«Ναι» σε νέα μέτρα μετά το 2019

Από τους Ελένη Βαρβιτσιώτη, Δώρα Αντωνίου.   ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ - ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Την προνομοθέτηση μέτρων που θα τεθούν σε ισχύ μετά τη λήξη του προγράμματος δέχθηκε η ελληνική κυβέρνηση, ανοίγοντας τον δρόμο για την επιστροφή των θεσμών στην Αθήνα και δίνοντας τέλος στο αδιέξοδο που είχε δημιουργηθεί το τελευταίο διάστημα στις διαπραγματεύσεις. Συγχρόνως, η Αθήνα έχει πλέον τη δυνατότητα να προνομοθετήσει μέτρα με αναπτυξιακό χαρακτήρα, τα οποία θα τεθούν σε ισχύ μόνο αν ξεπεράσει τους δημοσιονομικούς στόχους που της έχουν τεθεί, ως «το καρότο στο μαστίγιο της προνομοθέτησης των μέτρων», όπως λέει Ευρωπαίος αξιωματούχος στην «Κ». Η συμφωνία επετεύχθη σε μια συνάντηση 45 λεπτών πριν από την έναρξη του Eurogroup, με συμμετέχοντες τους επικεφαλής των τεσσάρων θεσμών (Ευρ. Επιτροπή, ΕΚΤ, ΔΝΤ και Eυρωπαϊκός Μηχανισμός Στήριξης), υπό την καθοδήγηση του κ. Ντάισελμπλουμ και του επικεφαλής του Euroworking Group T. Βίζερ, και από την Ελλάδα τον υπουργό Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτο και τον αναπληρωτή Γ. Χουλιαράκη.

Σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο, τα μέτρα που βρίσκονται στο τραπέζι είναι ύψους 2% του ΑΕΠ: το 0,75% αφορά το ασφαλιστικό και άλλο ένα 0,75% το φορολογικό. Το ακριβές ύψος τους, πάντως, θα καθοριστεί στις διαπραγματεύσεις.

Από την πλευρά της, η Αθήνα εξέφραζε την ικανοποίησή της για τις εξελίξεις, καθώς μέσω κυβερνητικού αξιωματούχου δήλωνε πως η συμφωνία περιλαμβάνει τελικά τον απαράβατο όρο που έθεσε η ελληνική πλευρά για «ούτε ένα ευρώ περισσότερη λιτότητα». Τα μέτρα, που θα εφαρμοστούν μετά τη λήξη του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018, θα πρέπει να έχουν απολύτως ουδέτερο δημοσιονομικό ισοζύγιο, σύμφωνα με την ελληνική πλευρά, κάτι που δεν επιβεβαίωσε όμως ο επικεφαλής του Eurogroup. Συγκεκριμένα, ο κ. Ντάισελμπλουμ, όταν ερωτήθηκε να διευκρινίσει τις δηλώσεις του κυβερνητικού αξιωματούχου, είπε πως «δεν είπα ποτέ ούτε ένα ευρώ λιτότητα», αλλά εξήγησε ότι μόνο όταν οι μεταρρυθμίσεις αποδώσουν και ξεπεραστούν οι στόχοι για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ θα έχει η ελληνική κυβέρνηση τη δυνατότητα να πάρει μέτρα αναπτυξιακά, αφού πρώτα έχει έρθει σε συνεννόηση με τους θεσμούς.

Και ενώ κατά τη διάρκεια της συνάντησης δεν έγινε συζήτηση για το ποιοι είναι οι δημοσιονομικοί στόχοι μετά τη λήξη του προγράμματος, Ευρωπαίος αξιωματούχος ξεκαθάριζε στην «Κ» ότι δεν υπάρχει περίπτωση ο στόχος του πρωτογενούς πλεονάσματος του 3,5% ΑΕΠ να είναι για λιγότερο από τρία χρόνια μετά τη λήξη του προγράμματος. Ο επικεφαλής του Eurogroup διευκρίνισε πως δεν υπάρχει πολιτική συμφωνία αυτή τη στιγμή και σημείωσε ότι χρειάζεται να γίνει «πολλή δουλειά ακόμη». Πρόσθεσε ότι όταν και εφόσον υπάρξει τεχνική συμφωνία (staff level agreement), τότε το Eurogroup θα λάβει τις τελικές αποφάσεις για τον ορισμό του πρωτογενούς πλεονάσματος μεσοπρόθεσμα, αλλά και τη συγκεκριμενοποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για την ελάφρυνση του χρέους.

Το ΔΝΤ

Επιφυλακτικό εμφανίστηκε το ΔΝΤ, σε ό,τι αφορά την προοπτική επίτευξης συμφωνίας κατά την επιστροφή των εκπροσώπων των θεσμών στην Αθήνα, σε χθεσινή του ανακοίνωση μετά το Eurogroup, σημειώνοντας ότι παραμένουν ακόμη μεγάλες διαφορές, ενώ δεν έκανε καμία αναφορά στην ενδεχόμενη μελλοντική συμμετοχή του στο πρόγραμμα. Παρότι χαιρέτισε την πρόοδο που σημειώθηκε στην ικανοποίηση των απαιτήσεων των θεσμών, κάθε άλλο παρά προεξόφλησε τη συνέχεια. Αλλωστε, πολλά αναμένεται να κριθούν κατά την αυριανή συνάντηση της επικεφαλής του Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ με την καγκελάριο Μέρκελ στο Βερολίνο. Στην ανακοίνωση του Ταμείου αναφέρεται πως «περισσότερη πρόοδος θα χρειαστεί για να γεφυρωθούν οι διαφορές σε άλλα σημαντικά θέματα και είναι πολύ νωρίς να προεξοφλήσουμε την προοπτική επίτευξης συμφωνίας σε αυτή την αποστολή».

Το Μαξίμου αναζητεί αφήγημα για την υποχώρηση

Ο, κατά το δυνατόν, περιορισμός του πολιτικού κόστους από την υποχώρηση της κυβέρνησης στις απαιτήσεις των εταίρων, προκειμένου να καταστεί εφικτή η συμφωνία για επιστροφή των τεχνικών κλιμακίων στην Αθήνα, εξελίσσεται σε υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα της κυβερνητικής ηγεσίας. Την ίδια στιγμή, το αποτέλεσμα του χθεσινού Eurogroup ουσιαστικά «παγώνει» τις συζητήσεις για πιθανή πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, καθώς κατέστη σαφές ότι η κυβέρνηση εγκαταλείπει τις όποιες σκέψεις για σύγκρουση με τους θεσμούς. Το Μαξίμου καλείται να διαχειριστεί πολιτικά την υπαναχώρηση από την «κόκκινη γραμμή», σύμφωνα με την οποία «η κυβέρνηση δεν πρόκειται να ψηφίσει ούτε ένα ευρώ επιπλέον μέτρα», όπως την είχε διατυπώσει σε συνέντευξή του ο κ. Αλ. Τσίπρας, και ταυτόχρονα να μετατρέψει σε θετικό αφήγημα τα επιπλέον μέτρα που τελικά θα ψηφίσει. Το «ουδέτερο δημοσιονομικό ισοζύγιο» είναι η ορολογία που επιστρατεύεται ως περιτύλιγμα της δέσμευσης της Αθήνας να νομοθετήσει άμεσα νέα μέτρα για μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος. Τι σημαίνει «ουδέτερο δημοσιονομικό ισοζύγιο»;

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η συμφωνία προβλέπει ότι για κάθε ευρώ που θα αποδίδει το πρόγραμμα από –για παράδειγμα– περικοπές σε συντάξεις, θα προβλέπεται ισόποση ελάφρυνση στο σύνολο των μέτρων μέσω στοχευμένων φοροελαφρύνσεων. Οι ελαφρύνσεις σε ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ και φορολόγηση επιχειρήσεων, που έβαλε στο τραπέζι η Αθήνα από την προηγούμενη εβδομάδα, παραμένουν ως βασική επιδίωξη της ελληνικής πλευράς. Ο υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής Ν. Παππάς ανέφερε σχετικά (ΑΝΤ1) ότι εάν μειωθεί το αφορολόγητο, θα υπάρξει αντίστοιχη μείωση στον ΕΝΦΙΑ. Παράλληλα, η κυβέρνηση αθροίζει στα θετικά της χθεσινής συμφωνίας το ενδεχόμενο επαναφοράς των συλλογικών διαπραγματεύσεων πριν από τη λήξη του προγράμματος, το οποίο, ωστόσο, θα πρέπει να προσδιοριστεί σε επίπεδο τεχνικών κλιμακίων, και τη δέσμευση από πλευράς Κομισιόν για εξαίρεση από τις δαπάνες που συνυπολογίζονται για το πρωτογενές πλεόνασμα ενός προγράμματος ύψους 3 δισ. για τη δημιουργία 100.000 θέσεων εργασίας την επόμενη τριετία, δέσμευση η οποία, όμως, παραπέμπεται να εξεταστεί σε κάποιο επόμενο Eurogroup.

Η κυβέρνηση θα επιχειρήσει, αρθρώνοντας το επιχείρημα ότι οι νέες επιβαρύνσεις στην ουσία εξουδετερώνονται από τις φοροελαφρύνσεις σε άλλους τομείς, να περιορίσει τον πολιτικό αντίκτυπο στους πολίτες από το δεδομένο ψήφισης επιπλέον μέτρων και, παράλληλα, να εξασφαλίσει ότι η ψήφιση των μέτρων στη Βουλή από τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ θα γίνει χωρίς παρατράγουδα και, κυρίως, χωρίς να απειληθεί η κυβερνητική σταθερότητα. Αλλωστε, ο κ. Τσίπρας έχει δεσμευτεί προς την Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ ότι η όποια συμφωνία με τους εταίρους θα πρέπει πρώτα να περάσει από εκεί και να εγκριθεί, οπότε είναι αναγκαίο το θετικό αφήγημα, πρωτίστως για εσωκομματικούς και ενδοκυβερνητικούς λόγους. Ηδη, στην κατεύθυνση αυτή έχουν αρχίσει τις τελευταίες ημέρες ζυμώσεις, με κεντρική γραμμή ότι η συμφωνία πρέπει να κλείσει και η απαίτηση για νέα μέτρα να ικανοποιηθεί, διότι αυτό είναι για το καλό της χώρας. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του διευθυντή της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Κ. Ζαχαριάδη (τ/σ «Ε»), ότι «ο συμβιβασμός ο οποίος θα έρθει από τον κ. Τσίπρα, τον κ. Τσακαλώτο και τον κ. Χουλιαράκη κατά τη γνώμη μου θα εγκριθεί και έτσι πρέπει να γίνει για το καλό της χώρας. Αυτή είναι η δουλειά της κυβέρνησης».

Ο γραμματέας του ΣΥΡΙΖΑ Π. Ρήγας δήλωσε χθες (ΣΚΑΪ), μιλώντας για το ενδεχόμενο μείωσης του αφορολογήτου, έναντι του οποίου τις προηγούμενες ημέρες είχαν σημειωθεί αντιδράσεις από πλευράς κυβερνητικών βουλευτών, ότι το αφορολόγητο «δεν είναι “φετίχ”». «Αν η μείωση του αφορολογήτου διευκολύνει να κλείσει η αξιολόγηση, τότε να το συζητήσουμε», πρόσθεσε. Υπενθυμίζεται ότι ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Χρ. Καραγιαννίδης έθεσε τη συζήτηση για την ψήφιση των νέων μέτρων στη βάση κομματικής πειθαρχίας και δήλωσε (ρ/σ Στο Κόκκινο) ότι οι αποφάσεις θα ληφθούν συλλογικά και «όποιος δεν μπορεί να στηρίξει τη συμφωνία παραιτείται».

Πηγή: kathimerini.gr

21