Βρέθηκε το φάρμακο για τον πληθωρισμό

Εδώ και δύο μήνες η FED σταμάτησε να ενημερώνει για τον δείκτη Μ2*. Συνεπώς δεν μπορούμε να γνωρίζουμε την ποσότητα δολαρίων που έχουν πρόσφατα διαχυθεί στο σύστημα, αλλά με βάση τα τελευταία δεδομένα, ήταν πολύ μεγάλη. Μέσα σε ένα χρόνο αυξήθηκε 27%. Παρ' όλα αυτά πληθωρισμός, τουλάχιστον επίσημα, δεν έχει εμφανιστεί. Τι στο καλό συμβαίνει;

Η μέχρι τώρα απουσία πληθωριστικών πιέσεων από την εκτεταμένη δημιουργία νέου χρήματος αποδίδεται σε κυρίως δύο λόγους:

α) Στην αυξημένη παραγωγικότητα που έχει προέλθει από τις τεχνολογικές βελτιώσεις. Η βιομηχανική υποδομή λειτουργεί κάτω από τις πραγματικές της δυνατότητες. Αν υπάρξει παραπάνω ζήτηση, μπορεί να παραχθούν άμεσα. Η τεχνολογία είναι εγγενώς αποπληθωριστική. Με λιγότερη προσπάθεια, λιγότερες εργατοώρες, παράγονται περισσότερα. Συνεπώς τα αγαθά φτηναίνουν καθώς κοστίζουν λιγότερο.

β) Στην περιορισμένη κυκλοφοριακή ταχύτητα του χρήματος, που βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο που έχει βρεθεί ιστορικά. Η ανασφάλεια που νιώθει ο κόσμος λόγω της πανδημίας για την επόμενη ημέρα, μαζί με τους περιορισμούς στις μετακινήσεις, έχει οδηγήσει πολλά από τα χρήματα που προηγουμένως κυκλοφορούσαν στην αγορά δημιουργώντας αξία, να λιμνάζουν στους τραπεζικούς λογαριασμούς.

Ένα χαρτονόμισμα μπορεί να γράφει 10 δολάρια, αλλά αν αλλάξει 5 φορές χέρια σε μια ημέρα, οι συναλλαγές που πραγματοποίησε αξίζουν 50 δολάρια (10$ Χ 5 φορές). Αυτή είναι μια από τις ιδιότητες του χρήματος που το ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα αγαθά. Μια μακαρονάδα στο εστιατόριο μπορείς να τη φας μόνο μία φορά, όμως τα 10 δολάρια που θα δώσεις θα συνεχίσουν το ταξίδι τους σε διαφορετικούς προορισμούς. Αν όμως είχε μείνει αποθηκευμένο σε κάποιο τραπεζικό λογαριασμό, η συμμετοχή του στην οικονομική δραστηριότητα θα είναι μηδαμινή.

Οι Κεντρικές Τράπεζες έχουν κυρίαρχο έλεγχο στην ποσότητα του χρήματος, αλλά πολύ μικρότερο στην ταχύτητα, επειδή εκείνη εξαρτάται κυρίως από την ψυχολογία. Θεωρητικά, η κυκλοφοριακή ταχύτητα θα επανέλθει, αργά ή γρήγορα. Μόνο που τότε η ποσότητα των χρημάτων που θα κυκλοφορεί, θα είναι πολύ μεγαλύτερη από της προ Covid-19 περιόδου. Τότε, όπως ισχυρίζονται πολλοί, θα πρέπει να αναμένουμε έκρηξη του πληθωρισμού.

Η λύση

Μην ανησυχείτε, όμως, η λύση βρέθηκε: οι περισσότεροι φόροι. Έχει εκφραστεί πλέον ανοικτά η επιθυμία της αμερικανικής κυβέρνησης (εκείνης που δίνει τον τόνο στις υπόλοιπες) να αυξήσει τους φορολογικούς συντελεστές στις Ηνωμένες Πολιτείες από 21% σε 28%.

Η επίσημη δικαιολογία είναι πως χρειάζονται περισσότερα έσοδα, προκειμένου να χρηματοδοτήσουν έργα υποδομής τρισεκατομμυρίων. Δεν φαίνεται όμως τόσο πειστικός αυτός ο λόγος. Η διοχέτευση ρευστότητας από την κρίση του 2008 δεν σταμάτησε ποτέ. Ξεκίνησε ως έκτακτη παρέμβαση και έχει μετατραπεί σε χρόνια εξάρτηση, έναν επικίνδυνο εθισμό. Μέχρι τώρα συνέλεγαν όλο και περισσότερα φορολογικά έσοδα κάθε χρόνο, ωστόσο συνέχιζαν να ξοδεύουν ακόμα περισσότερα σχεδόν κάθε χρόνο, διευρύνοντας το έλλειμμα.

Από πού θα βρουν τα χρήματα τότε οι κυβερνήσεις, αν όχι από φόρους; Από εκεί που τα βρίσκουν μέχρι τώρα: θα τα δημιουργούν οι Κεντρικές Τράπεζες. Οι κυβερνήσεις εκδίδουν ομόλογα -δηλαδή δάνεια- και αν δεν βρεθούν πρόθυμοι επενδυτές να τα αγοράσουν, τα απορροφά η Κεντρική Τράπεζα. Κάπως έτσι παίζεται το «παιχνίδι» μέχρι τώρα, για αυτό και τα επιτόκια έχουν μείνει σε αφύσικα μηδενικά επίπεδα. Εξαιτίας των επεμβάσεων των Κεντρικών Τραπεζών παγκόσμια.

Πολλοί υποψιάζονται πως άλλο είναι το πραγματικό σκεπτικό πίσω από την απόφαση: Ότι αν επιβληθούν επιπλέον φόροι, θα περιοριστεί η διάθεση για κατανάλωση. Άρα αυτό θα σημαίνει μειωμένη ζήτηση για τα προϊόντα, που αποτελεί τον βασικό παράγοντα πληθωρισμού. Ήρθε η ώρα να πληρώσουμε τον λογαριασμό της εκτεταμένης εκτύπωσης χρήματος. Δωρεάν γεύμα δεν υπάρχει και πολύ περισσότερο, δωρεάν χρήμα.

Πηγή: euro2day.gr

Βασίλης Παζόπουλος