Γιατί τα υψηλά επιτόκια ευνοούν τις τράπεζες και τις ασφαλιστικές;

Με ενδιαφέρον διαβάσαμε άρθρο του capital.gr, όπου παρατίθενται τα κύρια σημεία χρηματοοικονομικής ανάλυσης της Citi, με τίτλο: “Καταιγίδα ή ράλι; Τι θα φέρει στις ευρωπαϊκές μετοχές η αύξηση των επιτοκίων της Fed – Οι 15 τίτλοι που θα εκτοξευθούν” (δείτε εδώ). Η ανάλυση, προσπαθεί να σκιαγραφήσει το περιβάλλον στις χρηματοοικονομικές αγορές, μετά τη μείωση του ρυθμού αγορών ομολόγων από τις κεντρικές τράπεζες και την αύξηση των επιτοκίων.

Αφήνουμε κατά μέρος το γενικότερο σχολιασμό και, για τις ανάγκες του παρόντος άρθρου, επικεντρωνόμαστε στις 15 μετοχές, που οι αναλυτές της Citi, εκτιμούν ότι θα ευνοηθούν από την άνοδο των επιτοκίων. Οι μετοχές αυτές εμφανίζονται στον παρακάτω πίνακα:

Από τις μετοχές αυτές, οι 5 είναι τραπεζικές, οι 3 είναι ασφαλιστικών εταιριών, οι 4 είναι εταιριών ενέργειας, οι 2 είναι αυτοκινητοβιομηχανιών και η 1 είναι τηλεπικοινωνιακής εταιρίας.

Θέλουμε να ασχοληθούμε, με τις μετοχές των τραπεζών και των ασφαλιστικών εταιριών. Γιατί, οι κλάδοι αυτοί, ωφελούνται από την άνοδο των επιτοκίων;

Οι τράπεζες, ωφελούνται επειδή όταν αυξάνονται τα επιτόκια, αυξάνονται το περιθώριο κέρδους τους. Σήμερα που τα επιτόκια είναι μηδενικά, το επιτόκιο που χρεώνουν στις χορηγήσεις τους, είναι πολύ χαμηλό. Στην Ελλάδα, ο μέσος όρος του επιτοκίου χορηγήσεων, κυμαίνεται μεταξύ του 3,0% και του 4,0% (δείτε εδώ). Από την άλλη πλευρά, τα επιτόκια καταθέσεων έχουν -σχεδόν- μηδενιστεί.

Μία, έστω μικρή, αύξηση του επιτοκίου από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, θα μεταφερθεί, ίσως και σε μεγαλύτερο βαθμό, στα επιτόκια χορηγήσεων. Αντίθετα, είναι αμφίβολο εάν θα υπάρξει αύξηση στα επιτόκια καταθέσεων. Αυτό, θα βελτιώσει σοβαρά το περιθώριο μικτού κέρδους των τραπεζών (στην τραπεζική ορολογία αυτό ονομάζεται “περιθώριο επιτοκιακού κέρδους” ή “ecart”. Η αύξηση του περιθωρίου κέρδους, όταν συμβεί, θα συμβεί σε μία περίοδο που οι τράπεζες, σε όλη την Ευρώπη, προσπαθούν να περιορίσουν τα λειτουργικά τους έξοδα -και όντως, αυτά έχουν μειωθεί σημαντικά στα τελευταία χρόνια.

Συνεπώς, μία, έστω μικρή, αύξηση στο “ecart” των τραπεζών, θα έχει δυσανάλογα μεγάλη θετική επίπτωση στην κερδοφορία τους. Ειδικά για τις ελληνικές τράπεζες, στις οποίες, το ποσό των ετήσιων προβλέψεων για την κάλυψη επισφαλών απαιτήσεων (κόκκινα δάνεια), μειώνεται σημαντικά, η βελτίωση του ecart τους, θα βοηθήσει στην αύξηση της -ούτω ή άλλως- προβλεπόμενης για φέτος λειτουργικής κερδοφορίας τους.

Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει, σε μικρότερο βαθμό, και στις ασφαλιστικές εταιρίες. Οι εταιρίες αυτές, επενδύουν τα αποθεματικά τους σε μακροχρόνιες επενδύσεις, με τον κύριο όγκο να κατευθύνεται προς κρατικά ομόλογα. Η αύξηση των επιτοκίων, αφενός μεν δεν επηρεάζει την τιμή των ήδη υφιστάμενων ομολόγων, επειδή αυτά λογίζονται ως “επένδυση” και δεν αποτιμώνται σε καθημερινή βάση με τη μέθοδο “mark to market”. Παράλληλα, οι νέες επενδύσεις τους, τοποθετούνται σε ομόλογα υψηλότερων αποδόσεων και, έτσι, βελτιώνεται η μέση απόδοση του επενδυτικού χαρτοφυλακίου τους, κάτι που έχει θετικές επιδράσεις στις ταμειακές ροές και στην κερδοφορία τους.

Θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας, με μορφή “αξιώματος”, για όσο καιρό ασχολούμαστε με τις επενδύσεις: Σε φάσεις υψηλών επιτοκίων (και ενδεχομένως και υψηλού πληθωρισμού) ευνοείται η απόδοση του κεφαλαίου. Σε φάση χαμηλών επιτοκίων, ευνοείται η απόδοση της εργασίας και μειώνεται η απόδοση του κεφαλαίου. Έτσι, σε φάση υψηλών ή υψούμενων επιτοκίων, ευνοούνται τα κέρδη του τραπεζικού (και του ασφαλιστικού) τομέα και οι τραπεζικές (και ασφαλιστικές) μετοχές.

Επιστροφή στα περιεχόμενα, εδώ