Σε ποιες εισηγμένες «παίζει» πρόγραμμα αγοράς ιδίων μετοχών

Το κατά πόσο η ενεργοποίηση του προγράμματος αγοράς ιδίων μετοχών από μια εταιρεία μπορεί να αποτελέσει από μόνη της «βαρόμετρο» για την πορεία μια εισηγμένης, αναμφίβολα είναι ένα ερώτημα που τίθεται στην αγορά. Πλην όμως, το buyback δεν παύει να αποτελεί μια μορφή στήριξης, είτε σε δύσκολες περιόδους (γενικότερα για τη χρηματιστηριακή αγορά ή και ειδικότερα για την εισηγμένη και τα επιχειρηματικά της πλάνα) είτε ακόμα και σε περιόδους στις οποίες το ΧΑ κινείται σε χαλαρές στροφές και οι συναλλαγές είναι χαμηλές.

Η «κουβέντα» για την αγορά ιδίων μετοχών, η οποία δεν είναι βέβαια καινούργια στα χρηματιστηριακά θέματα, επανήλθε και λόγω της πρόσφατης απόφασης της ΤΙΤΑΝ να προχωρήσει σε αγορές ιδίων τίτλων έως του ποσού των 10 εκατ. ευρώ (με τρέχουσες τιμές, πάνω από 500 χιλ. τεμάχια δυνητικά), όπως ανέδειξε και προχτές το insider.gr.

Βέβαια, στο ταμπλό παρατηρούνται τέτοιου είδους κινήσεις και από άλλες εισηγμένες μεγάλου βεληνεκούς, δηλαδή του «FTSE 25», με τις χαρακτηριστικότερες περιπτώσεις, και λόγω ονόματος, να είναι αυτές του ΟΤΕ, της Μυτιληναίος, της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ή της Τέρνα Ενεργειακή παλιότερα, η Motor Oil, οι οποίες προχωρούν συχνότατα σε αγορά ιδίων μετοχών είτε στηρίζοντας τον τίτλο είτε δίνοντας «σήμα» ότι είναι… παρούσες εάν και εφόσον χρειαστεί και πάντα στο μέτρο του δυνατού και του εφικτού. Ενώ σε άλλες περιπτώσεις μπορεί να έχει προέλθει αγορά από στελέχη, βασικούς μετόχους ή μέλη Δ.Σ. (π.χ. σε Lamda, Sarantis, ELVALHALCOR κ.α.).

Πάντως, αποφάσεις για αγορές ιδίων μετοχών ή και ενεργοποίηση τέτοιων προγραμμάτων έχουν παρατηρηθεί και σε άλλες εισηγμένες, από τη μεσαία ή χαμηλότερη κεφαλαιοποίησης, ανάμεσα στις οποίες διακρίνονται και οι  Πλαστικά Θράκης, CNL CAPITAL, FOURLIS, Space, ΚΡΙ ΚΡΙ, QUEST, Profile, Τεχνική Ολυμπιακή, Ευρωπαϊκή Πίστη, Παπουτσάνης, Inform Λύκος, BriQ Properties, CPI, Πετρόπουλος, Πλαίσιο, Autohellas, Μοτοδυναμική, Autohellas κ.α. που ίσως αδικούμε μη αναφέροντας τα ονόματά τους.

Πάντως, δεν είναι σε όλες τις περιπτώσεις σημαντικό το μέγεθος των μετοχών του buyback ώστε να ενισχύσει τη συναλλακτική δραστηριότητα ενώ βασικό ζητούμενο είναι και να γίνονται οι αγορές ιδίων (και οι στηρίξεις μελών των εταιρειών) σε κρίσιμες στιγμές και όχι απλά για τις εντυπώσεις, αν και βέβαια υπάρχουν όρια στην ημερήσια δυνατότητα αγοράς ιδίων, έτσι ώστε η σχετική διαδικασία να μην μπορεί να αποτελέσει μέσο χειραγώγησης της χρηματιστηριακής αγοράς.

Να σημειωθεί ότι κάποιες εισηγμένες έχουν αποκτήσει διόλου ευκαταφρόνητο «πακέτο» ιδίων μετοχών (π.χ. Μυτιληναίος σχετικά κοντά στο 5%), άλλες έχουν ακυρώσει στο πρόσφατο παρελθόν μικρότερα ποσοστά προς όφελος και των μετόχων (π.χ. πρόσφατα η Autohellas), άλλες προσφέρουν ως bonus τα χαρτιά σε στελέχη και άλλες μπορούν να εμπλουτίσουν ένα ενδεχόμενο placement με αυτές τις μετοχές (παλιότερα ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή και άλλες περιπτώσεις).

Για να προχωρήσει μια εισηγμένη σε διαδικασία απόκτησης ιδίων μετοχών, απαιτείται η έγκριση της γενικής συνέλευσης, χωρίς να είναι δεσμευτική προς τη διοίκηση να προχωρήσει οπωσδήποτε σε τέτοια κίνηση, ενώ δεν επιτρέπεται το ποσοστό αυτό να υπερβαίνει το 10% του μετοχικού κεφαλαίου. Η γενική συνέλευση παρέχει στο διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας τη δυνατότητα αγοράς ιδίων μετοχών έως και του 10% του μετοχικού της κεφαλαίου για χρονικό διάστημα έως και 24 μηνών και εντός συγκεκριμένου εύρους τιμών.

Βέβαια, στο παρελθόν έχουν καταγραφεί και περιπτώσεις που οι αγορές ιδίων μετοχών αποδείχτηκε ότι τελικά έγιναν σε τιμές υψηλότερες, που στη συνέχεια έφεραν ζημιά στους μετόχους, ωστόσο, αυτό δεν αλλάζει τη φιλοσοφία μιας τέτοιας κίνησης που σχετίζεται και με την παροχή στήριξης.

Γενικότερα πάντως, με τις αποδόσεις σε καταθέσεις και κάποια assets να είναι από… μηδενικές έως μικρές, και με τους επενδυτές να αναζητούν «με το τουφέκι» ακόμα και μερισματικές αποδόσεις της τάξεως του 3% με 5%, ενδεχομένως τέτοιου είδους προγράμματα να έχουν οφέλη για τις εταιρείες και τους μετόχους. Ιδίως αν συνδυάζονται και με αγορές από στελέχη τους, ένδειξη ότι πιστεύουν στις προοπτικές και την αξία της εισηγμένης.

Αξίζει όμως να αναφέρουμε ότι τέτοιες πρακτικές παρατηρούνται κατά κύριο λόγο σε μεγάλες και εύρωστες χρηματιστηριακές αγορές, όπως στις ΗΠΑ όπου όμως και εκεί έχουν υπάρξει αντιδράσεις για αθρόες αγορές από εταιρείες που «φουσκώνουν» αποτιμήσεις και «τρώνε» διαθέσιμα, και δευτερευόντως στην Ευρώπη που έχει πιο αυστηρές προδιαγραφές. Η Ελλάδα και το ΧΑ αναμφίβολα απέχουν από τα διεθνή δεδομένα, ωστόσο, κάθε εταιρεία που προχωρά σε αγορές ιδίων στην εγχώρια κεφαλαιαγορά όλο και «κερδίζει» θετικά σχόλια από το επενδυτικό κοινό αλλά και αναβαθμισμένη θέση.

Γιώργος Παπακωνσταντίνου

Πηγή:insider.gr