Η οικονομία, η πολιτική και οι πολιτικοί, μπροστά σε αδιέξοδα

Νέες πιέσεις προς την Ελληνική Κυβέρνηση άσκησαν χθες οι υπουργοί οικονομικών της Ευρωζώνης για εντατικοποίηση των προσπαθειών για περιστολή εξόδων και την έναρξη των αποκρατικοποιήσεων, ενώ εμμένουν στη θέση της επίτευξης μίας ευρύτερης πολιτικής συναίνεσης, η οποία θα διευκολύνει τις προσπάθειες για την επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί και την ευρύτερη αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας.
Παράλληλα, διατηρείται η επίσημη θέση των φορέων της τρόικας για αποφυγή αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους, τουλάχιστον έως το 2013, ενώ βεβαίως ανεπισήμως, το ζήτημα εξακολουθεί να εξετάζεται.

Από την άλλη πλευρά, η αξιωματική αντιπολίτευση, νοιώθοντας ενισχυμένη μετά τη θετική απήχηση των προτάσεων που κατέθεσε κατά την προηγούμενη βδομάδα (και κατά ένα περίεργο τρόπο ...δικαιωμένη, από τη μέχρι στιγμής αποτυχία της εφαρμογής του Μνημονίου), αρνείται επίμονα -τουλάχιστον επισήμως- κάθε μορφή συναίνεσης στην εφαρμογή του προγράμματος του Μνημονίου, εμμένοντας στη θέση της για επιτακτική ανάγκη αναδιαπραγμάτευσής του, μία θέση που, λόγω της υφιστάμενης οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης, δείχνει να κερδίζει υποστηρικτές.

Καθώς η εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών προβάλλει πλέον ξεκάθαρα την αδυναμία της χώρας να επανέλθει στις διεθνείς αγορές κατά το 2012 (ή ακόμη και κατά το 2013), ο χρόνος για τη λήψη αποφάσεων δείχνει να πιέζει ολοένα και περισσότερο. Στην προσπάθειά της να βελτιώσει τις επιδόσεις της και να επιδείξει κάποια πρόοδο στην εξέλιξη ενός προγράμματος το οποίο αυτή αποδέχθηκε και το οποίο αυτή ανέλαβε να υλοποιήσει, η Κυβέρνηση καλείται σήμερα να έλθει αντιμέτωπη με σειρά μέτρων -με κυρίαρχο τη μείωση του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων- τα οποία πεισματικά απέφευγε να πάρει κατά τους προηγούμενους μήνες, αφού συνοδεύονται από εξαιρετικά σημαντικό πολιτικό κόστος.

Το όλο σκηνικό δείχνει να είναι αδιέξοδο: Η μεν Κυβέρνηση εκδηλώνει μία σαφή αδυναμία να λειτουργήσει αποτελεσματικά, ενώ παράλληλα καλείται να λάβει άμεσα μέτρα τα οποία έχουν πολύ μεγάλο κοινωνικό και πολιτικό κόστος. Η δε αντιπολίτευση νοιώθει ότι οι προτάσεις της κερδίζουν σε λαϊκή αποδοχή και -φυσιολογικά- αρνείται να συναινέσει στην εφαρμογή μέτρων που θα την έκαναν να απολέσει τη σημερινή θετική δυναμική της. Από την άλλη πλευρά, ο χρόνος, η οικονομία και οι αγορές πιέζουν ασφυκτικά.

Αυτού του τύπου τα αδιέξοδα συνήθως επιλύονται με προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία. Μία τέτοια εξέλιξη θα θέσει όλους προ των ευθυνών τους: Το λαό για τις επιλογές που θα κάνει, γνωρίζοντας αυτή τη φορά την πραγματική κατάσταση των πραγμάτων και τις προτεινόμενες λύσεις. Το πολιτικό σύστημα, αφού θα εξαναγκασθεί να μιλήσει, χωρίς υπεκφυγές, για το πρόβλημα και τις λύσεις που προτείνει. Τους φορείς της τρόικας, αφού ανεξάρτητα του μεγέθους των οικονομικών προβλημάτων, γνωρίζουν και αποδέχονται ότι η λαϊκή θέληση είναι πάντα κυρίαρχη και ότι, οι λύσεις που θα προταθούν και θα ακολουθηθούν θα πρέπει να προσαρμοστούν προς αυτή.

Βεβαίως, δεν υπάρχει κάποιος που θα ισχυρισθεί ότι οι εκλογές είναι μία εύκολη λύση, ή ότι δεν προκαλούν ανωμαλίες στη λειτουργία της οικονομίας. Άλλωστε, οι μέχρι σήμερα δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η πλειοψηφία του ελληνικού λαού εξακολουθεί να είναι αντίθετη στην πραγματοποίηση πρόωρων εκλογών. Όμως, όταν κανένας δεν είναι ικανοποιημένος από την εξέλιξη των πραγμάτων, όταν δε διαφαίνονται προοπτικές βελτίωσης, όταν διακυβεύονται πολύ σημαντικά πράγματα, ή όταν η κατάσταση οδηγείται σε αδιέξοδα, τότε περιορίζονται όλες οι άλλες πρακτικές επιλογές.