Το (μεγάλο) ερώτημα, γύρω από το χρόνο της αναβάθμισης της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας

Αγώνα συντήρησης και διατήρησης δυνάμεων, διεξάγει, εδώ και καιρό, η ελληνική χρηματιστηριακή αγορά. Πέραν των όσων γίνονται στο εξωτερικό, υπάρχουν μερικά βασικά ζητήματα που προβληματίζουν τους επενδυτές του Χρηματιστηρίου. Ποιά είναι αυτά;

Η όξυνση της πανδημίας, για μία ακόμη φορά, προκαλεί προβληματισμούς, αν και κατά την εκτίμησή μας, όχι τόσο σημαντικά, όσο στο παρελθόν. Εν τούτοις, αυτό μπορεί εύκολα να μεταβληθεί και να υπάρξουν εξελίξεις που θα καταλήξουν να βλάψουν την οικονομία. Προς το παρόν, είμαστε επιφυλακτικοί σχετικά με το τί μπορεί να συμβεί.

Βασικό στοιχείο που απασχολεί τις αγορές, είναι οι εξελίξεις από το εξωτερικό και κυρίως, αυτές που έχουν να κάνουν με την επίδραση των διεθνών αγορών από τον περιορισμό των προγραμμάτων “ποσοτικής χαλάρωσης” (άσχετα αν κατά το τελευταίο διάστημα έχουν λάβει άλλες ονομασίες) και με τη φάση αύξησης των επιτοκίων στην οποία θα εισέλθουμε κατά το 2022.

Ουδείς μπορεί να γνωρίζει πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στις αγορές του εξωτερικού. Εν τούτοις, όπως έχουμε αναφέρει αρκετές φορές -με ιδιαίτερη αναφορά και στο τεύχος 235- εκτίμησή μας είναι ότι, μάλλον δε θα πρέπει να αναμένουμε κάποιες σημαντικές αρνητικές εξελίξεις.

Εκτιμούμε ότι το πρόβλημα της χρηματιστηριακής μας αγοράς εντοπίζεται στο εσωτερικό. Και ότι, αυτή τη φορά, το πρόβλημα δεν είναι τόσο οικονομικό, όσο πολιτικό. Τί εννοούμε;

Θα θυμάστε το σχόλιο που είχαμε δημοσιεύσει έναν προβληματισμό, την επόμενη των εσωτερικών εκλογών του κόμματος ΚΙΝΑΛ (δείτε εδώ). Με βάση το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών αυτών, αλλά και τα όσα έγιναν κατά τις δύο τελευταίες εβδομάδες, εκτιμούμε ότι το ενδεχόμενο μίας σοβαρής αναδιάταξης του εκλογικού σκηνικού στην Ελλάδα, είναι υψηλό.

Ας δούμε μερικές παραμέτρους:

1) Η πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας, παραμένει χαμηλή και βρίσκεται δύο “κλίμακες” κάτω από τη λεγόμενη “επενδυτική βαθμίδα”, δηλαδή το επίπεδο που ένα κρατικό ομόλογο είναι “αξιόλογο για επένδυση”. Η πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας, σε γενικές γραμμές, καταλήγει να χαρακτηρίζει κάθε επενδυτικό εργαλείο και κάθε επένδυση στη χώρα.

2) Η γενικότερη προσδοκία είναι ότι, η απόσταση των δύο κλιμάκων θα καλυφθεί στις αξιολογήσεις που θα πραγματοποιήσουν οι μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης, από τον Ιανουάριο του 2022, έως και το Μάρτιο του 2023, ώστε να “προβιβαστούμε” στην επενδυτική βαθμίδα, από την άνοιξη του 2023.

3) Παράλληλα με την πιστοληπτική “αναβάθμιση” της χώρας, θα αναβαθμιστεί και το Χρηματιστήριο της χώρας, σε “αναπτυγμένη αγορά”.

4) Όπως πολλές φορές έχει τονίσει ο Πρωθυπουργός, οι επόμενες εκλογές θα πραγματοποιηθούν στο τέλος της τετραετίας, δηλαδή, στις αρχές του καλοκαιριού του 2023 -ενδεχομένως, σήμερα δε θα μπορούσε να γίνει και διαφορετικά. Οι εκλογές θα γίνουν με το σύστημα της απλής αναλογικής. Με βάση τη σημερινή πολιτική και κομματική εικόνα, δεν προβλέπεται να υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Παράλληλα όμως, ουδεμία πρόβλεψη μπορεί να γίνει για τις έδρες που θα μπορούσε να πάρει κάθε κόμμα.

5) Θεωρείται πολύ πιθανό να προκηρυχθούν νέες εκλογές, μετά από αυτές του καλοκαιριού του 2023.

6) Κατά πάγια πρακτική, οι οίκοι αξιολόγησης δεν προχωρούν σε μεταβολές των αξιολογήσεών τους, σε προεκλογικές περιόδους, ή σε περιπτώσεις που προβλέπουν ότι θα υπάρξει πολιτική “δυσλειτουργία”. Συνεπώς, είναι αμφίβολο εάν θα υπάρξει αναβάθμιση της θέσης της χώρας το 2022, αλλά ακόμη και την άνοιξη του 2023. Αν μάλιστα, υπάρξει πολιτική “περιπέτεια” μετά τις εκλογές του 2023, ίσως η αναβάθμιση αναβληθεί μέχρι το 2024.

7) Οι οίκοι αξιολόγησης, θεωρούν -και θυμούνται- ότι εξαπατήθηκαν από τις ελληνικές κυβερνήσεις των ετών 2004-2009, οπότε και θέριεψαν τα greek statistics (οι ψευδείς ανακοινώσεις των τότε κυβερνήσεων για την πορεία των δημοσιονομικών μεγεθών), κάτι που τους στοίχισε σε φήμη.

8) Οι οίκοι αξιολόγησης, έχουν αποκρούσει κάθε προηγούμενη προσπάθεια της κυβέρνησης, κατά το τρέχον έτος, για να προχωρήσουν σε αναβάθμιση του επενδυτικού προφίλ της χώρας. Δε μπορούμε να γνωρίζουμε πώς θα αντιδράσουν σε περίπτωση άσκησης πίεσης από τους ευρωπαϊκούς φορείς.

9) Η χώρα, έχει εξασφαλισμένη μία “λογική χρηματοδότηση” κατά τα έτη 2022 και 2023, από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, μέσω της αναπλήρωσης των τίτλων που λήγουν.

Από τα παραπάνω, εκτιμούμε ότι προκύπτει ένα μείζον θέμα, που -ενδεχομένως- ανατρέπει το σχεδιασμό της ελληνικής κυβέρνησης και τις ελπίδες των επενδυτών του ελληνικού Χρηματιστηρίου: Πότε θα γίνει η αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας;

Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι πολύ σημαντική για την εξέλιξη της χρηματιστηριακής αγοράς.

Αν η απάντηση βρίσκεται στη μετά το καλοκαίρι του 2023 περίοδο, είναι μεν αρνητικό για τη χρηματιστηριακή αγορά, αλλά δεν είναι καταστροφικό. Θα υπάρξει άνοδος της αγοράς, αλλά θα είναι πιο ήπια.