Αρχική | Άποψη | Συνεντεύξεις | Ελσα Φορνέρο: Να πειστούν οι πολίτες ότι οι θυσίες θα έχουν αντίκρισμα

Ελσα Φορνέρο: Να πειστούν οι πολίτες ότι οι θυσίες θα έχουν αντίκρισμα

Μέγεθος γραμμάτων: Decrease font Enlarge font
Ελσα Φορνέρο: Να πειστούν οι πολίτες ότι οι θυσίες θα έχουν αντίκρισμα

«Μια κυβέρνηση δεν αρκεί να ψηφίζει μεταρρυθμίσεις, πρέπει να επιμένει και στην εφαρμογή τους» τονίζει στο «Βήμα της Κυριακής» η διακεκριμένη καθηγήτρια και πρώην υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων στην κυβέρνηση Μόντι Ελσα Φορνέρο. Η κυρία Φορνέρο θα μιλήσει αύριο σε εκδήλωση του Δικτύου και του Ιδρύματος Friedrich Ebert με θέμα «Ασφαλιστικό: Δικαιοσύνη και πραγματισμός», στην οποία την εισαγωγική τοποθέτηση θα κάνει ο Τάσος Γιαννίτσης. Η ιταλίδα καθηγήτρια, ειδήμων σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης στην Ευρώπη, μιλάει για τη μεταρρυθμιστική πίεση που δέχονται χώρες σε ύφεση, διατυπώνει την άποψή της για το σχέδιο Κατρούγκαλου και αναφέρεται στις προσωπικές επιθέσεις που δέχθηκε όταν εφαρμόστηκε η ασφαλιστική μεταρρύθμιση στην Ιταλία.

Οι Βρυξέλλες ζητούν περισσότερες μεταρρυθμίσεις από τις χώρες που βρίσκονται σε ύφεση όπως η Ελλάδα, που πιέζεται για αλλαγές στο Ασφαλιστικό. Θεωρείτε ότι μπορούν να αποδώσουν οι μεταρρυθμίσεις χωρίς ανάπτυξη;    

«Αντιλαμβάνομαι ότι είναι πολύ δύσκολο να μιλήσει κάποιος στους Ελληνες, οι οποίοι έχουν υποστεί οδυνηρές θυσίες χωρίς χειροπιαστά σημάδια ανάπτυξης, για περισσότερες μεταρρυθμίσεις. Οι μεταρρυθμίσεις είναι το μόνο αντίδοτο στην οικονομική κρίση, η οποία για την Ελλάδα και την Ιταλία ξεκίνησε προτού εκδηλωθεί η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση. Από την άλλη πλευρά, όμως, είναι δύσκολη η σύνδεση της μεταρρύθμισης του Ασφαλιστικού με την επάνοδο στην ανάπτυξη. Η ανάπτυξη σχετίζεται κυρίως με τις επενδύσεις. Η απάντηση στο δίλημμα είναι να παρουσιαστεί η μεταρρύθμιση του Ασφαλιστικού ως μια τεράστια κοινωνική επένδυση η οποία απαιτεί θυσίες σήμερα με αντάλλαγμα οφέλη αύριο. Μπορούμε να δούμε έτσι το Ασφαλιστικό; Πιστεύω ναι, με την προϋπόθεση ότι η μεταρρύθμιση μειώνει δραστικά τις στρεβλώσεις και τις ανισότητες, όπως τα κίνητρα για πρόωρη συνταξιοδότηση, καταργεί τα προνόμια συγκεκριμένων κλάδων, συνήθως στον δημόσιο τομέα, προωθεί ενοποιήσεις Ταμείων ώστε να μειώνονται τα κόστη και γενικά δημιουργεί αίσθηση ισότητας και δικαιοσύνης μεταξύ των γενεών. Ασφαλώς η μεταρρύθμιση στο ασφαλιστικό σύστημα θα πρέπει να συνοδεύεται και από ανάλογες αλλαγές στην αγορά εργασίας, ευνοώντας όσο το δυνατόν περισσότερο την απασχόληση των νέων και των γυναικών, αλλά επίσης και των εργαζομένων σε μεγαλύτερες ηλικίες. Στην Ελλάδα η κυβέρνηση πρέπει να αποδείξει στην κοινή γνώμη ότι τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν δεν θα μειώσουν μόνο το δημόσιο χρέος αλλά θα ενισχύσουν και την απασχόληση».

Γνωρίζετε το σχέδιο της ελληνικής κυβέρνησης για το Ασφαλιστικό; Ποια είναι η άποψή σας για αυτό;

«Πιστεύω ότι η Ελλάδα δεν βρίσκεται σήμερα σε οικονομική έκτακτη ανάγκη. Επιπλέον έχει μια πολιτική και όχι μια τεχνοκρατική κυβέρνηση, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μπορεί να πάρει όποια απόφαση θέλει. Οι κατευθύνσεις είναι καθαρές: κατάργηση των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων και των προνομίων, ενίσχυση της αντιστοίχισης εισφορών και συνταξιοδοτικών παροχών. Κατά την άποψή μου, αυτά είναι τα χαρακτηριστικά μιας αξιόπιστης μεταρρύθμισης. Το θέμα όμως δεν είναι να ψηφίσεις μια μεταρρύθμιση αλλά να επιμείνεις στην εφαρμογή της, να ελέγχεις τα αποτελέσματά της και να ενημερώσεις τους πολίτες με ολοκληρωμένο και διαφανή τρόπο».       

Υπάρχει η τάση στην Ευρώπη να μετατίθενται τα βάρη στις επόμενες γενεές. Εσείς ως υπουργός Κοινωνικών Υποθέσεων στην κυβέρνηση Μόντι λάβατε άλλες αποφάσεις. Τι ακριβώς κάνατε;

«Ενα σύστημα ασφάλισης - τουλάχιστον το ανταποδοτικό που εφαρμόζεται στην Ευρώπη - αποτελεί ένα διαγενεακό συμβόλαιο. Οταν οι πολιτικοί μειώνουν τον ορίζοντά του και αποτυγχάνουν να δώσουν τη βαρύτητα που απαιτείται στους νέους και στις επόμενες γενιές, είτε επειδή δεν είναι πολλοί είτε επειδή δεν συμμετέχουν στο εκλογικό σώμα, το αποτέλεσμα είναι ένα "έμμεσο χρέος" που σωρεύεται, είναι ένα βάρος για τις επόμενες γενιές. Η λύση είναι εξισορρόπηση των ανισοτήτων. Στη δική μας περίπτωση κάναμε μια διαφορετική επιλογή. Με τη σημαντική αύξηση των ορίων ηλικίας, την άμεση εφαρμογή ενός άλλου τρόπου συνταξιοδότησης, με περικοπές στις συντάξεις μέσω του παγώματος της τιμαριθμικής αναπροσαρμογής και με επιβολή εισφοράς αλληλεγγύης σε όσους λάμβαναν υψηλές συντάξεις, ζητήσαμε από τους ηλικιωμένους να συνεισφέρουν και εκείνοι στον βαθμό που τους αναλογούσε».           

Αυτές οι αποφάσεις όμως ξεσήκωσαν μεγάλες αντιδράσεις. Σας θυμόμαστε να δακρύζετε όταν ανακοινώσατε τις περικοπές στις συντάξεις αλλά μετά δεχθήκατε πολλές προσωπικές επιθέσεις.

«Στην πραγματικότητα, τον Νοέμβριο του 2011, όταν η τεχνοκρατική κυβέρνηση Μόντι ανέλαβε την εξουσία, οι Ιταλοί ήταν σοκαρισμένοι από το αναπάντεχο ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης και υπήρχε μεγάλη προθυμία για αλλαγές. Αυτό που δεν κατάλαβαν ήταν ότι η κυβέρνηση εκείνη επελέγη για να εφαρμόσει αντιλαϊκές μεταρρυθμίσεις, όπως στο Ασφαλιστικό και στα εργασιακά, τις οποίες δεν τολμούσαν να προωθήσουν τα πολιτικά κόμματα. Μου ζητήθηκε από τον Πρωθυπουργό να προετοιμάσω την ασφαλιστική μεταρρύθμιση εντός 15-20 ημερών. Δεν υπήρξε μεγάλη αντίδραση, ούτε από τον κόσμο ούτε από τα συνδικάτα, και οι αλλαγές πέρασαν αμέσως από το Κοινοβούλιο με μεγάλη πλειοψηφία. Τα κόμματα που στήριξαν τη μεταρρύθμιση όμως δεν ανέλαβαν να εξηγήσουν στους πολίτες τι ψήφισαν και με το βλέμμα στις επικείμενες εθνικές εκλογές άρχισαν να διατυπώνουν αντιρρήσεις για τις αλλαγές. Καθώς βελτιωνόταν η οικονομική κατάσταση και χανόταν η αίσθηση του επείγοντος, έγινα ο εύκολος στόχος καθώς δεν ήμουν πολιτικός και δεν είχα κανένα συνδικάτο ή πολιτικό κόμμα να με στηρίζει. Δέχθηκα επιθέσεις προσωπικού μίσους. Με μεγάλη δόση κυνισμού οι πολιτικοί θεώρησαν βολικό να έχουν και τη μεταρρύθμιση στα χέρια τους και κάποιον να κατηγορούν για αυτό το "λάθος", σαν να μην ήταν ούτε αναγκαία ούτε ουσιαστική για να αποφύγουμε την τρόικα. Και πράγματι οι μετέπειτα κυβερνήσεις δεν αμφισβήτησαν την αρχιτεκτονική των μεταρρυθμίσεων αλλά προχώρησαν μόνο σε αλλαγές ήσσονος σημασίας. Δεν υπάρχουν άλλοι, εύκολοι τρόποι για να αντιμετωπίσουμε τα δημοσιονομικά ελλείμματα. Η εναλλακτική λύση είναι να αποδεχθούν τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης την πιθανότητα να εγκαταλείψουν το κοινό νόμισμα και να τυπώσουν δικό τους. Μακροπρόθεσμα αυτό ίσως αποδειχθεί ικανοποιητικό αλλά προηγουμένως θα έχει καταστραφεί μεγάλο μέρος του εθνικού πλούτου εξαιτίας του πληθωρισμού. Με το ευρώ αποφεύγεται ο πληθωρισμός αλλά και η πιθανότητα να είναι ταυτόχρονα ικανοποιημένοι και οι πολίτες. Ενδεχομένως χώρες με δημοσιονομικές δυσκολίες θα έπρεπε να εξετάσουν την πιθανότητα να φύγουν από το ευρώ, αλλά αυτό μόνο αν αντιμετωπίζουν ανυπέρβλητες δυσκολίες. Το παράδειγμα της Αργεντινής δείχνει πώς θα γίνει η ζωή αν χάσουμε τις σταθερές μας».

Συντάξεις

«Το όριο ηλικίας πρέπει να αυξηθεί»

Ως ειδήμων στον τομέα της κοινωνικής ασφάλισης, πιστεύετε ότι υπάρχει μια συνταγή για όλους, δεδομένης της οικονομικής δυσκολίας και του δημογραφικού προβλήματος που αντιμετωπίζουν τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη;   

«Ορισμένες βασικές αρχές ισχύουν για όλες τις χώρες. Εξαιτίας της αύξησης του προσδόκιμου επιβίωσης και της προηγούμενης συνταξιοδοτικής "γενναιοδωρίας" την οποία προκάλεσε η ανάμειξη της πολιτικής στους μηχανισμούς μεταρρύθμισης του συστήματος, το όριο ηλικίας πρέπει να αυξηθεί. Η αντιστοίχιση εισφορών - παροχών πρέπει να συνοδευθεί από την αντιστοίχιση του οφέλους με την ηλικία συνταξιοδότησης. Πέρα από ένα συγκεκριμένο εισόδημα, όσο περισσότερα χρόνια έχει εργαστεί κάποιος τόσο θα αυξάνεται η σύνταξή του. Οι κανόνες συνταξιοδότησης να είναι ενιαίοι, οι γυναίκες να διεκδικήσουν ισότητα, οι συντάξεις να γίνουν πιο ευέλικτες ώστε το άθροισμα των εισφορών σε διάφορα Ταμεία να είναι δημοσιονομικά ουδέτερο, οι συντάξεις να εξαρτώνται από τις μεταβολές στον πληθωρισμό και όχι στους μισθούς. Εξαιρέσεις να υπάρχουν μόνο για όσους αντιμετωπίζουν κίνδυνο περιθωριοποίησης ή φτώχειας και όχι να μοιράζονται επιδόματα σε πιο εύπορους πολίτες, όπως συμβαίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Οι πολίτες θα πρέπει να συνειδητοποιήσουν ότι οι συντάξεις τους προέρχονται από τις αποταμιεύσεις τους και όχι από τη γενναιοδωρία των πολιτικών».  


Πηγή: tovima.gr

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή

Εγγραφή RSS για αυτά τα σχόλια Σχόλια (0)

συνολικά: | προβολή:

Σχολιάστε το άρθρο comment

Παρακαλώ εισάγετε τον κωδικό που βλέπετε στην εικόνα:

Eshop
  • email Αποστολή άρθρου
  • print Εμφάνιση εκτύπωσης
  • Plain text Προβολή ώς Plain Text