Είναι απλά μία “πτωτική μέρα” στις αγορές

Στα 70 του, το ΝΑΤΟ φαίνεται να έχει γεράσει. Οι λόγοι για τους οποίους δημιουργήθηκε, εδώ και καιρό, δεν υφίστανται πια. Και, οι καινούργιοι ρόλοι που, κατά καιρούς έχει επιχειρηθεί να του δωθούν, δεν του ταιριάζουν και δεν είναι συμβατοί με την υπάρχουσα διοικητική και λειτουργική δομή του. Αυτό προβάλλει πίσω από την -για ακόμη μία φορά- αντισυμβατική παρουσία του κ. Τραμπ, σήμερα στο Λονδίνο.

Και η πτώση των αγορών σε όλο το κόσμο; Πώς συνδυάζεται με τις σημερινές εξελίξεις στο Λονδίνο;

Κατ' αρχάς, θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι απέχουμε πολύ από το να ισχυριστούμε ότι οι αγορές διανύουν μία κακή φάση. Δεν έχει περάσει ακόμη ένα δεκαήμερο που οι αμερικανικοί χρηματιστηριακοί δείκτες -και μαζί τους και άλλοι δείκτες απ' όλο το κόσμο- αναρριχήθηκαν σε νέα ιστορικά υψηλά. Ουδείς μπορεί να μιλήσει για επικείμενη πτώση, επειδή θα κινδυνεύει να γελοιοποιηθεί -για ακόμη μία φορά. Έχουμε μία πτωτική μέρα. Αυτό ισχύει προς το παρόν.

Όμως, το επεισόδιο στο Λονδίνο, είναι ένα ακόμη σε μία μακρά σειρά γεγονότων που δείχνουν ότι ο κόσμος όπως τον γνωρίζαμε έχει αλλάξει, ότι διανύουμε μία περίοδο -ή μία διαδικασία- αποδυνάμωσης του “δυτικού” κόσμου και ότι οι ΗΠΑ μειώνουν την εξάπλωσή τους και θέτουν άλλες στρατηγικές προτεραιότητες. Το διαφαινόμενο τέλος της “pax americana”, δημιουργεί ανησυχίες, αβεβαιότητες, νέες συμμαχίες και στρατηγικές και διαθέσεις για εκμετάλλευσης των κενών που δημιουργούνται.

Όμως, όλα αυτά, δεν εμφανίστηκαν σήμερα. Σήμερα έχουμε απλά μία πτωτική μέρα στις αγορές, την οποία οι αναλυτές και οι σχολιαστές τη συνδέουν με το περιστατικό στο Λονδίνο ή με τους εμπορικούς πολέμους που επιχειρεί να στήσει ο κ. Τραμπ, τους οποίους όμως ποτέ δεν προχωρά. Η πτωτική μέρα δεν πρόκειται να φέρει την καταστροφή που πολλοί -χρόνια τώρα- προοιωνίζονται. Παρά τις εκπλήξεις που ο προβληματικός κ. Τραμπ προκαλεί κάθε τόσο, η διεθνής οικονομία εξακολουθεί να κινείται με ικανοποιητικούς ρυθμούς και τα κέρδη των εισηγμένων εταιριών αναμένεται να κινηθούν με ταχύτερους ρυθμούς κατά το 2020 (δείτε εδώ τις προβλέψεις κερδών ανά χώρα, για τις εταιρίες που συμπεριλαμβάνονται στους δείκτες MSCI).

Παράλληλα, θα πρέπει να έχουμε υπ' οψη μας ότι, δεν είναι φυσιολογικό να υπάρξει μία ακόμη χρηματοοικονομική κρίση, ένδεκα μόλις χρόνια μετά την προηγουμενη. Η ιστορία μας έχει δείξει -και η λογική το επιβεβαιώνει- ότι τόσο κύρια γεγονότα μπορούν να επαναληφθούν μόνον μετά από πολλά χρόνια, όταν η μνήμη ασθενήσει και οι πρόνοιες που είχαν ληφθεί μετά την προηγούμενη κρίση έχουν καταστεί αναχρονιστικές.

Η αλήθεια όμως είναι ότι βιώνουμε “ενδιαφέροντες καιρούς”, με πολλές αλλαγές. Η άλλη αλήθεια είναι ότι βιώνουμε μία πρωτοφανή περίοδο ανοδικών αγορών. Είναι μάταιο να προσπαθούμε να μαντέψουμε το πότε θα αρχίσει μία πτωτική κίνηση στο εξωτερικό (στην Ελλάδα, τα πράγματα ίσως δεν ακολουθήσουν τις αγορές του εξωτερικού). Είναι πιο χρήσιμο, να έχουμε σχεδιάσει από σήμερα, τί θα κάνουμε, όταν δεν θα πρόκειται απλά για μία “ακόμη πτωτική μέρα”, αλλά για κάτι πιο σημαντικό.

Γιάννης Σιάτρας
i.siatras@gmail.com