Η ιστορική ερμηνεία της τρέχουσας ανόδου

Η ιστορική ερμηνεία της τρέχουσας ανόδου

Επί περισσότερα από πέντε χρόνια, δηλαδή, από την ημέρα επανέκδοσης του περιοδικού Χ&Α, τον Απρίλιο του 2018, προβάλλουμε τη μακροπρόθεσμη λογική θεώρησης των οικονομικών και χρηματιστηριακών εξελίξεων, που βασίζεται στην ύπαρξη και τη λειτουργία εξαιρετικά μακροχρόνιων “κύκλων” στην ελληνική οικονομία και -κατά συνέπεια- στη χρηματιστηριακή αγορά. Βασικά στοιχεία της θεώρησης αυτής, μπορεί κάποιος να βρει στα τεύχη 199 και 252.

Κατά το διάστημα αυτό, επιβεβαιώνεται πλήρως, η ορθότητα αυτού του τρόπου θεώρησης των χρηματιστηριακών εξελίξεων. Όλοι πλέον αντιλαμβάνονται το “γύρισμα” (εμείς το αποκαλούμε “έναρξη μιας νέας μακροπρόθεσμης ιστορικής περιόδου”) που έκανε η χρηματιστηριακή αγορά, από το 2016 και τη σταδιακή άνοδό της, μέχρι και σήμερα.

Με βάση αυτή την (ιστορική) αντίληψη των εξελίξεων, θεωρούμε ότι, οι εκλογές του περασμένου Μαΐου, οριοθετούν, τη λήξη της πρώτης μεγάλης φάσης, της μακροχρόνιας περιόδου που ξεκίνησε από το “χαμηλό” σημείο, του Φεβρουαρίου του 2016.

Η εισαγωγική αυτή φάση, συνήθως είναι και η πιο δύσκολη. Και είναι δύσκολη, επειδή, κατά τη φάση αυτή, οι ρυθμοί μεταβολής των οικονομικών και χρηματιστηριακών στοιχείων είναι αργοί και ασταθείς, ενώ, στο περιβάλλον κυριαρχεί η αβεβαιότητα, η δυσπιστία και ο φόβος.

Εκτιμούμε ότι, μετά την εκλογική αναμέτρηση του Μαΐου, η χώρα, η κοινωνία, η οικονομία και η χρηματιστηριακή αγορά, εισήλθαν στη δεύτερη φάση, αυτής της μεγάλης και μακροχρόνιας ιστορικής περιόδου. Έχοντας απομακρυνθεί από τα προβλήματα του παρελθόντος, η χώρα κινείται με μεγαλύτερη αισιοδοξία και σταθερότητα. Με τον ίδιο τρόπο κινούνται και η οικονομία και το Χρηματιστήριο. Η χώρα, η οικονομία και το Χρηματιστήριο, κινούνται στην ανοδική φάση, με κατεύθυνση την “κορύφωση”, η οποία θα συμβεί κάποια στιγμή στα επόμενα χρόνια.

Στο χρηματιστηριακό χώρο, θα βιώσουμε την αλλαγή της φάσης, μέσω της ανόδου των τιμών (ήδη συμβαίνει), της αύξησης της αισιοδοξίας και του αισθήματος της βεβαιότητας (ήδη συμβαίνουν) και της αύξησης του αριθμού όσων συμμετέχουν στη χρηματιστηριακή αγορά -και δεν αναφερόμαστε μόνον στον αριθμό των επενδυτών, αλλά και των εισηγμένων εταιριών. Αυτό έχει αρχίσει να συμβαίνει και θα επιταχυνθεί στα επόμενα χρόνια.

Επαναλαμβάνουμε ότι, όλα τα παραπάνω, είναι διαδικασίες που συμβαίνουν σιωπηρά, μέσα από τις καθημερινές μικρές ή μεγάλες αλλαγές και που διαρκούν χρόνια.

Η παρούσα φάση του “κύκλου”, θα διαρκέσει αρκετά χρόνια. Με βάση αντίστοιχες φάσεις του παρελθόντος (εκτιμούμε ότι η αντίστοιχη φάση του προηγούμενου κύκλου, ήταν η περίοδος από την άνοιξη του 1990 μέχρι το τέλος του 1997), Θα μπορούσε να είναι από τέσσερα, έως επτά χρόνια, ενώ θα πρέπει να έχουμε υπόψη ότι η εξέλιξη,η διάρκεια και η ένταση αυτών των φάσεων, εξαρτώνται από πολλά γεγονότα και συγκυρίες του εσωτερικού και του εξωτερικού τομέα.

Η φάση αυτή δεν θα είναι “απροβλημάτιστη”, δηλαδή δεν θα κυλήσει χωρίς προβλήματα, αγωνίες και οπισθοχωρήσεις. Όμως, το γενικότερο αίσθημα θα είναι αισιόδοξο και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα θα είναι θετική. Αυτό δε συνέβαινε στην προηγούμενη φάση. Η γενικότερη τάση τιμών, παρά τις διακυμάνσεις, θα είναι ανοδική, με ρυθμούς που θα ποικίλουν, ανάλογα με τις βραχυχρόνιες και μεσοχρόνιες εξελίξεις.

Τη φάση αυτή θα διαδεχθεί η “φάση της κορύφωσης”, δηλαδή η περίοδος που η αγορά θα κινείται έντονα ανοδικά, προσελκύοντας όλο και περισσότερο κόσμο, αποστασιούμενη σταδιακά, από την πραγματικότητα και τη λογική και οδηγούμενη προς μία νέα “ιστορική κορυφή” πριν ξεκινήσει η φυσιολογική, μακρά σε διάρκεια και ψυχολογικά οδυνηρή διαδικασία της πτώσης.

Βεβαίως, το πότε και πώς ακριβώς θα συμβούν οι εξελίξεις αυτές, δεν είναι αυτόνομο θέμα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, αλλά επηρεάζεται και εξαρτάται από πάρα πολλά ζητήματα, της διεθνούς οικονομίας και γεωπολιτικής. Βασικό στοιχείο που όμως δε θα πρέπει να ξεχνάμε είναι ότι, η “κορύφωση” (όπως και τα χαμηλότερα σημεία) των χρηματιστηριακών αγορών, είναι διεθνές φαινόμενο, αφού -στις περισσότερες περιπτώσεις- παρατηρείται ένας συντονισμός στην πορεία των κυριότερων διεθνών χρηματιστηριακών αγορών.

Απέχουμε πολλά χρόνια από το σημείο αυτό. Όμως, κρίνουμε σκόπιμο να επαναρχόμαστε, σε τακτικά διαστήματα, για να προσδιορίζουμε το “στίγμα” της αγοράς, κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας κίνησής της, μέσα στην ιστορία και το χρόνο.

Το παρόν άρθρο, είναι τμήμα της ύλης του τεύχους 253 (Ιούνιος 2023) του περιοδικού ΧΡΗΜΑ & ΑΓΟΡΑ. Δείτε τα πλήρη περιεχόμενα του τεύχους 253, εδώ.