Αρχική | Πολιτική | Διεθνής Πολιτική | Η αναξιοποίητη δύναμη της μόχλευσης του Τραμπ

Η αναξιοποίητη δύναμη της μόχλευσης του Τραμπ

Μέγεθος γραμμάτων: Decrease font Enlarge font
Η αναξιοποίητη δύναμη της μόχλευσης του Τραμπ

Του Richard Fontaine

Σχεδόν κάθε νέος Αμερικανός πρόεδρος εισέρχεται στον Λευκό Οίκο αποφασισμένος να αντιστρέψει όλα τα υποτιθέμενα λάθη του προκατόχου του. Ακόμα κι αν υπάρχει μακράν περισσότερη συνέχεια στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ από ό, τι συνήθως αναγνωρίζεται, νέες ομάδες μπαίνουν στην εξουσία ανυπόμονες να τονίσουν τις αποχωρήσεις από την διοίκησή τους. Ο πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, προσφέρει ένα ιδιαίτερα ζωντανό παράδειγμα αυτής της τάσης, με το να τονίζει ακόμη και μετά από τέσσερα χρόνια στην θητεία του, το πώς η προσέγγισή του για τον κόσμο έρχεται σε αντίθεση με εκείνη των προκατόχων του.

Εάν ο Τζο Μπάιντεν αναλάβει καθήκοντα τον Ιανουάριο του 2021, το κίνητρο θα είναι ακόμη ισχυρότερο από το συνηθισμένο, δεδομένης της πρωτοφανούς φύσης της προεδρίας του Τραμπ. Τίποτα σήμερα δεν ενώνει τους επίδοξους αξιωματούχους εθνικής ασφάλειας του Μπάιντεν περισσότερο από όσο η αποστροφή τους για την εξωτερική πολιτική του Τραμπ. Ο μακρύς κατάλογος των λαθών της διοίκησης του Trump ώθησε τους ειδικούς και στις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος προς ένα επανορθωτικό όραμα για την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, το οποίο θα εγκαταλείψει την συναλλακτική, ιδιοτελή προσέγγιση των ετών του Trump και θα επιστρέψει σε μια πιο παραδοσιακή στάση. Ο ίδιος ο Μπάιντεν είπε ότι, αν εκλεγεί, θα σηματοδοτήσει γρήγορα ότι «επιστρέψαμε» σε εκείνους που υπονομεύτηκαν από τα τέσσερα χρόνια αναταραχών της εποχής του Τραμπ. Η ομάδα του θα αισθανόταν συντριπτική πίεση για να δείξει ταχεία αλλαγή στον αμερικανικό λαό και στον κόσμο.

Ωστόσο, καθώς θα πράττει έτσι, μια κυβέρνηση Μπάιντεν θα έκανε επίσης καλά να χρησιμοποιήσει, αντί να απορρίψει, μερικά από αυτά που θα αφήσει πίσω του ο Τραμπ, συμπεριλαμβανομένης μιας νέας εστίασης στα θέματα διαφορετική από εκείνη που κυριαρχούσε στο σκεπτικό της εξωτερικής πολιτικής πριν από μερικά χρόνια και ακόμη και μερικές από τις πολιτικές που έχει υιοθετήσει ο Τραμπ. Πάνω απ' όλα, η κυβέρνηση Τραμπ θα κληροδοτήσει ένα απόθεμα μόχλευσης στην διάδοχό της. Μια νέα διοίκηση θα πρέπει να χρησιμοποιήσει αυτό το μοναδικό, φευγαλέο πλεονέκτημα με σύνεση.

ΜΑΖΙ ΜΕ ΤΟ ΝΕΟ

Ενώ προσπαθεί να κάνει εμφανείς τις διαφορές μεταξύ του ιδίου και του αντιπάλου του σχεδόν σε κάθε θέμα, ο Μπάιντεν έχει επίσης δηλώσει ότι θα υιοθετήσει μερικές από τις σημαντικές αλλαγές του Τραμπ. Έχει δεσμευτεί για μεγαλύτερο ανταγωνισμό με την Κίνα και για μια εξωτερική πολιτική που θα εστιάζει περισσότερο στη μεσαία τάξη των ΗΠΑ. Υποστηρίζει την Συμφωνία ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά του Trump [1], η οποία αντικατέστησε την Συμφωνία Ελευθέρων Συναλλαγών της Βόρειας Αμερικής (North American Free Trade Agreement, NAFTA) και θα συνεχίσει την απόσυρση από τον πόλεμο στο Αφγανιστάν. Η ομάδα του γενικά φαίνεται να ευνοεί την τρέχουσα Εθνική Αμυντική Στρατηγική (National Defense Strategy), με τον στόχο της να επαναπροσδιορίσει τον αμερικανικό στρατό για μια εποχή αντιπαλότητας μεγάλων δυνάμεων. Ένας πρόεδρος Μπάιντεν φαίνεται απίθανο να μεταφέρει την αμερικανική πρεσβεία από την Ιερουσαλήμ πίσω στο Τελ Αβίβ˙ να άρει αμέσως τους δασμούς που έχουν επιβληθεί στην Κίνα˙ ή να ζητήσει από την κυβέρνηση της Ουκρανίας να επιστρέψει θανατηφόρα όπλα που παρέχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Ωστόσο, ακόμη και για τα πολλά ζητήματα στα οποία ο Μπάιντεν και η ομάδα του [2] επιδιώκουν σημαντική αλλαγή, θα μπορούσαν να δουν τις προσπάθειές τους να υποβοηθούνται, αντί να υπονομεύονται, με το να εκμεταλλευθούν ορισμένα από αυτά που έχουν κληρονομήσει. Πέρα από συγκεκριμένες αλλαγές πολιτικής, τα τελευταία τέσσερα χρόνια, ο Τραμπ έχει δημιουργήσει σημαντική μόχλευση έναντι αντιπάλων και συμμάχων. Όλοι οι πρόεδροι έχουν χρησιμοποιήσει τη μόχλευση, συχνά σε συνδυασμό με ηθικές αποχρώσεις, προσωπικές σχέσεις, δημόσιες εκκλήσεις και άλλες προσπάθειες, για να επιτύχουν τους στόχους τους στις διεθνείς υποθέσεις. Με την συναλλακτική νοοτροπία του, ωστόσο, ο Τραμπ έχει αναβιβάσει τη μόχλευση πάνω από άλλα μέσα, παράγοντάς την συχνά ασύνετα αλλά αποτελεσματικά. Η αγάπη του για κυρώσεις και προστατευτικά οικονομικά μέτρα άσκησε πίεση στην Κίνα, το Ιράν, την Βενεζουέλα και άλλες χώρες. Χτυπώντας συμμάχους των ΗΠΑ και απειλώντας να τερματίσει τις εγγυήσεις ασφαλείας, ο Τραμπ προκάλεσε άγχος μεταξύ χωρών που δεν επενδύουν στην άμυνα. Με το να αποσυρθεί από πολυμερείς συμφωνίες-κλειδιά, αύξησε την επιθυμία των υπαρχόντων μελών να δουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να επιστρέφουν σε αυτές.

Το νόημα δεν είναι ότι αυτές οι αποφάσεις ήταν σοφές κινήσεις εθνικής ασφάλειας: στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν ήταν, και σε ορισμένες περιπτώσεις, ήταν οριακά καταστροφικές. Ωστόσο, με το να κάνει αυτά τα βήματα, ο Τραμπ έχει τοποθετήσει έτσι μια νέα κυβέρνηση ώστε να μπορεί τα εκμεταλλευτεί καθώς θα καθαρίζει το χάος της προγενέστερης εξωτερικής πολιτικής του. Μια νέα ομάδα θα πρέπει να χρησιμοποιήσει αυτή τη μόχλευση, ακόμα κι αν πρόκειται για τελείως διαφορετικό σκοπό.

Οι περισσότεροι ειδικοί της εθνικής ασφάλειας δεν θα καταχωρήσουν το [βιβλίο με τίτλο] Trump: The Art of the Deal μεταξύ των θεμελιωδών κειμένων του τομέα τους. Αλλά περιέχει έναν χρήσιμο ορισμό. «Η μόχλευση», λέει, «είναι να έχεις κάτι που θέλει ο άλλος. Ή ακόμα καλύτερα, αυτό που έχει ανάγκη. Ή το καλύτερο απ' όλα, αυτό που απλά δεν μπορεί να κάνει χωρίς [να το έχει]». Η νέα ομάδα του Μπάιντεν θα είχε ως στόχο την επαναφορά και την ανοικοδόμηση των σχέσεων με τον κόσμο. Καθώς θα το κάνει αυτό, θα πρέπει να συνδυάζει μια πιο αξιόπιστη, διεθνώς δεσμευμένη, και πολυμερή προσέγγιση με μια ξεκάθαρη άποψη για το πότε θα χρησιμοποιήσει τη μόχλευση που κληρονόμησε.

ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ Ο ΑΛΛΟΣ

Μια νέα διοίκηση θα έχει αρκετές ευκαιρίες να χρησιμοποιήσει τη μόχλευσή της με τους αντιπάλους της Αμερικής. Η πυρηνική συμφωνία του Ιράν, για παράδειγμα, περιέχει ρήτρες λήξης ισχύος που πλησιάζουν και διατάξεις που μπορούν να βελτιωθούν. Η κυβέρνηση Τραμπ ακύρωσε τις προσπάθειές της να διαπραγματευτεί μια δευτερεύουσα συμφωνία με ευρωπαϊκές χώρες που θα μπορούσαν να ενισχύσουν την συμφωνία –από μόνο του ένα παράδειγμα δημιουργίας μόχλευσης με το να απειλείς για μια απόσυρση από την συμφωνία και στην συνέχεια να την σπαταλάς αποσυρόμενος πριν εξαντληθούν οι συνομιλίες. Η απόσυρση των ΗΠΑ [3] οδήγησε την Ευρώπη να καταφύγει σε λύσεις παράκαμψης, ενώ η Τεχεράνη αρνείται να τροποποιήσει την υποκείμενη συμφωνία. Με την ελπίδα και την προσδοκία του κόσμου για μια επιστροφή των ΗΠΑ στην συμφωνία, η στιγμή της μέγιστης μόχλευσης μιας νέας ομάδας θα είναι πριν από την επάνοδο [στην συμφωνία] παρά αργότερα. Πρέπει να την χρησιμοποιήσουν για να διερευνήσουν, τόσο με το Ιράν όσο και με τα ευρωπαϊκά μέρη, ποιες βελτιώσεις θα μπορούσαν να επιτευχθούν προτού απλώς επιστρέψουν σε μια αμετάβλητη συμφωνία.

Οι υφιστάμενοι δασμοί για την Κίνα [4] αντιπροσωπεύουν επίσης σημαντική μόχλευση. Κατευθύνονται σε μεγάλο βαθμό σε λάθος στόχους, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος και των αυξημένων αγορών αγαθών που κατασκευάζονται ή καλλιεργούνται σε πολιτείες των οποίων οι εκλογικές προτιμήσεις είναι κυμαινόμενες. Ο επόμενος πρόεδρος θα πρέπει να προτείνει την κατάργηση των δασμών με αντάλλαγμα την πρόοδο σε άλλες, πιο επακόλουθες προτεραιότητες των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων της κλοπής πνευματικής ιδιοκτησίας, της αναγκαστικής μεταφοράς τεχνολογίας και της διακριτικής μεταχείρισης των αμερικανικών επιχειρήσεων στην Κίνα. Η κατάργηση των δασμών χωρίς την λήψη παραχωρήσεων ως αντάλλαγμα, θα διαλύσει άσκοπα το πλεονέκτημα των ΗΠΑ και θα επιτρέψει σε ένα ιδιαιτέρως συναλλακτικό Πεκίνο να ενθυλακώσει τα αντιληπτά κέρδη του, δημιουργώντας έναν τόνο για τη μελλοντική σχέση.

Άλλες μορφές μόχλευσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν με τους συμμάχους, ακόμη και από μια διοίκηση που είναι πρόθυμη να θεωρηθεί από εκείνους ως πιο ευγενική και πιο αξιόπιστη. Ο Τραμπ είχε εμμονή με εκείνα τα μέλη του ΝΑΤΟ [5] που ξοδεύουν λιγότερο από 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα, και με την επιθυμία του η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία να αυξήσουν τις πληρωμές υποστήριξής τους στο κόστος της στάθμευσης στρατευμάτων των ΗΠΑ στις χώρες τους. Τίποτε από τα δυο δεν αντιπροσωπεύει μια ιδιαίτερα αποτελεσματική μέτρηση της αξίας ενός συμμάχου. Μια νέα διοίκηση θα έκανε καλύτερα να ενθαρρύνει τον αμυντικό εκσυγχρονισμό˙ [να προβεί σε] επενδύσεις σε εξειδικευμένες δυνατότητες που δημιουργούν έναν καταμερισμό του στρατιωτικού έργου και όχι την αλληλεπικάλυψη μεταξύ συμμάχων˙ και [να δείξει] προθυμία να εμπλακεί σε επιχειρήσεις που κυμαίνονται από τις αντιτρομοκρατικές προσπάθειες στη Μέση Ανατολή και την Αφρική έως τις θαλάσσιες δράσεις στα ασιατικά ύδατα.

Καθώς θα πράττει έτσι, θα πρέπει να καθησυχάσει αυτούς τους συμμάχους -αλλά όχι τόσο πολύ ώστε να αναζωπυρωθεί το ένστικτο του τζαμπατζή. Η αναμενόμενη μείωση του αμυντικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ, σε συνδυασμό με την ολοένα μεγαλύτερη εστίαση των ΗΠΑ στον Ινδο-Ειρηνικό [6], θα δημιουργήσει μόχλευση που θα πιέσει για τον καταμερισμό των συμμαχικών βαρών. Λιγότεροι στρατιωτικοί πόροι των ΗΠΑ, κατευθυνόμενοι όλο και περισσότερο σε μια περιοχή, θα δημιουργήσουν κενά ασφαλείας που μπορούν να καλύψουν οι σύμμαχοι. Η επόμενη διοίκηση θα πρέπει να θέσει τις προσδοκίες ανάλογα, ζητώντας από τους συμμάχους να επωμιστούν περισσότερο από το βάρος. Αντίθετα με τον Trump, ωστόσο, θα πρέπει να το πράξει όχι απλά ως μέσο επανειλημμένης πίεσης στους συμμάχους να πληρώνουν περισσότερα, αλλά μάλλον στην υπηρεσία μιας ευρύτερης στρατηγικής που θα συγχωνεύσει ένα όραμα για τις νέες απειλές με την κατάλληλη κατανομή των βαρών.

Η μόχλευση έναντι άλλων εταίρων θα αυξηθεί από τις προσδοκίες που θα έχουν οι άλλες κυβερνήσεις για τη νέα διοίκηση. Η Σαουδική Αραβία, για παράδειγμα, θα προβλέψει πολύ πιο ψυχρές σχέσεις. Μια ευέλικτη προσέγγιση στο Ριάντ θα σήμαινε όχι απλώς την απομόνωσή του, αλλά τη μόχλευση των ανησυχιών του Ριάντ για την επαναφορά των σχέσεων -με σκοπό τον τερματισμό του πολέμου στην Υεμένη και την διακοπή της απερίσκεπτης προσέγγισης που έχει δει τον Τζαμάλ Κασόγκι [7] να δολοφονείται, τον Σαντ Χαρίρι να απαγάγεται, το Κατάρ να υφίσταται αποκλεισμό, και άλλα. Ακόμη και οι παγκόσμιες ελπίδες για μια ανανεωμένη ηγεσία των ΗΠΑ μπορούν να δημιουργήσουν πλεονέκτημα, καθώς οι ξένοι ηγέτες και οι λαοί τους επιθυμούν να είναι μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Εάν μια νέα ομάδα έρθει με μια λίστα επιθυμιών από φιλικές χώρες στην Ευρώπη, τη Νοτιοανατολική Ασία, την Λατινική Αμερική και πέραν αυτών, θα πρέπει να το ζητήσει από νωρίς.

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΕ ΤΗΝ Ή ΞΕΧΑΣΕ ΤΗΝ

Η μόχλευση της εξωτερικής πολιτικής θα μπορούσε επίσης να αποδειχθεί χρήσιμη σε ένα εγχώριο περιβάλλον, προσφέροντας την ευκαιρία όχι μόνο να αποκομιστούν οφέλη από ξένα μέρη, αλλά και να καθησυχαστούν τα εγχώρια. Η επάνοδος των Ηνωμένων Πολιτειών στην Trans-Pacific Partnership, για παράδειγμα, είναι μια δελεαστική δυνατότητα, ειδικά για τις 11 χώρες που αποτελούν τώρα το εμπορικό γκρουπ (μετά την αποχώρηση του Τραμπ από αυτήν). Η ένταξη στο σύμφωνο θα δώσει στις Ηνωμένες Πολιτείες μεγαλύτερη πρόσβαση σε βασικές αγορές, θα συμβάλει στην διαφοροποίηση του εμπορίου από την Κίνα και θα σηματοδοτήσει την ανανεωμένη οικονομική ηγεσία των ΗΠΑ στην Ασία. Ο Μπάιντεν έχει διασκεδάσει την πιθανότητα επαναδιαπραγμάτευσης και στην συνέχεια υπογραφής της συμφωνίας. Παρ’ όλη την επιμονή στην προεκλογική περίοδο ότι μια τέτοια πορεία είναι αδύνατη, η επόμενη διοίκηση θα πρέπει να προσφέρει την επάνοδο ως αντάλλαγμα αλλαγών -προσθέτοντας διατάξεις για τη νομισματική χειραγώγηση και τροποποιώντας εκείνες σχετικά με τους κανόνες καταγωγής, για παράδειγμα- που θα καθιστούσαν την συμφωνία πιο εύγευστη πολιτικά σε μια πλειοψηφία στο Κογκρέσο. Ομοίως, οι Ρεπουμπλικάνοι συνεχίζουν να αντιτίθενται στην πυρηνική συμφωνία με το Ιράν. Ωστόσο, είναι πιθανό ότι οι αλλαγές στην συμφωνία θα μπορούσαν να επηρεάσουν ορισμένους για να υποστηρίξουν μια αναθεώρηση.

Μεγάλο μέρος αυτής της προσέγγισης θα περιελάμβανε την χρήση μόχλευσης που προήλθε από έναν προκάτοχο, και συχνά με την χρήση μέσων -εκφοβισμό συμμάχων, αποχώρηση από πολυμερείς συμφωνίες [8], υιοθέτηση του προστατευτισμού- εξαιρετικά απαράδεκτων για έναν νέο πρόεδρο. Και όμως θα είναι εκεί –για να χρησιμοποιηθούν, να διασκορπιστούν ή να σπαταληθούν. Καλύτερα να χρησιμοποιηθεί η μόχλευση που θα επιφέρει καλά αποτελέσματα παρά να εξαφανιστεί.

Η χρήση θέσεων ισχύος, από όπου κι αν προέρχεται [η ισχύς αυτή], δεν χρειάζεται να έρχεται σε αντίθεση με την επιθυμία να σηματοδοτηθεί ένα νέο είδος ηγεσίας των ΗΠΑ. Πράγματι, η μόχλευση μπορεί να είναι ένα πολύ χρήσιμο συμπλήρωμα σε μια τέτοια εκστρατεία. Ένα σύνολο κινήσεων που χρησιμοποιούν κληρονομηθείσα μόχλευση για να αφήσουν τις Ηνωμένες Πολιτείες ισχυρότερες, θα την καταστήσουν έναν πιο ικανό παγκόσμιο ηγέτη, με μεγαλύτερη εγχώρια υποστήριξη για έναν εκτεταμένο παγκόσμιο ρόλο. Με την σειρά τους, οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορούν να δημιουργήσουν οφέλη για συμμάχους σε όλο τον κόσμο και να βοηθήσουν τις χώρες να συμπαραταχθούν σε μια κοινή απόκριση σε μια σειρά σοβαρών προκλήσεων. Αυτό το ξεκάθαρο ιδιοτελές συμφέρον μπορεί να οδηγήσει μια άμεσα μετα-Trump εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ στο δρόμο της ανανέωσης.

 

Πηγή: foreignaffairs.gr

Διαβάστε το άρθρο από την πηγή

Εγγραφή RSS για αυτά τα σχόλια Σχόλια (0)

συνολικά: | προβολή:

Σχολιάστε το άρθρο comment

Παρακαλώ εισάγετε τον κωδικό που βλέπετε στην εικόνα:

Eshop
  • email Αποστολή άρθρου
  • print Εμφάνιση εκτύπωσης
  • Plain text Προβολή ώς Plain Text