Πόσο πιθανή είναι μια ανατροπή του ρυθμού ανάπτυξης

Εξαιρετικά σημαντική από πλευρά μακροοικονομικών ανακοινώσεων είναι η τρέχουσα εβδομάδα καθώς από σήμερα ξεκινάει η διήμερη σύσκεψη της Fed, ενώ αναμένουμε την ανακοίνωση του ΑΕΠ στις ΗΠΑ στις 29/7 και στην Ευρωζώνη στις 30/7.

H συνεδρίαση του Ιουνίου της Fed χαρακτηρίστηκε από ένα πανηγυρικό κλίμα νίκης απέναντι στον κορονοϊό, εντούτοις η εξάπλωση της μετάλλαξης Δέλτα και η στασιμότητα των εμβολιασμών σε αρκετές χώρες αναμένεται να αλλάξουν τον τόνο στις ανακοινώσεις της Τετάρτης.

Η ανησυχία για μια πιθανή νέα επιβράδυνση της ανάπτυξης δεν αποκλείεται να ωθήσει τους αξιωματούχους της Fed σε μια συνέντευξη Τύπου με αρκετά πιο ήπιες εκτιμήσεις, ειδικά μετά τα πρόσφατα στοιχεία της ομοσπονδιακής τράπεζας του Σικάγο που κατέδειξαν το φρένο της αμερικανικής οικονομίας μέσα στον Ιούνιο, με τον δείκτη οικονομικής δραστηριότητας να υποχωρεί στις 0,09 μονάδες από τις 0,26 μονάδες που ήταν τον Μάιο.

Στον αντίποδα βέβαια τα στοιχεία για τον τομέα μεταποίησης που ανακοινώθηκαν την Παρασκευή συνεχίζουν να καταδεικνύουν ισχυρή ανάπτυξη. Στις ΗΠΑ, ο δείκτης μεταποίησης PMI παρουσίασε τον Ιούλιο μη αναμενόμενη ενίσχυση στις 63,1 μονάδες έναντι εκτίμησης για 62 μονάδες.

Ωστόσο, τα στοιχεία για τον τομέα των υπηρεσιών παρουσίασαν υποχώρηση στις 59,8 μονάδες έναντι της εκτίμησης για 64,5 μονάδες, προφανώς εξαιτίας της εκ νέου εξάπλωσης της πανδημίας λόγω της μετάλλαξης Δέλτα.

Όλα δείχνουν ότι η ισχυρή πιθανότητα για επιβράδυνση της ανάπτυξης κατά το τρίτο και τέταρτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους θα είναι το κύριο θέμα των συζητήσεων, καθώς οι διαταραχές της παραγωγής συνεχίζονται λόγω της έλλειψης πρώτων υλών, σε πολλά μεγάλα εμπορικά λιμάνια η κατάσταση εξακολουθεί να είναι χαοτική είτε λόγω της πανδημίας είτε λόγω των καιρικών συνθηκών, ενώ πολλές εταιρείες αναγκάζονται να κλείσουν γραμμές παραγωγής λόγω έλλειψης προσωπικού ή πρώτων υλών ή και των δύο.

Οι διαταραχές στην παραγωγή και τον ανεφοδιασμό της αγοράς, σε συνδυασμό με την έξαρση της πανδημίας σε πολλές περιοχές και τη στασιμότητα των εμβολιαστικών προγραμμάτων στην ουσία έχουν εμβολίσει τις προσδοκίες για την ταχεία έξοδο των οικονομιών από την κρίση της πανδημίας, με πολλούς αναλυτές να έχουν αρχίσει να αλλάζουν τις εκτιμήσεις τους.

Το ερώτημα λοιπόν είναι αν οι αξιωματούχοι της Fed θα αποφασίσουν να διαφοροποιηθούν από τις εκτιμήσεις των αναλυτών και αν ενδέχεται να τροποποιήσουν ελαφρώς το κείμενο των αποφάσεων προκειμένου να αποτυπώνεται η πρόθεση ότι στους επόμενους μήνες θα ξεκινήσει ο σχεδιασμός για σταδιακή απόσυρση της ιδιαιτέρως επεκτατικής νομισματικής πολιτικής.

Η άποψη της στήλης είναι ότι θα αποφύγουν αριστοτεχνικά να δώσουν ένα χρονικό ορόσημο απόσυρσης της ρευστότητας ακριβώς λόγω της ανησυχίας ότι οι προοπτικές του ρυθμού ανάπτυξης θα εμβολιστούν για δεύτερη φορά από την πανδημία. Πιθανότατα λοιπόν η Fed να κρατήσει στάση αναμονής και να μεταθέσει από το φθινόπωρο και μετά τη λήψη σημαντικών αποφάσεων για το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων, ώστε να έχει καλύτερη διαμορφωμένη εικόνα για τις συνθήκες που διαμορφώνονται στην οικονομία.

Αν πράγματι έχουμε την Τετάρτη μια τέτοια εξέλιξη, τότε οι όποιες ανησυχίες για την πορεία της οικονομίας θα υπερκεραστούν από τις προσδοκίες για συνέχιση της αθρόας ρευστότητας από τις Κεντρικές Τράπεζες. Εν ολίγοις, για άλλη μια φορά και προς τέρψιν των επενδυτών οι αγορές πιθανότατα να διαχωρίσουν την πορεία τους από το οικονομικό γίγνεσθαι, αρκεί να πάρουν από τους αξιωματούχους της Fed την εγγύηση ότι θα συνεχιστεί η υποστηρικτική νομισματική πολιτική.

Άλλωστε οι μέχρι τώρα εταιρικές επιδόσεις εξακολουθούν να δίνουν αέρα στα πανιά της επενδυτικής ψυχολογίας, καθώς κινούνται υψηλότερα από τις προβλέψεις. Από το 24% των εταιρειών του δείκτη S&P 500 που έχουν ανακοινώσει αποτελέσματα, το 88% έχει παρουσιάσει καλύτερες από τις αναμενόμενες επιδόσεις.

Υπόψιν όμως ότι πρόκειται για τα αποτελέσματα του β’ τριμήνου. Πόσο εύκολο είναι να διατηρηθεί τόσο υψηλά ο πήχης το γ' τρίμηνο, βάση της πορείας που έχουν πάρει τα επιδημιολογικά δεδομένα και του πληθωρισμού, ο οποίος αποδεικνύεται κάτι παραπάνω από επίμονος;

Γιατί είμαστε απαισιόδοξοι για την βραχυπρόθεσμη πορεία της οικονομικής ανάπτυξης

Πέραν των δεικτών PMI , των δεικτών οικονομικής δραστηριότητας και τα δεδομένα από την αγορά εργασίας, είναι ένα πλήθος μακροοικονομικών ενδείξεων που μας προβληματίζει. Για παράδειγμα δείτε τον δείκτη εμπιστοσύνης των κατασκευαστών κατοικιών Ιουλίου, ο οποίος υποχώρησε στο χαμηλότερο 11-μήνου, αποτυπώνοντας την αποκλιμάκωση της αισιοδοξίας τόσο των κατασκευαστών όσο και των επίδοξων αγοραστών, εξαιτίας της απογείωσης των τιμών των κατοικιών, λόγω του αυξημένου κατασκευαστικού κόστους και της μειωμένης προσφοράς.

Και μιας και μιλάμε για την άνοδο των τιμών, να υπενθυμίσουμε ότι στη Γερμανία εκτοξεύτηκε στο 8,5% τον Ιούνιο ο δείκτης τιμών παραγωγού. Μια τιμή που συνιστά και το υψηλότερο επίπεδο από τον Ιανουάριο του 1982, την περίοδο της δεύτερης πετρελαϊκής κρίσης. Σε συνδυασμό με τον δείκτη τιμών καταναλωτή, το άνω νούμερο μας παραπέμπει σε ένα μελλοντικό επίπεδο πληθωρισμού στην χώρα πέριξ του 3,1% από 2,3% που είναι τώρα.

Δεν είναι όμως μόνο οι μακροοικονομικοί δείκτες που μας προβληματίζουν. Η πανδημία συνεχίζει να παραλύει τις εφοδιαστικές αλυσίδες ανά τον κόσμο.

Σε πολλά λιμάνια ειδικά της Ασίας η κατάσταση είναι σχεδόν χαοτική, ενώ η εκτεταμένη διασπορά του κορονοϊού έχει πλήξει τον ανεφοδιασμό των εμπορικών πλοίων σε προσωπικό, με πάνω από 100.000 ναυτικούς να βρίσκονται «εγκλωβισμένοι» προκαλώντας νέες θρομβώσεις στις εμπορικές αρτηρίες καθώς το 90% του παγκόσμιου εμπορίου γίνεται μέσω θαλάσσης.

Οι πλημμύρες ανά τον κόσμο προκαλούν επιπλέον εμφράγματα στην διακίνηση των αγαθών. Στην Κίνα για παράδειγμα διεκόπηκαν οι γραμμές μεταφοράς άνθρακα και λιγνίτη από τις περιοχές των ορυχείων στις μεγάλες βιομηχανικές μονάδες ηλεκτρικού ρεύματος, ενώ και στην Γερμανία οι οδικές μεταφορές έχουν διαταραχθεί σοβαρά αυξάνοντας τον ρυθμό των καθυστερήσεων στη μεταφορά εμπορευμάτων κατά 15% σε εβδομαδιαία βάση.

Τα έντονα καιρικά φαινόμενα σε συνδυασμό με την αναζωπύρωση της πανδημίας αρχίζουν ήδη να επηρεάζουν τη λειτουργία των παραγωγικών μονάδων μεγάλων πολυεθνικών ομίλων κάποιοι από τους οποίους αναγκάζονται να διακόψουν τη λειτουργία μονάδων τους λόγω της έλλειψης πρώτων υλών και ανταλλακτικών.

Την ίδια στιγμή από το μέτωπο των καταναλωτών, μέσα σε δύο εβδομάδες μειώθηκε κάθετα το ποσοστό εκείνων που δηλώνουν πως δεν ανησυχούν όταν βρίσκονται σε δημόσια μέρη, σύμφωνα με μελέτη της Civic Science. Αν η τάση αυτή συνεχιστεί, όπως αναφέρει και η Bank of America, τότε είναι πολύ πιθανό να δούμε μείωση στο επίπεδο δαπανών.

Συνοψίζοντας, η διήμερη συνεδρίαση της Federal Reserve λαμβάνει χώρα κάτω από τις εξής συνισταμένες:

-ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων

-ραγδαία αύξηση των τιμών

-ραγδαία αύξηση των προβλημάτων στις εφοδιαστικές αλυσίδες

-αύξηση των προβλημάτων στις παραγωγικές μονάδες.

Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, προφανώς και θα συνεχίσει να αγοράζει κρατικά ομόλογα αξίας 120 δις δολαρίων μηνιαίως και θα διατηρήσει τα επιτόκια κοντά στο μηδέν, κόντρα σε ολοένα και περισσότερα μέλη της που θεωρούν ότι οι πληθωριστικές πιέσεις επιβάλλουν μια αλλαγή πολιτικής. Από ότι φαίνεται, η Fed θα σπρώξει το κουβαδάκι τουλάχιστον μέχρι τον Σεπτέμβριο, προκειμένου να μην ταράξει τον κόσμο των αγορών και να δώσει χρόνο στους εμβολιασμούς να δράσουν ως ο από μηχανής θεός που θα ανατρέψει την εικόνα στην οικονομική πορεία.

Μαίρη Βενέτη

Πηγή: liberal.gr