Επισημάνσεις για την οικονομία, την αγορά και τον κόσμο

Δώδεκα (12) ανόδους πέτυχε ο Γενικός Δείκτης της Αθήνας, στις 13 συνεδριάσεις, κατά το διάστημα από την 18η Ιουλίου, έως και την 3η Αυγούστου 2022. Η σωρευτική απόδοση αυτής της περιόδου έφτασε στο 9,51%. Η απόδοση αυτή, έστω και αν επιτεύχθηκε με πολύ χαμηλούς όγκους συναλλαγών (μέσος όρος συναλλαγών αυτού του διαστήματος: € 44,5 εκατομμύρια) είναι υψηλή και σημαντική. Το πιο σημαντικό όμως είναι το “μήνυμα” που στέλνει η αγορά: Μετά το ξεπέρασμα των προβλημάτων του τραπεζικού κλάδου και την επαναφορά του σε κερδοφορία, ο κλάδος επανέρχεται στη θέση της “ατμομηχανής” της χρηματιστηριακής αγοράς και έτσι, το σύνολο της χρηματιστηριακής αγοράς, επανέρχεται στην κανονική και παραδοσιακή λειτουργία της. Ο τραπεζικός κλάδος, είχε σταματήσει να συμβάλλει θετικά, στην κίνηση της χρηματιστηριακής αγοράς, από την κρίση του 2008.

Αντίστοιχη είναι η κατάσταση στις αγορές του εξωτερικού. Μετά τα μέσα Ιουνίου, οπότε και σημειώθηκαν οι χαμηλότερες τιμές του έτους, έχει υπάρξει μία εντυπωσιακή άνοδος. Η άνοδος αυτή βασίζεται στα ικανοποιητικά εταιρικά κέρδη του α’ εξαμήνου, αλλά και στην προσδοκία, ότι οι κεντρικές τράπεζες, θα διακόψουν σύντομα, τον ανοδικό κύκλο των επιτοκίων τους. Η ανοδική κίνηση είναι τόσο έντονη (δείτε σελίδες 72-73), ώστε πολλοί αναλυτές εκφράζουν την άποψη ότι, δεν πρόκειται απλά για μία ανοδική αντίδραση κατά τη διάρκεια μιας πτωτικής φάσης (bear market rally), αλλά για μία νέα μακροχρόνια ανοδική κίνηση των αγορών.

●●●●

Η άποψή μας, η οποία ταυτίζεται με την άποψη πολλών ακόμη αναλυτών και οικονομολόγων, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό, είναι ότι, ο πληθωρισμός δεν έχει ακόμη καταπολεμηθεί, ενώ δε γνωρίζουμε ακόμη ποιά θα είναι τα υψηλότερα επίπεδά του. Και ότι, οι κεντρικές τράπεζες θα αναγκαστούν να αυξήσουν τα επιτόκιά τους, πάνω από τα επίπεδα που εκτιμούν σήμερα οι αγορές (για την περίπτωση των ΗΠΑ, η εκτίμηση είναι ότι, ο ανοδικός κύκλος θα ολοκληρωθεί όταν το επιτόκιο της FED φτάσει το επίπεδο μεταξύ 3,25% έως 3,50%). Παράλληλα, οι περισσότερες ενδείξεις καταλήγουν στο ότι, τόσο στις ΗΠΑ, όσο και σε πολλές οικονομίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα εκδηλωθεί ύφεση, η οποία -παρ’ ότι το μέγεθός της δε μπορεί ακόμη να υπολογισθεί- θα περιορίσει τα επιχειρηματικά κέρδη, για το 2022 και, ενδεχομένως, και για το 2023.

Με άλλα λόγια, θεωρούμε ότι, η άποψη πως έχουμε εισέλθει σε μία νέα μακροχρόνια περίοδο ανοδικής αγοράς, δε μπορεί να ευσταθεί. Τόσο λόγω των σημαντικών οικονομικών προβλημάτων που συνεχίζουν να εμφανίζονται, όσο και λόγω των σημαντικών αβεβαιοτήτων που προκύπτουν από την όξυνση των γεωπολιτικών ζητημάτων που παραμένουν “ανοιχτά” ή και όσων μπορούν να εμφανιστούν στο προσεχές μέλλον. Παράλληλα, εκτιμούμε ότι, η πτώση που σημειώθηκε στους μεγαλύτερους χρηματιστηριακούς δείκτες, μέχρι τα μέσα Ιουνίου, δεν ήταν επαρκής για να εξισορροπήσει τις χρηματιστηριακές τιμές, προς τις υπάρχουσες οικονομικές συνθήκες, ή έστω, για να δημιουργήσει μία “εξόφθαλμη υποτίμηση” των μετοχών, ώστε να υπάρξει αντανακλαστική ανοδική αντίδραση, που σταδιακά θα μπορούσε να εξελιχθεί σε μία νέα “ανοδική αγορά”.

Η απόδοση των χρηματιστηριακών δεικτών της Πορτογαλίας (PSI) και της Ελλάδας (Γενικός Δείκτης), ξεπερνούν την απόδοση του (πιο δημοφιλούς) ευρωπαϊκού χρηματιστηριακού δείκτη EuroStoxx 50 (εδώ), τόσο αν ως αφετηρία λάβουμε το τέλος του 2020 (δηλαδή το τέλος της πανδημίας, τουλάχιστον για τα χρηματιστήρια), όσο και την ημερομηνία της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. Παράλληλα, καλύτερη επίδοση από τον EuroStoxx 50, είχε -από την ημερομηνία της εισβολής στην Ουκρανία- και ο ισπανικός δείκτης (ΙΒΕΧ-35). Από την άλλη πλευρά, η ιταλική αγορά (δείκτης FT-MIB, εδώ) “ταλαιπωρείται” από μία κρίση χρέους και μία πολιτική κρίση, εξελίξεις που έχουν αντίκτυπο στη χρηματιστηριακή της αγοράς. Εν τούτοις, η επίδοσή της, πλησιάζει πολύ την επίδοση του ευρωπαϊκού δείκτη, ενώ είναι καλύτερη από την επίδοση των δεικτών πολλών άλλων ευρωπαϊκών χωρών.

●●●●

Στο κεντρικό θέμα του τεύχους 241, με τίτλο “Οι χρηματιστηριακές αγορές της νότιας Ευρώπης - Η αντεπίθεση των PIGS” (εδώ), εξηγούσαμε τους λόγους για τους οποίους αναμέναμε ότι, οι αγορές του ευρωπαϊκού νότου, θα μπορούσαν να έχουν καλύτερες χρηματιστηριακές επιδόσεις κατά τα επόμενα χρόνια. Μετά από χρόνια ύφεσης ή αναιμικής ανάπτυξης που επιδείκνυαν οι οικονομίες αυτές, επί μία δεκαετία, οι οικονομίες αυτές, με τις αλλαγές που έχουν πετύχει στις δομές των οικονομιών τους, την υποστήριξη των ευρωπαϊκών κεφαλαίων, την ασφάλεια στο ζήτημα του χρέους που ήδη τους προσφέρει η ΕΚΤ, μπορούν να εμφανίσουν ένα δυναμισμό, που θα προκαλέσει μία αξιοσημείωτη οικονομική ανάπτυξη κατά τα επόμενα χρόνια.

Το παρόν άρθρο, είναι τμήμα της ύλης του τεύχους 243 (Αύγουστος 2022) του περιοδικού ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ. Δείτε τα πλήρη περιεχόμενα του τεύχους 243, εδώ.