I love this game!

Οι παλαιότεροι, θα θυμάστε το σλόγκαν που είχε δημιουργηθεί στις ΗΠΑ, στα μέσα της δεκαετίας του 1990, από το ΝΒΑ (National Basketball Association), για να “προμοτάρει” το άθλημα του μπάσκετμπολ: I love this game!

Το σλόγκαν αυτό, χρησιμοποιήθηκε ευρύτατα, από τους “παίκτες” του Χρηματιστηρίου της Αθήνας, στα τέλη εκείνης της δεκαετίας, όταν το Χρηματιστήριο μοίραζε λεφτά. Τότε, όλοι ...αγαπούσαν το “χρηματιστηριακό παιχνίδι”!

Μερικοί από μας όμως, παραμείναμε στο “παιχνίδι” αυτό, ακριβώς επειδή το αγαπάμε πραγματικά. Και αυτές τις μέρες, καταλαβαίνουμε γιατί το αγαπάμε. Όχι επειδή μοιράζει λεφτά (μακάρι να μοίραζε), αλλά επειδή είναι συναρπαστικό και απρόβλεπτο! Επειδή, σε τέτοιες στιγμές, όπως αυτές που βιώνουμε τώρα, οι δείκτες αλλάζουν πρόσημο διαρκώς. Επειδή, στις αγορές, μιλάνε για τη μετάλλαξη Omicron, αλλά στο μυαλό τους έχουν τις κινήσεις της FED -αλήθεια, ποιός ενδιαφέρεται για την Omicron; Επειδή, όσοι καταφέρνουν να επιβιώσουν, κερδίζουν. Και δεν είναι μόνον το κέρδος που συγκινεί, προκαλεί και ενδιαφέρει, αλλά είναι η “πρόκληση”. We love this game.

Χθες, δύο ώρες πριν από το κλείσιμο των αγορών, οι αμερικανικοί δείκτες, κατέρρευσαν και από το +1,5% βρέθηκαν στο -1,5%. Επειδή, λέει, εντοπίστηκε το πρώτο κρούσμα σε αμερικανικό έδαφος, λες και πίστευε κανείς ότι δε θα βρισκόταν! Και σήμερα, τα αμερικανικά παράγωγα ανέβαιναν το πρωί, για να πέσουν στη συνέχεια, όταν ανακοινώθηκε ο αριθμός των νέων επιδομάτων ανεργίας, τα οποία υπήρξαν καλύτερα από τα αναμενόμενα, κάτι που σημαίνει ότι η οικονομία των ΗΠΑ είναι ισχυρή, αλλά αυτό τελικά προκάλεσε πτώση των αμερικανικών δεικτών, επειδή η ισχυρή αγορά εργασίας, θα αποτελέσει έναν ακόμη λόγο για να αυξήσει τα επιτόκια η FED, ίσως πιο σύντομα απ’ ότι αναμένεται.

Όλο αυτό το σκηνικό, μου θυμίζει τις μέρες προετοιμασίας για την έκδοση του πρώτου τεύχους του ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ, πριν από 31 ολόκληρα χρόνια. Δείτε το εξώφυλλό του και διαβάστε το αρχικό μας, εισαγωγικό σημείωμα, που -ειδικά αυτό το διάστημα- είναι πέρα για πέρα επίκαιρο (εδώ).

Οι αγορές, αναμένουν -με το δικό τους τρόπο- τα επιστημονικά πορίσματα, για το τί ακριβώς είναι η μετάλλαξη Omicron και πώς θα επηρεάσει τη διεθνή οικονομία. Αυτό θα δείξει εάν θα υπάρξουν νέα περιοριστικά μέτρα και το πώς και ποιοί επιχειρηματικοί κλάδοι θα ευνοηθούν ή θα βλαφθούν. Αλλά και το πότε η FED θα κάνει τις κινήσεις της.

Όλη αυτή η φιλολογία και η “τριβή” είναι θετικά στοιχεία. Επειδή ό,τι και αν συμβεί, δε θα έρθει ξαφνικά. Οι αγορές απεχθάνονται τις ξαφνικές εξελίξεις, όπως για παράδειγμα πριν μερικές μέρες, όταν εμφανίστηκε -από το πουθενά- η νέα μετάλλαξη, από τη Μποτσουάνα (δεν είχε ακόμη λάβει επίσημη ονομασία). Και βεβαίως, δεν προεξοφλείται μόνον η Omicron, αλλά και οι κινήσεις της FED. Έτσι, όταν αυτές θα αποφασιστούν, δε θα ξαφνιάσουν κανέναν. Παράλληλα, αρχίζει να μη μας εκπλήσσει το γεγονός ότι, πυκνώνουν τα άρθρα γνώμης, σε πολλά σοβαρά και έγκυρα έντυπα, που αναφέρουν ότι, η FED έχει καθυστερήσει να αυξήσει τα επιτόκιά της και αυτό προκαλεί βλάβη στην οικονομία, αφού ο πληθωρισμός αφήνεται να κινείται ανεξέλεγκτος. Ας μην εκπλαγούμε λοιπόν, αν έρθει η στιγμή που, η -μετά από χρόνια- στροφή της FED, οδηγήσει τις αγορές σε ...άνοδο, αφού με τον τρόπο αυτό, η πολιτική των κεντρικών τραπεζών θα έχει μεγαλύτερο νόημα και θα είναι περισσότερο ρεαλιστική!

Τη νευρικότητα της αγοράς, τη δείχνει και ο δείκτης VIX (εδώ). Νωρίτερα μέσα στη μέρα, ο “δείκτης του φόβου” (Volatility Index), κινούνταν ανοδικά, παρά την άνοδο των αμερικανικών παραγώγων. Αυτό συνέβαινε επειδή, ο VIX, δε μετράει την άνοδο ή την πτώση, αλλά τη “μεταβλητικότητα”, ή με πιο απλά λόγια, τη νευρικότητα στις αγορές. Και όταν έχει τιμές πάνω από “20”, σημαίνει ότι, τα νεύρα είναι “τεντωμένα”. Και όταν έχει τιμές που πλησιάζουν στο “30”, σημαίνει ότι είναι τόσο τεντωμένα, που μπορεί να “χυθεί αίμα” στις αγορές.

Οι αγορές περιμένουν εξελίξεις. Δε μας ενοχλεί να καθυστερήσουν οι οποιεσδήποτε εξελίξεις. Επειδή, με τον τρόπο αυτόν, όταν οι εξελίξεις θα συμβούν, οι αγορές θα έχουν, σε μεγάλο βαθμό, εκτονωθεί.

Τη νευρικότητα αυτή, τη βλέπουμε βέβαια και στην ελληνική αγορά, η οποία αλλάζει κάθε τόσο πρόσημο και αδυνατεί να πάρει κατεύθυνση.

Γενικά, θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας ότι, η Ελλάδα, ως χώρα που εξαρτάται από τον τουρισμό, δεν “περνάει καλά” με όλη αυτή την κατάσταση που δημιουργεί η Omicron, ενώ παράλληλα, ο θόρυβος που γίνεται με τους ανεμβολίαστους, χαλάει τη φήμη της χώρας στο εξωτερικό. Γι’ αυτό άλλωστε και η σκληρή γραμμή της Κυβέρνησης που κατέληξε στον υποχρεωτικό εμβολιασμό. Δεν πρέπει να συνεχίζεται η εικόνα (που προκύπτει από τη μεγάλη θνησιμότητα) ότι η Ελλάδα παραμένει μία επικίνδυνη χώρα.

Η αγορά βρίσκεται σε μία κρίσιμη φάση. Δε νομίζουμε ότι είναι απαραίτητα και επικίνδυνη. Εκτιμούμε ότι, αν ξεπεραστεί η νευρικότητα της περιόδου, τα πράγματα θα επανέλθουν στην ομαλότητα και οι εξελίξεις, μπορεί να μην είναι το ίδιο εύκολες και θετικές, όπως εκτιμούσαμε πριν από την εμφάνιση της Omicron, όμως, θα είναι διαχειρίσιμες.

Εκτιμούμε ότι η “νευρικότητα” θα συνεχιστεί για αρκετές ακόμη μέρες. Συχνά, η νευρικότητα στις αγορές, έχει αρνητική κατάληξη. Με βάση όσα γνωρίζουμε μέχρι σήμερα, εκτιμούμε ότι, η τρέχουσα περίπτωση, δε θα εξελιχθεί αρνητικά.