου Προέδρου της Δημοκρατίας. Όμως, η πρώτη φορά που ο δείκτης βρέθηκε πάνω από τις 1.000 μονάδες, ήταν πριν από 31 χρόνια, στις 4/5/1990, λίγες μέρες μετά τη νίκη του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, στις εκλογές της 8ης Απριλίου 1990. Σε όλο το κόσμο, κανείς άλλος βασικός χρηματιστηριακός δείκτης, δεν έχει ποτέ βρεθεί σε προ 30ετίας επίπεδα. Αυτό είναι ακόμη ένα μέτρο της καταστροφής που συντελέστηκε στη χρηματιστηριακή μας αγορά στα 12 τελευταία χρόνια.
Αντίθετα, ο αμερικανικός δείκτης Dow Jones, μέσα στις 50 πρώτες συνεδριάσεις του έτους, πέτυχε 18 νέα ιστορικά ανώτερα ρεκόρ. Μάλιστα, στις 12/4/2021, ο Dow Jones βρισκόταν κατά 81,5% ψηλότερα, σε σχέση με το χαμηλό της 23/3/2020 (18.592 μονάδες), της πτώσης του κατά τη διάρκεια των πρώτων εβδομάδων της πανδημίας. Ο κύριος δείκτης των μετοχών τεχνολογίας, Nasdaq, έχει πετύχει 12 νέα ανώτερα ρεκόρ κατά το 2021, ενώ από την 23/3/2020, έχει κερδίσει ποσοστό 101,9%. Η ταχύτητα αυτής της ανόδου προβληματίζει και, με δεδομένο ότι, η ανοδική ορμή των δεικτών, σε μεγάλο βαθμό, οφείλεται σε άνοδο του δανεισμού για αγορά μετοχών (leverage), εκφράζονται φόβοι για τη μορφή που θα έχει η πτώση, όταν αυτή επέλθει.
Έρχεται η εποχή που, ο τραπεζικός κλάδος, ο οποίος έχει μεγάλο μερίδιο της ευθύνης για την κατάρρευση της χρηματιστηριακής αγοράς κατά τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, θα αποτελέσει, όπως έκανε επί δεκαετίες, το “όχημα” για την ανοδική κίνηση της χρηματιστηριακής αγοράς. Η σημαντική βελτίωση της ποιότητας των στοιχείων του ενεργητικού των τραπεζών, θα επιτρέψουν στον κλάδο να λειτουργήσει πιο αποτελεσματικά, εξέλιξη που θα προκαλέσει ωφέλειες, στην εθνική οικονομία, στους μετόχους και στο Χρηματιστήριο. Η ομαλοποίηση στη συμπεριφορά των τραπεζικών μετοχών, θα συμβάλλει στη σταδιακή επιστροφή στο Χρηματιστήριο, ενός μεγάλου αριθμού ελλήνων επενδυτών.
Βεβαίως, ο χειρισμός της αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου από τη διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς και η νέα καταστροφή των μετόχων, συνιστά ένα πολύ μεγάλο βήμα προς τα πίσω, στην προσπάθεια επαναφοράς ελλήνων -και ενδεχομένως και ξένων- επενδυτών στη χρηματιστηριακή αγορά, δεδομένου ότι, η εξέλιξη αυτή ήταν εξαιρετικά αιφνίδια και οι λόγοι που προβλήθηκαν, δε συμβαδίζουν με σειρά παλαιότερων δηλώσεων για την πορεία της τράπεζας και την εξέλιξη της διαδικασίας μείωσης των προβληματικών της δανείων.
Επιστροφή των ήπιων πληθωριστικών προσδοκιών σε παγκόσμια κλίμακα αναφέρουν οι αναλυτές της Alpha Bank, στο τελευταίο εβδομαδιαίο οικονομικό Δελτίο. Κατά το προηγούμενο έτος, το εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο των ονομαστικών και πραγματικών επιτοκίων ανά τον κόσμο, ως αποτέλεσμα των στρατηγικών ποσοτικής χαλάρωσης των κεντρικών τραπεζών, διατήρησαν τις αξίες των περιουσιακών στοιχείων σε υψηλά επίπεδα, ωστόσο, δεν πυροδότησαν τον πληθωρισμό, με αποτέλεσμα ο τελευταίος να μην υπερβεί τους τεθέντες στόχους των κεντρικών τραπεζών. Δείτε το δελτίο εδώ.
Παρά την πτώση που προκλήθηκε στην κερδοφορία των επιχειρήσεων κατά το 2020, με βάση τις μέχρι σήμερα ανακοινώσεις, αλλά και τις προβλέψεις μας, η συνολική μερισματική απόδοση της αγοράς, αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ του 2,9% και του 3,5%, δείκτης ο οποίος είναι από τους υψηλότερους στην Ευρώπη. Και βεβαίως, το ποσοστό αυτό υπολογίζεται με βάση το σύνολο των μετοχών της αγοράς. Αν υπολογιστεί μόνο με βάση τις εταιρίες που διανέμουν μέρισμα, γίνεται ακόμη ψηλότερο.
Το στοιχείο αυτό, πρέπει να αποτελέσει ένα από τα μεγαλύτερα επιχειρήματα για την προσέλκυση επενδυτών στο Χρηματιστήριο, καθώς, τα τραπεζικά επιτόκια σήμερα είναι, στην πράξη, μηδενικά. Το ελληνικό Χρηματιστήριο δείχνει να έχει παράδοση σε μερισματική απόδοση υψηλότερη αυτής των ευρωπαϊκών μετοχών, όμως, σε παλαιότερες εποχές, η φαινομενικά υψηλή μερισματική απόδοση των ελληνικών μετοχών καλύπτονταν από τους υψηλότερους ρυθμούς πληθωρισμού. Σήμερα που ο ρυθμός πληθωρισμού στην Ελλάδα είναι αρνητικός, η μερισματική απόδοση, έστω και στο επίπεδο του 2,9%, αποκτά μία διαφορετική σημασία.
Η μη αναμενόμενη επιμήκυνση των περιοριστικών μέτρων για την οικονομία, κατά το α’ τρίμηνο του έτους, περιορίζει τις εκτιμήσεις που είχαν διατυπωθεί για την εξέλιξη της κερδοφορίας των εισηγμένων εταιριών, κατά το 2021. Αυτό είναι ένα αρνητικό στοιχείο, το οποίο άλλωστε προκάλεσε και την πτώση της χρηματιστηριακής αγοράς κατά το μήνα Ιανουάριο. Βέβαια, αν οι εξελίξεις μέχρι τότε είναι ομαλές, ο περιορισμός των εκτιμήσεων για την κερδοφορία του 2021, ωφελεί τις εκτιμήσεις για την κερδοφορία του 2022, αφού τότε, θα εμφανιστεί μεγάλη διαφορά μεταξύ των αποτελεσμάτων του α’ τριμήνου του 2022, σε σχέση με το α’ τρίμηνο του 2021. Όμως, αυτή είναι απλά μια εντύπωση που προκαλείται από “τεχνικούς” λόγους. Η ουσία είναι ότι χάθηκε μία ακόμη μεγάλη περίοδος για μια σειρά επιχειρήσεων -και αυτό είναι αρνητικό.
Η πανδημία, κάλυψε μία σωρεία προβλημάτων στην οικονομία και, σε συνδυασμό με την ευρωπαϊκή χρηματοδοτική παρέμβαση, έδωσε την ευκαιρία στην Κυβέρνηση, να συμπαρασταθεί προς τις ελληνικές επιχειρήσεις και το τμήμα της κοινωνίας που πλήττεται περισσότερο. Παράλληλα, η κυβέρνηση πήρε μία -σύντομη- διορία, προς το παρόν μέχρι και το 2022, να αποφύγει την επαναφορά της μνημονιακής υποχρέωσης εμφάνισης υψηλών δημοσιονομικών πλεονασμάτων. Έτσι, το (πρωτογενές) έλλειμμα του Προϋπολογισμού θα ξεπεράσει φέτος το 7,0%, χωρίς να υπάρξει κάποια άμεση επίπτωση, από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την κυβέρνηση και τη χώρα.
Όμως, οι τακτικές ανακοινώσεις του υπουργείου των Οικονομικών, φανερώνουν ότι, αφενός μεν έχει μειωθεί η φοροδοτική ικανότητα της οικονομίας, ενώ έχει μειωθεί και η εισπραξιμότητα φόρων που παλαιά δεν εμφάνιζαν προβλήματα στην είσπραξή τους. Τί θα γίνει από το 2023, όταν θα επανέλθει η υποχρέωση εμφάνισης πλεονασμάτων; Πώς θα μπορέσει,έστω να ισοσκελιστεί, ο Προϋπολογισμός; Ας μην ξεχνάμε ότι, μετά την αναστολή των κυβερνητικών σχεδίων για πρόωρες εκλογές, το 2023 θα είναι η χρονιά πραγματοποίησης εκλογών. Οι οποίες μάλιστα θα διεξαχθούν με το σύστημα της απλής αναλογικής, κάτι που σημαίνει ότι η περίπτωση εκλογής αυτοδύναμης κυβέρνησης είναι εξαιρετικά χαμηλή. Και τότε, τί θα γίνει στην περίπτωση αυτή; Η χώρα θα οδηγηθεί σε νέες εκλογές, με εκλογικό σύστημα το οποίο θα επιτρέπει το σχηματισμό κυβερνήσεων με μικρότερες πλειοψηφίες, όμως, η οικονομία θα έχει διαταραχθεί.
Όσο πιο κοντά έρχεται το 2023 και το σενάριο των εκλογών με απλή αναλογική, οι επενδυτές του εξωτερικού θα ανησυχούν. Παράλληλα, έως τότε θα έχουν διακοπεί οι αγορές ομολόγων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ενδεχομένως θα έχει δαπανηθεί τμήμα ή και το σύνολο του αποθεματικού “μαξιλαριού” και ο διεθνής πληθωρισμός ίσως έχει κινηθεί υψηλότερα. Αυτό θα σημαίνει ότι η χώρα θα αντιμετωπίσει -και πάλι- δυσκολίες στις διεθνείς αγορές, ενώ είναι βέβαιο ότι το κόστος δανεισμού θα είναι υψηλότερο.
Οι παραπάνω σκέψεις, αναδεικνύουν ένα πρόβλημα που προς το παρόν δεν είναι εμφανές, όμως θα αρχίσει να απασχολεί τη χρηματιστηριακή αγορά, σε μερικούς μήνες, όταν η περιπέτεια της πανδημίας θα έχει κοπάσει και δε θα καταλαμβάνει τόσο χώρο στην καθημερινή μας ενημέρωση. Και, μετά το καλοκαίρι του 2022, οι ανησυχίες αυτές θα αρχίσουν να εκδηλώνονται ανοιχτά. Εκτός βέβαια εάν, μέχρι τότε, προκηρυχθούν πρόωρες εκλογές, που θα προσπαθήσουν να λύσουν το πρόβλημα της σταθερής διακυβέρνησης, ένα χρόνο νωρίτερα.
Επιστροφή στα περιεχόμενα (
εδώ)
Αποστολή άρθρου
Εμφάνιση εκτύπωσης
Προβολή ώς Plain Text
Σχολιάστε το άρθρο