Πώς θα τρέξουν τα νέα μεγάλα σιδηροδρομικά έργα των 3,3 δισ. ευρώ

Την εκκίνηση της νέας γενιάς μεγάλων σιδηροδρομικών έργων αναμένεται να ανακοινώσει την ερχόμενη εβδομάδα η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Έτσι εντός του Ιουλίου αναμένεται να βγει στον αέρα ένα μεγάλο πακέτο διαγωνισμών, ύψους άνω των 3,3 δισ. ευρώ.

Πρόκειται, όπως είπε ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, Κώστας Καραμανλής, στο συνέδριο του Economist για τα Logistics την περασμένη εβδομάδα, για το "μεγαλύτερο σχέδιο σιδηροδρομικών έργων που έχει εφαρμοστεί ποτέ στη χώρα”. Το μεγάλο στοίχημα, όμως, είναι πώς αυτά τα έργα θα τρέξουν ξεπερνώντας τις παθογένειες του παρελθόντος που προκαλούσαν καθυστερήσεις και επιπλέον κόστη, κάτι το οποίο αποτελεί και προαπαιτούμενο από την Κομισιόν για να εγκρίνει τη χρηματοδότησή τους.

Στο επίκεντρο αναμένεται να βρεθούν οι συνδέσεις των λιμανιών με το σιδηροδρομικό δίκτυο με στόχο να έχει δημιουργηθεί ένα νέο σιδηροδρομικό δίκτυο το οποίο θα ενώνει την Πάτρα με την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και να καταλήγει στα βόρεια σύνορα της χώρας. Παράλληλα, προωθείται η σύνδεση του δικτύου με τα λιμάνια του Λαυρίου και της Ραφήνας, που εκκρεμούν εδώ και χρόνια.

Ειδικότερα στο πακέτο των νέων έργων, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνονται: Οι συνδέσεις του "Ελ. Βενιζέλος" με τα λιμάνια Ραφήνας και Λαυρίου, προϋπολογισμού 300 και 380 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, η ολοκλήρωση της γραμμής Ρίο-Πάτρα με μερική υπογειοποίηση (προϋπολογισμού 514 εκατ. ευρώ), η σύνδεση Θεσσαλονίκη-Καβάλα-Τοξότες (1,3 δισ. ευρώ), το τμήμα Αλεξανδρούπολη-Ορμένιο με προϋπολογισμό 815 εκατ. ευρώ και τέλος η σύνδεση του 6ου προβλήτα του λιμανιού της Θεσσαλονίκης (22 εκατ. ευρώ).

Νέο μοντέλο

Ο σιδηρόδρομος βρίσκεται πολύ πίσω σε σχέση με το οδικό δίκτυο, το οποίο έχει αναβαθμιστεί σημαντικά μετά από ένα μπαράζ έργων που υλοποιήθηκε τα τελευταία χρόνια. Η μέχρι τώρα πορεία της χώρας στον τομέα των σιδηροδρομικών υποδομών χαρακτηρίζεται εξόχως προβληματική, κάτι το οποίο έχει προκαλέσει σκεπτικισμό στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη χρηματοδότηση νέων έργων.

Είναι χαρακτηριστικό πως η απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων την περίοδο 2012-2019 ξεπέρασε τα 1,7 δισ. ευρώ, όμως τα περισσότερα από τα σιδηροδρομικά έργα που χρηματοδοτήθηκαν και συμβασιοποιήθηκαν εκείνο το διάστημα, δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί.

Τα έξι μεγάλα σιδηροδρομικά έργα έχουν ενταχθεί στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο Μεταφορών και για αυτά η χώρα μας μπορεί να αντλήσει περί τα 3-5 δισ. ευρώ από το CEF2 και το καινούργιο ΣΕΣ. Για να γίνει αυτό πραγματικότητα, όμως, θα πρέπει να παρουσιαστεί ένα συνεκτικό πλάνο με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και κινήσεις που θα πείσουν την Κομισιόν πως τα λάθη και οι ελλείψεις του παρελθόντος δεν θα επαναληφθούν.

Τρεις παρεμβάσεις

Ένα σημαντικό ζήτημα που καλείται να λύσει το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών είναι το προβληματικό σύστημα ΟΣΕ-ΕΡΓΟΣΕ. Στο υπουργείο Υποδομών έχει δημιουργηθεί ειδική επιτροπή για την αναδιάρθρωση της λειτουργίας των δύο οργανισμών, η οποία πλέον συνεδριάζει σε εβδομαδιαία βάση. Στόχος, σύμφωνα με πληροφορίες, είναι να υπάρξει διακριτός ρόλος για τον ΟΣΕ που θα τρέχει τα έργα ανάταξης, αναβάθμισης και συντήρησης του δικτύου και για την ΕΡΓΟΣΕ που θα αναλαμβάνει τα νέα έργα.

Μια ακόμη σημαντική αλλαγή είναι ο τρόπος δημοπράτησης των νέων σιδηροδρομικών έργων. Αρχικά θα καταργηθούν οι ξεχωριστές εργολαβίες και κατατμήσεις και πλέον τα έργα θα δημοπρατούνται ενιαία. Έτσι δεν θα αναλαμβάνει ένας ανάδοχος την κατασκευή των γραμμών, άλλος τη σηματοδότηση και άλλος την ηλεκτροκίνηση. Και αυτό διότι όπως έχει αποδειχτεί πολλές φορές στο παρελθόν οδηγεί σε καθυστερήσεις οι οποίες είναι και πολύ δύσκολο να αποφευχθούν, καθώς πολλές φορές ο ένας ανάδοχος έριχνε το φταίξιμο στον άλλο.

Τέλος, τα νέα μεγάλα έργα θα δημοπρατηθούν με τη μέθοδο του ανταγωνιστικού διαλόγου, ο οποίος σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου Υποδομών προσφέρεται για τη δημοπράτηση μεγάλων και πολύπλοκων έργων. Έτσι, ξεκινώντας, από τον Αύγουστο, οι εταιρείες θα κληθούν να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για κάθε διαγωνισμό και στη συνέχεια να συμμετάσχουν σε διάλογο βάσει του οποίου θα καταρτιστούν τα τελικά τεύχη δημοπράτησης των έργων με αποτέλεσμα οι εργασίες να ξεκινούν με έτοιμες μελέτες.

Του Κώστα Κετσιετζή

Πηγή: capital.gr