Κλιματική κρίση: Δοκιμάζεται η οικονομική ευρωστία των τραπεζών

Καθώς ο κόσμος απομακρύνεται περισσότερο από τον στόχο του για περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στους 1,5 C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, οι τράπεζες πρέπει να εστιάζουν όλο και πιο πολύ στις οικονομικές επιπτώσεις ενός πλανήτη που θερμαίνεται γρήγορα.

Οι οικονομικοί κλυδωνισμοί που είναι συνυφασμένοι με την τρέχουσα πορεία της υπερθέρμανσης του πλανήτη μπορεί να αφήσουν τις τράπεζες να αντιμετωπίσουν ζημίες από δάνεια και απομειωμένους ισολογισμούς. Η Επιτροπή της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία δήλωσε ότι η κλιματική αλλαγή έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει «την ασφάλεια και την ευρωστία των τραπεζών και τη σταθερότητα του ευρύτερου τραπεζικού συστήματος».

Όπως σημειώνει το Bloomberg, μέχρι πρόσφατα, οι τράπεζες επικεντρώνονταν κυρίως στο τι σημαίνουν οι λεγόμενοι μεταβατικοί κίνδυνοι για τις βασικές δραστηριότητές τους. Οι κίνδυνοι αυτοί συνδέονται με τις αλλαγές στις αξίες των περιουσιακών στοιχείων και άλλα κόστη που συνδέονται με την απεξάρτηση της παγκόσμιας οικονομίας από τον άνθρακα.

Καθώς όμως οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν στα ύψη σε όλο τον κόσμο, προκαλώντας ένα θανατηφόρο κοκτέιλ από πυρκαγιές, καταιγίδες και ξηρασία, οι τράπεζες αναγκάζονται τώρα να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή σε αυτό που είναι γνωστό ως «φυσικοί κίνδυνοι».

Οι πιθανές απώλειες από ακραία γεγονότα και μακροπρόθεσμες αλλαγές στα καιρικά πρότυπα γίνονται όλο και πιο εμφανείς, αναγκάζοντας τον χρηματοπιστωτικό κλάδο να «οξύνει την κατανόησή του» για τους φυσικούς κινδύνους, δήλωσε ο Gianluca Cantalupi, επικεφαλής του τμήματος κλιματικών, φυσικών και κοινωνικών κινδύνων της JPMorgan Chase & Co.

Το βαρύ τίμημα των φυσικών καταστροφών στις οικονομίες

Ακολουθούν μερικές μόνο από τις πρόσφατες καταστροφές: Οι πλημμύρες στο Πακιστάν εξαφάνισαν το 2,2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της χώρας το 2022- η χειρότερη περίοδος πυρκαγιών που έχει καταγραφεί στον Καναδά το 2023 είχε βαρύ τίμημα για την τοπική οικονομία- και μια καταστροφική ξηρασία στη διώρυγα του Παναμά έχει βλάψει μια υδάτινη οδό που διακινεί 270 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως στο παγκόσμιο εμπόριο.

«Αυτά τα γεγονότα συμβαίνουν όλο και πιο συχνά και γι’ αυτό πρέπει να εκπαιδευτούμε – να έχουμε επίγνωση των κινδύνων», δήλωσε ο Cantalupi. «Πρέπει να γνωρίζω τους φυσικούς κινδύνους που μπορεί να αντιμετωπίσει η τράπεζα όταν λαμβάνει αποφάσεις δανειοδότησης: Θα αντιμετωπίσει μια εταιρεία ημιαγωγών πίεση από το νερό; Η υλοτομία σε ορισμένες επαρχίες θα προκαλέσει κατολισθήσεις που θα καταστρέψουν εργοστάσια ή άλλες υποδομές;»

Τον Δεκέμβριο, οι αναλυτές του BloombergNEF δημοσίευσαν έκθεση στην οποία ανέφεραν ότι ο αντίκτυπος στις εταιρείες από τα ακραία κλιματικά φαινόμενα μπορεί να κυμαίνεται από τη μείωση των εσόδων μέχρι και την πτώχευση, αν και λίγοι γνωρίζουν τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν. Η έρευνα διαπίστωσε ότι το 65% των περισσότερων από 2.000 εταιρειών που αναλύθηκαν απέτυχαν να εντοπίσουν τους τομείς των δραστηριοτήτων τους που μπορεί να είναι ευάλωτοι σε φυσικούς κινδύνους, ενώ ακόμη λιγότερες εταιρείες διενεργούν οικονομικές αξιολογήσεις των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα

Για να προετοιμαστεί για τον αυξανόμενο αριθμό περιβαλλοντικών καταστροφών, η JPMorgan έχει προσθέσει προσωπικό για την αξιολόγηση τέτοιων κινδύνων, συμπεριλαμβανομένου του Cantalupi, ο οποίος εντάχθηκε στα τέλη του περασμένου έτους από την Credit Suisse. Η τράπεζα προσλαμβάνει μοντελοποιητές καταστροφών που μπορούν να εκτιμήσουν τις πιθανές επιπτώσεις των έντονων καιρικών φαινομένων στα χαρτοφυλάκια ακινήτων της JPMorgan.

Τον Δεκέμβριο, αναλυτές του BloombergNEF δημοσίευσαν έκθεση στην οποία ανέφεραν ότι οι επιπτώσεις στις εταιρείες από ακραία κλιματικά φαινόμενα μπορεί να κυμαίνονται από τη μείωση των εσόδων μέχρι και την πτώχευση, αν και λίγοι γνωρίζουν τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν. Η έρευνα διαπίστωσε ότι το 65% των περισσότερων από 2.000 εταιρειών που αναλύθηκαν απέτυχαν να εντοπίσουν τους τομείς των δραστηριοτήτων τους που μπορεί να είναι ευάλωτοι σε φυσικούς κινδύνους, ενώ ακόμη λιγότερες εταιρείες διενεργούν οικονομικές αξιολογήσεις των κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα.

Η Citigroup Inc. δήλωσε τον περασμένο μήνα στην έκθεσή της για το κλίμα ότι οι φυσικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής μπορεί να προκαλέσουν πλήθος άλλων ανησυχιών, όπως πιστωτικούς, ρευστούς και λειτουργικούς κινδύνους. Για να αξιολογήσει την ευπάθεια των πιστωτικών της ανοιγμάτων στους κλιματικούς κινδύνους, η τράπεζα εισήγαγε αυτό που αποκαλεί «θερμικό χάρτη κλιματικών κινδύνων», ο οποίος δείχνει τους επιχειρηματικούς τομείς με τους υψηλότερους φυσικούς κινδύνους και τους κινδύνους μετάβασης.

Σύμφωνα με τη Citigroup, το χαρτοφυλάκιο δανείων της για την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου ύψους 15,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων έχει βαθμολογία μεταβατικού κινδύνου 4, την υψηλότερη, και βαθμολογία φυσικού κινδύνου 3. Οι δύο τομείς με τις υψηλότερες βαθμολογίες φυσικού κινδύνου είναι οι ημιαγωγοί και τα λιμάνια.

«Έχει γίνει μεγαλύτερο ζήτημα», ιδίως τους τελευταίους έξι μήνες, δήλωσε ο Andrew Karp, παγκόσμιος επικεφαλής της ομάδας βιώσιμων τραπεζικών λύσεων της Bank of America Corp. «Υπάρχει μια αυξανόμενη ανησυχία σχετικά με την αύξηση του κόστους και, σε ορισμένες περιπτώσεις, τη μειωμένη διαθεσιμότητα της ασφάλισης και τι λέει αυτό για το πώς ο κλιματικός κίνδυνος θα εκδηλωθεί σε οικονομικούς κινδύνους».

Αμερικανικές τράπεζες χρηματοδοτούν επιχειρήσεις πετρελαίου, αερίου και άνθρακα

Παρά αυτή την αυξανόμενη συνειδητοποίηση της σοβαρής απειλής που συνιστά η ανεξέλεγκτη υπερθέρμανση του πλανήτη, οι αμερικανικές τράπεζες αυξάνουν ωστόσο τα στοιχήματά τους στον κλάδο που ευθύνεται περισσότερο για την επιτάχυνσή της. Μια ομάδα περιφερειακών τραπεζών των ΗΠΑ αυξάνει τις χορηγήσεις δανείων σε πελάτες πετρελαίου, φυσικού αερίου και άνθρακα, κατακτώντας μερίδιο αγοράς καθώς οι μεγαλύτεροι Ευρωπαίοι ανταγωνιστές κάνουν πίσω. Ο κατάλογος των χρηματοδοτών ορυκτών καυσίμων περιλαμβάνει τις Citizens Financial Group Inc., BOK Financial Corp. και Truist Securities Inc. σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε το Bloomberg.

Οι εταιρείες έχουν ανέβει από 13 έως 40 σκαλοπάτια στον πίνακα των χρηματοδοτών των μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών από το τέλος του 2021, τοποθετώντας τις μεταξύ των 35 κορυφαίων τραπεζών παγκοσμίως με βάση τον αριθμό των συμφωνιών.

Πηγή: powergame.gr