Η "επιστροφή" του δείκτη Nikkei, μετά από 31 χρόνια

Ήταν στις αρχές του 1989 όταν -μεταπτυχιακός φοιτητής στις ΗΠΑ, τότε- σε μια σελίδα του περιοδικού Fortune, διάβαζα ένα άρθρο για τις τιμές των ακινήτων στην Ιαπωνία. Μια φωτογραφία του άρθρου, επεικόνιζε ένα τετράγωνο κόκκινου χρώματος, εμβαδού μίας τετραγωνικής ίντσας (1 ίντσα = 2,54 εκατοστά), ενώ στο σχόλιο αναφερόταν ότι, ένα κομμάτι γης, ίσο με μία τετραγωνική ίντσα, στο κέντρο του Τόκιο, είχε τιμή 150 δολάρια! Επαγωγικά, υπολόγισα ότι, η τιμή πώλησης ενός τετραγωνικού μέτρου, χώρου γραφείων, στο Τόκιο, έφτανε στα 232.500 δολάρια ΗΠΑ! Το στοιχείο αυτό, συν τη διαρκή ανατίμηση του γιεν, την αύξηση του δείκτη Nikkei και την τεράστια ρευστότητα των ιαπωνικών επιχειρήσεων, έδειχαν ότι στην Ιαπωνία του 1989, είχε δημιουργηθεί η “φούσκα του αιώνα”!

Αυτό που στις προηγούμενες δεκαετίες ονομάστηκε ως το “οικονομικό θαύμα της Ιαπωνίας”, ήταν η ανάπτυξη ενός σημαντικού έθνους, σταδιακά από τη δεκαετία του 1950, έως τα τέλη της δεκαετίας του 1980, ανάπτυξη που, στην περίοδο 1986 έως το 1989, σημείωσε φρενήρεις ρυθμούς, κατάσταση που οξύνθηκε λόγω της υπερβολικής νομισματικής χαλάρωσης και της πιστωτικής επέκτασης. Αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία μιας κατάστασης “φούσκας” στην αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων, η οποία, όπως ήταν φυσιολογικό, έσπασε και έβαλε την Ιαπωνία σε μία δραματική ύφεση διάρκειας τριών δεκαετιών.

Δείτε το διάγραμμα διαδραστικά, εδώ.

Η Ιαπωνία βίωσε τρεις δεκαετίες στασιμότητας: Πτώση του ΑΕΠ, αρνητικούς ρυθμούς πληθωρισμού, κατάρρευση των τιμών των ακινήτων, των μετοχών και του συνόλου των περιουσιακών στοιχείων, δημογραφική γήρανση και υποχώρηση από τη θέση της δεύτερης μεγαλύτερης οικονομίας στον κόσμο. Ακόμη και αν η οικονομική ανάπτυξη επιταχυνθεί στο μέλλον, θα απαιτηθούν πολλές δεκαετίες, ώστε να βρεθεί η Ιαπωνία, στη θέση που βρισκόταν, στο παγκόσμιο στερέωμα, πριν από το σπάσιμο της “φούσκας”.

Μετά από μία θεαματική άνοδο στις δεκαετίες του 1960 και 1970, στις αρχές του 1980 (4/1/1980), η τιμή του δείκτη Nikkei βρισκόταν στις 6.560,16 μονάδες. Στην τελευταία συνεδρίαση της δεκαετίας (29/12/1989), η τιμή του είχε εκτοξευθεί (στην ιστορικά υψηλή τιμή) των 38.915,87 μονάδων, κερδίζοντας 493,2%! Όμως, η τιμή της 29/12/1989, έμελλε να καταστεί η “κορυφή”, απ’ όπου ξεκίνησε η πολυετής κατάρρευση.

Δείτε το διάγραμμα διαδραστικά, εδώ.

Το χαμηλότερο σημείο της πορείας πτώσης του Nikkei ήταν οι 7.059,77, στις 10/3/2009, δηλαδή, τη μέρα που τα χρηματιστήρια βρέθηκαν στη χαμηλότερη τιμή τους, λόγω της μεγάλης κρίσης του 2008. Στο σημείο εκείνο, ο Nikkei υποχωρούσε, από το “υψηλό” του 1989, κατά 81,9%, μία πτώση, που μόνον ο ελληνικός δείκτης ξεπέρασε κατά το 2012 και το 2016.

Στις 8/9/2021, ο δείκτης, βρέθηκε ξανά, για πρώτη φορά μετά από την 2/8/1990 (δηλαδή, μετά από περισσότερα από 31 χρόνια), πάνω από το επίπεδο των 30.000 μονάδων.

Γιάννης Σιάτρας

Επιστροφή στα περιεχόμενα, εδώ.