Η κυκλικότητα των εταιριών διύλισης πετρελαίου

Η κυκλικότητα των εταιριών διύλισης πετρελαίου

Τα διυλιστήρια, είναι ένας απόλυτα κυκλικός επιχειρηματικός κλάδος. Η πορεία τους, εξαρτάται καταλυτικά από την τιμή του πετρελαίου. Συνεπώς, οι οικονομικοί κύκλοι τους (σε επίπεδο πωλήσεων και κερδών), είναι απόλυτα συνδεδεμένοι με τους κύκλους του πετρελαίου.

Οι κύκλοι του πετρελαίου, σε σημαντικό βαθμό, προσδιορίζουν τις πωλήσεις ενός διυλιστηρίου. Βέβαια, οι τελικές πωλήσεις, εξαρτώνται και από την επιχειρηματική πολιτική (κατάσταση διυλιστηρίου, γκάμα προϊόντων κλπ), αλλά και από την εμπορική πολιτική του διυλιστηρίου (γεωγραφική διάρθρωση των πωλήσεων, διάρθρωση πελατολογίου, τιμολόγηση κλπ).

Το επίπεδο των πωλήσεων, σε συνδυασμό με την επιχειρηματική και την εμπορική πολιτική, προσδιορίζουν τα περιθώρια λειτουργικής κερδοφορίας. Παράλληλα όμως, στην κερδοφορία επιδρά -συχνά σημαντικά- και η ισοτιμία μεταξύ δολαρίου και ευρώ (οι πρώτες ύλες, οι πωλήσεις και το σταθερό τμήμα του περιθωρίου διύλισης, κατά βάση, υπολογίζεται σε δολάρια). Συνεπώς, ένα διυλιστήριο, συνήθως, ευνοείται όταν η ισοτιμία είναι υπέρ του δολαρίου (όταν το δολάριο είναι ενισχυμένο σε σχέση με το ευρώ), ενώ επηρεάζεται αρνητικά, όταν η ισοτιμία, είναι υπέρ του ευρώ.

Με αυτά ως βασικές παραδοχές, ας εξετάσουμε τον τρόπο που η τιμή του πετρελαίου, επηρεάζει τις πωλήσεις και, σε σημαντικό, αλλά όχι “απόλυτο” βαθμό, και τα κέρδη ενός διυλιστηρίου.

Στον παρακάτω πίνακα απεικονίζονται, οι τιμές πετρελαίου (Brent) κάθε τέλος έτους και οι μέσες τιμές 110 και 200 ημερών τους. Παράλληλα, εμφανίζονται οι πωλήσεις, τα καθαρά κέρδη και οι τιμές των μετοχών, των Ομίλων Ελληνικά Πετρέλαια (ΕΛΠΕ) και Motor Oil (MOH).

Από τον πίνακα μπορούμε να αντιληφθούμε του οικονομικούς κύκλους, που διαμόρφωσαν οι τιμές του πετρελαίου.

Ένας οικονομικός κύκλος, ξεκινάει από μια χαμηλή τιμή και καταλήγει σε μια χαμηλή τιμή. Για παράδειγμα, η πρώτη ανοδική φάση των τιμών του πετρελαίου (σύμφωνα με τα στοιχεία του πίνακα), ξεκίνησε το 2001, κορύφωσε το 2007 και το 2008 υποχώρησε κατά 51,4%. Το 2008, αποτέλεσε δηλαδή το σημείο καμπής για την αγορά πετρελαίου.

Παράλληλα, αυτό που παρατηρούμε στα μεγέθη των ΕΛΠΕ και ΜΟΗ, εκείνα τα χρόνια, είναι ότι οι πωλήσεις ακολούθησαν την ανοδική τάση των τιμών του πετρελαίου και στο σημείο καμπής δεν υποχώρησαν, καθώς η μέση τιμή του πετρελαίου παρέμεινε υψηλή (Μ.Ο. 200: 99,3 $) και υποχώρησε μόνο προς τα τέλη του 2008 (31/12/2018: 45,6 $). Όσον αφορά την κερδοφορία, παρατηρούμε ότι, όταν οι μέσες τιμές του πετρελαίου υπερέβαιναν την τιμή στο τέλος του έτους, η κερδοφορία των Ομίλων, επηρεαζόταν αρνητικά.

Αντίθετα, όμως διαπιστώνουμε ότι, το 2009, όπου ξεκινούσε μια νέα ανοδική φάση για τις τιμές του πετρελαίου, η κερδοφορία των Ομίλων, εκτινάχθηκε, ενώ οι πωλήσεις δεν είχαν προσαρμοστεί ακόμα από τις πτωτικές τιμές του 2008.

Αντίστοιχα σημεία καμπής των τιμών του πετρελαίου συναντάμε τα έτη 2014 - 2015 και 2020. Όπως συνέβη το 2009, έτσι και το 2016, η κερδοφορία των Ομίλων, εκτινάχθηκε και οι πωλήσεις προσαρμόστηκαν σε μεταγενέστερο χρόνο. Το 2021 μόνο, αποτελεί εξαίρεση όσον αφορά τις πωλήσεις, καθώς στο 9μηνο του 2021, συναντάμε κερδοφορία έναντι ζημιών και αυξημένες πωλήσεις.

Συμπερασματικά, από την παραπάνω μελέτη των στοιχείων θα θέλαμε να επισημάνουμε τα εξής:

α) οι οικονομική κύκλοι των ΕΛΠΕ και ΜΟΗ, ταυτίζονται σχεδόν απόλυτα τόσο στην αύξηση/μείωση πωλήσεων, όσο και στην αύξηση/μείωση της κερδοφορίας,

β) όταν οι τιμές του πετρελαίου βρίσκονται σε ανοδική φάση ακολουθούν και οι πωλήσεις (με ελάχιστες εξαιρέσεις που υπόκεινται στην εσωτερική λειτουργία του Ομίλου και όχι στο ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον) και

γ) η κερδοφορία των Ομίλων, επηρεάζεται θετικά κατά την πρώτη φάση της ανόδου των τιμών πετρελαίου.

Σήμερα βρισκόμαστε στο σημείο, που οι τιμές του πετρελαίου “βγήκαν” από την πτωτική φάση και ξεκίνησαν την ανοδική. Η κερδοφορία και οι πωλήσεις των Ομίλων, αναμφίβολα θα εμφανίσουν αρκετά ικανοποιητικά μεγέθη, σε σχέση με πέρσυ. Όμως, για το 2022, δεν αναμένουμε να δούμε την ίδια αύξηση κερδοφορίας, με το 2021, καθώς οι τιμές του πετρελαίου θα εξομαλυνθούν, έναντι των υψηλών τιμών του 2021. Συνεπώς, επενδύοντας σε μια εταιρία διύλισης, όταν βρισκόμαστε σε φάση όπου οι τιμές των πετρελαίων είναι ανοδικές, σίγουρα θα πρέπει να αναμένουμε την κορύφωση αυτών των τιμών και αργότερα την πτώση τους.

Επιστροφή στα περιεχόμενα, εδώ