Περιμένοντας τους βαρβάρους

Τι περιμένουμε στην αγορά συναθροισμένοι;

Είναι οι βάρβαροι να φθάσουν σήμερα.

Το ποίημα του Κωνσταντίνου Καβάφη, που γράφτηκε γύρω στο 1900 (διαβάστε το εδώ), μπορεί να θεωρηθεί ότι περιγράφει, με έναν άριστο τρόπο, τα όσα συμβαίνουν στη μικρή χρηματιστηριακή αγορά μας, στα τελευταία χρόνια.

Αφού η χώρα ξεπέρασε τη βαρύτατη οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, το Χρηματιστήριο της Αθήνας, έχοντας βιώσει τη μεγαλύτερη κρίση της ιστορίας του, αναβίωσε και επιχείρησε να κινηθεί ανοδικά. Και από τις 500 - 600 μονάδες των ετών 2016-2017, ξεκίνησε μία φιλόδοξη ανοδική πορεία.

Όμως, τα ελληνικά κεφάλαια και τα λίγα ξένα κεφάλαια που παραδοσιακά περιτριγυρίζουν  την αγορά μας, δεν έφταναν για να ανεβάσουν το δείκτη πάνω από τις 800 - 900 μονάδες, δηλαδή την περιοχή που ο Γενικός Δείκτης έχει περάσει το μεγαλύτερο τμήμα του βίου του (από το 1988).

Η λύση στο πρόβλημα ανόδου της χρηματιστηριακής αγοράς, θα ήταν οι μεγάλοι ξένοι επενδυτές -οι βάρβαροι. Έτσι, αλλάξαμε πρόεδρο στην ΕΧΑΕ, φέραμε έναν σύγχρονο και “βαθύ γνώστη” του τρόπου που παίζεται σήμερα το “παιχνίδι” -έτσι μας είπε τουλάχιστον- αρχίσαμε τα road shows (σ' όλο το κόσμο κάνουμε road shows), τα analyst calls, τα company guidances και αρχίσαμε να προσευχόμαστε να μας αναβαθμίσουν οι οίκοι, τόσο ως χώρα, όσο και ως χρηματιστηριακή αγορά.

Όμως τα χρόνια περνούν και οι βάρβαροι δεν εμφανίζονται στα γκισέ της Λεωφόρου Αθηνών. Και ανησυχούμε. Και απογοητευόμαστε. Και βλέπουμε το δείκτη μας να μη μπορεί να πιάσει ούτε τις 1.500 μονάδες, επίπεδα που για πρώτη φορά είχε βρεθεί το 1990.

Αλλά, πώς να εμφανιστούν οι βάρβαροι, σε μία αγορά που δε μπορεί να προσελκύσει ούτε μικρομεσαίες εταιρίες της χώρας της; Σε μια αγορά που ρήμαξαν τις εισηγμένες εταιρίες και τους μετόχους τους, από τα bonus και τις δωρεάν μετοχές στα μέλη των διοικήσεων; Πώς να έρθουν σε μια αγορά που η ετήσια συνολική αξία συναλλαγών είναι χαμηλότερη από τις συναλλαγές ενός δεκαλέπτου, μιας μεγάλης εταιρίας του S&P ή του Nasdaq;

Πώς να έρθουν οι βάρβαροι σε μια χώρα που βρίθει σκανδάλων (τίποτα δε φαίνεται να άλλαξε από την εποχή των greek statistics) που περνούν και ξεχνιούνται ατιμώρητα, που η έννοια της δικαιοσύνης παραμένει “λάστιχο” και που η “εταιρική διακυβέρνηση” συνιστά το πιο σύντομο ανέκδοτο (ενώ το αμέσως πιο σύντομο τιτλοφορείται “η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς”), και που οι κυβερνήσεις απλώνουν αρπακτικά το χέρι τους στα κέρδη των εισηγμένων εταιριών, απλά για να κάνουν κοινωνική πολιτική σε παραμονές εκλογών;

Οι βάρβαροι δε φαίνεται να έρχονται. Κρίμα όμως, επειδή “ήσαν και αυτοί μια κάποια λύσις”.

Δεν ήταν η απόλυτη λύση. Ήταν μια κάποια λύση, που θα έλυνε το πρόβλημα προσωρινά, θα ανέβαζε τις τιμές και θα δημιουργούσε εντυπώσεις, για το πόσο καλά επιτελεί η κυβέρνηση το έργο της, μέχρι την επόμενη κατάρρευση βέβαια.

Η απόλυτη λύση, θέλει δουλειά. Θέλει γερή οικονομία, θέλει ισχυρές επιχειρήσεις χωρίς βουλιμικές διοικήσεις, θέλει ισχυρές εποπτικές αρχές, θέλει δικαιοσύνη που να λειτουργεί και να παράγει δίκαιο.

Όσο κι αν έχει στολιστεί και αρωματιστεί ο κ. Κοντόπουλος και τους περιμένει καθημερινά στην πόρτα του κτιρίου της Λεωφόρου Αθηνών, οι βάρβαροι δε φαίνεται να έρχονται. Αλλά και αν κάποτε έρθουν, μπορεί και να μην είναι για καλό. Άλλωστε, όταν, στην ιστορία, αναφέρονται επιδρομές βαρβάρων, δεν αναφέρονται για το πώς έρχονται αυτοί, αλλά για το τί ερείπια αφήνουν πίσω τους όταν φεύγουν.

Γιάννης Σιάτρας